Morgunblaðið - 03.03.1987, Side 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. MARZ 1987
Deiluefni í efri deild:
Veiting prestakalla og frum-
varp um þingkosningar
Stuttar þingfréttir
Frumvarp um veitingii presta-
kalla (afnám prestskosninga) var
afgreitt frá efri til neðri deildar
Alþingis í gær, eftir nokkurt
karp í þingdeildinni. Frumvarp
um kosningar til Alþingis var
einnig afgreitt frá efri deild, þai
sem þráttað var um kjördag i
vor, og gengur aftur til neðri
deildar, vegna breytinga á frum-
varpinu í efri deild.
Frávísunartillaga felld!
Tillaga Ragnars Amalds (Abl.-
Nv.), sem er talsmaður áframhald-
andi prestskosninga, um að vísa
frumvarpi um veitingu prestakalla
til ríkisstjórnarinnar, var felld með
11:3 atkvæðum.
varpið. í sama streng tók Valdimar
Indriðason (S.-Vl.), en taldi þó rétt
að fjölga nokkuð í sóknamefndum,
sem veldu presta.
Kjördagur 25 apríl
Flestir þingmenn, sem tóku til
máls um frumvarp um kosningar
til Alþingis, töldu reiknireglur
flóknar og óljósar. Ekki gæti talist
lýðræðislegt að hafa úthlutunar-
reglur kosningalaga svo flóknar,
að kjósendum væri ekki ljós áhrif
sín við kjörborðið. Líklegt væri og
að ekki yrði kosið eftir þessu frum-
varpi, þó samþykkti yrði, nema einu
sinni. Niðurstaða meiri hluta efri
deildar var þó sú, að virða það sam-
komulag, sem gert hefur verið um
þetta efni.
Nafnakall var um ákvæði til
bráðabirgða, þ.e. kjördag að vori
(25. apríl). Nokkrir þingmenn töldu
óráð af veðurfarsástæðum að tíma-
setja kjördag svo snemma vors.
Þeir hinir sömu greiddu þó flestir
kjördeginum atkvæði sitt, en þetta
ákvæði var samþykkt, að viðhöfðu
nafnakalli, með 14 atkvæðum gegn
2 (Helga Seljan og Sigríðar Dúnu
Kristmundsdóttur).
Lög um Vitmál
Ein lög vóru samþykkt í neðri deild
Alþingis, lög um vitamál. Frum-
varpið kveður á um að Vitamála-
stjóri verði skipaður af samgöngu-
ráðherra til fímm ára í senn.
- Barn við móðurbrjóst.
Heigi Seijan (Abi.-Ai.) taidi rétt Frumvarp Ragnhildar Helgadóttur, heilbrigðisráðherra:
að afnema prestakjör á biskupum,
á sama hátt og afnema ætti al-
mennt kjör sóknarmanna á presti
sínum. Skúli Alexandersson (Abl.-
VI.) taldi rétt að stíga skrefið til
fulls, þ.e. að ráðherra eða biskup
skipaði presta. Ragnar Arnalds
(Abl.-Nv.) var talsmaður áfram-
haldandi prestskosninga, eins og
þær hafa verið framkvæmdar. Karl
Steinar Guðnason (A.-Rn.) taldi
rétt að virða óskir biskups og kirkju
í þessu efni og samþykkja frum-
Fæðingarorlof í sex
mánuði áríð
1990
Fjórir mánuðir 1988, fimm 1989, sex 1990
MMnGI
Ragnhildur Helgadóttir, heil-
brigðisráðherra, hefur lagt fram
frumvarp til laga um fæðingar-
orlof. Meginefni þess er að
fæðingarorlof verði fjórir mán-
uðir frá ársbyijun 1988, fimm
mánuðir frá ársbyijun 1989 og
sex mánuðir frá ársbyrjun 1990.
Frumvarpið er samið af stjórn-
skipaðri nefnd. Formaður
hennar var Ingibjörg Rafnar,
héraðsdómslögmaður, Salome
Þorkelsdóttir, forseti efri deild-
ar, Jóhanna Sigurðardóttir,
alþingismaður, Jón Ásbergsson,
forstjóri og Steinunn Finnboga-
dóttir, Ijósmóðir.
