Morgunblaðið - 24.10.1987, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. OKTÓBER 1987
New York:
Reuter
Ber er hver að baki.
AUs ótruflaður af gestínum á öxlinni myndar
bandarískur ferðamaður minnismerki um Nelson
flotaforingja á Trafalgar-torgi. Á torginu eru
alia jafna þúsundir dúfna og befur hreinsunar-
deild borgarinnar ærinn starfa af að hreinsa
dritíð eftir þær. Nýverið voru hreinsuð 466 kg
af dúfnadrits af minnismerkinu um flotaforingj-
ann.
prentað betur," sagði Burge.
Búist hafði verið við að Japanar
myndu bjóða í Biblíuna vegna þess
að hún var á sýningu í Japan þrem-
ur vikum fyrir uppboðið og vakti
mikla athygli þar. Um þessar
mundir eru fjórtán Gutenberg
Biblíur í Vestur-Þýskalandi, ellefu
í Bandaríkjunum, átta á Bret-
landi, fjórar í Frakklandi, tvær á
•Italaíu og tvær á Spáni. I ýmsum
lðndum er að finna annað bindi
Biblíunnar. Talið er að bæði bind-
inn í góðu ástandi myndu seljast
fyrir allt að 20 milljónir dollara
(um átta milljarða ísl.kr.).
Gutenberg Bibl-
ía seld fyrir 215
milljónir króna
Var keypt í gegnum síma
New York, Reuter.
EINTAK af afar fágætri fyrstu
útgáfu af Gutenberg Biblíu var
selt á uppboði hjá uppboðs-
haldarunum Christíe’s fyrir
5,39 milljónir Bandaríkjadoll-
ara (um 215,6 milljónir isl.kr.)
á fimmtudag. Biblia Gutenbergs
var í tveimur bindum og var
hér aðeins um annað bindið að
ræða.
Biblía þessi er ein af 48, sem
Jóhann Gutenberg prentaði í Ma-
inz í Þýskalandi árið 1455.
Japanska fyrirtækið Mazuren
keypti Bibliuna gegn um síma.
Þetta er fyrsta Gutenberg Biblían,
sem seld hefur verið til Japan.
Rúmlega helmingi hærra verð
fékkst fyrir þessa Biblíu en þá
síðustu, sem boðin var upp. Hún
var seld fyrir 2,2 milljónir dollara
(um 88 milljónir ísl.kr.). Talið er
að svona hátt hafi verið boðið í
Biblíuna vegna þess að ekki er
búist við að önnur Gutenberg Bi-
blía verði til sölu á næstunni.
Christopher Burge, forseti
Christie’s, stjómaði uppboðinu.
Sagði hann að söluverðið hefðu
ekki komið sér á óvart. „Þessa
Biblíu má kalla bók bókanna.
Gæði prentunarinnar eru hreint
út sagt ótrúleg. Enginn hefur
Ólögleg sala tæknibúnaðar til Sovétmanna:
Norðmenn afhjúpa samtök
v-evrópskra iðnfyrirtækja
Osló, Waahington, Reuter.
NORSKA lögreglan sagði í gær
að grunur léki á að fyrirtæki i
fjórum ríkjum i Vestur-Evrópu
hefðu brotið reglur Atlantshafs-
bandalagsins nm útflutoing
hátæknibúnaðar til Sovétríkj-
anna og Kína.
Tore Johnsen lögreglustjóri hefur
stjómað rannsókn á ólöglegum út-
fiutningi Kongsberg-vopnaverk-
smiðjanna á tölvubúnaði til
Sovétríkjanna. Hann sagði á blaða-
mannafundi í gær að tölvubúnaðúr-
inn hefði verið notaður til að stjóma
hátæknibúnaði frá fyrirtækjum í
Frakklandi og Vestur-Þýskalandi
og á Ítalíu og Bretlandi. Norðmenn
hófu rannsókn á sölu Kongsberg
eftir að Bandarflqamenn báru fyrir-
tækið og útibú japanska fyrirtækis-
ins Toshiba þeim sökum að hafa
selt tölvubúnað til skipasmíðastöðv-
ar í Leníngrad og gert Sovétmönn-
um kleift að smiða skrúfur í
kafbáta, sem gætu knúið þá nánast
hljólaust áfram.
Niðurstöður rannsóknarinnar
voru kynntar f gær og sagði í
skýrslu, sem er 31 síðu löng, að
Kongsberg hefði á árunum 1974
til 1986 selt Sovétmönnum 78
tölvustjómkerfí og Kínveijum eitt
slíkt kerfí í trássi við reglur Sam-
Harðjaxlinn Lino
Ventura látinn
Lino Ventura, einn dáðasti leikari Frakka, lést á fimmtudag af
hjartaslagi. Ásamt Ventura á myndinni er Isaac Hayes, sem lék
með honum i kvikmyndinni Three Tough Guys (Þrír foringjar)
árið 1974.
Paris, Reuter.
FREANSKI kvimyndaleikarinn
Lino Ventura lést á fímmtu-
dagskvöld, einum sólarhring
eftir að hann fékk þjartaáfaU.
Ventura, sem var ein þekktasta
kvikmyndastjama Frakka, var
58 ára gamall.
