Morgunblaðið - 19.09.1987, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1987.
17
Gull stater, þyngd 8,1
gramm, þvermál 16 mm.
Sleginn í Lydíu á vald-
atíma Krösosar.
-I-
sem lagði undir Persaveldi hvert
ríkið á fætur öðru. Lydíuríki náði
yfir svæði það, þar sem Tyrkland
er á vorum dögum. Til austurs
náði landið til Halys-fljóts, þar sem
það fellur í Svartahafið. Héraðið
umhverfis Sardis var óvenju frjó-
samt og, svo sem að ofan stendur,
ríkt af gulli, silfri og elektrum.
Krösos gerði bandalag við konung-
ana í Babylon og á Egyptalandi,
um að hver kæmi hinum til hjálp-
ar, ef Persar gerðu innrás í eitt-
hvert ríkjanna. Sá, er Krösos
hræddist svo mjög, Kyros, var
fæddur í héraði því, er Faristan
nefnist, þar sem nú heitir íran,
en Persaland í fornöld. Persar voru
hermenn miklir. Þeir áttu helgi-
höld sín undir berum himni og
trúðu á sól, tungl og stjömur, en
höfðu hvorki goðahof né goðalík-
neski. í fymdinni voru Persar
háðir Mediumönnum, nágrönnum
sínum, en höfðu þó valdsmenn
yfir sér af innlendri konungaætt.
Einn af valdsmönnum þeim hét
Kambýses og var kvæntur Mand-
ane, dóttur Astýagesar Medíukon-
ungs. Astýages dreymdi, að
honum þætti vintré eitt furðu mik-
ið vaxa úr kjöltu Mandane, og
dreifðust limimar um alla Asíu.
Prestar hans réðu draum þennan
á þann veg, að Mandane myndi
son eiga þann, er yfirráð fengi
yfir allri Asíu. Líður nú að því,
að Mandane verður léttari, og elur
sveinbarn, og var kallað Kyros.
Astyages felur frænda sínum
Harpagusi, að bera drenginn út,
en eins og í öllum góðum ævintýr-
um, lifir sveinninn. Þegar hann
er 12 ára að aldri kemst það upp
hver hann er, og enn er lífi hans
þyrmt. Vex hann upp við hirð for-
eldra sinna í Persalandi, en þegar
Harpagusi þótti tími til kominn,
gjörði hann samtök við nokkra
höfðingja í Medína um að steypa
Astyagesi, sem var mjög óþokkað-
ur af þegnum sínum sökum
grimmdar. Persar og Medíumenn
hófu nú uppreisn og var Harpagus
fyrir konungsmönnum, en Kýros
fyrir Persum. Svo hafði Harpagus
talað fyrir sínum mönnum, að þeir
veittu Kýrosi lítið viðnám og varð
honum því sigurinn yfir Astyges
auðunninn. Þannig fengu Persar
yfirráð yfir Medíu og lá nú beint
við að ráðast gegn Krösosi, sem
var mikill höfðingi og vellauðugur
og áhrifamikill um mörg lönd.
Krösos hafði fregnað herför Persa
og gat sér til um, hvað í vændum
væri. Hann hugðist því verða fyrri
til, og ráðast á Persa, áður en
þeir réðust á hann.
í næstu tveim þáttum segir frá
viðskiptum þeirra Kyrosar og
Krösosar.
Myntsafn Seðlabankans og
Þjóðminjasafnsins við Einholt 4
er opið á sunnudögum kl. 14—16.
Ég vek athygli á því, að á Þjóð-
minjasafninu er einnig sýnd mynt.
Þar er til dæmis hinn frægi Gaul-
verjabæjarsjóður, sem fannst árið
1930. Sjóðurinn er frá því um árið
1000 og gefur innsýn í mynt
víkinganna.
HAUSTSALA
A ÚRVALSFERDUM
TIL SEX BORCA
ÍEVRÓPU!
Helgar-, fimm daga- og vikuferðir.
LONDON
Fjórir dagar - þrjár nœtur.
Gisting í tueggja manna herbergi
m/morgunverði.
Verð frá kr.^
Gildir frá 15. sept.
CLASCOW
Uppselt í helgarferðir
fram í desember.
NÝJUNGi
Bjéðum einnig Glasgowferðir frá
þriðjudegi til laugardags.
Innifalið afsláttarkort sem veitir
verulegan afslátt í helsta vöruhús
Glasgow, House ofFraser.
Fimm dagar - fjórar nætur.
Gisting í tveggja manna herbergi
m/morgunverði.
16.370.-
Gildir frá 15. sept.
LUXEMBORC
Tvœr til þrjár nœtur.
Gisting í tveggja manna herbergi
m/morgunverði.
14.643,-
Sérstakt tilboð í október og
nóvember.
VIKUFERÐ TIL
PARÍSAR
23.-30. okt.
Innifalið flug, ferðir til og frá flug-
velli erlendis, gisting m/morgun
verði og íslensk fararstjórn:
Sigmar B. Hauksson.
Verð kr. é% Æ é%é%
34.33
AMSTFRDAM
Þrir dagar - tvœr nœtur.
Gisting í tveggja manna herbergi
m/morgunverði.
17.130.-
Gildir frá 1. okt.
KAUPMANNA-
HÖFH
Fjórir dagar - þrjár nœtur.
Gisting í tveggja manna herbergi
m/morgunverði.
21.100,-
Gildir frá 15. sept.
FERDASKRIFSTOFAN URVAL
- fólk sem kann sitt fag!
Pósthússtrœti 13 - Sími 26900