Morgunblaðið - 27.02.1988, Blaðsíða 60
60
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 1988
Minning:
Símon J. Helgason
skipaeftirlitsmaður
Fæddur 28. apríl 1909
Dáinn 16. febrúar 1988
Símon Helgason andaðist í Fjórð-
ungssjúkrahúsinu á ísafirði hinn
16. febrúar sl., á sjötugasta og
níunda aldursári. Hann var fæddur
28. apríl 1909 í Súðavík. Foreldrar
hans voru hjónin Helgi Jónsson sjó-
maður og Pálína Sigurðardóttir.
Símon ólst upp í Súðavík en átti
allan sinn starfsaldur heima á
ísafirði. Sjómennsku hóf hann um
fermingu, fyrst í stað á opnum bát-
um við Djúp, en síðar var hann á
stærri bátum, m.a. með þeim Guð-
mundi Júní og Þorsteini Eyfirðingi,
alþekktum aflamönnum. Arið 1932
iauk hann hinu meira fiskimanna-
prófí frá Stýrimannaskólanum í
Reykjavík eftir eins vetrar nám
þar. Fágætt var þá að menn _hér
vestra væru með þetta próf. Árið
1933 gerðist Símon nótabassi hjá
Eistlendingum sem voru hér við
land með síldarskip og stór móður-
skip. Ekki ýkja löngu síðar sótti
hann Hugann I. og var á honum
- stýrimaður eða skipstjóri allt til
ársins 1944 er hann tók við Gróttu.
Með það skip var Símon næstu ár-
in, m.a. í flutningum á ferskum fiski
til Englands.
Árið 1950 hætti Símon sjó-
mennsku og fór í land. Þó tók hann
að sér eftir þetta að sigla skipum
á milli landa, m.a. nokkrum nýjum
Morgunblaðið tekur af-
mælis- og minningargreinar
til birtingar endurgjaldslaust.
Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í
Aðalstræti 6, Reykjavík og á
skrifstofu blaðsins í Hafnar-
stræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að
greinar verða að berast með
góðum fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á
mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
ísfirskum skipum sem smíðuð voru
erlendis. Einnig leysti hann iðulega
af skipstjóra á Djúpbátnum Fagra-
nesinu, allt fram á síðustu ár.
Það var árið 1942 sem Símon tók
í fyrsta skipti að sér að halda fjög-
urra mánaða námskeið á vegum
Fiskifélagsins, og gáfu þau 60
tonna skipstjómarréttindi. Þetta
var í raun sama námið og enn er
kennt til 1. stigs skipstjómarprófs.
Frá þessum tíma og allt til dauða-
dags var Símon aðalkennarinn í
sjómannafræðum á Isafirði. Frá
1958 hefur þessi kennsla verið á
vegum Stýrimannaskólans, og hef-
ur hún farið fram samfellt frá 1972.
Talið er að mest hafi hann kennt
um 50 nemendum á sama vetri.
Kennslan fór fram í húsakynnum
Iðnskóla Ísaíjarðar til vors 1987,
en fluttist á sl. hausti inn í húsa-
kynni Menntaskólans á Isafirði.
Kennslu stundaði hann allt þar til
um 20. janúar sl., en hinn 23. jan-
úar varð hann að leggjast inn á
sjúkrahús. Kennaraferill hans
spannaði þannig 46 ár.
Auk þess sem Símon kenndi til
1. stigsins kenndi hann einnig
flöldamörgum til 30 torina réttinda
og lengi kenndi hann sjómennsku
í gagnfræðaskólanum á ísafirði.
Þeir Vestfírðingar sem nutu leið-
sagnar Símonar í sjómannafræðum
voru þannig geysilega margir.
