Morgunblaðið - 15.10.1988, Qupperneq 41

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. OKTÓBER 1988
41

DYALCROWI
Enn um PRAGA 88
Frínraerki
Jón Aðalsteinn Jónsson
í síðasta þætti var sagt nokkuð
frá alheimssýningunni PRAGA 88,
sem haldin var í Prag síðast í ágúst
síðastliðnum og í byijun september.
Ýmislegt, sem ég sá þar auk sýning-
arefnis, varð mér nokkurt um-
hugsunarefni. Vil ég gjarnan minn-
ast á sumt af því í þessum þætti.
Eitt var það, sem vakti mikla
athygli mína, þegar ég kom fyrst
á sýningarsvæði PRAGA 88 og kom
mér nánast mjög á óvart, en það
voru hinar löngu biðraðir við báða
innganga í aðalsýningarhöllina.
Stóðu menn þar jafnt í rigningu sem
steikjandi sólskini og biðu þess, að
þeim yrði hleypt inn. Varð að hafa
þann hátt á að hleypa mönnum inn
í smáhópum, því að oft var svo
margt fyrir innan, að ekki hefði
verið gerlegt að láta allan þann
manngrúa komast fyrir í einu í
sýningarsölunum með sæmilegu
móti, jafnvel þótt fremur gott rúm
hafí verið milli sýningarrammanna.
Engu að síður urðu menn oft að
skáskjóta sér milli raðanná til þess
að komast að sýningarefninu. Ekki
var að undra, þótt mér og öðrum
þætti manngrúinn mikill, því að ég
hef síðar heyrt því fleygt, að sýning-
argestir hafí orðið milli 250-300
þúsund, þegar sýningunni lauk.
Ekki veit ég um sannindi þessara
talna, en vel geta þær tölur verið
nærri lagi. Hafí svo verið, hefur
gestafjöldinn orðið fímm til sex
sinnum meiri en hann varð á FIN-
LANDIU 88 í júní.
Á einum stað var alltaf löng bið-
röð og nánast örtröð, þegar ég fór
þar nokkrum sinnum fram hjá.
Komst ég að því, að þar voru svo-
nefnd Mauritius-frímerki til sýnis.
En þau eru einna fágætust allra
frímerkja, svo sem alkunna er með-
al frímerkjasafnara. Hafði ónefndur
vestur-þýzkur safnari lánað þau til
sýningarinnar. Áhugi almennings á
frímerkjasýningunni og þá um leið
á þessum frægu Mauritius-merkj-
um var alveg með ólíkindum. Sams
konar frímerki voru t.d. bæði á
HAFNIU 87 og FINLANDIU 88,
en þau vöktu að mínum dómi miklu
minni athygli en hér mátti sjá.
Eg hef velt því fyrir mér, hver
geti verið skýringin á þessum mikla
áhuga Tékka á frímerkjasýningum.
Dettur mér helzt í hug, að skýring-
arinnar megi m. a. leita í þeim tak-
mörkunum, sem þarlendir fríerkja-
safnarar eiga ásamt öðrum austan-
tjaldsmönnum við að búa í skiptum
við menn vestan jámtjalds. Hér fá
menn aðeins á tíu ára fresti tæki-
færi til að sjá mörg falleg frímerkja-
söfn og helztu gersemar í frímerkja-
heiminum. Þess vegna eru alþjóð-
afrímerkjasýningar þar austur frá
gullið tækifæri til að líta þessa hluti
eigin augum og vafalaust langþráð
og kærkomið tækifæri fyrir marga
safnara í þessum löndum.
Eitt var það svo, sem mér fannst
til verulegra óþæginda á PRAGA
88. Hvergi var búið svo að sýning-
argestum, að þeir gætu setzt og
hvílt lúin bein smástund á göngu
sinni milli rammanna. Ótrúlegt er
annað en forsjármenn sýningarinn-
ar hafí oftsinnis séð, hversu al-
mennt er vel búið að mönnum í
þessum efnum á frímerkjasýning-
um hér vestan jámtjalds. Þurftu
þeir ekki að fara lengra aftur en
til FINLANDIU 88 í júnímánuði,
þar sem menn gátu mjög víða setzt
og rabbað saman um sameiginleg
áhugamál og fengið sér bjórglas
eða aðrar veitingar og jafnvel skipzt
á frí'merkjum. Hér var sem sagt
engin slík aðstaða á sjálfu sýningar-
svæðinu. Sjálfur hef ég mína skýr-
ingu á þessu og tel auðsætt, að hér
hafí alls ekki verið um yfirsjón að
ræða, heldur haft svo af ásettu ráði.
Frímerkjauppboð var í sambandi
við PRAGA 88, eins og oft er venja
í tengslum við alþjóðafrímerkjasýn-
ingar. Að sjálfsögðu stóðu yfírvöld
en ekki einstaklingar að þessu upp-
boði. Hér varð svo sú raun á, að
uppboðsskrá barst ekki í hendur
safnara hér á landi að einni undan-
skilinni, sem örfáir munu hafa feng-
ið að rýna í. Uppboðið var af stað-
ið, þegar ég kom til Pragar, en mér
hefur verið sagt, að væntanlegir
vestrænir kaupendur hefðu orðið
að greiða í hörðum gjaldeyri og þá
auðvitað með allt öðrum lqómm en
hinir innfæddu fengu! Mun þetta
hafa leitt til þess, að þeir fengu
innlenda menn til að bjóða í efnið
fyrir sig. Á þann hátt einan mátti
fá það á góðu verði. En sagan er
samt ekki öll sögð. Þegar ég kom
út, frétti ég, að einhvers staðar
ekki langt frá sýningarsvæðinu,
væri haldinn skiptimarkaður af ein-
staklingum. Ekki mun hann hafa
verið mikið auglýstur, enda hlaut
slíkt einstaklingsframtak að vera í
andstöðu við ríkjandi þjóðskipulag.
