Morgunblaðið - 16.12.1988, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. DESEMBER 1988
«.13
Geir Hallgrímsson Seðlabankastjóri:
Engin spá um efna-
hagsþróun næsta árs
Hugmyndir um gengisfellingu ekki viðraðar
Morgunblaðið/Sverrir
Einar Sveinsson, firamkvæmdastjóri Sjóvá, t.v. og Einar S. Einars-
son, framkvæmdastjóri Visa, undirrituðu í gær samning um ferða-
slysatryggingu VISA-korthafa.
Sjóvá og Visa gera með
sér tryggingasamning
GEIR Hallgrimsson, Seðlabanka-
sljóri, segir að Seðlabankinn hafi
ekki gert neina spá um efiiahags-
mál, sem lesa megi út úr að bank-
inn reikni með gengisfellingu á
næsta ári. Þórarinn V. Þórarins-
son, framkvæmdastjóri Vinnu-
veitendasambandsins, lét svo um
mælt í Morgunblaðinu í gær að
í spá Seðlabankans, sem unnið
væri með í viðræðum Húsnæðis-
stofiiunar og lífeyrissjóðanna um
lækkun vaxta á lánum sjóðanna
til - húsnæðislánakerfisins, væri
MÁR Guðmundsson, efiiahags-
ráðunautur fjármálaráðherra,
segir að það sé alrangt að spá
Seðlabankans um ráðstöfúnarfé
Hfeyrissjóðanna á næsta ári feli
í sér gengisfellingu, eins og haft
er eftir Þórarni V. Þórarinssyni
í Morgunblaðinu í gær. Ekkert
slíkt hafi komið fram í gögnum
eða í umræðum á samningafiind-
um rikisins og Húsnæðisstofiiun-
ar um vexti og kjör á lánum á
næsta ári. Þórarinn hafi einfald-
lega misskilið margt i spá Seðla-
bankans, sem hafi eingöngu ver-
ið um ráðstöfúnarfé Hfeyrissjóð-
anna, en engar áætlanir hafi
verið lagðar fram um almennar
efiiahagshorfúr.
„Það er náttúrulega af og frá
að með því að segja að atvinnuleysi
verði forðað sé þar með verið að
boða gengisfellingu. Auðvitað getur
það hugsast að gengisbreyting sé
hluti af því dæmi, en það eru ýms-
ar aðrar leiðir til og má þar nefna
niðurfærsluleið eins og rætt var um
í haust og ýmsar fleiri. Það er
kannski skiljanlegt að Þórarinn
kunni enga aðra leið en að fella
gengið því það er sú leið sem yfir-
leitt hefur verið farin hér á landi.
Hann ætti þó að vita að það eru
fleiri leiðir til."
Már sagði að svo virtist sem
Þórarinn hafí misskilið spá Seðla-
bankans í mörgum atriðum, til
dæmis hvað varðaði atvinnustig og
vaxtaþróun. Seðlabankinn gerði ráð
fyrir að atvinnustigið haldist uppi,
en gerði hins vegar ráð fyrir mun
minni hækkun atvinnutekna en
þjóðhagsáætlun. Seðlabankinn
gerði ráð fyrir lækkun á yfírborgun-
um og minni vinnutíma, en ekki
óbreyttum vinnutíma, eins og Þór-
arinn héldi fram. Jafnvel þó að það
kæmi til um 2% atvinnuleysis að
meðaltali á árinu - sem væri mjög
mikið - myndi það ekki breyta áætl-
un á iðgjaldatekjum lífeyrissjóð-
anna mikið. Eftir sem áður yrði
aukningin á iðgjöldum 12-15%, og
stafaði það fyrst og fremst af
breikkun á iðgjaldastofni auk þess
sem gert væri ráð fyrir fjölgun
sjóðsfélaga í hærra tilfellinu. Þetta
myndi valda því að ráðstöfunarfé
yrði aðeins 2-3% minna en ella sem
væri innan eðlilegra skekkjumarka.
Már sagði það ekki rétt hjá Þór-
ami að Seðlabankinn treysti sér
ekki til að gera ráð fyrir frekari
raunvaxtalækkun á næsta ári. Mis-
skilningurinn lægi í því að Seðla-
bankinn gerði ráð fyrir því að vext-
ir á eignum lífeyrissjóðanna verði
svipaðir á næsta ári og í ár. Það
kæmi hins vegar vaxtastiginu á
spáð auknum iðgjaldatekjum
lifeyrissjóða, aukinni atvinnu-
þátttöku og aukinni yfirvinnu.