Enda þótt Símon hefði sjómanna-
fræðsluna með höndum um langt
skeið, var hún lengst af aukastarf
hans. Hafnarvörður við Ísaíjarðar-
höfn varð hann 1942, haftisögu-
maður 1957 og skipaskoðunarmað-
ur frá ársbyijun 1964. Af síðast-
nefnda starfinu Iét hann 1. júní
1981. Kompásleiðréttingar stund-
aði Símon um árabil, síðast eftir
miðjan janúar sl., og var hann lög-
giltur kompásleiðréttingamaður, sá
eini á Vestflörðum. í sjórétti sat
Símon margoft, síðast föstudaginn
22. janúar sl., daginn áður en hann
lagðist inn á sjúkrahús. Símon rak
gúmmíbátaþjónustu á ísafirði í
rúmlega 20 ár, fyrst einn en síðan
með Sigutjóni Hallgrímssyni. Hann
var varabæjarfulltrúi á ísafirði
1946—50 og aðalbæjarfulltrúi
1950—62. í hafnamefnd sat Símon
í marga áratugi, og síðast sat hann
hafnamefndarfund 11. janúar
1988.
Eins og sjá má af upptalningunni
hér að ofan kom Símon um sína
daga við sögu á flestum sviðum sem
lúta að sjósókn og sjómennsku.
Öllum þeim málum sýndi hann ein-
stakan áhuga allt til hins síðasta,
og má þar sérstaklega nefna mál-
efni ísafjarðarhafnar. Hann var
árrisull og með afbrigðum stundvís,
enda hinn mesti starfsmaður. Ekki
var það háttur Símonar að hugsa
mjög um það, hve mikið hann fengi
greitt í laun fyrir störf sín. Flestum
geðjaðist mjög vel að honum, því
að hann var ljúfur í geði og bjó
yfir ósvikinni kímnigáfu. Nemendur
hans dáðu hann og virtu svo mjög
að óvenjulegt má telja, enda lagði
Símon sig ætíð fram við kennsluna
og hafði frábært vald á efninu.
Símon Helgason kvæntist árið
1940 Elísu Elíasdóttur frá Nesi í
Grunnavík. Hún lifir mann sinn
ásamt Ijórum bömum þeirra hjóna,
en þau era: Kristín Þuríður, maður
hennar er Jóhann Hauksson; Sigríð-
ur Rósa, gift Jóni Guðbjartssyni;
Elísa, gift Ama Helgasyni, og Stef-
án, kvæntur Steinunni Sölvadóttur.
Símon byggði húsið á Túngötu 12
á ísafirði um 1943 og bjó þar alla
tíð síðan.
Við undirritaðir eram þakklátir
fyrir að hafa fengið að kynnast
Símoni Helgasyni. Við eram í eng-
um vafa um, að hin giftudijúgu
störf hans í þágu sjómannafrseðsl-
unnar á ísafirði munu lengi verða
í minnum höfð. Fjölskyldu hans og
öðram vandamönnum vottum við
innilega samúð.
Björn Teitsson,
Smári Haraldsson.
Hinn 16. febrúar sl. lést í sjúkra-
húsinu á Isafírði Símon Jóhann
Helgason, skipaeftirlitsmaður, eftir
skamma sjúkrahúslegu.
Símon fæddist í Súðavík 28. apríl
1909, og vora foreldrar hans hjónin
Helgi Jónsson, sjómaður, og kona
hans, Pálína Sigurðardóttir.
Símon ólst upp í Súðavík, og hóf
sjóróðra við Isafjarðardjúp um
fermingaraldur eins og algengt var
um unglinga þar á þeim áram.
Hann stundaði sjómennsku á ýms-
um fískiskipum þar til hann hóf nám
í Stýrimannaskólanum í Reykjavík
1931 og lauk þaðan skipstjómar-
prófi vorið 1932. Eftir það starfaði
hann sem skipstjóri og stýrimaður
á fiskiskipum. Á stríðsáranum var
hann um skeið skipstjóri í milli-
landasiglingum með fisk, aðallega
til Englands, við þær erfíðu aðstæð-
ur og hörmungar sem stríðinu
fylgdu.
Arið 1950 hætti Símon sjó-
mennsku og hóf störf sem hafn-
sögumaður á ísafirði. Það sama ár
hóf hann einnig umboðsstörf fyrir
Siglingamálastofnun ríkisins, er
hann tók að sér leiðréttingar og
viðgerðir á áttavitum skipa á Vest-
fjörðum. Því starfi sinnti hann allt
til dauðadags. Með tilkomu gúmmí-
björgunarbáta í íslensk skip um
miðjan sjötta áratuginn tók Símon
að sér eftirlit og viðhald gúmmí-
björgunarbáta á Vestfjörðum í um-
boði Siglingamálastoftiunar. Þeim
störfum sinnti hann allt til 1. apríl
á sl. ári.
