Morgunblaðið - 12.04.1988, Page 51

horfinn af sviðinu. Þetta er gangur
lífsins og ekki verður rönd við reist.
í huganum lifír minningin um góð-
an vin og félaga. Honum óska ég
fararheilla á þeirri ferð, sem hann
nú hefír hafíð, og bið honum allrar
blessunar.
Guðmundur B. Ólafsson
Og árin líða. Það er vor i lofti.
Kliður fugla ómar og jörð grænkar.
Grasið vex og allt dafnar. Prjókom
skjóta rótum og jörð ber ávöxt. En
nýir tímar leggja landið undir sig.
Allt gamalt er leyst af hólmi. Það
sem var er ekki lengur. Hið nýja
festir rætur, og það verða nýir
menn, sem setja nýjan svip á landið.
Hér em vormenn Islands komnir.
Lífsstarf ræðst af mörgu, en það
er ekki allt, heldur hitt, hvað maður
er í starfi sínu, hvað á meðal
manna. Gestur var sá maður, sem
kom til dyra eins og hann var
klæddur, traustur og ljúfur, skiln-
ingsríkur.
Gestur unni hinu fagra og heil-
brigða. Hann lagði sitt lóð á vogar-
skálar til að bæta og fegra hlut-
skipti manna. Gestur unni sögu
bjóðarinnar og máli. Rætur hann
stóðu djúpt í þjóðlegri arfleifð.
Tungan var honum sá völlur sem
hann bar ljá í og þar uppskar hann
best. Æska hans var í sveitinni, en
starfsvettvangur í borginni. Það er
munur á. Þar er landið ekki ftjótt,
þar em aðeins gerviblóm og gervi-
gras. Allt gert af mannahöndum.
Eigi að síður er þar mikið verk að
vinna — að brúa bil manns og
lands, að fínna sögunni stað og
tungunni vettvang. Þar gerðist
Gestur ötull liðsmaður. Starfs hans
var að miðla öðmm af þekkingu
sinni eða af hógværð sagt; að segja
öðmrh til. íslensk tunga er sem
jám í afli. Hana má herða og slípa
og gefa öðmm þar hlutdeild í. í
starfi sínu er kennarinn bæði pred-
ikari og spámaður. Kennarinn ræð-
ur nemendum heilt og þekkir alla
hnúta. Þar sem einlægni er, þar er
friður mestur, en friður alls er gró-
andinn í lífínu. Gestur vann verk
sitt í hljóði. Slíkur vinnumáti ber
af öðm, því að þá er unnið starfsins
vegna. Gott er að skila góðum
vinnudegi öðmm til heilla og fara
brott með þakklæti og virðingu
þeirra sem á eftir horfa. Við þökk-
um Gesti fyrir samfylgdina og við
sem þekktum hann best söknum
hans mest. Ég votta syrgjandi
vandamönnum samúð og hluttekn-
ingu.
Gunnar Finnbogason
Þann 31. mars sl. lést í Landa-
kotsspítala Gestur Magnússon,
cand. mag. í íslenskufræðum. Gest-
ur fæddist í Túngarði í Fellsstrand-
arhreppi í Dalasýslu þann 20. des-
ember 1923. Gestur var kominn af
mikilhæfu mannkostafólki. Foreldr-
ar hans vom hjónin Björg Magnús-
dóttir frá Staðarfelli og Magnús
Jónasson frá Köldukinn. Þau
bjuggu allan sinn búskap í
Túngarði, eða í rúm fjömtíu ár. Þau
Túngarðshjón fóm bæði til fram-
haldsnáms í æsku. Björg var lærð
ljósmóðir og gegndi því starfi í
Fellsstrandarhreppi á fímmta ára-
tug og fylgdi henni ætíð mikil gifta.
Magnús hafði á æskuámm sínum
mikinn áhuga á að öðlast einhveija
menntun, þrátt fyrir erfíðan fjárhag
tókst honum að ljúka námi frá ungl-
ingaskóla Sigurðar Þórólfssonar í
Hjarðarholti og eins vetrar náms
naut hann i Gagnfræðaskólanum á
Akmreyri.
Túngarður er ekki stór jörð, en
þrátt fyrir að gæði jarðarinnar
væm takmörkuð tókst þeim að
bæta hana svo, að afkoma þeirra
var góð. Hvort sem var innan húss
eða utan settu reglusemi og snyrti-
mennska svip sinn á búskap þeirra.
