Morgunblaðið - 01.12.1988, Side 53
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 1988
53
um á landsbyggðinni en fj'ölga á
Reykjavíkursvæðinu. Ekkert hefur
enn komið fram, sem bendir örugg-
lega til þess að prestsembættum
§ölgi samkvæmt tillögunum. Þvert
á móti gæti þeim fækkað.
Vandinn á Reykja-
víkursvæðinu
Ég fullyrði að fjöldi íbúa á
Reykjavíkursvæðinu veit alls ekki
hvaða söfnuði þeir tilheyra, enda
hefur það lengi háð starfi kirkjunn-
ar á höfuðborgarsvæðinu, að safn-
aðarvitund er veik, en prestsvitund
sterk. Prestakallaskipan á höfuð-
borgarsvæðinu er í reynd meira
tæknilegt rekstrarform en lifandi
starfseiningar. Margir Reykvíking-
ar „eiga“ sinn prest óháð því í hvaða
hverfi þeir búa og mæta til helgi-
halds í kirkjunni „sinni" þó hún sé
í öðru prestakalli. Og þó það hljómi
undarlega, þá hafa margir prestar
á höfuðborgarsvæðinu mjög tak-
markaða safnaðarvitund sjálfír og
líta á sig sem presta fyrir Reykjavík
alla og nágrenni. Það verður tæp-
ast ætlast til þess að sóknarbömin
virði sóknarmörk ef prestamir gera
það ekki. Margir prestar á höfuð-
borgarsvæðinu eru meira en fúsir
heldur viljugir til þess að hafa á
hendi þjónustu í öðmm prestaköll-
um en þeim er ætlað að þjóna.
Þetta á við prestsverkin, en líkt er
að þau séu upphafm yfir öll sóknar-
mörk og alla prestakallaskipan.
Allir sjá að prestsverk eins og jarð-
arfarir, skilnaðarmál og sálgæsla
Sameiningu
prestakalla
mótmælt
Húsavík.
Aukahéraðsfundur Þingeyjar-
prófastsdæmis var haldinn á
Húsavík sl. laugardag og sam-
þykkti hann mótmæli gegn því
að sameina Háls- og Staðarfells-
prestaköll.
Kirkjuþing ræddi í haust tillögu
að nýju frumvarpi til laga um skip-
an prestakalla og prófastsdæma og
um starfsmenn þjóðkirkju íslands.
Á héraðsfundinum var málið mikið
rætt og gerðar margar tillögur til
breytinga á því. í frumvarpstillög-
unum er gert ráð fyrir nokkram
breytingum á skipan prestakalla,
sameiningu þeirra og þar með
fækkunum, en þó er ekki gert ráð
fyrir að fækka prestum, heldur
breytingu á starfssviði, þar sem
prestaköllum fækkar. Meðal annars
er gert ráð fyrir að sameina í Þing-
eyjarprófastsdæmi Háls- og Staðar-
fellsprestaköll í eitt prestakall, sem
nefnist Ljósavatnsprestakall.
Þetta vildu fundarmenn ekki allir
fallast á og samþykkt var samhljóða
svofelld tillaga:
„Fundurinn mótmælir öllum hug-
myndum um að leggja niður Staðar-
fellsprestakall eða skipta því. Slíkt
mundi ekki bara rýra stöðu kirkj-
unnar í Staðarfellsprestakalli, held-
ur myndi það breyta hinni kirkju-
legu starfsaðstöðu mjög til hins
verra bæði í Hálsaprestakalli og í
Grenjaðarstaðaprestakalli svo og
að vaxandi vafí kynni að leika á
því, hvort prestum fyndist þá eftir-
sóknarvert að fara þangað."
Stefna framvarpsins var mikið
rædd og margar tillögur samþykkt-
ar til breytingar á ýmsum greinum
þess. Meðal annars fannst fundin-
um fráleitt vegna staðhátta að fela
Hríseyjarpresti þjónustu Miðgarðs-
sóknar í Grímsey. Skipulag sam-
gangna við Grímsey væri þannig
háttað að hentugra væri að veita
eyjarbúum þjónustu frá öðrum
prestaköllum en Hrísey.
- Fréttaritari
Þú svalar lestrarþörf dagsins
ásíöum Moggans! y
er mjög tímafrek þjónusta til við-
bótar skímum og giftingum. Það
hlýtur að koma undarlega fyrir
sjónir að yfírhlaðinn prestur af
störfum hafi tíma og þrek til þess
að bæta við sig slíkri aukaþjónustu
utan síns eigin prestakalls. Kvart-
anir um álag í starfí hætta að verða
trúverðugar í ljósi þessa ástands.