Hinn 1. janúar 1964 var Símon
skipaður skipaeftirlitsmaður fyrir
Vestfirði, og gegndi hann því starfi
þar til hann hætti fyrir aidurs sak-
ir árið 1981. Hann var þó ávallt
reiðubúinn að aðstoða við eftirlit
með skipum á Vestfjörðum, hvort
sem var við afleysingar starfs-
manna í fríum eða ef verkefnin
kröfðust þess.
Fjölmörg önnur trúnaðarstörf
innti Símon af hendi, mörg vora
tengd höfuðatvinnugreinunum,
sjávarútvegi og siglingum, enda var
áhugi hans og þekking á þeim
málum einstæð. Af þessum störfum
má nefna kennslu til skipstjómar-
réttinda, bæði 30 rúmlesta skip-
stjómarprófs og I. stigs skipstjóm-
amáms, og sjóvinnunámskeið í
unglingaskólum. Auk þess var hann
um langt árabil og allt til dauða-
dags meðdómari í sjó- og verslunar-
dómi Isafjarðar.
Símon tók einnig virkan þátt í
félagsmálum á ísafirði. Hann var
um tíma bæjarfulltrúi og átti um
áratuga skeið setu í hafnamefnd
kaupstaðarins. Hann var áhuga-
maður um stangveiði og sat _um
árabil í stjóm Stangveiðifélags ísa-
fjarðar.
Símon Helgason kvæntist árið
1940 eftirlifandi eiginkonu sinni,
Elísu Elíasdóttur frá Nési í
Grannavík. Böm þeirra era Kristín
Þuríður, sambýlismaður Jóhann
Hauksson, búsett á ísafírði, Sigríð-
ur Rósa, gift Jóni Guðbjartssyni,
búsett í Bolungarvík, Elísa, gift
Áma Helgasyni, búsett í Hvera-
gerði, og Stefán Kristján, kvæntur
Steinunni Sölvadóttur, búsett á
ísafirði.
Símon Helgason hafði með hönd-
um vandasamt og mikið starf fyrir
Siglingamálastofnun ríkisins. Hann
hafði yfiramsjón með öryggiseftir-
liti skipa á öllum Vestfjörðum um
hart nær tuttugu ára skeið oft, við
mjög erfiðar aðstæður. Það var
ekkert áhlaupaverk heldur verk sem
þurfti að vinna, oft og tíðum með
lagni, þrautseigju og þolinmæði ef
árangri skyldi ná. Símon Helgason
hafði þessa eiginleika til að bera,
hann var að mínu áliti víðsýnn
maður, gerði sér ávallt far um að
kynna sér hlutina og taka faglega
afstöðu, en var ákveðinn ef því var
að skipta. Hann var alla tíð mjög
áhugasamur um þau störf sem hann
tók að sér fyrir stofnunina og lét
einskis ófreistað til að bæta við
þekkingu sína þannig að hann gæti
sem best sinnt þessum störfum.
Sótti hann mörg námskeið í þessum
tilgangi, m.a. í meðferð gúmmí-
björgunarbáta og viðhaldi áttavita.
Öll þessi störf leysti Símon vel af
hendi og ávann sér virðingu og
traust bæði sjómanna og útgerðar-
manna.
Áhugi Símonar á öryggis- og
menntunarmálum sjómanna var
alla tíð mjög mikill og bera störf
hans við skipstjómarfræðslu á
ísafírði í rúm 45 ár þess gleggst
vitni. Munu þeir skipstjómarmenn
sem luku skipstjómarprófi undir
handleiðslu hans skiptu hundraðum
og era í þeim hópi margir af kunn-
ustu skipstjóram á Vestfjörðum.