Túngarðshjónunum var það mál
hugleikið að böm 'þeirra tvö nytu
langskólanáms, svo sem löngun
þeirra sjálfra hafði staðið til. Arið
1938 hófu þau Gestur og systir
hans, Soffía, nám í gagnfræðadeild
Menntaskólans á Akureyri og luku
þau samtímis stúdentsprófí vorið
1944. Soffía starfar nú sem deildar-
stjóri í heilbrigðisráðuneytinu.
Eftir stúdentspróf fór Gestur til
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. APRÍL 1988
51
náms í norrænudeild Háskóla ís-
lands, þaðan lauk hann cand. mag.
prófi í íslenskufræðum 1949 og
námskeið í uppeldisfræðum við
Háskóla íslands tók hann árið 1953.
Árið 1951 gerðist hann kennari
og kenndi samtímis við Gagnfræða-
skóla verknáms og Ármúlaskóla í
Reykjavík til ársins 1978. Á ámnum
1958—1969 starfaði hann í Lands-
prófsnefnd miðskóla eða þar til að
störf þeirrar nefndar vom felld nið-
ur. Árið 1978 hætti Gestur kennslu
og gerðist starfsmaður Alþingis,
m.a. vann hann þar að útgáfu Al-
þingistíðinda. Því starfi gegndi
hann þar til sl. sumar, að hann lét
af störfum vegna veikinda sinna,
sem þá vom farin að setja mark
sitt á hann. Gestur var mjög góður
starfsmaður og bar þar margt til.
Hann var vel gefinn og vel mennt-
aður. Hann var afkastamikill og
reglusamur og samskipti hans við
samstarfsfólk vom með þeim ágæt-
um að á betra varð ekki kosið.
Háttvís var hann í allri framkomu,
glaðsinna og mikill húmoristi.
Síðastf bar fundum okkar Gests
saman er við vomm báðir gestkom-
andi í Þórshamri, en þá varð mér
Ijóst að heilsu hans hafði hrakað
svo, að til tíðinda gæti dregi fljót-
lega. Mér er því ljúft að minnast
þessarar stuttu en ánægjulegu
stundar er ég átti þar með honum,
ásamt öðm fólki. Gleði hans þá og
hófleg fyndni var síst minni en okk-
ar hinna. Svo mikið var þrek hans
og jafnvægi að hann ræddi veikindi
sín og horfur um framgang þeirra
við sína nánustu eins og við hin
ræðum dægurmálin.
Þar sem ég þekkti vel hversu
miklum mannkostum og hæfíleik-
um Gestur var gæddur leiddi ég oft
hugann að því hvers vegna hann
sæktist ekki eftir umfangsmeiri
störfum. Ég vissi einnig til þess að
samstarfsmaður hans, sem gjör-
þekkti störf hans, ætlaði honum
valdameiri og umfangsmeiri störf.
. Meðfædd hlédrægni Gests og sam-
viskusemi réðu því að slíkt heillaði
hann ekki, það skipti hann mestu
máli að leysa þau verk vel af hendi,
sem hann tók að sér. Það hefði
hann að vístu alltaf gert að mínu
mati, hvert sem starfssviðið hefði
verið. En vegtyllur voru ekki það
sem hann sóttist eftir.
Foreldrar Gests, þau Björg og
Magnús, og böm þeirra Soffía og
Gestur, héldu saman heimili í
Drápuhlíð 41, Reykajvík, á meðan
heilsa foreldranna leyfði. Magnús
er látinn fyrir mörgum árum, en
Björg lést fyrir u.þ.b. þremur árum.
Síðustu árin dvaldist Björg á Hrafn-
istu, og veit ég vel að Gestur reynd-
ist he«ni mjög vel þann tíma, sem
fyrr.
Gestur Magnússon var ókvæntur
og bamlaus. Um nokkurt árabil
hefur hann átt góða vinkonu, Gyðu
Guðmundsdóttur, sem búsett er hér
í borginni, hún er ekkja, en á eina
uppkomna dóttur. Þau áttu ýmis
sameiginleg áhugamál, svo sem
fjallaferðir í Þórsmörk og á fleiri
staði. Gyða reyndist Gesti mjög vel
í veikindum hans, og])að var honum
mikils virði.
Við hjónin minnumst kynna okk-
ar af Gesti með miklu þakklæti, og
vottum aðstandendum innilega
samúð.