Samkvæmt frumvarpinu eiga
foreldri, sem lögheimili eiga á Is-
landi og gegna launuðum störfum
Sakadómur í ávana- og fíkniefnamálum:
rétt á fæðingarorlofi sem að framan
greinir. Heimilt er konu að heQa
töku fæðingarorlofs allt að einum
mánuði fyrir áætlaðan fæðingardag
barns, sem staðfestur er af læknis-
vottorði. Föður er heimilt að nýta
hluta fæðingarorlofs, enda tilkynni
hann vinnuveitenda þar um með
21 dags fyrirvara. Ættleiðandi for-
eldri á með sama hætti rétt að
þriggja mánaða orlofí (fjögurra frá
1989 og fimm frá 1990) vegna töku
bams.
Úr skýrslu forsætisráðherra um fíkniefnamál

VISTRÝMI
TEGUND HEm REKSTRARADILl 1978 1984 1986 ATHUGASEMDIR
Þinghollsstr. 25. R Rcykjavfkurborg 18 18 18
Kvennaalhvarfið Rvk og áhugasanilök
1. Neyð»r»lhvörf Mzðraheiniilid Rauðakrosshúsið Rvk. og áhugasamtok Rauði kross Islands 8 8 7 7 7 -7 Frckar vemdað heimili
Unglmganeyðaralhv UngJingaheimili rikisms 10 Emnig bráðameðferð
Ungl.heim Sólheimum Rcykjavfkurborg 7
LaiKHpftalinn Gðngud. Síðumúla Rikisspiialar s.A.Á.
2 Goncudeildir Unglingaráðgjofin Unglingaheimili rikisins
Unglingadeild. Tryggvagölu Reykjavíkurborg
Geðdeild Landspfl Rlkisspilalar 17 15 15 Fyrir 1984 rak S.A.Á
(malíjg^rannsðkn) Vogur S Á Á 30 vistrými
Hlsðgerðarkol Samhjálp 22 18 18 I.innig framhaldsmeðferð
Vlfilsslaðir Rfkisspitalar 23 22 18
4 Fi»mhaldvmcðferð S Á A
Slaðarfcll S.A.Á. 30 30
(iunnarsholt Rfkisspilalar 46 40 39
5. 1 ungtimavislun Viðincs Torfaslaðir Bláabandið Rikið 36 70 70 6
Krossinn. Kópavogi Krossmn. áhugasamlok 6 binníg verndað heimili
Amlmannssligur Reykjavfkurborg 6 6 Einnig meðferðarslofnun
Skjoldur Skjöldur, áhugasainiok 22
<• Vcrnduð heimili. Riuð Risið. áhugasamtok 12 23 25
álangaslaðir Þrepið Prepið. áhugasamlök 14 Blonduð visiun
Sporið Sponð. áhugasamlok
Vcrnd 17 18
Unglingasambylið Unglingaheimili rfkisiru 6 Emnig mcðfcrö
7 Mcðferð fynr Von Von. áhugamannafdag 20
útlendinga
285 385 467

- Skrá yfir stofnanir og athvörf fyrir fíkniefnaneytendur.
Á átta ára tímabili (1979 til
1986, að báðum árum meðtöld-
um) komu 2117 ávana- og fíkni-
efnamál til kasta sakadóms, eða
265 mál að meðaltali á ári. Dóm-
sátt var í 1854 málum eða 232
að meðaltali á ári. Ákærur vóru
263 eða 33 að meðaltali á ári.
Hæsta fésekt innan ramma dóm-
sáttar var kr. 75,000, lægsta kr.
8,000. 118 mál vóru afgreidd
samdægur. 95 til viðbótar vóru
afgreidd eða fullbúin til af-
greiðslu af hálfu dómstólsins
innan einnar viku. 213 af 217
dómsáttum árið 1985 hlutu nán-
ast tafarlausa afgreiðslu.
Upptæk fíkniefni
í skýrslunni er skrá yflr upptæk
fíkniefni 1977-1986. Samanburður
milli íyrsta og síðasta árs tímabils-
ins er þessi:
Hass 4,610 grömm 1977, 10,383
grömm 1986.
Maríúana 443 grömm 1977, 273
grömm 1986.
Amfentamín 15 grömm 1977,
1,690 grömm 1986.
Kókaín 1,6 gramm 1977, 7,9
grömm 1986
Minna af öðrum efnum; þó vóru
tekin 2 grömin af LSD á sl. ári.
