Morgunblaðið - 01.09.1985, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. SEPTEMBER 1985
Bandaríkjamarkaður:
Karfafrysting 50 %
minni en í fyrra
— aflinn fyrstu 6 mánuðina 62,5% af aflanum á sama tímabili síðasta árs
FRAMLEIÐSLA á frystum karfa fyrir Bandaríkjamarkaö hjá SH og Sam-
bandinu er nú um 50% minni en á sama tima í fyrra. Nemur samdrátturinn
talsvert meiru en samdráttur í veiðum milli þessa árs og síðasta, en fyrstu 6
mánuói ársins var karfaaflinn aóeins 62,5% af því, sem hann var á sama tíma
í fyrra. Mikil aukning hefur verið á frystingu karfa fyrir Japansmarkað og
talsvert hefur verið flutt út ferskt, bteði með skipura, gámum og flugi.
Karfaaflinn fyrstu 6 mánuði
ársins nam 40.500 lestum, en var
64.800 árið áður og 65.500 1983.
Þessum mismun veldur fyrst og
fremst mun meiri sókn í þorsk á
þessu ári en hin árin og ennfrem-
ur óttast menn að karfastofninn
sé á niðurleið.
GERT er ráð fyrir að framkvcmdar
verði 100—120 hjartaskurðaðgerðir
árlega á Landspítalanum þegar hjarta-
skurðbekningadeildin tekur til starfa
hér á landi nssta vor. Hópur lækna og
hjúkrunarfólks er á rörum til Uppsala í
Svíþjóð til þjálfunar og búið er að
panta hjarta-lungnavél, sem nauðsyn-
leg er til slíkra aðgerða, að sögn Dav-
íðs Á. Gunnarssonar aðstoðannanns
beilbrigðisráðberra.
Þann 24. ágúst síðastliðinn nam
karfafrysting hjá frystihúsum
Sambandsins 4.290 lestum, sem er
21% minna en á sama tíma í
fyrra. Á Bandaríkjamarkað hafa
verið frystar um 750 lestir, sem er
um 50% minna en á sama tíma á
síðasta ári. Á Rússlandsmarkað
starfsbræðrum sínum ekkert að
baki. Við eigum hér til dæmis sér-
fræðinga í heilaskurðlækningum,
sem standa mjög framarlega.“
Davíð sagði að um 20 manna hóp-
ur lækna og hjúkrunarfólks kæmi
til með að tengjast starfsemi deild-
arinnar, en reiknað væri með 11—12
nýjum störfum vegna þessarrar
starfsemi.
hafa verið frystar 2.200 lestir, sem
er heldur minna en í fyrra, og
tæpar 1.000 lestir fyrir markað i
Japan. Sigurður Markússon, fram-
kvæmdastjóri Sjávarafurðadeild-
ar Sambandsins, sagði í samtali
við Morgunblaðið, að nokkuð jafn-
ræði væri með þessum mörkuðum.
Hins vegar virtist framleiðsla á
Rússlandsmarkaðinn koma bezt út
fyrir framleiðendur, hún væri
þægileg í vinnslu og fljótunnin.
Þeirri framleiðslu væri nú lokið,
þar sem kvóti Sambandsfrystihús-
anna á Rússland væri fylltur.
Frystihús innan SH hafa fryst
um 10.000 lestir af karfa það sem
af er árinu og hafa einnig lokið við
að framleiða upp í Rússlandskvóta
sinn. Alls hafa á þessu ári verið
frystar um 6.000 lestir af karfa
fyrir Rússa, sem er um 18,5%
minna en á sama tíma í fyrra.
Fyrir Bandaríkin hafa verið fryst-
ar um 2.000 lestir, sem er 55%
minna en á sama tíma í fyrra.
Frystihús innan SH hafa fryst um
1.100 lestir fyrir Japan, en á sama
tíma í fyrra nam frysting á þann
markað aðeins 80 lestum.
