Morgunblaðið - 14.03.1987, Blaðsíða 46
46
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. MARZ 1987
Minning:
Sigurbergur Sv.
Jóhannsson
Fæddur 8. febrúar 1973
Dáinn 6. mars 1987
Látinn er ungur vinur minn ný-
orðinn 14 ára, hann átti að fermast
í vor, mikil tilhlökkun var eftir þess-
um degi, en það var öðrum æðri
ætlað, að framkvæma þessa helgi-
athöfn.
Okkar fyrstu kynni voru í byijun
apríl 1977 eða fyrir tæpum tíu
árum. Þá flutti ég og fjölskylda
mín til Keflavíkur í hús númer 136
við Hringbraut. Þegar við hjónin
gengum inn í húsið komu á móti
okkur systkini sem sögðust heita
Helga og Sigurbergur, þau vildu fá
að vita öll deili á okkur. Við röbbuð-
um um heima og geima þangað til
hann segir við okkur hvort hann
megi ekki hjálpa okkur við að flytja
upp, það fór strax vel á með okkur.
Sigurbergur var tápmikill ungl-
ingur, var á sifelldu iði því kraftur-
inn og flörið var svo mikið. Hann
tók oftast á móti okkur hjónum
þegar við komum úr vinnu og spurði
okkur spjörunum úr, hann vildi fá
að vita allt um hvað gerðist þann
daginn. Við tókum því oftast vel
og þá flæddi brosið yfír allt andlitið
og varð eitt sólskinsbros.
Ég man þegar við hjónin komum
frá Spáni, þá gáfum við honum
hálsmen með nafninu hans, það
þakklæti sem við fengum frá honum
því gleymum við aldrei.
Eftir tvö ár fluttu foreldrar hans,
þau ágætu hjón Þórunn Sveins-
dóttir sem var ættuð úr Höfnum
og maður hennar Jóhann Sig-
urbergsson, út í Hafnir þar sem
hann starfar nú við fískeldisstöðina
”Sjóeldi og er oddviti Hafnarhrepps.
Eftir flutning þeirra hjóna með
bömin út í Hafnir rofnuðu þessi
góðu samskipti okkar um tíma, en
forlögin höguðu þvf svo til að við
hjónin áttum skyldur við Hafnir.
Móðir mín átti Kotvog í Höfnum
sem var nýkominn úr leigu. Fórum
við hjónin að fara út í Hafnir til
þess að hlú að gömlum bæjar-
húsum, fór þá Sigurbergur að venja
komur sínar til okkar niður í Kot-
vog til þess að endumýja vináttuna.
Svo líða árin, vináttan helst, svo
kom að því að við hjónin byggðum
íbúðarhús í Höfnum og fluttumst í
byggðarlagið.
Sigurbergur virtist ánægður með
það því oft hittumst við, hann stopp-
aði oft bifreið okkar hjóna því ferðir
vom tíðar á milli Hafna og Keflavík-
ur.
Sigurbergur vann fyrir pabba
sinn á síðasta sumri við að vitja
laxakvíar í Ósabotnum. Hann fór
oftast gangandi til þessara verka
þótt það teljist langt að fara, það
em um sex km fram og til baka.
Það skemmtilega við það að hann
vissi svona hémmbil hvenær við
hjónin komum heim úr vinnu, var
að oft stóð hann við vegkantinn og
beið okkar, það var orðin viðtekin
venja hjá konu minni ef Sigurberg-
ur var ekki á veginum þá skyggðist
hún eftir honum og ef við sáum
hann vera að róa upp í ijöru eða út
á ósum þá biðum við eftir honum.
