Morgunblaðið - 01.12.1988, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 1988
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir STEINGRÍM SIGURGEIRSSON
Franska ríkissjónvarpsstöðin Antenne 2:
Keppni um sj ó n varp s stj örnur
og nýjan tilverugrundvöll
TÖLUVERÐS óróleika hefur gætt meðal franskra ljósvakaQöl-
miðla á undanförnum mánuðum enda hafa breytingar þar verið
mjög örar á síðustu árum. Þegar hægrimenn komust til valda
og ríkisstjórn Jacques Chiracs var mynduð 1986 hófst mikil upp-
stokkun á ljósvakafjölmiðlunum. Ein af sjónvarpsstöðvum ríkis-
ins, TFl, var seld einkaaðilum en hina tvær, Antenne 2 og FR3,
eru enn i ríkiseign. Auk þess bættust við nýjar sjónvarpsstöðvar
i einkaeign. Þann tilvistarvanda sem bæði ríkis- og einkastöðvar
virðast nú eiga við að stríða má rekja til þess að hlutverkaskipt-
ingin milli þessara tveggja rekstrarforma hefúr verið mjög óskýr.
Ríkisstöðvarnar hafa reynt að hafa „léttara" efni á boðstólum
til þess að vera samkeppnisfærar við einkastöðvarnar um auglýs-
ingaQármagnið en einkastöðvarnar standa hins vegar sumar
frammi fyrir því að vera „of Iéttar" til að vera teknar alvarlega.
Snemma í haust sauð uppúr
meðal starfsfólksins á An-
tenne 2. Ein vinsælasta sjónvarps-
kona Frakklands, fréttaþulurinn
Christine Ockrent, hafði verið
„keypt" aftur yfír á Antenne 2
frá einkastöðinni TFl, en þangað
hafði hún flust þegar stöðin var
einkavædd. Hæfileikar Christine
voru ekki vefengdir en launin sem
hún hafði samið um fóru verulega
fyrir bijóstið á verðandi starfs-
systkinum hennar. 1.350 einstakl-
ingar eru á launaskrá hjá Antenne
2 og eru meðallaun þeirra um
15.000 frankar (115.200 fsl. kr.)
á mánuði, t.d. eru byrjunarlaun
blaðamanns 7.500 frankar
(57.600 ísl. kr.). Ockrent átti hins
vegar að þiggja mánaðarlega í
laun 120.000 franka (920.000 ísl.
kr.) auk fríðinda, sem verkalýðs-
félagið CGT hélt fram að ættu
að nema allt að 50.000 frönkum
(380.000 ísl. kr.) á mánuði. Þessu
vildu aðrir starfsmenn ekki sitja
undir þegjandi og hljóðalaust og
fóru starfsmenn Antenne 2 auk
starfsmanna FR3 og Radio Fran-
ce í dagslangt verkfall í mótmæla-
skyni. Þá sagði meðal annars
Paul Amar, pólitískur fréttastjóri
stöðvarinnar, stöðu sinni lausri.
Laun hans voru 29.000 frankar
(222.000 ísl. kr.) á mánuði. Sjón-
varpsstjóri, eða PDG (Président
Directeur Géneral) Antenne 2, var
staddur í Bandaríkjunum þegar
fárviðrið skall á og flýtti hann sér
heim í flýti. Það var sjónvarps-
stjórinn sjálfur, Ciaude Contam-
ine, sem hafði samið við Ockrent,
en hins vegar var það aðalfrétta-
stjóri stöðvarinnar, Elie Vannier,
sem var látinn fjúka.
Neyðarlegt mál
Málið var orðið hið neyðarleg-
asta fyrir ríkisstjómina. Jean-
Claude Gaudin, formaður þing-
flokks UF, og Pierre Mauroy,
formaður Sósfalistaflokksins, for-
dæmdu laun sjónvarpsstjömunnar
ogjafnvel Frakklandsforseti sjálf-
ur, Fran?ois Mitterrand, hafði af-
skipti af málinu. í ræðu sem hann
hélt í bænum Cluny sagði hann
að hæfileika og góða vinnu yrði
að verðlauna en í hinu opinbera
kerfl yrðu að vera til einhver
mörk. Fjármálaráðherrann, Char-
asse, neitaði í fyrstu að borga hið
umsamda kaup en hringdi nokkr-
um dögum síðar f Ockrent og bað
hana afsökunar. „Ég vildi ekki
lækk,a kaupið þitt, heldur einung-
is ganga úr skugga um hvort að
öllum reglum hefði verið fylgt.“
Þess má geta að Ockrent er gift
Bemard Kouchner, sem er ráð-
herra mannréttindamála. Ockrent
féllst að lokum á að draga úr
kaupkröfum sínum og starfsfólk
hélt aftur til starfa — enda hafði
Reuter
Tveir kunnir sjónvarpsfréttamenn og þulir: Dan Rather frá
Bandaríkjunum og Christine Ockrent frá Frakklandi.