Þórarinn sagði að forsenda þess-
arar spár væri að gengi krónunn-
ar yrði fellt.
„Seðlabankinn hefur ekki lagt
fram neina spá um efnahagsþróun-
ina á næsta ári sem gefur Þórami
leyfí til að draga þá ályktun að um
gengisfellingu sé að ræða. Það er
einungis hans eigin ályktun og ekki
á ábyrgð Seðlabankans," sagði
Geir.
næsta ári í rauninni sáralítið við
vegna þess að vextimir sem lífeyris-
sjóðirnir fengju á næsta ári munu
fyrst og fremst hafa áhrif á ráðstöf-
unarfé lífeyrissjóðanna 1990, en
ekki fyrr.
„Þetta em nokkuð flókin tækni-
leg mál sem kannski er ekki hægt
að búast við að Þórarinn átti sig
Strax á, enda er hann lögfræðingur
en ekki hagfræðingur," sagði Már.
BANKARNIR treysta sér ekki
til að gera nýjan samning við
rikið um kaup á spariskírtein-
um ríkissjóðs að svo stöddu, að
sögn Stefáns Pálssonar, form-
anns Sambands viðskiptaban-
kanna. Hann sagði að bankarn-
ir sætu nú uppi með óseld
í athugasemd við orð Þórarins,
sem Yngvi Öm Kristinsson, for-
stöðumaður við peningamáladeild
Seðlabankans, sendi frá sér í gær,
segir að umræður um efnahagsmál
almennt hafí ekki verið á dagskrá
í viðræðum Húsnæðisstofnunar og
lífeyrissjóðanna. Frá því hafí hins
vegar verið greint að ekki væri
gert ráð fyrir verulegri breytingu á
atvinnustigi á næsta ári. Ekki hafi
verið lagt mat á það hvort sérstak-
ar aðgerðir væm nauðsynlegar til
þess að svo mætti verða eða gerðar
tillögur í þá átt.
Yngvi segir að orð Þórarins um
að Seðlabankinn treysti sér ekki til
að gera ráð fyrir frekari raunvaxta-
lækkun á næsta ári en orðin sé,
standist ekki. Hið rétta sé að Seðla-
bankinn reikni ekki með lækkun á
meðalvöxtum eigna lífeyrissjóð-
anna nema hvað búist sé við að
tekjur af lánum með breytilegum
vöxtum lækki um 300 milljónir
króna og jafngildi það um 2% raun-
vaxtalækkun á þeim lánum.
Þá segir Yngvi að ekki sé rétt
hjá Þórami að ekki sé reiknað með
neinum samdrætti í yfírvinnu. „Um-
rædd áætlun byggist á því að at-
vinnutekjur vaxi um 5%, sem er
1-2% lægra en í Þjóðhagsáætlun
fyrir 1989. Hins vegar er miðað við
að kauptaxtar hækki um 7-8% milli
ára. Mismunur skýrist af því að
reiknað er með minnkandi yfírvinnu
og yfírborgunum," segir í umsögn
Yngva.
skirteini fyrir um 2 milljarða
króna, sem væri mikil blóðtaka
fyrir bankana. í svari Ólafs
Ragnars Grimssonar, Qármála-
ráðherra, við fyrirspum Frið-
riks Sophussonar á Alþingi í
gær kom fram að þann 20. nóv-
ember vom óseld spariskírteini
VISA ísland — Greiðslumiðlun
hf. hefúr samið við Sjóvátrygg-
ingarfélag íslands hf. um að ann-
ast ferðaslysatryggingu kort-
hafa frá og með 1. janúar 1989.
Jafiiframt hafa tryggingar al-
mennra korthafa verið bættar
og örorkustig tekin upp varðandi
bætur í slysatilfellum. Slysa-
trygging almenns korthafa er
um 6 milljónir króna, sjúkra-
trygging 1,2 milljónir króna en
gullkorthafa um 12 milljónir
króna og sjúkratrygging 4,5
milljónir króna á núverandi verð-
lagi.
Þeir Einar S. Einarsson, fram-
kvæmdastjóri Visa, og Einar
Sveinsson, framkvæmdastjóri
fyrir 1,697 milljónir króna.
Samningur ríkisins og bankanna
rennur út um áramótin, en þegar
hann var undirritaður í ágúst
síðastliðnum bjuggust bankamenn
við að eiga óseld spariskírteini fyr-
ir 500-1,000 milljónir króna í árs-
lok, að sögn Stefáns Pálssonar.