Það yrði bylting í kirkjulegu starfí
í Reykjavík og nágrenni, ef sóknar-
prestar þar virtu sóknarmörk og
einbeittu starfskröftum sínum í eig-
in prestakalli. Að bæta við aðstoðar-
prestum á höfuðborgarsvæðinu við
hlið sóknarprestanna gæti enn frek-
ar aukið á þessa ringulreið. Ljóst
er að slík ráðstöfun mundi ekki'
efla sóknarvitund, sem nú gefst
kærkomið tilefni til þess að takast
á við. Fækkun prestakalla á lands-
byggðinni leysir ekki þennan vanda.
Það verður heldur ekki gert með
Iögum né á Kirkjuþingi. Þetta mál
verða menn að leysa sjálfír heima
í héraði.
Innri mál í ljósi raunsæis
Það hefur háð kirkjulegri um-
ræðu undanfarin ár hve mönnum
er gjamt að einblína á að allt sem
snertir skipan kirkjunnar þurfí að.
vera bundið í landslögum. Mikil-
vægt er að sjálfstæði kirkjunnar
megi eflast og hún sjálf geti ráðið
meiru um skipan sína og starfs-
hætti. I umræddum tillögum um
breytingar á prestakallaskipaninni
er leitast við að losa kirkjuna úr
þessum lagafjötram, en þá er lagt
til að vald ráðherra yfír kirkjunni
verði stóraukið, ekki biskups né
kirkjuþings eða annarra stofnana
kirkjunnar, heldur er ráðherra gefíð
úrslitavald um skipan kirkjumála,
sem jaðrar við að stríði gegn guð-
fræðilegum grandvelli kristinnar
kirkju. Hér þarf að standa á varð-
bergi.
Öðra atriði þessa máls er einnig
ástæða til að vékja athygli á. Því
hefur verið haldið fram að neftidar
tillögur um breytingar á presta-
kallaskipan fjölgi starfandi prest-
um. Tillögumar gera það ekki. Þær
fækka prestsembættum. En á móti
telja menn að reyndin þýði fjölgun
starfandi presta vegna sérstaks
velvilja ríkisvaldsins um að svo
verði, ef þessar tillögur verða sam-
þykktar. Hér er um nokkurt óraun-
sæi að ræða. Lengi hefur verið beð-
ið um fjölgun prestsembætta á
Reykjavíkursvæðinu. Það hefur
gengið hægt að ná fram slíkum
óskum. Það hefur ekkert nýtt kom-
ið fram sem staðfestir að ríkisvald-
ið hafí breytt um skoðun í þeim
efnum, langtum fremur gefur
ástand þjóðmála ástæðu til að ætla
að enn þyngra verði undir fæti með
ijölgun prestsembætta en áður. En
hvort hægt verði að leggja niður
nokkur prestaköll á landsbyggðinni
og nota þau í skiptimynt fyrir Ijölg-
un á höfuðborgarsvæðinu, það er
annað mál og ef til vill kjami máls-
ins. En slík ráðstöfun leysir ekki
þann safnaðarvanda sem þar er við
að etja. Spumingin er hvort mark-
miðum breytinganna megi ná án
þess að lögum verði breytt.
Höfundur er sóknarprestur í
Heydölum.
C7
TNTNTKAT ipA ^ -pi 'o D)
iiM rviv\u jrrYO l Jfyi ) 0=0 J X[/r-\ Lra
^Veist þú um Pétur Pétursson ? ? *
Pétur Pétursson hf er
rótgróin heildverslun
ad Sudurgötu 14,
sem er í takt vid
tímann.
M veist’u þad !
GJAFAVÖRUR STYTTUR SPEGLAR
SNYRTIVÖRUR KRYSTALL LAMPAR
SNYRTITÖSKUR VASAR KLUKKUR
KVENTÖSKUR SKÁLAR MYNDIR
FERÐATÖSKUR STJAKAR GLÖS
LEÐURHANSKAR SKRÍN
__ SILFURPLETT HÁRBUSTAR
MKH'I
II _etur | f
étursson hi
Suðurgata 14, 101 Reykjavík
2 io 20 2 5i oi 11219 (líka opid um heigar)