Okkur var mjög hlýtt til hans og
höfðum gaman af ölium samskipt-
um við hann, síðasta samtal okkar
var föstudaginn fyrir slysið, þá stóð
Sigurbergur við húsið Bræðraborg
og var að bíða eftir bifreið til
Njarðvíkur. Við hjónin vomm að
koma úr vinnu það kvöld, ég stopp-
aði bílinn og spurði hann hvert
hann væri að fara, hann sagðist
vera að skreppa til Njarðvíkur. Þá
spurði ég hann svona í gríni, því
það gerði ég oft, hvort hann vildi
bara ekki koma með mér, ég skyldi
aka honum heim. Þá brosti hann
þessu sérkennilega brosi sem flæddi
yfír allt andlitið, nei nú er ég að
fara aðra leið en þú, það var orð
að sönnu því þetta vom hans síðustu
orð við mig.
Einhvemtímann fömm við þessa
leið, þá veit ég að Sigurbergur situr
við hægri hönd Guðs til þess að
dæma lifendur og dauða, tilgangur
Guðs hlýtur að vera með köllun
ungs drengs að ætla honum mikið.
Við hjónin vottum Þómnni, Jó-
hanni, Helgu, ömmu, afa og
nánustu ættingjum okkar dýpstu
samúðarkveðjur.
Bogga og Björgvin Lúthersson
Hópur ungmenna frá Gmnnskóla
Njarðvíkur lagði af stað í skíðaferð
miðvikudaginn 4. mars. Hópurinn
var glaður og kátur að leggja upp
í þessa ferð, ferð sem allir höfðu
hlakkað til að fara í. Þetta var hefð-
bundin skólaferð og átti allt að
ganga vel að venju.
Nokkm eftir að lagt var af stað
berst sú fregn að einn úr þessum
glaðværa hópi, Sigurbergur Sv.
Jóhannsson, hafí orðið fyrir alvar-
legu bílslysi, svo alvarlegu, að hann
lést af völdum þess föstudaginn 6.
mars.
Sigurbergur var sonur hjónanna
Þómnnar Sveinsdóttur og Jóhanns
G. Sigurbergssonar og bjó á Gmnd
í Höfnum. Hann ólst upp hjá for-
eldrum sínum ásamt eldri systur.
Sigurbergur gekk í Gmnnskóla
Njarðvíkur frá því hann var sex ára
gamall og var hann nú kominn í
7. bekk skólans. Við þekktum hann
því mjög vel. Hann var vinsæll
meðal starfsfólks skólans og félaga
sinna enda var hann með afbrigðum
léttur, kátur og skemmtilegur pilt-
ur. Hann átti fallegt bros sem yljaði
— og varla man ég eftir Sigurbergi
öðmvísi en með bros á vör, og
hnyttinn var hann í tilsvömm svo
eftir var tekið.
Við töldum víst að framtíð hans
væri björt, enda vart við öðra að
búast.
En skyndilega er klippt á
lífsstreng þessa unga manns, hann
er hrifínn burtu frá okkur og við
stöndum eftir höggdofa.
Við spyijum í ráðaleysi hvers"
vegna og við vitum að fátt verður
um svör. Við vitum það eitt að vin-
ur og félagi hefur verið kallaður
burtu, piltur sem hafði alla burði
til þess að verða hinn vænsti maður.
Það er ekki óeðlilegt að hópurinn
allur horfí fram á veg og spyiji:
Hver ræður? Hvemig má slíkt ger-
ast?
Jóhann S. Hannesson segir í einu
kvæða sinna:
„Við spyijum Drottin hvers vegna hann
hafi það dularfulla verklag
að kalla svona vænan vinnumann
af velli heim á bæ um miðjan dag.“
Stundum er sagt að guðimir elski
þá sem deyja ungir. Mér er hins
vegar ljóst að litla huggun er að
sækja í þessi orð.
En lífíð er margslungið og sumir
segja að gleðin og sorgin vegi salt
í lífí okkar.
Við vitum, sem betur fer, aldrei
hvar er næst barið að dymm, hvar
sorgin kveður dyra. Slys gerir aldr-
ei boð á undan sér. Hér varð sá
atburður sem enginn gat komið í
veg fyrir. Það er átakanlegt og
sárt, en við verðum að horfast í
augu við þá staðreynd.