Umfang neyzlu er óljóst, en talið
er að 1% til 5% af ólöglegum inn-
fluttum fíkniefnum náist af tolli og
lögreglu, miðað við reynslu annarra
þjóða.
Um 2,500 einstaklingar hafa
verið lagðir inn á meðferðarstofnan-
ir fyrir áfengis- og fíkniefnasjúkl-
inga árlega sl. flmm ár. Þar af eru
fíkniefnaneytendur um 500 á ári. í
þessum tölum eru og taldir þeir sem
hafa verið endurinnlagðir oftar en
einu sinni.
Aðstaða hér á landi til að sinna
fíkniefnavandanum „er um margt
góð miðað við önnur lögnd", segir
í skýrslunni, „en meiri sérhæflngar
er þörf, sérstaklega í þágu ungra
fíkniefnaneytenda.
Á síðustu tveimur árum, 1985
og 1986, lögðu starfsmenn fíkni-
efnadeildar lögreglunnar í
Reykjavík hald á fjórar skammbyss-
ur, tvo rifla og flmm haglabyssur,
auk 103 skota sem vóru í vörzlu
kærðra. Byssurnar vóru allar virk-
ar. Auk þess lögu starfsmenn
deildarinnar hald á nokkurt magn
hnífa og lagvopna. Ennfremur á
nokkrar kylfur og hnúajárn.
Árið 1986 hlutu fímm aðilar í
þremur fíkniefnamálum samtals 18
ára fangelsi. Alls vóru kveðnir upp
26 fangelsisdómar árið 1986, frá
einum mánuði upp í 60.
í mai 1986 skipaði forsætisráð-
herra, samkvæmt ákvörðun ríkis-
stjómarinnar, framkvæmdanefnd
til þess að samhæfa aðgerðir í bar-
áttunni gegn útbreiðslu og notkun
ávana- og fíkniefna. Þess er nú
skammt að bíða, segir í skýrslunni,
að nefnd þessi ljúki störfum. Er
þess vænst að hún skili lokaskýrslu
til ríkisstjómarinnar, ásamt tillög-
um, í marzmánuði 1987.
„Skylt er, þar sem því verður við
komið, að færa barnshafandi konu
til í starfl, ef það er þess eðlis að
heilsu hennar eða fósturs er af því
hætta búin, enda verði ekki við
komið breytingum á starfsháttum.
Slík tilfærsla skal ekki hafa áhrif
á launakjör viðkomandi til lækkun-
ar“.
„Óheimilt er að segja bams-
hafandi konu upp starfi nema gildar
ástæður séu fyrir hendi. Sama gild-
ir um foreldri í fæðingarorlofi".
Þá hefur einnig verið lagt fram
fmmvarp til breytinga á almanna-
tryggingarlögum, m.a. þessefnis,
að fæðingarstyrkur skuli vera kr,.
15,000 á mánuði í 4 mánuði við
hverja fæðingu til móður, sem lög-
heimili á hér á landi. Fæðingar-
styrkur greiðist í flmm mánuði frá
1. janúar 1989 og sex mánuði frá
1. janúar 1990.
Sama fmmvarp kveður á um að
foreldri í fæðingarorlofí, sem leggur
niður launuð störf þann tíma, eigi
rétt á greiðslu fæðingardagpen-
inga. Þetta nær þó ekki til þeirra,
sem samkvæmt kjarasamningum,
eiga rétt til óskertra launa í fæðing-
arorlofi. Fæðingardagpeningar
skulu vera tvöfaldir sjúkradagpen-
ingar einstaklings eins og þeir em
ákveðnir á hveijum tíma. Fæðing-
ardagfjeningar skulu greiddir í fjóra
mánuði frá ársbyijun 1988, flmm
mánuði frá ársbyijun 1989 og sex
mánuði frá ársbyijun 1990. Fjár-
hæð fæðingardagpeninga miðast
við unnar dagvinnustundir á síðustu
12 mánuðum fyrir töku fæðingaror-
lofs. Fullra fæðingardagpeninga
njóta þeir er hafa unnið 1700 dag-
vinnustundir eða fleiri. Annars
greiðast fæðingardagpeningar í
hlutfalli við dagvinnustundafjölda.