Halldór E. Sigurðsson
Gestur Magnússon, hinn ljúfí vin-
ur okkar og félagi, er nú allur. Það
bar bráðara að en við hugðum. Þó
‘ var ekki um að villast að dómurinn
var fallinn. Eftir langvinn veikindi
síðla vetrar í fyrra náði Gestur tals-
verðum bata þegar fram á sumarið
leið, svo að vonin glæddist um að
hann næði nokkurri heilsu á ný.
En þegar haustaði og vetur gekk í
garð lagðist á hann helfölvi og
mátturinn þvarr jafnt og þétt. Hann
brá þó ekki gleði og hlýtt brosið
og notalega kímnin var samt við sig.
Kynni okkar Gests urðu hvorki
ýkjalöng né mjög náin, enn samt
fínnst mér nú eins og ég hafí alltaf
þekkt hann og átt við hann langt
samstarf.
Á útmánúðum 1974' var ákveðið
að ryklqa talsvert á útgáfu Al-
þingistíðinda. Var ráðin rösk sveit
manna, og þó einkum kvenna, til
þess verks, að gefa út ræður þing-
manna í tæpan áratug og fylla upp
í skarð sem var í útgáfunni. Þegar
vinnan var komin vel á skrið varð
jafnframt brýnt að taka saman efn-
isyfírlit þeirra árganga sem undan
gengu. Til þess vandasama þolin-
mæðisstarfs réðst Gestur árið 1978,
er hann hvarf frá kennslustörfum.
Má það heita mikið happ fyrir út-
gáfuna að svo reyndur og menntað-
ur maður skyldi leggjast þar á ár-
ar. Tókst að ljúka útgáfunni á skap-
legum tíma, þar á meðal aðalefnis-
yfírlitum. Að því afreki loknu hélt
Gestur áfram starfí sínu við Al-
þingistíðindi og hóf nú að setja sam-
an yfirlit yfír þau þing sem nær
voru í tímanum, þ.e. frá 1972 allt
til vors 1986, er registrum var
breytt og tölvuöldin gekk í garð.
Alls ná registrin sem Gestur vann
að, í samvinnu við aðra starfsmenn,
yfír tuttugu þing og fylla hátt í 40
hefti því að sérstök yfírlit voru um
hvort tveggja þingskjöl og umræður
hvers þings. Síðustu efnisyfirlitum,
jrfír þingið 1985—1986, lauk hann
í fyrravetur, með talsverðum frátöf-
um þó vegna veikinda.
Hann hvarf úr starfí hjá Alþingi
1. nóvember sl. Þá átti að hefjast
næðissöm hvíld að loknum löngum
starfsdegi. En honum var fyrirbúin
annars konar hvíld.
Það vildi svo til að ég hafði að
sumarvinnu 1976—78 að koma efn-
isyfírlitunum af stað. Við því verki
tók Gestur, þrem árgöngum í hand-
riti, harla óburðugum. Þetta við-
fangsefni var upphaf kynna okkar
og vinfengis. Og á þann vinskap
féll aldrei skuggi, enda var naum-
ast hægt að deila við Gest eða láta
sér þykja við hann, hann gaf mönn-
um hreinlega ekki færi á því. Síðar
átti ég þess kost að fylgjast með
vinnubrögðum Gests eftir að ég
réðst til starfa á skrifstofu Alþing-
is. Var sú samvinna næsta ánægju-
leg. — Efnisyfirlit Alþingistíðinda
voru ekki sérstök skemmtilesning
og vinnan við þau verður varla tal-
in örvandi viðfangsefni, allra síst
slíkum ljóðamanni og fagurkera
sem Gestur var. Samt vannst hon-
um þetta einkar létt og afraksturinn
er afbragðsgóður: nákvæm og
gagnleg skrá um þær þykku rollur
sem Alþingistíðindi síðustu tveggja
áratuga eru. Menn eiga áreiðanlega
eftir að hugsa hlýlega til höfundar
þeirra þegar fram líða stundir.
Það var ekki ætlunin með þessum
fáu kveðjuorðum að rekja starfs-
feril Gests Magnússonar að öðru
leyti, né bregða upp af honum svip-
mynd. Aðeins að þakka hugheil
kynni og mikilsvert verk. Mörg at-
vik undanfarinna ára, ekki síst
notalegt spjall í kaffistofu Þórs-
hamars og hádegisröltið um mið-
bæinn, greypast í minninguna.