Foreldmm og Helgu Bimu sendi
ég einlægar samúðarkveðjur og ég
vona og bið að Guð gefi þeim styrk
til þess að standast þessa raun og
geta tekist á við hana.
Kahlil Gibran segir:
„Þegar þú ert sorgmæddur, skoðaðu þá
aftur huga þinn, og þú munt sjá, að þú
grætur vegna þess, sem var gleði þín.“
Við, nemendur og starfsfólk
Gmnnskóla Njarðvíkur, sendum
aðstandendum og öllum þeim sem
um sárt eiga að binda einlægar
samúðarkveðjur.
Við eigum öll ljúfar minningar
um hann Sigurberg.
Gylfi Guðmundsson
Minning:
Þorsteinn J. Guðbrands-
son á Loftsölum
Þann 7. mars lést á dvalarheimil-
inu Hrafnistu í Reykjavík Þorsteinn
Jón Guðbrandsson, fyrrverandi
vitavörðuf" á Dyrhólaeyjarvita, og
bóndi á Loftsölum í Mýrdal.
Hann fæddist 30. október 1904
og var fímmta bam þeirra hjóna
Elínar Bjömsdóttur og Guðbrandar
Þorsteinssonar, þá bónda og vita-
varðar á Loftsölum, og fyrsti sonur
þeirra. En fímmtán urðu þau böm-
in hjónanna á Loftsölum sem
komust til fullorðinsára, þrír synir
og tólf dætur. Stórt skarð er nú
komið í þann hóp og fallin í valinn
enn einn meiðurinn af þeim stofni
dugnaðar- og myndarfólks. Eftir
lifa nú sjö systur. Þorsteinn var vel
greindur, fríður sínum, hár og
grannur, alltaf snyrtilegur til fara,
skemmtilegur í góðum hópi. Hann
ólst upp í stómm systkinahópi og
má geta þess til að þar hafí oft
verið glatt á hjalla við leiki og
störf. En alvara lífsins og baráttan
fyrir brauðinu, hörð og óvægin,
mótaði þau systkinin, þau urðu að
fara að vinna strax og þau gátu.
Sum þeirra vom send í vist eða
fóstur til ættingja eða venslafólks
um lengri eða skemmri tíma, það
er næstum því óskiljanlegt nútíma-
fólki hvemig hægt var að koma til
manns svo stómm bamahópi. Þor-
steinn fór snemma að vinna fyrir
sér, hann fór ungiingur til Vest-
mannaeyja og vann þar við almenn
vertíðarstörf nokkrar vertíðir eins
og algengt var um unga menn á
þeim ámm.
Eins og mörg önnur sveitaböm,
alin upp við lífríki náttúrannar,
hafði hann alla tíð mikið yndi af
kindum og þekkti allar sínár ær
jafnvel með nöfnum. Það vom hon-
um ánægjustundir, þegar hann á
vorin var að hjálpa ungviði í heim-
inn, eða fara til kindanna upp fyrir
læk. Þegar farið var í smala-
mennsku haust og vor þá var það
ævintýraland heiðannaogfjallanna,
gleðin yfír að hafa nú sigrað þessa
og þessa ána, sem áttu hug hans
allan. Þorsteinn hafði alltaf mikið
dálæti á bömum og var sérstaklega
bamgóður maður, enda hændust
þau að honum, hvort sem þau
dvöldu lengur eða skemur á Loftsöl-
um. Hann hafði alltaf nægan tíma
til að rabba við smáfólk og næman
skilning á, hvað því kom.
Ég sem rita þessar línur var alin
upp hjá móðursystkinum mínum á
Loftsölum, þau vom mér uppalend-
ur hvert á sinn sérstaka hátt, sem
bam var ég mjög hænd að Þor-
steini, ég varð helst að vera með í
öllu sem hann gerði, upp á Bjalla
til að taka veðrið, vestanundir í
lambhúsið, og það var stundum löng
bið eftir honum þegar hann fór að
kveikja á vitanum. A Leimnni hljóp
ég á móti honum, enda þá orðið
stutt í að spila rommý og marías
við olíulampaljós á baðstofunni eða
láta mig lesa og læra hjá sér við
skrifborðið. Það var líka þama við
skrifborðið sem við samræmdum
okkar pólitísku skoðanir, við kusum
bæði Olaf Thors. Svo fékk ég líka
einu sinni að koma með honuin
suður í vita og gista eina nótt. Þess-
ar minningar em mér allar ljóslif-
andi og sýna innræti frænda míns.
