Morgunblaðið - 23.01.1987, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JANÚAR 1987
Svíþjóð:
Dagblöð krefjast
afsagnar Holmers
Stokkhólmi, frá Erik Liden, fréttaritara Morcrunbladsins.
FJÖLMÖRG dagblöð í Svíþjóð
kröfðust þess í gær að Hans
Holmer, sem farið hefur með
rannsókn morðsins á Olof Palme,
segði af sér. Sænskir lögmenn
sögðu í gær að óhjákvæmilegt
væri að stjórnmálamenn hefðu
framvegis aukin áhrif á rann-
sókn málsins.
Nú þykir ljóst að kúrdi einn sem
kvaðst hafa keypt byssu af sömu
gerð og notuð var við tilræðið sagði
ósatt. Claes Zeime saksóknari telur
að með þessu hafi Holmer glatað
einu mikilvægasta vitni sínu í mál-
inu.
Lögreglan er engu nær um lausn
morðgátunnar. Morðvopnið hefur
enn ekki fundist og þrátt fyrir ítar-
lega rannsókn hafa engar vísbend-
ingar komið fram um hvar byssan
var keypt. Yfirmenn rannsóknar-
innar vildu í gær ekki tjá sig um
stöðu málsins. Sænsk dagblöð hafa
gagnrýnt rannsókn málsins harð-
lega og erlendir ijölmiðlar hafa
einnig farið neikvæðum orðum um
frammistöðu lögreglunnar. Orð-
rómur er á kreiki um að Holmer
verði brátt látinn víkja.
Hans Goran Franck, sem hélt
uppi málsvörn fyrir einn kúrdanna
sem handteknir voru á þriðjudag,
sagði í gær að stjómmálamenn
myndu vafalaust hafa aukin af-
skipti af rannsókn málsins. Annar
lögfræðingur kvaðst telja að hand-
tökur kúrdanna hefðu skaðað
ímynd sænskra stjórnvalda og að
ráðamenn myndu ekki láta það
átölulaust.
Austur-Evrópa:
Orkuskortur
vegna kulda
Bonn, Sófíu, Austur-Berlín, Reuter.
Austur-Þjóðveijar munu kaupa
tvöfalt meira af kolum frá Vest-
ur-Þýskalandi á þessu ári en í
fyrra, að sögn embættismanna í
Bonn. I ríkjum Austur-Evrópu
ríkir víða orkuskortur vegna
kuldanna að undanförnu.
Stjórnvöld í Austur-Þýskalandi
hafa þegar pantað 500.000 tonn af
kolum frá Vestur-Þýskalandi en
ríkin höfðu áður samið um sölu á
200.000 tonnum af kolum á ári
hveiju fram til 1990.
Skýrt var frá því í Búlgaríu í gær
að 260 bæir og borgir hefðu að
undanförnu verið án rafmagns
vegna þess að fannfergi og stormar
hefðu slitið niður rafmagnslínur.
BTA, hin opinbera fréttastofa Búlg-
aríu, sagði að unnið væri að viðgerð-
um og að tekist hefði að halda uppi
miðlun raforku til allra helstu borga
landsins.
I Rúmeníu ríkir einnig orkuskort-
ur vegna gífurlegs fannfergis að
undaförnu.
Skautsigá blaða-
mannafundi
Budd Dwyer, féhirðir Pen-
sylvaníu-fylkis, framdi sjálfs-
morð á blaðamannafundi i
Harrisburg í gær. Dwyer hafði
verið ákærður um að hafa þeg-
ið mútur og var búist við að
hann myndi tilkynna um afsögn
sina á fundinum. Eftir að hann
hafði haldið langa og fremur
ruglingslega ræðu, dró hann
skyndilega fram skammbyssu
og ráðlagði viðstöddum að
forða sér. Því næst bar hann
vopnið að vörum sér og hleypti
af. Dwyer lést skömmu síðar í
sjúkrahúsi.
Ecuador:
Reuter
Falklandseyjar:
Bretar óttast ekki fisk-
veiðar Argentínumanna
London, AP.
TALSMAÐUR bresku ríkis-
sljórnarinnar sagðist í gær ekki
óttast að Argentínumenn myndu
neita að viðurkenna fiskveiðilög-
sögu í nágrenni Falklandseyja
þegar hún tekur gildi 1. febrúar
næstkomandi.
Timothy Eggar, aðstoðarutanrík-
isráðherra stjómarinnar, sagði
vamarmálanefnd neðri málstofu
breska þingsins að ekkert hefði
komið fram sem benti til að Arg-
entínumenn myndu óvirða ákvörðun
ríkisstjórnarinnar og stunda veiðar
innan lögsögunnar.
í október á síðasta ári ákváðu
Bretar að lýsa yfir 200 mílna fisk-
veiðilögsögu umhverfis Falklands-
eyjar. Auk þess var lýst yfir 150
mílna vemdarsvæði og munu físki-
skip þurfa að afla sér heimildar til
að stunda veiðar þar. Að sögn Egg-
ars hafa fjölmörg ríki þegar tryggt
sér fískveiðiréttindi innan vemdar-
svæðisins.
Argentínumenn hafa fullyrt að
fískveiðilögsagan nái yfír hluta
landhelgi þeirra. Að sögn Timothys
Eggar eru ekki fyrirhugaðar við-
ræður milli stjóma Argentínu og
Bretlands. Hann kvað Breta reiðu-
búna til viðræðna en bætti við að
ekki kæmi til greina að ræða yfír-
ráð Breta yfír Falklandseyjum.