Stjórnendur íslenzku fisksölu-
fyrirtækjanna í Bandaríkjunum
hafa lýst yfir ótta um markaðstap
vegna þessarar þróunar og hvatt
framleiðendur hér heima til að
auka framleiðslu sina.
Hjartaskurðlækningar hefjast í vor:
Rúmlega hundrað
aðgerðir árlega
Morgunblaðið/JS.
„Vinatréð" afhent á
aðalfundi Skógræktarfélagsins
AÐALFUNDUR Skógræktarfélags íslands er nú haldinn á Blönduósi.
Á fundinum, sem hófst á föstudag, afhenti Niels Lauritz Dahl, sendi-
herra Noregs á íslandi, Jónasi Jónssyni búnaðarmálastjóra og fyrrver-
andi formanni Skógræktarfélagsins „Vinatréð**, en þessi viðurkenning
er veitt ýmist Norðmanni eða fslendingi, sem unnið hefur að skógrækt-
armálum í samskiptum landanna á því sviði.
Fram til þessa hafa slikar skurð-
lækningar á Islendingum aöallega
verið gerðar í Bretlandi, en nokkrar
i Bandaríkjunum, og hefur Trygg-
ingarstofnun ríkisins staðið straum
af kostnaðinum við þær. Davíð sagði
að það væri fjárhagslega hagkvæm-
ara að framkvæma þessar skurðað-
gerðir hér heima, auk þess sem það
gerði mögulegt að fylgjast með
þróun nýrrar tækni við lækningar á
æðaþrengslum, eða æðablástri, sem
mjög er að ryðja sér til rúms.
„Forsenda þess að hægt sé að
blása æðar hérlendis er að hafa
hjartaskurðlækningadeild til stað-
ar, svo hægt sé að taka sjúklinga ■
strax á skurðarborðið ef á þarf að
halda,“ sagði Davíð.
Davíð var spurður hvort 100—120
aðgerðir árlega væri nægur fjöldi til
að halda starfsliði slíkrar skurð-
stofu í góðri þjáfun.
„Ég kvíði engu í því efni,“ sagði
Davíð, „öll sérhæfð þjónusta byggir
á mikilli sérþekkingu og viö höfum
margsýnt það að íslenskir læknar og
hjúkrunarfólk stendur erlendum
Framleiðendur útflutningsafurða:
Fái afurða- og rekstrarlán
í fleiri gialdmiðlum en SDR
MATTHÍAS Á. Mathiesen viðskiptaráðherra hefur mælst til þess við
Seðlabanka íslands að gerðar verði ráðstafanir sem stuðli að því að
framleiðendum útflutningsvara verði gefinn kostur á að fá afurða- og
rekstrarlán í öðrum gjaldmiðli en SDR.
„Mér hefur verið ljóst að fram- eðlileg og hef látið athuga með
leiöendur útflutningsafurða
hafa óskað eftir því að geta valið
um gjaldmiðil þegar þeir eru að
veðsetja afurðir sinar. Mér hefur
fundist þessi ósk þeirra afar
hvaða hætti staðið yrði að slíku,“
sagði Matthías Á Mathiesen er
Morgunblaðið spurði hann um
gang þessara mála. „Það þótti
hins vegar rétt að bíða með að
þessi breyting yrði gerð þangað
til viðskiptabankarnir hefðu
yfirtekið endurkeyptu afurða-
og rekstarlánin frá Seðlabank-
anum.
Það er vitaskuld mikið hags-
munamál fyrir útlytjendur að
hafa slíkt val og geta samræmt
gjaldmiðil afurðalána þeim
gjaldmiðli sem varan er svo seld
Bátaflotinn:
Yfirmönnum með undanþág-
ur hefur fækkað um 35 %
Um 250 afla sér réttinda fyrir áramót
• Skipstjórnarmönnum og vélstjórum sem hafa starfað á undanþágum
hefur fækkað verulega miðað við sl. ár eftir að mjög var hert á undan-
þáguveitingum, en miðað við sl. ár hefur undanþágum meðal skipstjórnar-
manna fekkað um 33%og vélstjóra um 38%. Að sögn Magnúsar Jóhann-
essonar siglingamálastjóra, formanns undanþágunefndar, kvaðst hann
telja að meginástæðurnar fyrir þessari breytingu væru allverulega hertar
reglur um undanþágur ma væri nýjum mönnum ekki veitt undanþága.