Sjóvá, undirrituðu í gær samning
þar að lútandi, sem gerður er til
þriggja ára og nema tryggingaið-
gjöld á ári um 20 milljónum króna.
Stjórn Visa ákvað fyrr á árinu
að bjóða innlendum tryggingafélög-
um að gera tilboð í tryggingavemd
fyrir korthafa þess, sem em á bilinu
80—90.000 talsins. Tilboð bámst
frá fjórum félögum og eins og að
framan greinir varð Sjóvá hlut-
skarpast, en það er eins og kunn-
ugt er annað stærsta tryggingafyr-
irtæki landsins.
Reykvísk endurtrygging hf. sem
þjónað hefur korthöfum Visa með
miklum ágætum síðustu tvö árin,
eða frá því að korthafatryggingar
vom teknar upp, lætur því nú um
áramótin af því verkefni.
Alls var samið um sölu fyrir 3
milljarða króna. Eins og fram kom
í Morgunblaðinu fyrir skömmu
hafa að minnsta kosti tveir bank-
ar, Útvegsbankinn og Iðnaðar-
bankinn, boðið spariskírteini til
sölu með afföllum á þann hátt að
selja þau með hærri vöxtum en
ríkissjóður býður.
Peningastofnunum var ætlað að
ábyrgjast sölu á spariskírteinum
fyrir 2,97 milljarða samkvæmt
samningi við ijármálaráðuneytið í
ágúst. Þá bám 3 ára bréf 8% vexti
umfram verðtryggingu, en í byijun
október lækkuðu þeir niður í 7,3%.
Stefán Pálsson sagði að snögglega
hefði dregið úr sölu þá og ein af
ástæðunum fyrir dræmri sölu á
spariskírteinum nú væri að á mark-
aðinum væm bréf sem bera hærri
vexti en þau.
í svari fjármálaráðherra á Al-
þingi kom fram hve mikið dró úr
sölu spariskírteina á almennum
markaði í október. í ágúst seldust
spariskírteini fyrir 206 milljónir
króna, í september fyrir 529 millj-
ónir, í október fyrir 168 milljónir
og 1.-20. nóvember fyrir 94 millj-
ónir króna.
Einnig kom fram í svari fjár-
málaráðherra að í lok ágúst áttu
seljendur óseld spariskírteini fyrir
398 milljónir króna, í lok septem-
ber fyrir 961 milljón króna, í lok
október fyrir 1,190 milljónir króna
og þann 20. nóvember vora óseld
spariskírteini fyrir 1,697 milljónir
króna, eins og áður sagði.
Malbikað fram í miðjan desember
Þarna eru um 70 bílastæði, i kjallara hússins við Vesturgötu 7.
-70 bílastæði
við Vesturgötu 7
„VIÐ HÖFUM verið að malbika
alveg fram undir þetta, vorum
síðast á fimmtudag að Ijúka
verki á Skothúsvegi," sagði
Ingi Ú. Magnússon gatnamála-
stjóri í Reykjavík í samtali við
Morgunblaðið. Ingi segir *það
vera mjög óvenjulegt að mal-
bikun standi yfír svo langt fram
á vetur. Vepjulega ljúki malbik-
un í lok október og hefíist aftur
í mai eða júní.
Síðustu viku hafa verið malbik-
unarframkvæmdir á vegum borg-
arinnar við göngustíga í Elliða-
árdal, í Húsahverfí í Grafarvogi
og nokkur smáverkefni.
Helstu verkefnin núna sagði
Ingi að væm við frágang bíla-
stæða við Vesturgötu 7, þar verða
stæði fyrir um 70 bíla opin al-
menningi endurgjaldslaust fyrir
jólin í kjallara nýbyggingarinnar.
Auk þess em að hefjast fram-
kvæmdir við brú á Bústaðavegi
við Miklatorg, þar sem Mikla-
braut, Hringbraut og Bústaðaveg-
ur munu tengjast.
Milt veður og hlýindi undanfar-
ið hafa gert kleift að halda gatna-
gerðarframkvæmdum áfram
lengur fram á haustið en venja er.
„Misskilningur hjá Þ6rarni“:
Fráleitt að spáin
boði gengisfellingu
- segir efiiahagsráðunautur fiármálaráðherra
Bankarnir eiga óseld spariskírteini fyrir um 2 milljarða:
Getiini ekkí samíð um frek-
ari kaup að svo stöddu
- segir Stefán Pálsson, formaður Sambands viðskiptabankanna