Morgunblaðið - 12.04.1988, Blaðsíða 23

23
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. APRÍL 1988
Morgunblaðið/Diðrik Jóhannsson
Borg-arfj örður:
Osefía bar 3 hrútlömbum
Hið flöldaframleidda umhverfi
sem við lifum í hefur haft mikil
áhrif á það skapandi umhverfi sem
við búum bömum. í mörgum tilfell-
um þegar kemur að skapandi starfi
eins og myndsköpun eru á borð
bomar hugmyndir fullorðinna þar
sem baminu gefst lítill sem enginn
möguleiki á að hafa áhrif eða koma
hugmyndum sínum á framfæri.
Mætti jafnvel ganga svo langt að
fullyrða að um „fullorðinsfóndur"
væri að ræða, þ.e. hugmyndir búnar
til af fullorðnum útfærðar af full-
orðnum og em síðan lagðar fram
fyrir böm til kerfisbundinnar út-
fyllingar og síðan er sett gæðamat
fiillorðinna á afraksturinn.
í staðinn ættum við að gera okk-
ur far um að búa bömum skapandi
umhverfí, reyna að örva þau til
þekkingarleitar og nýta alla þeirra
hæfileika. En það vill oft brenna
við að við vanmetum andlegan sem
líkamlegan þroska þeirra og ákveð-
um fyrirfram hvað þeim er mögu-
legt, því við fullorðna fólkið höfum
tilhneigingu til að vilja hafa stjóm
á hlutunum án þess að hafa nægi-
legt samráð við bömin.
Til þess að myndsköpun geti orð-
ið þroskavænleg leið til uppgötvun-
ar á sjálfum sér og umhverfínu
verður að taka teikningum bamsins
með áhuga, sýna stuðning og hvetja
til áframhaldandi tilrauna. Nauð-
synlegt er að spyrja spuminga sem
vekja bamið til umhugsunar um
sköpun sína í staðinn fyrir að leita
einungis eftir stöðluðum svömm
eins og já eða nei.
Hvert skal stefna?
Af framansögðu ætti að vera ljóst
að teikningar bama og myndsköpun
þeirra snertir marga þætti í lífi
þeirra. Með myndsköpun emm við
ekki að leitast við að gera alla að
listamönnum. í staðinn emm við
að gera komandi kynslóðum það
kleift að þekkja sjálfa sig, um-
hverfi sitt og vera athugul á hluti
í kringum sig og tengsl sín við þá.
Með frjálsri myndsköpun þar sem
hugmyndir bamanna sitja í fyrir-
rúmi læra þau að vega og meta
hlutina með gagnrýnu hugarfari því
ekkert eitt þarf endilega að vera
rétt eða rangt í sköpun þeirra. Þau
læra að ijá sig persónulega og ekki
síst að öðlast sjálfsöryggi og trú á
eigin mátt. Bömin læra að skoða
og njóta umhverfisins og öðlast
hæfni til að greina og njóta hins
listræna umhverfis.
Með frjálsri myndsköpun í
tengslum við hið listræna umhverfi
sem við búum í ættum við að stefna
að því að böm verði meðvitaðri um
myndir, myndmál og túlkun mynda.
Það er mikil skammsýni að gera
ekki ráð fyrir bömum þegar kemur
að myndlist, því eins og við gemm
okkur vonandi grein fyrir þá em
þau listamenn, listaskoðendur,
iistagagnrýnendur og listakaupend-
ur komandi kynslóða.
Ekki sfst nú á tímum myndbanda
og aukinnar sjónvarpshorfunar er
þörf fyrir skapandi verkefni þar sem
böm fá tækifæri til að vera virkir
skapendur í umhverfi sínu og eigi
möguleika á því að móta sitt eigið
líf.
Myndsköpun ásamt öðmm list-
greinum er mikilvægur þáttur í
þróun og þekkingaröflun einstakl-
ingsins. Myndsköpun getur verið
mikilvægur hluti af persónuÞroska
hvers og eins ef tækifæri em til
staðar og ef umhverfið er hvetjandi
og styrkjandi. Og þeir sem stjóma
tækifærunum em engir aðrir en við
hinir fullorðnu. Við ættum því að
gefa okkur tíma til að hugleiða
þessi mál og þá sérstaklega hvort
við gefum bömum nægileg tæki-
færi til að vera virk í sköpun al-
mennt, eða hvort þau séu aðeins
óvirkir móttakendur fyrirfram
ákveðinna hugmynda.
Að lokum langar mig að benda
á tilvalið tækifæri fyrir fólk til að
kynnast teikningum forskólabama
á myndlistarsýningu sem haldin er
í tengslum við ráðstefnu á vegum
Fóstmfélags íslands dagana
15,—16. apríl næstkomandi í
Holiday Inn og er opin almenningi.
Þessi sýning mun gefa okkur innsýn
í myndsköpun forskólabama og það
starf sem fer fram á dagvistar-
heimilum höfuðborgarsvæðisins.
Höfundur er myndmenntakennari
við Fósturskóla íslands.
Hvannatúni í Andakíl.
í PÁSKALOK bar ærin Ósefía 3
hrútlömbum. Einn hrútanna er
þroskamestur og verður ömgglega
stórhymdastur þeirra lamba. Það
er hann Amar á Hálsum í Skorra-
dal, sem heldur í lömbin og ærin
hefiir auga með honum, en treystir
stráksa þó vel fyrir lömbunum í
stíunni. Móðir Amars, Ingibjörg
Ingólfsdóttir, á ána. Ærin er 8 vetra
gömul og hefur alltaf verið tvílembd
nema gemlingsárið. Hún er senni-
lega að launa gott atlæti í haust,
því síðan í fyrstu viku okóber hefur
hún notið húsaskjóls um nætur og
heygjafar. DJ

Óumdeilanlega
fréttíimar
sem beðið er eftir
Athyglisverd niðurstaða
fyrir auglýsendur.
Þessi marktæka niðurstaða
Félagsvísindastofnunar sýnir
svo að ekki verður um villst
að Sjónvarpsfréttirnar eru
fréttir sem fólk tekur mark á.
Þetta er stórkostleg
hvatning fyrir okkur öll, sem
stöndum að baki fréttunum og
öðru fréttatengdu efni, til
frekari átaka á þeim vettvangi.