Ég tel það lán fyrir mig sem bam
og ungling að hafa notið samvista
og leiðsagnar þeirra systkina.
Árið 1927 var reistur nýr viti á
Dyrhólaey og ári síðar var settur
þar upp radíóviti. Um það leyti fór
Þorsteinn í Loftskeytaskólann í
Reykjavík og eftir vem sína þar tók
hann alfarið við vitavarðarstarfínu,
og gegndi því til ársins 1978, rétt
fímmtíu ár. Einnig var um margra
ára bil á Loftsölum veðurathugun-
arstöð sem Þorsteinn sá um, hann
var glöggur á veður eins og kindur
og oft var minnst á að betur sæi
hann sjólagið við Dyrhólaey en
margur annar, enda kom það hon-
um vel við að stýra skipinu Svanin-
um sem hann tók við formennsku
á eftir föður sinn.
Á Loftsölum var starfsvettvang-
ur Þorsteins við búskap og vita-
vörslu. Hann kvæntist aldrei en
eignaðist tvær dætur með Ragn-
heiði Klementsdóttur. Ég efast um
að það hafi verið hans draumur að
gerast bóndi þó að það yrði svo,
en hann tók við búi af foreldram
sínum, ásamt þeim Þómnni og
Bimi, sem bæði em látin fyrir aldur
fram. Eins og áður sagði var Þor-
steinn vitavörður í hálfa öld, þar
var ekki starf fyrir neinn aukvisa,
það varð að standa sig í því að
hafa ljósið á vitanum í lagi fyrir
sæfarendur, það mátti ekkert slaka
á, það varð að fara og kveikja á
vitanum hvemig sem veðrið var,
fótgangandi yfír villugjaman
sandinn, yfír brothættan ísinn á
ósnum, upp skollastíg snarbrattann
og viðsjálverðan í vondu veðri. En
það varð að lýsa þeim sem á sjónum
vom, svo ekki sigldu þeir í strand.
Þorsteinn rækti þetta starf af mik-
illi samviskusemi og ósérhlífni og
lagði sig oft í hættu til að sinna
því sem hann hafði tekið að sér.
Umgengni hans um vitann var al-
veg einstök, þar var allt í röð og
reglu og snyrtimennskan hvarvetna
bar manninum vitni sem þar réði
ríkjum. Honum þótti vænt um þetta
starf og lagði sinn metnað í að
hafa það í sem bestu lagi.
Þama á eyjunni var hann kóngur
í ríki sínu, þetta bjarg sem er út-
vörður íslands, þessi óravíðátta sem
fyrir augun ber, áhrif frá ólgandi
brimöldunni þegar hún brotnar
óbeisluð við þjargið á vetrardögum,
eða líður hægj. og meinleysislega
inn á Qömsandinn á sumardögum.
Þessi stórbrotna náttúra og fijáls-
ræði hugans í einvemnni hafði sín
mótandi áhrif á frænda minn. Hann
var fastur fyrir eins og þjargið í
lffsins sjó og fór sfnar eigin leiðir,
hann hafði sínar skoðanir og duttl-
unga sem samferðafólki hans
‘4- sE.' - s te&SZI&H
Vegir Guðs em órannsakanlegir,
hvers vegna er ungur og flörmikill
drengur í blóma lífsins kallaður svo
skjótt yfir landamæri lffs og dauða?
Sigurþergur frændi okkar og vinur
er dáinn. Það var okkur harmfregn
að vita að við sæjum aldrei lífsglaða
og brosmilda frænda okkar aftur.
