Morgunblaðið - 11.05.1988, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. MAÍ 1988
29
Michel Rocard, hinn nýi forsætisráðherra Frakklands:
Réttur maður til að fylgja
stefnu Mitterrands eftir
París. Reuter.
MICHEL Rocard, sem útnefndur var forsætisráðherra Frakklands
í g^er, var ákafur vinstrisinni áður en hann hann snerist til hófsamr-
ar jafnaðarmennsku. Hann er sagður réttur maður á réttum stað
til þess að fylgja eftir hinni hófsömu stefnu, sem Francois Mitter-
rand, forseti, boðaði síðustu vikurnar fyrir frönsku forsetakosning-
arnar, sem fram fóru sl. sunnnudag.
Rocard er hæfileikaríkur tækni-
krati. Á sínum tíma var honum ýtt
til hliðar í Jafnaðarmannaflokknum
fyrir að keppa við Mitterrand um
útnefningu flokksins fyrir forseta-
kosningar árið 1981. Nú hafa sætt-
ir tekist með þeim og leitaði forset-
inn ráða hjá Rocard fyrir kosning-
ar. Kom hann fram fyrir hönd for-
setans í kosningabaráttunni og rétti
hægrimönnum fram sáttarhönd.
Sagði hann helstu frambjóðendur
hægrimanna [Jacques Chirac og
Raymond Barre] hafa unnið þjóð-
inni gagn og að í röðum hægri-
manna væru margir hæfileika-
menn. Eru Mitterrand og Rocard
nú sagðir trúnaðarvinir.
Lengi vel átti Rocard ekki upp á
pallborðið í Jafnaðarmannaflokkn-
um þar sem hann var talsmaður
frjáls markaðskerfis og strangra
efnahagsaðgerða á sama tíma og
flokkurinn setti þjóðnýtingu á odd-
inn og boðaði aukin ríkisútgjöld sem
einu leiðina út úr efnahagsörðug-
leikum. Rocard, sem keðjureykir og
þykir hvatlegur, fékk því uppreisn
æru þegar stjóm Laurents Fabius-
ar, forsætisráðherra, tók upp þá
efnahagsstefnu, sem hann hafði
lengi barist fyrir, undir lok vald-
atíma síns.
Rocard er 57 ára, fæddur 23.
ágúst 1930 í bænum Courbevoie,
útborg Parísar. Hann er lúterstrú-
armaður, en mótmælendur eru fá-
mennir en áhrifamiklir í Frakk-
landi. Hann á þijá syni og eina
dóttur. Hann útskrifaðist með
gráðu í lögum og stjómmálavísind-
um frá hinni virtu menntastofnun
Ecole Nationale d’Administration,
en þaðan hafa allir helstu leiðtogar
Frakklands útskrifast. Hann hóf
afskipti af stjórnmálum á dögum
Alsírstríðsins, 1954-62, og var at-
kvæðamikill í stúdentapólitík á
þeim ámm.
Árið 1967 varð hann leiðtogi
Sameinaða sósíalistaflokksins
(PSU), lítils „ný-vinstri“ flokks. í
forsetakosningunum 1969 keppti
hann við Georges Pompidou um
hylli vinstri manna en fékk aðeins
3,6% atkvæða í fyrri umferðinni.
Reuter
Mótmæli í skipasmíðastöð
Til slagsmála kom milli lögreglu og fyrrum starfsmanna í skipa-
smíðastöðvum í Gijon og Bilbao á Spáni í gær. Höfðu verkamenn-
irnir sett upp vegatálmanir, stöðvað járnbrautarferðir með því
að kveikja elda á brautarteinum og kveikt í strætisvögnum til
þess að mótmæla því að tugum verkamanna var sagt upp störfum
í skipasmíðastöðvum vegna endurskipulagningar. Rekstur skipa-
smíðastöðva í heiminum hefur gengið erfiðlega að undanförnu.
Stjömuspá hindraði Reykja-
víkurför Nancy Reagan
Washington, frá ívarí Guðmundssyni fréttaritara Morgunblaðsins.
STJÖRNUSPÁ sem forsetafrú Nancy Reagan taldi óheillavænlega
fyrir sig varð til þess að hún fór ekki með manni sínum til íslands
á Reykjavíkurfundinn í Höfða haustið 1986. Segir Donald Regan
fyrrum framkvæmdastjóri starfsliðs Hvíta hússins frá þessu í nýrri
bók sinni. Þar kemur jafnframt fram, að Regan þótti ánægjulegt
að koma til Reykjavíkur með forsetanum á fundinn og rifja upp
kynni sín af íslendingum.
Bók Donalds Regans Til birtingar
hefur vakið mikið umtal. Þykir hann
einkum ganga nærri Nancy Reagan
í umsögnum sínum um húsbænd-
urna í Hvíta húsinu. En þegar Reg-
an var látinn hætta í tengslum við
hreinsanir vegna vopnasölunnar til
írans og fjárstuðnings við kontra-
skæruliða var almennt talið að frú
Reagan hefði gengið harðast fram
í að hrekja hann úr starfi þar sem
hann var sem hægri hönd forset-
ans. Bókin hefur verið aðalfrétt
allra §ölmiðla í tvo daga. Hvar sem
tveir menn hittast á fömum vegi í
höfuðborginni, er spurt: „Hefur þú
heyrt . .. ?“
Áður en bókin kom út hafði það
kvisast, að í henni væri feitt á
stykkinu einkum hvað varðaði áhrif
Nancy Reagan á bónda sinn og
stjómarstörf hans. Hafa frásagnir
af trú frú Reagan á stjömuspádóma
vakið mesta athygli.