það aldrei verið ætlunin að hrekja
Ockrent í burtu, slíkt hefði getað
haft afdrifaríkar afleiðingar fyrir
ímynd Antenne 2 — sem ekki var
alltof góð fyrir. Stjómvöid reyndu
á hinn bóginn að gera lítið úr
málinu öllu. Það mátti alls ekki
líta út fyrir að nýtt „1981“ eða
„1986“ væri á leiðinni, það er að
í kjölfar stjómarskipta væri nán-
ast öllum starfsmönnum ríkisfjöl-
miðlanna skipt út. Það var sögð
yfirlýst stefna að hætta afskiptum
stjómmálamanna af fjölmiðlum.
Ekki aðeins launamál
Ockrent-málið snerist í raun
ekki einvörðungu um launakjör
eins starfsmanns. Þau leystu ein-
ungis úr læðingi óánægju og pirr-
ing sem lengi hafði verið til stað-
ar. Þegar TFl var seld einkaaðil-
um olli það launaskriði á franska
ljósvakamarkaðinum. Allt í einu
þurfti að taka tillit til áhorfenda-
§ölda og fjármagns. Antenne 2
hefur á síðustu tveimur árum ver-
ið óvinsælli en TFl — um 40%
horfa að jafnaði mest á TFl en
30% á Antenne 2. Til þess að
snúa þessum tölum við hefur öll
orka Antenne 2 farið í að reyna
að keppa við TFl á auglýsinga-
markaðinum. Til þess hafði stöðin
þó ekki fjárhagslegt bolmagn.
Velta Antenne 2 er 3 milljarðar
franka (15,5 - 23 milljarðar ísl.kr.)
árlega en velta TFl er til saman-
burðar 5 milljarðar franka. Þetta
hefur vakið upp spumingar um
það hversu langt ríkisstöðvamar
eiga að ganga í því að keppa við
einkastöðvamar á þeirra grund-
velli. Eiga þær að berjast við þær
á auglýsingamarkaðinum? Eiga
þær að nota fjármagn sitt í að
„kaupa" sjónvarpsstjömur? Á
léttmetið að vera í fyrirrúmi? Ljóst
er að sjónvarpsstöð á borð við
Antenne 2, sem hefur 70% af tekj-
um sínum af auglýsingum, getur
aldrei orðið alveg öðmvísi en
einkastöðvamar en hún getur hins
vegar haft aðrar áherslur og
skapa sér eigin sess. Benda menn
gjaman á ítalska ríkisstjónvarpið
Rai, sem skarar framúr einka-
stöðvum hvað fréttaflutning varð-
ar, og hið yirta breska ríkissjón-
varp BBC og menningarlegt hlut-
verk þess sem hughreystandi
dæmi. Þessi aðlögun ríkisfjölmiðl-
anna að breyttu umhverfl er þó
talin geta orðið tímafrek og að
eðlilegt jafnvægi verði ekki komið
á fyrr en eftir 15-20 ár.
Alister MacLean á kr. 798,-
Ármann Kr. Einarsson á kr. 264,-
Rauðu ástarsögurnar á kr. 594,- og
Barbie á kr. 436,- Hvar?
Eins og sönnum jólamarkaði sæmir leggjum við höfuðáherslu
á mikið úrval bóka og leikfanga á góðu verði. Hjá okkur
færðu bækur handa allri fjölskyldunni, vönduð leikföng og
jólavöru á einstaklega hagstæðu verði.
Það verður ódýrt að versla fyrir þessi jól.
_________A
X3IAMARKAÐURINN
DRAFNARF ELLI 16, FELLAGÖRÐUM, S. 7 8 5 8 8
Hér.
1 | f . fT^
f / ;T:
2 . /
'r. \
\ \
■ % %
.f' m ™
1111
Noröurfell
FELLAGAROAR
----——
• ■