Þó var mér tjáð, að stjómvöld sæju
í gegnum fíngur sér og létu þetta
óátalið. Engar auglýsingar voru
samt uppi, en fiskisagan flaug þar
sem annars staðar. Við komumst
tveir á þennan markað, og þar var
mikið fjör í viðskiptum. Mátti vissu-
lega gera þar góð kaup. Raunar
virtist mér mest af þessu frímerkja-
efni vera úr Mið-Evrópu og austan-
tjaldslöndum, en þó var ýmislegt
héðan af norðurhveli og jafnvel
héðan frá íslandi. Því miður hafði
ég ekki tök á að stanza þama lengi,
en af fyrirspumum, sem ég gerði
alveg sérstaklega um íslenzk
frímerki og dönsk, var ljóst, að
menn áttu ýmislegt í fórum sínum,
þótt þeir væm ekki með það allt á
þessum markaði. Var þess vegna
auðsætt, að safnaraeðlið er hið
NY STÆRD
1 Ll'TRI
KYNNINGARTILBOÐ:
20% AFSLÁTTUR!
ROYAL CROWNCOLA
(Verð í Hagkaupum þann 12. okt. '88)
COLA
FYRIR ÞÁ SEM VELJA SJÁLFIR
HF. ÖLGERÐIN EGILL SKALLAGRÍMSSON
Önnur biðröðin við aðalsýningarhöllina í Prag.
sama, þótt því séu því miður settar
þröngar skorður fýrir austan tjald.
Þetta er orðið langt mál hjá mér
um PRAGA 88, en ég tel mér skylt
að segja hér í þessum þætti bæði
kost og löst á því, sem ég sá, og
hef ég þó reynt að stilla öllu í hóf.
Eg vil að lokum geta þess, að hvar
sem ég fór, var fólkið alit mjög
elskulegt og vildi alls staðar greiða
götu okkar. Því miður urðu tungu-
málaörðugleikar oft til trafala, en
það er samt hreint ótrúlegt, hversu
víða má komast áfram með lát-
bragði og góðlátlegu brosi. Á það
hafa engin stjómmál áhrif. Maður-
inn sjálfur er alltaf samur við sig.
Smáörk 9. okt. sl.
Á Degi frímerkisins síðastliðinn
sunnudag kom út sérstök smáörk
eða blokk með teikningu af aust-
asta bæ í V-Skaftafellssýslu, Núps-
stað í Fljótshverfí, eins og hann
leit út fyrir hálfri annarri öld í aug-
um frægs fransks teiknara. Því
miður tókst svo illa til, að neðsta
hluta arkarinnar vantaði á mynd
þá, sem birtist í síðasta frímerkja-
þætti. Ekki var það greinarhöfundi
að kenna, heldur einvörðungu
þrengslum í blaðinu. Engu að síður
skal beðizt velvirðingar á þessum
mistökum.
Það var annars eitt í sambandi
við útgáfu þessarar arkar, sem ég
tel ástæðu til að benda á í von um,
að það geti orðið víti til vamaðar.
9. október hefur víða verið valinn
Dagur frímerkisins, en hann var
stofndagur Alþjóðapóstsambands-
ins árið 1874, svo sem kunnugt er.
Þannig hafa þær smáarkir, sem
íslenzka póststjómin hefur gefíð út
af þessu tilefni síðastliðin tvö ár,
komið út þennan mánaðardag. Að
þessu sinni bar hann upp á sunnu-
dag. íslenzka póststjómin kaus að
halda sama útgáfudegi, enda þótt
öll pósthús séu samkvæmt reglum
tokuð þennan dag. Þetta var fram-
kvæmt á þann hátt, að hafa hér í
Reykjavík eitt pósthús opið á
sunnudeginum, þ.e. gamla pósthús-
ið í Pósthússtræti, kl. 10 til 13.
Vafalaust hefur mörgum þótt sá
tími í styttra lagi. Hitt var þó öllu
lakara, að þessi afgreiðslutími var
svo illa auglýstur, að hann fór ör-
ugglega ffarn hjá mörgum. Ég leit-
aði t.d. með loganda ljósi að auglýs-
ingu um hann í dagblöðum og fann
hana hvergi. Hins vegar mun til-
kynning um hann hafa komið í út-
varpi, en hana heyrði ég ekki. Þar
sem ég tel víst, að póststjómin
hafí fullan hug á að selja þessa
smáörk, er slíkur sofandaháttur við
auglýsingu um útkomu hennar með
öllu óveijandi. En því miður er þetta
ekki í fyrsta skiptið, sem slíkt á sér
stað. Frá þessu er sagt hér í von
um, að Eyjólfur hressist einhvem
tímann.
COLA
ROYAL CROWN COLA
Til samanburðar:
Coke Pepsi
37,- 37,-
48,- 37,-
ekki til ekki til
33 cl dós:
V2 lítri:
1 lítri:
‘