Nákvæmlega
greint frá Reykja-
víkurfundinum
Donald Regan skýrir ítarlega frá
Höfðafundinum og frá vem sinni í
Reykjavík í upphafi síðari heims-
styijaldarinnar er hann var liðs-
foringi í landgönguliði flotans. Er
sú saga kunn á íslandi úr viðtali
við höfundinn í Morgunblaðinu í
tengslum við Reykjavíkurfundinn.
Regan hælir Geir Hallgrímssyni
fyrir góða leiðsögn um Reykjavík,
en þeir fóru saman um borgina,
þegar tóm gafst frá fundi þeirra
Reagans og Gorbatsjovs. Höftindur
ber Islandi og íslendingum vel sög-
una. Einn kaflinn, sá 17. alls um
30 blaðsíður, fjallar eingöngu um
Reykjavíkurftmdinn en hans er og
minnst víðar í bókinni.
Stjörnuspá hefti
Reykjavíkurför
frúarinnar
Höfundurinn segir á eftirfarandi
hátt frá ákvörðun frú Nancy Reag-
an um að vera ekki í för með forset-
anum til íslands:
„Eftir langar viðræður við vin-
konu sína [stjömuspákonu í San
Fransisco að sögn fréttamanna]
ákvað frú Reagan, að að fara ekki
í íslandsferðina með bónda sínum.
f byijun leit svo út sem Raisa Gor-
batsjova myndi ekki heldur fara til
íslands, en leiðtogafrú Sovétríkj-
anna skipti um skoðun. Frú Reagan
ákvað að halda sig við fyrri ákvörð-
un sína. Hún vildi ekki, sagði hún,
láta lita út sem hún væri að keppa
við frú Gorbatsjovu á einn eða ann-
an hátt. Það gæti verið túlkað sem
tmflun á alvöru viðræðna eigin-
manna þeirra. Þetta var skynsam-
leg ráðstöfun," segir höfundur og
bætir við: „Frú Reagan ráðfærði
sig einnig við vin sinn um hvaða
dagur væri heppilegastur til að
hefja ferðalagið til Reykjavíkur.
Hann sagði að flmmtudagurinn 9.
október væri heppilegasti brott-
farardagurinn. Við tókum tillit til
þess."
Um hugarþel frú Reagans til
Raisu Gorbatsjovu segir Donald
Regan á öðmm stað í bók sinni, að
á Genfarfundi þeirra Reagans og
Gorbatsjov 1985 hafi frú Nancy
Reagan sagt er minnst var á frú
Gorbatsjovu: „Hvað heldur konan
eiginlega að hún sé?“
Bók Donalds Regans seldist upp
á augabragði og var hún varla fáan-
leg í bókabúðum í Washington á
miðjum fyrsta útgáfudeginum. Er
Ronald Reagan forseti var að því
spurður hvort Donald Regan hefði
sent honum eintak af bókinni að
gjöf, svaraði forsetinn: „Nei, það
hefur hann ekki gert og ef hann
hefði sent mér hana hefði hann
vafalaust ekki gleymt að minna
mig á, að senda honum ávísun fyr-
ir andvirðinu“
Engum dylst að forsetanum
mislíkar bókin. Hann hefur sagt að
hann geti tekið öllum árásum á sig
persónulega frá Donald Regan, hins
vegar uni hann því ekki átölulaust
þegar ráðist sé á eiginkonu sína.
Árið 1973 sameinaðist PSU Jafnað-
armannaflokki Mitterrands.
Rocard sóttist eftir útnefningu
við forsetakosningamar 1981 en
dró sig í hlé þegar Mitterrand sagð-
ist ætla fram. Fabius, einn af nán-
ustu samverkamönnum flokks-
formannsins, veittist harkalega að
honum á flokksþingi fyrir að voga
sér gegn Mitterrand og var Rocard
settur út í kuldann.
Mitterrand taldi sig þó ekki geta
gengið framhjá honum við myndun
fyrstu stjómar sinnar. Fékk hann
minniháttar starf sem ráðherra
skipulagsmála. Tveimur ámm síðar
fékk Rocard lykilhlutverk er hann
Reuter
Francois Mitterrand, Frakklandsforseti, og Michel Rocard, sem út-
nefndur var forsætisráðherra í gær, stinga saman nefjum.
varð landbúnaðarráðherra í nýrri nýrri efnahagsstefnu stjómarinnar.
stjóm Fabiusar. Sagði hann af sér Skömmu seinna fór Fabius að ráð-
1985 eftir vonlausa baráttu fyrir um hans.
abyrgð
ABYRGÐ
SIMI 50022
GREIÐSLUKJOR SEM ALLIR RAÐA VIÐ
SAMAVERÐ UM LAND ALLT