Ventura lék í um sjötíu kvik-
myndum og spannar starfsferill
hans rúmlega þijátfu ár. Lék hann
yfirleitt njósnara, leynilögreglu
menn og glæpamenn. í skoðana-
könnun, sem birtist fyrr á þessu
ári, kom í ljós að Ventura var
vinsælasti leikari Frakka og skaut
hann leikurum á borð við Alain
Delon, Jean-Paul Belmondo og
Yves Montand ref fyrir rass. Vent-
ura lék ætfð stffa og þrautseiga
harðjaxla og kom meðal annars
fram með Simone Signoret og
Jean Gabin. Hann var þegar orð-
inn þekktur í kvikmyndaheimin-
um þegar franska kvikmyndagerð
bar sem hæst á sjötta og sjöunda
árátugnUm.
Myndir hans Touchez pas au
grisbi (Snertið ekki ránsfenginn)
frá árinu 1953 og Maigret tend
un piege (Maigret leggur gildru)
frá árinu 1957 þar sem lýst er
lífinu í París átti stóran þátt í því
að ímynd franskrar rómantíkur
breiddist um heim ailan.
Franskir kvimyndaleikarar
heiðruðu í gær minningu Ventura
og helstu stjómmálamenn Frakk-
lands minntust einnig leikarans,
sem var annálaður fyrir stirt geð
og óbeit á málalengingum.
Franskir fjölmiðlar gáfu Vent-
ura viðumefnið „Þögli maðurinn".
Reuters-fréttastofan tók í fyrra
viðtal við Ventura: „Ég hef ekk-
ert við þig að segja," vom fyrstu
orð leikarans við blaðamann
fréttastofunnar.
Franski kvikmyndaleikstjórinn
Yves Boisset sagði um Ventura
að hann hefði verið Henry Fonda
Frakka. Francois Mitterrand for-
seti sagði að Frakkar hefðu misst
„með stórt hjarta".
Að sögn vina gaf Ventura tekj-
ur af mörgum síðustu mynda
sinna til byggingar heimila fyrir
fatlaða í Frakklandi.
Ventura fæddist f Parma á ít-
alíu og var hét Lino Borrini. Hann
fluttist til Frakklands með fjöl-
skyldu sinni átata ára gamall.
Hann fékk fyrst vinnu sem atvinn-
ugHmukappi, en frægðin var
skammt undan. Hann var valinn
til að leika f myndinni Snertið
ekki ránsfenginn, sem Frakkar
og ítalar framleiddu f sameiningu,
vegna þess að hann var flugmælt-
ur bæði á ítölsku og frönsku.
Ventura lék í sextán myndum
á ámnum 1957 til 1959. Á sjötta
áratugnum lék Ventura allajafna
þungbúna leynilögreglu menn,
sem þræddu götur rauða hverfis-
ins Pigalle í París. Með aldrinum
reyndi Ventura. að söðla um og
hætta að leika lögguna, sem gerði
hreint á götum Parísar og lék
hann þá í nokkmm myndum á
ensku, m.a. myndinni The Medusa
Touch (Medúsu-snertingin) ásamt
Richard Burton. Hann kom einig
fram í spönskum, ítölskum og
vestur-þýskum kvikmyndum.
ræmingamefndarinnar um stjóm á
útflutningi (COCOM). COCOM var
sett á fót eftir síðari heimsstyijöld-
inna til þess að stjóma sölu
hátæknibúnaðar til framleiðslu
vopna til kommúnistaríkja. ÖIl Atl-
antshafsbandalagsríki og Japanar
hafa samþykkt að fara eftir reglum
COCOM.
í skýrslunni segir að um hafi
verið að ræða hugbúnað til þess að
stjóma fræsunarvélum til þess að
sníða málm. Sovétmenn hefðu
keypt þessar fræsunarvélar hjá
breska fyrirtækinu KTM, Ratier-
Forrest í Frakklandi, fyrirtækjun-
um Schiess, Dörries og Donauw-
erke í Vestur-Þýskalandi og
Innocenti Santeuspaccio á Ítalíu.
Að sögn norsku lögreglunnar
braut sala þessa tælcjabúnaðar f
bága við reglur COCOM vegna þess
hversu flókin og umfangsmikill
hann er.
Lögreglan komst að þeirri niður-
stöðu að hugbúnaðurinn frá
Kongsberg hefði ekki gert Sovét-
mönnum kleift að smfða skrúfur í
hljóðlátari kafbáta. Aftur á móti
hefði sala málmfræsunarvéla frá
Bretlandi, Vestur-Þýskalandi, Ítalíu
og Frakklandi auk búnaðarins frá
Kongsberg leitt til þess að mögu-
leikar Sovétmanna á því að fram-
leiða slíka kafbáta hefðu aukist.
Starfsmenn norska sendiráðsins
í Washington hafa greint utanríkis-
málanefnd Bandaríkjaþings frá
niðurstöðum rannsóknarinnar.
Sögðu aðstoðarmenn bandarískra
þingmanna að Jesse Helms öld-
ungadeildarþingmaður hefði fjáð
Emmanuel de Margerie, sendiherra
Frakka, að sala Ratier-Forrest hefði
myndað skarð f vamir vestrænna
ríkja. Helms ætlar einnig að láta
óánægju í ljósi við Breta, ítala og
Vestur-Þjóðveija.
Bandaríkjaþing hefur hótað að
banna innflutning á vörum frá
Kongsberg og Toshiba f til Banda-
rfkjanna. Hermt er að nú sé einnig
íhugað að bannið nái til þeirra fyrir-
tækja í Vestur-Evfopu, sem nefiid
eru f skýrslu norsku lögreglunnar.