Nú væri að öllum líkindum vélstjóraréttindi ánámskeiðum.
ekki sótt um undanþágur nema
að menn ætluðu að nota réttind-
in, þv( nú þarf að greiða 1000 kr.
fyrir hvern mánuð á undanþágu,
en áður fengu margir undanþágu
án þess að nota þær í reynd. Þá
kvað siglingamálastjóri að um
80 menn hefðu á þessu ári öðlast
Sagði Magnús að fyrir lægju
umsóknir að minnsta kosti 100
manna á vélstjóranámskeið í
haust og þeim gæti fjölgað,
manna sem flestir hefðu verið á
undanþágum. Þá kvað hann
mikinn áhuga vera fyrir nám-
skeiðum skipstjórnarmanna sem
nú væru að hefjast og væri útlit
fyrir að tugir manna sæktu
fyrstu námskeiðin. Á siðasta vél-
stjórnarnámskeiðinu fékk hver
maður að meðaltali 40 þús. kr. í
styrk tii þess að öðlast full rétt-
indi en upphæöin fer eftir fjöl-
skyldustærð. Komið var í mesta
óefni meö fjölda undanþágu-
manna og voru slik réttindi frem-
ur regla en undanþága.
t júnílok höfðu undanþágu-
nefndinni borist 970 umsóknir
fyrir árið 1985 vegna yfirmanna
á skipum, alls 813 menn, þar af
273 til skipstjórnar og 540 til
vélstjórnar. Nefndin hafði þá
samþykkt 635 undanþágur, þ.e.
til 211 skipstjóra og 424 vél-
stjóra. Á sama tímabili í fyrra
voru veittar undanþágur til 316
skipstjóra og 681 til vélstjóra.
Undanþágugjöld renna í sér-
stakan styrktarsjóð fyrir þá sem
vilja öðlast réttindi og frá ára-
mótum var búið að innheimta 3,7
millj. kr. í styrktarsjóðinn, en á
timabilinu var undanþágunefnd-
in búin að veita námsstyrki að
upphæð 700 þús kr.
Sfðustu vélstjóranámskeiðin
verða á vorönn næsta ár en
miðað er við að undanþágur verði
ekki veittar eftir það. Námskeið
fyrir skipstjóraréttindi verða
framávorönn 1987
á. Til þess stendur sú breyting
sem framundan er. Ég hefi beint
þeim tilmælum til Seðlabankans
að hann taki þessi mál upp við
viðskiptabankana og gerðar
verði ráðstafanir til þess að
framleiðendum gefist kostur á
afurða- og rekstrarlánum vegna
útflutningsins í öðrum gjald-
miðli en hinum svokallaða SDR.
Ég vonast til þess að þetta
verði til hagræðis fyrir útflytj-
endur. Um síðustu mánaðamót
var reglum um gjaldeyri breytt
og framleiðendum útflutnings-
vara veitt heimild til að leggja
hluta af andvirði afurða sinna
inn á gjaldeyrisreikning í ákveð-
inn tíma og geta með því mætt
erlendum kostnaði sem þeir
verða fyrir án þess að eiga von
á að gengishreyfing geti valdið
þeim auknum kostnaði," sagði
viðskiptaráðherra að lokum.
Þyrla sótti
sjúkan mann
í Þórsmörk
ÞYRLA frá varnarlióinu á Keflavík-
urflugvelli fór I sjúkraflug í Þórs-
mörk í gærmorgun.
Beiðni um að fá þyrluna barst
um kl. 10.00, en maður sem staddur
var í Þórsmörk hafði veiktst alvar-
lega. Læknirinn á Hvolsvelli var
sóttur og fór hann með þyrlunni í