Morgunblaðið - 29.11.1987, Blaðsíða 55

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. NÓVEMBER 1987
C 55
dálítið illa við belgísku ríkisstjóm-
ina en talið er, að hún hafí ætlað
að liggja á henni fram að kosning-
um í desember.
Skýrslan um óeirða- og uppi-
vöðsluseggina er ein af nokkmm
sem unnar hafa verið eftir harm-
ieikinn á Heysel-leikvanginum, þar
sem 39 manns létu lífíð, og eftir
morðin í belgískum stórverslunum
fyrir tveimur ámm.
I belgískum blöðum hafa birst
myndir af nasískum og nýnasísk-
um merkjum, sem var flaggað með
um kvöldið og nóttina eftir at-
burðinn á Heysel, og í skýrslunni
segir, að bréf, sem lögreglan hafi
fundið á heimili manns, sem var
handtekinn fyrir að kasta bensín-
sprengju á knattspymuleik, gefí
nákvæmar upplýsingar um ftindi í
Bretlandi og um „námskeiðshald-
ið“ í Belgíu.
Mútumálin snúast yfírleitt um
það, að menn kaupi sér opinberan
úrskurð um að þeir séu geðsjúkir
og verði sér þannig úti um eftirlaun
og örorkustyrk, þurfí ekki að vinna.
og jafnvel ekki að óttast að vera
dæmdir eftir hegningarlögum brjóti
þeir af sér.
„Margir læknar eru illa menntað-
ir, hafa ekki þekkingu á nýjustu
aðferðum í geðlækningum og dæla
bara stórum lyfjaskömmtum í fólk.
Of mikið af róandi lyfjum kemur
engum að gangi, allra síst tauga-
sjúklingum. Með þeim er hægt að
gera heilbrigðan mann að sjúkl-
ingi,“ sagði í greininni.
í greininni í Komsomolskaya
Pravda er einnig sagt, að ólíkar
kenningar og starfsaðferðir í sov-
éskum geðlækningum valdi því, að
lítið samræmi sé í sjúkdómsgrein-
ingum. „Sama manneskja getur
verið úrskurðuð kleyfhugi í Moskvu,
taugasjúklingur í Leníngrad og full-
komlega heilbrigð í Kharkov," sagði
að lokum.
- MARTIN WALKER
ÚGANDA
„Norninni“
brást víst
galdralistin
jr
Iþessum dálkum hefur oft áður
verið skýrt frá Alice Lakwena
og skærunum í Úganda, sem hún
hefur tekið þátt í sem leiðtogi
samtaka sem hún kennir við heil-
agan anda. Svo virðist sem
gæfusól hennar sé nú hnigin til
viðar að sinni að minnsta kosti,
því að þegar þegar sást til hennar
snemma í nóvember var hún illa
særð á fæti en sjö af fylgismönn-
um hennar reyndu að forða henni
á reiðhjóli. Voru þau á leið til
heimkynna hennar í norðurhluta
Úganda.
Fyrir rúmum tveimur mánuðum
sótti hún fram til Suður-Úganda
ásamt 4.000 fylgismönnum sínum
úr hreyfingu heilags anda. Nú eru
1.500 fallnir, fómarlömb harð-
stjómar hennar og „töfrabragða".
Hún hefur jafnan harðbannað
fylgismönnum sínum að leita sér
skjóls í bardögum. Hún fullyrðir
að tijáolía veiti þeim vemd gegn
kúlnahríð stjómarhersins (NRA).
Talið er að 5.000 hermann heil-
ags anda hafi týnt lífi frá því að
Lakwna lýsti yfír stríði sínu í des-
ember í fyrra. Nær hundrað úr
liði hennar í fangabúðum stjómár-
hersins. í Magamaga höfðu
heppnina með sér. Þeir em sloppn-
ir úr klóm Alice og stjómarherinn
hefur tekið þá í sátt. Þeir hafa
skýrt frá vist sinni með Alice sem
samkvæmt frásögnum þeirra var
engin sæluvist.
Valdbeiting og ógnarstjóm
sveif yfír vötnum í búðum Alice.
Eftirlitsmenn refsuðu harðlega öll-
um sem sýndu henni óhlýðni.
Michael Mafabi, 36 ára að aldri,
hafði verið hermaður í her Miltons
Obote, fyirum forseta ladsins, eins
og margir uppreisnarmanna.