Við kveðjum Gest Magnússon
með söknuði. Öll framkoma hans
var fáguð, smekkvísin óbrigðul og
dómgreind örugg. Minningamar
um hann eru okkur dýrmætar. Þær
auka okkur trú á þetta líf og að
því megi lifa vel. Þess er að vænta
að slíkum mönnum, sem hann var,
sé búinn góður staður.
Ég sendi aðstandendum og vin-
um Gests Magnússonar samúðar-
kveðjur.
Helgi Bernódusson
Fyrir 10 árum hóf Gestur Magn-
ússon að starfa hjá Alþingi við út-
gáfu Alþingistíðinda. Hann hafði
þá unnið við kennslu í 27 ár og
mun hafa leitað eftir léttara og
áhyggjuminna starfi af heilsufars-
ástæðum. Skólakennsla er öðrum
þræði uppeldisstarf og uppeldisstörf
valda oft samviskusömum manni
æmum áhyggjum.
Gestur var ákjósanlegur maður
í hið nýja starf, ömggur maður við
prófarkalestur og nákvæmnisverk
eins og að setja saman registur.
Við vomm ekki beinlínis sam-
starfsmenn en góðir málvinir urðum
við. í fjögur ár áttum við sam-
vemstund flesta virka daga að
morgni áður en dagsverk var hafíð.
Og það vom góðar stundir.
Gestur var dagfarsprúður og vel
að sér um marga hluti. Dómgreind
hans og smekkvísi mátti treysta og
því var ómetanlegt að heyra álit
hans. Hann var ágæta vel skemmti-
legur í viðræðum, hafði næmt
kímniskyn og góðlátlega glettni.
Alltaf léttur og hýr á sinn hóg-
væra, hægláta hátt.
Það er dýrmæt' gjöf að njóta
návistar slíks manns. Ekki'er það
síst mikilsvert þegar að höndum ber
mótlæti og hugraun utan daglegra
skyldustarfa svo sem oft vill verða.'
Vænti ég að ég mæli fyrir munn
samstarfsmanna Gests almennt
þegar ég vík að þessari hlið sam-
vemnnar. Það er eins og návist
slíkra manna fylgi hulinn kraftur
sem huggar og græðir.
Minnisstæðar verða mér síðustu
stundimar sem ég var með Gesti
og talaði við hann. Hann var þá
sjúkur maður, mjög af honum dreg-
ið, þrótturinn lítill og honum ljóst
að engin ráð vom kunn gegn sjúk-
dómi hans. Samt var hann léttur í
máli að vanda, hugsunin skýr og
kímnin og glettin líkt og áður. Ör-
lögum sínum tók hann af æðmleysi
og jafnaðargeði að því er séð varð.
Gestur Magnússon er kvaddur
með söknuði og eftirsjá. Samvem-
stundanna er minnst með gleði og
frá þeim stafar birtu og hlýju. Til
hans verður nú ekki leitað ráða eða
leiðbeininga. En skylt er að met,a
og muna það sem af honum mátti
læra og þá ekki síst það sem snert-
ir mannlega hegðun og heyrir und-
ir siðfræði.
H. Kr.
Boðskapur páskanna er saga
mikilla átaka. Annarsvegar hinn
mesti harmleikur og hinsvegar hinn
dýrðlegi sigur, sigur lífsins yfír
dauðanum. Með boðskap páska-
dagsins í huga vil ég kveðja vin
minn Gest Magnússon, sem andað-
ist á skírdag.
. Það var haustið 1951, sem fund-
um okkar Gests bar fyrst saman.
Reykjavíkurborg hafði ákveðið að
gera tilraun með nýja gerð af gagn-
fræðaskóla, þar sem verklegu námi
var ætlaður meiri tími en í venjuleg-
um gagnfræðaskóla og hemendur
fengu valfrelsi til að velja sér náms-
brautir og valgreinar. Það skip'ti
því miklu máli að vel tækist til um
val kennaránna, ef þessi nýbreytni
átti að vinna sér trapst og eiga
framtíð.
Gestur Magnússon var ungur
maður, og samkvæmt upplýsingum
kom hann einna helst til greina til
að verða ráðinn sem leiðbeinandi
kennari í bóklegum greinum við
þessa tilraunastarfsemi. Það var því
með nokkurri eftirvæntingu, sem
ég átti viðtal við hann í fyrsta sinn.