I nágrenni Falklandseyja eru
óvenju fengsæl fiskimið. Undanfar-
in 150 ár hafa Argentínumenn
krafíst yfírráða yfir eyjunum og
árið 1982 hertóku hersveitir þeirra
þær. Bretar hröktu Argentínumenn
frá eyjunum eftir harðvítug átök,
Forsetinn neitar
að segja af sér
sem stóðu í rúma tvo mánuði. Ríkin
hafa enn ekki tekið upp stjóm-
málasamband sökum þessa.
Quito,Ecuador,AP,
SAMÞYKKT var í þinginu í Ecu-
ador í gær að beina þeim
tilmælum til forseta landsins,
Leon Febres Cordero, að hann
afsalaði sér embætti.
Andstæðingar stjómarinnar,
sem eru í meirihluta í þinginu,
fluttu tillöguna á þeirri forsendu
að það væri hag landsins fyrir
bestu að forsetinn færi frá. Febres
Cordero, sem er harður íhaldsmað-
ur, sagðist hins vegar munu virða
tilmæli þingsins að vettugi og hann
mundi ekki afsala sér embætti fyr
en í lok fjögurra ára kjörtímabils,
sem rennur út í ágúst 1988.
Hefur stjómarandstaðan nú
jafnvel í hyggju að ákæra Febres
Cordero fyrir landráð, misnotkun
valds og brot á ákvæðum stjórnar-
skrárinnar.
Róstursamt hefur verið í þinginu
undanfarna daga og hefur forseti
þingsins, Andres Vallejo, oftsinnis
orðið að gera hlé á þinghaldi,
vegna hávaða og láta í þingmönn-
um sem hafa jafnvel leiðst útí
slagsmál.
NM í skák í Þórshöfn
Þórshöfn. Frá Hilmari Jan Hansen, fréttaritara Morgunblaðsins.
FULLTRÚUM 1100 skákfélaga og segist hafa orðið var við mikinn
skákklúbba hefur verið boðin
þátttaka í Norðurlandameistara-
mótinu í skák, sem fram fer í
Færeyjum 12.-23. júlí nk. Á fyrri
mótum hafa skákmennimir yfir-
leitt verið um 2-300 en þar sem
hægt er að tilkynna þátttöku fram
til 1. júní er ekki vitað enn hve
margir þeir verða að þessu sinni.
Forseti Norræna skáksambands-
ins, Færeyingurinn Hanus Joensen,
áhuga á mótinu meðal skákmanna á
Norðurlöndum en það verður haldið
í Norræna húsinu og í Útvarpshúsinu
í Þórshöfn. Teflt verður í fímm flokk-
um.
Norðurlandameistaramótið í skák
er haldið annað hvert ár, síðast í
Noregi og þá sigraði Norðmaðurinn
Simon Agdestein. Ef margar konur
verða meðal þátttakenda verður 6.
flokknum, kvennaflokki, bætt við.
Er heiti Kyrrahafsstraum-
urinn að sækja í sig veðrið?
Veldur meiriháttar veðrabreytingum um allan heim
Washington. AP.
HEITUR straumur, sem stundum skýtur upp kollinum í Kyrra-
hafi sunnanverðu, einkum vestur af Suður-Ameríkuströnd, virðist
nú vera að sækja í sig veðrið á nýjan leik. Fylgja þessu fyrir-
brigði miklar veðrabreytingar víða um heim og flestar slæmar.
í Perú og öðrum Suður-A-
meríkuríkjum kallast þessi
straumur „E1 Nino", bamið eða
Jesúbamið, vegna þess, að oft
verður hans fyrst vart um jólaley-
tið. Hann hefur þó engan fagnað-
arboðskap í för með sér, öðru
nær. í Suður-Ameríku bregst
fiskaflinn, í Bandaríkjunum veld-
ur hann miklu fannfergi, í Afríku
herðir á þurrkunum og þar sem
annars ætti að vera sólskin og
sunnanþeyr steypist regnið ofan
úr loftinu.
„E1 Nino er ekki nærri eins
sterkur og fyrir fjórum ámm og
ólíklegt, að afleiðingamar verði
jafn alvarlegar og 1982 og ’83,“
sagði Vern Kousky, veðurfræð-
ingur við veðurfræðistofnunina í
Washington, en á þriðjudag skýrði
bandaríska haf- og veðurfræði-
stofnunin frá því, að breytingam-
ar á ástandi sjávar næðu nú þvert
yfir Kyrrahafíð og „líktust því
ástandi, sem ríkir meðan straum-
urinn er að ná sér á strik“.
Ifyrstu ummerkin um E1 Nino
eru þau, að yfirborðshiti sjávar
og. loftþiýstingur yfír Kyrrahafí
vex. Vita vísindamenn ekki hvað
veldur þessum breytingum en þær
hafa meiriháttar áhrif á veðurfar-
ið um allan heim. í yfírborðslögum
sjávar er hitinn nú 1-2 gráðum
meiri en venjulega og veldur það
auknum lofthita, auknu loftupp-
streymi og vestlægum vindum,
sem beina heita straumnum í
austurátt.
Þær veðurfarsbreytingar, sem
nú þegar má rekja til E1 Nino,
em m.a., að minna hefur rignt
en venjulega í Indónesíu, Filipps-
eyjum, Nýju Gíneu og Norður-
Astralíu en þess í stað hefur
úrkoman færst út á mitt Kyrra-
haf. Við Mexíkóflóa og í Suðaust-
urríkjum Bandaríkjanna er tíðin
nú vætusamari en hún annars er
á þessum árstíma en í Norðaust-
urríkjunum og í Alaska leikur
veðrið við fólk og fénað.
E1 Nino lætur yfirleitt á sér
kræla á tveggja til sjö ára fresti
en fyrr á tímum fylgdu straumn-
um minni veðursveiflur en nú
virðist raunin á.