Sárt er til þess að hugsa að ekki
verði framar bankað á dymar og
kallað „hæ“ þetta er ég. Má ég
ekki bíða. héma smá stund þangað
til pabbi eða mamma koma til að
sækja mig? En þar sem Sigurbergur
átti heima í Höfnum, en sótti skóla
í Njarðvík, var hann aufúsugestur
á heimili okkar. Nú höfum við að-
eins þessar góðu minningar til að
ylja okkur við, en þær em sá fjár-
sjóður sem enginn getur frá okkur
tekið, né nokkur skuggi fallið á.
Við ljúkum þessum fátæklegu
kveðjuorðum með þakklæti fyrir að
hafa fengið að kynnast Sigurbergi.
Drottinn blessi minningu hans.
Elsku Þómnn, Jói og Helga, megi
Guð styrkja ykkur og blessa.
Guðný, Haddi, Heimir, Valdís,
Omar og Helena.
Margs er að minnast
margt er hér að þakka
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna,
guð þerri tregatárin stríð.
(Hallgrímur Pétursson).
í dag kveðjum við elskulegan
frænda og vin, Sigurberg S. Jó-
hannsson, semjarðsetturverðurfrá
Njarðvíkurkirkju. Þungt verður að
sjá á eftir lífsglöðum og sérstaklega
bamgóðum frænda okkar með hýra
fallega brosið sem ávallt var svo
stutt í. Við þökkum fyrir allt, minn-
ingin um góðan vin lifír í hjörtum
okkar.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
ykkur, elsku Þórann, Jói og Helga
Bima, í ykkar þungbæra sorg.
Augu þín sáu mig,
er ég enn var ómyndað efni
ævidagar voru ákveðnir
og allir skráðir í bók þína.
Aður en nokkur þeirra var til orðin.
En hveisu torskiídar
etu mér hugsanir þínar, ó Guð.
(139. Davíðssálmur).
Gunnhildur og fjölsky lda
reyndist oft erfítt að umbera seinni
árin, hann bar ekki sínar hugsanir
á torg. En sjálfsagt hefur einhver-
staðar brostið strengur í hans
björtustu vonum, og heldur en bug-
ast lét hann bijóta á sér öldur
vályndrar veraldar. Lokaði sig inni
í sínum heimi, eyjan var ríki hans,
þar var hann kóngur um stund,
bærinn heima á Loftsölum skjól
hans.
Að koma heim að Loftsölum til
þeirra systkina var sem tíminn hefði
stansað, ekkert fjölmiðlafár eða
kapphlaup eftir þægingum nútfm-
ans, þar hafði í rauninni ekkert
breyst þó árin liðu. Þar var alltaf
tekið vel á móti frændfólki og vin-
um, nógur tími til að ígmnda lífíð
og tilvemna. Á haustdögum 1972
veiktist Bjöm bróðir þeirra af
krabbameini og lést hann vorið eft-
ir. Þau Þómnn og Þorsteinn héldu
áfram búskap og vem sinni á Loft-
sölum, en heilsan var farin að bila
hjá þeim báðum. Þorsteinn hafði
lent í slysi fyrir allmörgum ámm
og var aldrei samur maður eftir,
en með hjálpsemi góðra nágranna
og frændfólks var þeim gert kleift
að vera áfram heima um stund, eða
þar til Þómnn varð að fara á Vífils-
staðaspítala til dvalar, og lést hún
þar árið 1984, eftir rúmlega árs-
vist. Þorsteinn var þá einn eftir og
vom nú kraftar hans á þrotum, fór
hann þá fyrst í sjúkrahús í
Reykjavík, Guðbjörg systir hans tók
hann svo til sín um tíma. Reyndust
þau Daníel honum frábærlega vel
í öllum hans veikindum, eins og
reyndar alla tíð. Síðustu árin dvaldi
Þorsteinn á Hrafíiistu og andaðist
þar. Útför hans fer fram frá Skeið-
flatarkirlqu í dag, 14. marz.
Ég bið algóðan Guð að geyma
hann vel.
Hrafnhildur Stella Stephens