Snemma á þessu ári varð hann
helzti aðstoðarmaður Alice. Hann
segir að margir andar hafí talað
til hennar, Miriam, Medina, She-
ban, „ósýnilegi formaðurinn" og
fleiri. En sá versti var „Illa af-
lið“.“ Þegar Illa aflið birtist Alice,
klæddist hún hvítu skikkjunni
sinni og enginn fékk mat. Ef ein-
hveijum varð á að hósta á hersýn-
ingu komu eftirlitsmennimir og
drápu hann. Mafabi sagði að þeir
hefðu líka skotið hermenn sem
hörfuðu í orrustum.
ALICE — Harðstjóri með guðs-
orð á vörum.
í dagbókum Alice sem fundust
í búðum hennar eru leiðbeiningar
um hvemig búa eigi til sprengjur
úr sporðdrekum, svörtum maurum
og apakjöti. I þeim em líka predik-
anir hennar, sem ritarar hennar
höfðu skrifað upp af mikilli ná-
kvæmni.
Svo virðist sem hún hafí höfðað
til bænda og uppgjafahermanna
með einhvers konar samblandi af
þjóðemishyggju, hjátrú og guð-
rækni. Hún gerði sér líka mat úr
sárri neyð sveitafólksins. í einni
af ræðum hennar segir: „Eg er
fátæk. Mér er blásið á brott eins
og skordýri. Hjálpaðu mér drottinn
og láttu þá sem ofsækja mig bíða
ósigur."
Það varð Alice til falls, að hún
skyldi halda með fylgismenn sína
til Suður-Úganda. Þar risu hinir
innfæddu gegn henni og lögðu að
jöfnu hermenn heilags anda og
hrottalegar hersveitir norðan-
manna undir stjóm Obotes fyirum
forseta, en þær stráfelldu sunnan-
menn fyrr á þessum áratug.
Óbreyttir bogarar grýttu og
stungu uppreisnarmenn til bana,
þó að stjómin og herinn reyndu
að koma í veg fyrir það.
„Við sögðum þeim að láta þetta
ógert," sagði Abby Mukwaya hér-
aðsstjóri. „Við álítum að uppreisn-
armenn hafi ekki hugmynd um
hvað þeir em að aðhafast. Lak-
wena hefur heldur betur ruglað
þá í ríminu."
Museveini forseti hefur sagt að
þeir sem Lakwena neyddi til að
beijast muni fá sakamppgjöf.
„Þetta em bara blásnauðir sak-
leysingjar," sagði hann fyrir
skömmu.
„Hún hagaði sér undar-
lega, var alltaf að leita
að sannleikanum ...“
SJA: Uppljóstranir
HNOSSGÆTi
Enginn
hundamatur,
hund-

armr
M atmenn og fagurkerar í Seoul í Suður-Kóreu gæða sér
enn á hundakjöti og ánamaðkasúpu þótt yfirvöldin séu að reyna
að breyta matarvenjum borgarbúa vegna Olympíuleikanna á
næsta ári.
Ríkisstjómin bannaði þann þjóðlega rétt, hundakjötið, þegar
árið 1984 og bar því við, að það væri til skammar fyrir land
og þjóð og hinn mesti viðbjóður í augum útlendinga. Hingað
til hefur þó lítið mark verkið tekið á banninu.
„Þegar menn hafa einu sinni
komist á bragðið, vilja þeir ekki
annað kjöt en hundakjöt," sagði
ánægður veitingahúsaeigandi,
„og viðskiptin blómstra sem aldrei
fyrr.“
Embættismenn játa, að bannið
hafí haft lítil áhrif nema þau að
reka veitingastaðina inn í skúma-
skot öngstrætanna þar sem
erfiðara er fyrir eftirlitsmennina
að fínna þau. Sagði veitingahúsa-
eigandinn, að það væri líka
ómögulegt að framfylgja svona
banni. „Hvemig ætti líka annað
að vera þegar lögreglumennimir
sjálfír koma til að borða hér,“
sagði hann og brosti útundir eym.
Hundakjötsætumar segjast
ekki skilja hvers vegna útlending-
um fínnist rétturinn ógeðslegur
og halda því fram, að þær séu
jafn miklir hundavinir og hver
annar. „Fólki þykir vænt um
hunda og lætur það vera að éta
sína eigin kjölturakka. Til að fá
hundakjöt fer það á veitingahús-
in,“ var haft eftir einum fagurker-
anum.