Símon gerði sér snemma grein
fyrir því að góð menntun skipstjóm-
armanna væri forsenda þess að við-
halda öflugum sjávarútvegi í
landinu og æskilegt væri að vest-
firskir sjómenn gætu numið skip-
stjómarfræði sem næst heimahög-
um sínum, og það varð síðan eitt
af hans áhugamálum, sem hann
beitti sér fyrir ásamt öðru. Það er
fyrst og fremst áhuga og elju
Símonar fyrir að þakka að nú era
líkur til þess að komið verði upp
til frambúðar fastri kennslu til I.
stigs skipstjómamáms á ísafirði,
og þurfa nú aðrir að taka við því
starfi og fylgja því eftir.
Við núverandi og fyrrverandi
starfsmenn Siglirfgamálastofnunar
ríkisins sendum eiginkonu, bömum
og öðrum ástvinum Símonar Helga-
sonar innilegustu samúðarkveðjur.
Minningin um góðan starfsfélaga
mun lifa í hugum okkar.
Magnús Jóhannesson
Símon Jóhann Helgason, fyrrver-
andi skipstjóri og hafnsögumaður,
lést í Sjúkrahúsi IsaQarðar 16. febr-
úar sl. Útfor hans verður gerð í dag
frá ísafjarðarkapellu.
+
Elsku móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
SIGRÍÐUR JÓHANNA HERMANNSDÓTTIR,
Ljósheimum 2,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju mánudaginn 29. febrúar
kl. 13.30.
Adolf Birgir Kjartansson,
Hermann Kjartansson,
Jóna Kjartansdóttir,
Auður J. Kjartansdóttir,
Guðmundur Kjartansson,
Bryndfs Kjartansdóttir,
Kristján Hermann Kjartansson.
Hildur Kristinsdóttir,
Sigurður Sigurðsson,
Gunnar Kr. Finnbogason,
Peter R. Vane,
t
Eiginmaður minn, faöir okkar, tengdafaðir og afi,
HERMANN BÆRINGSSON
yfirvélstjóri,
Barmahlíð 51,
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni mánudaginn 29. febrúar kl.
13.30. Þeim sem vilja minnast hins látna er bent á líknarstofnanir.
Ragna Eiríksdóttir,
Sigursteinn Sævar Hermannsson, Anna Þórarinsdóttir,
Jóhann Bragi Hermannsson, Guðrún Ingadóttir,
Eiríkur Rúnar Hermannsson, Colleen Ann Hermannsson
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Maðurinn minn,
ÓLAFUR A. ÞORSTEINSSON
fyrrverandi forstjóri
Olíusamlags Keflavíkur og nágrennis,
verður jarðsunginn frá Keflavíkurkirkju laugardaginn 27. febrúar
kl. 14.00. Samkvæmt einlægri ósk hins látna eru blóm og krans-
ar afbeöin, en þeim sem vildu minnast hans er vinsamlega bent
á Sjúkrahús Keflavíkur eða aðrar líknarstofnanir.
Hallbera Pálsdóttir.
t
Útför föður míns, tengdaföður, afa og langafa,
ÁGÚSTS NÚPDAL BENJAMÍNSSONAR,
hefur farið fram i kyrrþey að ósk hins látna.
Fyrir mína hönd og annarra aðstandenda.
Greta Ágústsdóttir.
t
Útför móður minnar, ömmu og systur,
UNNAR ÁRNADÓTTUR MC DONALD,
fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn 29. febrúar kl. 10.30.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á Krabbameinsfélag
islands.
Fyrir hönd vandamanna.
Jón Árni Hjartarson
og dætur.
t
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur samúð og hlýhug
við andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar og tengdaföður,
JÓHANNS GUNNARS RAGUELS,
Skálagerði 3,
Akureyri.
Jónína Raguels,
Halldór Hannesson,
Ellert R. Finnbogason,
Gunnar Sigursteinsson,
Magnús Jónsson,
Vi'ðir Gunnlaugsson.
Margrót Raguels,
Sigurlína Raguels,
Björg Raguels,
Erna Raguels,
Rósa Raguels,
t
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim fjölmörgu er sýndu okkur
samúð og vinarhug við andlát og útför
GUÐMUNDAR JÓNASSONAR,
Ási, Vatnsdal.
Sigurlaug Guðlaugsdóttir,
Eggert Guðmundsson,
Ingunn Guðmundsdóttir, Jón Bjarnason
og barnabörn hins látna.