Ég gekk glaður af þeim fundi,
maðurinn kom mjög vel fyrir, hann
var glæsilegur, gersamlega laus við
alla tilgerð eða sýndarmennsku,
hógvær og virtist í senn bæði sann-
gjam og stefnufastur. Reynslan
sýndi að þær skoðanir, sem ég hafði
skapað mér af honum, reyndust
allar réttar. Hinu átti ég svo eftir
að kynnast, hinni einstaklega góðu
og þægilegu skapgerð hans.
Síðla þennan sama dag leit ég
inn hjá Ragnhildi systur minni, sem
.var búsett hér í borg. Mér var ekkf
kunnugt um að hún þekkti Gest.
Þegar ég greindi frá að Gestur
Magnússon cand.mag. yrði ráðinn
Nafn leiðrétt
ítrekuð skal leiðrétting á nafni
Guðmundar Guðmundarsonar, er
skrifaði minningargrein um Svein
Guðmundsson forstjóra á útfarar-
degp hans. Þar misritaðist föður-
nafn Guðmundar sem ætíð skrifar
sig Guðmundarson.
aðalkennari í bóklegum greinum
sagði hún „Þar ert þú heppinn,
betri mann en Gest getur þú ekki
fengið, hann og hans nánustu eru
sérstakt öndvegisfólk, sem ávallt
hefur lagt gjörva hönd á hvert það
viðfangsefni, Sem það hefur tekið
sér“.
Gagnfræðaskóli Verknáms, en
svo hét skólinn, þar til hann flutti
í eigið húsnæði við Ármúla og fékk
þá nafnið Ármúlaskóli, var með fáa
nemendur fyrsta árið. Þá kenndi
Gestur íslensku, sögu og félags-
fræði, og fórst það allt jafn vel úr
hendi.
Á öðru ári skólans fjölgaði nem-
endum mjög mikið go jafnframt
kennurum. Eftir það kenndi Gestur
eingöngu íslensku.
Gestur átti traust allra, sem hann
þekktu og naut mikils álits sem
íslenskukennari svo það var eftir
honum sóst, en hann var sérstak-
lega laus við að sækja eftir frama,
eg vann sitt starf á kyrrlátan hátt
og lagði áherslu á að rækja sem
best það, sem hann hafði tekið að
sér.
Árið 1958 tók Gestur sæti í
landsprófsnefnd miðskóla. Þeir sem
muna tíma landsprófanna minnast
þess að oft var óánægja með gerð
einstakra prófverkefna. En ég
minnist þess ekki að nokkumtíma
kæmi fram óánægja eða gagnrýni
á íslenskuprófið þau ár sem Gestur
vann að gerð íslenskuprófanna.
Slíkt sýnir vönduð vinnubrögð.
Við Gestur vorum samstarfs-
menn í rúman aldarfjórðung. -Betri
samstarfsmaður verður vandfund-
inn.
I kennslustarfínu reyndist Gestur
sérstaklega vel. Hann var einstak-
lega laginn kennari bæði að hafa
stjórn á nemendum og að miðla
þeim fróðleik, enda árangur af
kennslu hans eftir því. Nemendur
báru virðingu fyrir Gesti, þeim þótti
vænt um hann og rómuðu kennslu
hans.
Meðal kennara var Gestur mikið
metinn, þeir báru virðingu fyrir
honum, treystu honum, hann var
hvers manns hugljúfí. glaðlyndi.
hans og góðlátleg kímni lífgaði upp
á andrúmsloftið á kennarastofunni
og skapaði góðan félagsanda.
Af heilsufarsástæðum lét Gestur
af kennslu fyrir tíu árum. Hann hóf
þá störf hjá Alþingi og vann að
útgáfu Alþingistíðinda.
Gestur átti undir lokin við erfíðan
sjúkdóm að stríða. Hann vissi að
hveiju stefndi, en tók því með sömu
ró og jafnaðargeði og hveiju öðru
hlutverki, sem hann þurfti að taka
að sér í lífínu.
Aðstandenáum votta ég samúð
mfna.
Magnús Jónsson
Blómastofa
Fríöfinns
Suðuriandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öllkvöld
tll kl. 22;- einnig um helgar.
Skreytingar við öll tilefnl.
Gjafavörur.

Legsteinar
MARGAR GERÐIR
Mmorex/Gmnít
Steinefnaverksmiðjan
Helluhrauni 14, sími S4034,
222 Hafnarfjörður