BRUNNER — Sérfræðinjrur á sinu sviði.
þar sem honum var vel fagnað.
Tók hann sér nýtt nafn, er nú
skráður opinberlega sem þýski
kaupsýslumaðurinn Georg Fischer,
°g nýtur vemdar Assads forseta
°g lífvarða hans.
í viðtali, sem vestur-þýska tíma-
ritið Bunte átti við Brunner árið
1985, bauðst hann til að gefa sig
fram við alþjóðlegan dómstól en
bætti við: „ísraelar skulu þó aldrei
ná mér. Ég ætla mér ekki að verða
annar Eichmann." Dró hann síðan
upp lítið eiturhylki úr pússi sínu
og sagði: „Ég er tilbúinn." Hann
sagði einnig, að það hefði verið
sitt starf að flytja burt gyðingana
„ . . . og ég hef ekkert samviskubit
þess vegna".
Brunner tók enn dýpra í árinni
í síðasta mánuði þegar hann sagði
í viðtali við bandaríska dagblaðið
Chicago Sun-Times: „Þeir áttu all-
ir skilið að deyja því að þeir voru
útsendarar andskotans og sori
mannkynsins. Ég iðrast einskis og
væri tilbúinn til að vinna þetta
verk aftur."
- STUART WAVELL
SÖGULOK ——
Vinsælasta
bjalla
veraldar
er loks öll
r
Astkærasta bjöllutegund í
heimi, skepna, sem var allt að
því ódauðleg í augum skapara
sinna, hefur nú loksins lokið göngu
sinni. Síðasta eintakið af Volks-
wagen 1500, sem sá fyrst dagsins
ljós í Þýskalandi árið 1935, rúllaði
nýlega af færibandinu í Nígeríu.
Þessi vinsæla málmbjalla horfíst
nú í augu við endalokin en að þeim
hefur þó verið nokkur aðdragandi.
Það var fyrst fyrir tíu árum, að
Volkswagen-verksmiðjumar
ákváðu að hætta framleiðslunni
smám saman.
Frá árinu 1975, þegar fyrsta
nígeríska bjallan var smíðuð
skammt frá höfuðborginni, Lagos,
hafa 135.000 bflar verið framleidd-
ir þar í landi og bjallan hefur
komist það, sem aðrir komast ekki,
yfír sundursprungna og holótta
vegina í þessu hitabeltislandi. For-
ráðamenn Volkswagen-verksmiðj-
anna segja, að nígeríska bjallan sé
sú seigasta, sem um getur. Er hún
með aukalag af lakki til að veijast
saltmenguðu loftinu í Lagos, sér-
staklega sterka höggdeyfa og
annan búnað til að standast
glímuna við hálfónýta vegina. Það
voru þó ekki þessar erfíðu aðstæð-
ur, sem urðu henni ofviða, heldur
60% gengisfelling nígeríska gjald-
miðilsins. Vegna hennar hækkaði
bjallan, þessi „bifreið fátæka
mannsins" eins og Nígeríumenn
kölluðu hana, nýlega um 4.000 doll-
ara og var þar með ekki lengur á
færi neinna fátæklinga.
Snemma á þessum áratug seld-
ust nærri 1.000 bjöllur á mánuði í
Lagos en í mars síðastliðnum var
salan komin niður í 39 bfla.
Meðan allt lék í lyndi og verð-
gjldi nígerísku nairunnar var
stórkostlega ofmetið var það al-
gengt, að menn keyptu heldur tvo
bfla en einn vegna fáránlegra
reglna, sem þá voru i gildi. Vegna
umferðaröngþveitis í borginni höfðu
yfírvöldin gripið til þeirra óyndisúr-
ræða að leyfa aðeins bflum með
jöfnum tölutn á númerinu að aka
suma daga vikunnar ög bflum með
oddatölum aðra daga.
Síðasta bjallan, aðeins nokkurra
vikna gömul, var máluð í gullnum
lit og búin ýmsum dýrum aukabún-
aði og einnig er til sölu takmarkaður
fyöldi af sams konar lúxuskerrum í
silfurlit.
- LYSE DOUCET