Morgunblaðið - 16.12.1988, Side 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. DESEMBER 1988
Bara Valgeir Guðjónsson
Valgeir GuAjónsson á sér að
baki langa sögu í íslenskri popp-
tónlist, þá lengst af sem meölim-
? ur Stuðmanna. Hann hefur þó líka
farið sínar eigin leiðir, sent frá
sér eina sólóplötu og aðra sem
hann vann í samvinnu við Sigurð
Bjólu. Nú hefur Valgeir stigið
skrefið til fulls og sent frá sér
sólóplötu með frumsömdum lög-
um og textum. Platan, sem ber
heitið Góðir islendingar, kom út
1. des og útgáfutónleikar voru
4. desember í íslensku óperunni
með aðstoð hljómsveitarinnar
Aukins þrýstings.
Stuttu eftir óperutónleikana tók
I- Rokksíðan hús á Valgeiri vestur í
bæ og ræddi þar við hann um hið
nýja hlutverk hans, Góða íslend-
inga og tónlistina almennt.
Tókust tónleikarnir vel að þínu
mati?
Já, ég er mjö sáttur við þá. Það
er alltaf kvíða og angistarblandin
eftirvænting sem fylgir því að fara
upp á svið með nýtt efni og nýja
hljómsveit, en hljómsveitin var
mjög góð og áheyrendur voru vel
með á nótunum.
Þetta er í fyrsta skipti sem ég
held tónleika á þennan hátt, þó
ég hafi vitanlega spilað ótal sinn-
um, bæði einn og með hljómsveit.
Það er nú svo að þegar þú sjálfur
og þín verk eru í brennidepli er
meiri pressa en ella, en ég held
að hún sé bara af hinu góða.
Tónleikarnir voru tviskiptir; fyr-
ir hlé varst þú einn með gítarinn
og eftir hlé varst þú með fullskip-
aða hljómsveit á bak við þig.
Hvort var nú þægilegra?
Þetta er tvennt ólíkt. Þegar ég
er éinn ræð ég ferðinni alfarið og
finnst oft að ég nái nánara sam-
bandi við áheyrendur. Um leið og
hljóðstyrkurinn hækkar kemur eins
konar hljóðmúr á milli þín og áheyr-
enda, en hann þarf ekki endilega
að vera slæmur. Það var þó óskap-
lega gaman að spila með hljóm-
sveitinni og erfitt að bera þetta
saman. Bæði formin eru mér jafn
kær.
Snúum okkur að plötunni. Þeg-
ar maður hlustar á lögin vakna
spurningar um hvert þú sért að
fara i textunum. Hvernig semur
þú textana?
Það er upp og ofan. Ég hallast
samt meira að því eftir því sem
tíminn líður að hugmyndin sé 50%
að minnsta kosti og jafnvel miklu
meira. Þegar þú er kominn með
hugmynd að lagi eða hverju sem
er þá ert þú kominn vel af stað.
Eins og ég lít á mína texta, eru
þeir hluti af heild og ekki ætlaðir
til þess að fólk setjist niður og lesi
þá eina sér. Þeir eru stór hluti af
hverju lagi, misjafnlega alvöru-
gefnir sem slíkir og hvert lag er
lítill heimur út af fyrir sig.
Suma texta legg ég mikla vinnu
í en aðrir eru þægilegt hjal. Þannig
eiga rokktextar að vera, held ég,
hæfileg blanda af ábyrgðarlausum
vangaveltum um lífið og tilveruna
og svo einhverju sem kemur meira
frá hjartanu.
Á tónleikunum heyrði maður
að þú varst að syngja létta texta
og fólk hló að þeim, en svo þegar
þú varst að syngja texta sem
meiri alvara fólst í, eins og Al-
askavíðirinn og Hvað get ég gert,
hló fólk líka.
Þetta eru viðbrögð sem skapast
í stemmningu augnabliksins og
fólk hlær sem betur fer ekki að
öllu sem ég segi. Hinsvegar líður
mér vel ef mér tekst að koma fólki
til að hlæja. Ég segi segi ekki til-
búna brandara en spinn á staðnum
og reyni að skoða tilveruna með
öðruvísi vasaljósi.
Sárnar þér þegar fólk hlær að
þér þegar þú ert að vera alvarleg-
ur?
Auðvitað getur mér sárnað ef
fólk hlær þegar ég er alvarlegur,
en þó aldrei svo að ég geti ekki
tekið undir sjálfur.
Hver er gesturinn í Alaskaví-
ðirínn?
Það geta verið margir. Það get-
ur verið hvað sem er eftir því hvar
við viljum staðsetja textann í okkar
lífi. Höfundur má ekki útskýra texta
nema að takmörkuðu leyti, því
ímyndunaraflið er okkar besti mið-
ill og það á að fá að ráða ferðinni
þegar við lesum bækur eða hlust-
um á tónlist.
Listasafn Einars Jónssonar hefur látið gera
afsteypur af lágmynd Einars Jónssonar,
Morgunroðinn, sem hann gerði árið 1911.
Myndin verður til sölu í Listasafni Einars Jóns-
sonar frá og með fimmtudeginum 15. des. til
og með laugardeginum 17. des. kl. 16-19.
Inngangur frá Freyjugötu.
Nánari upplýsingar í síma 13797.
Listasafn Einars Jónssonar.
Ert þú í húsgagnaleit?
Frá Belgíu og Þýskalandi
Nýjar sendingar af sófasettum með áklæði í miklu úrvali.
VALHÚSGÖGN
Ármúla 8, sími 82275.
Valgeir í Óperunni.
Ljósmynd/BS
Það er draumur flestra
íslenskra tónlistarmanna að ná
árangri í útlandinu. Stuðmenn
hafa alltaf verið taldir eiga litla
möguleika á að komast á erlend-
an markað þar sem sveitin sé of
íslensk til að það sé hægt.
Við skiptum nú samt um nafn '
og breyttum um ímynd, lögðum
kúskinnsskóna á hilluna og réðum
útlendan upptökustjóra og
ameriskan umba. Það jákvæðasta
við þetta var Kínaferðin góða, en
hitt gekk ekki upp fyrir mér. Ég tók
líka takmarkaðan þátt í gerð platn-
anna sem bera nafn Strax. Það
sem ég lagði af mörkum voru lög
og textar sem ég samdi nánast
eftir pöntun. Ég vissi vitanlega að
hverju ég var að ganga og tek fulla
ábyrgð á öllu sem ég gerði.
Átt þú einhverja möguleika í
útlandinu einn og sér?
Ég held að allir sem hafa á ann-
að borð eitthvað fram að færa eigi
möguleika hvar sem er. Ef þú ert
þjóðlegur og þú ert listamaður, þá
ert þú líka alþjóðlegur. Hins vegar
er sitthvað að gera enska texta
eða íslenska. Ég hef gert nokkra
texta á ensku og suma þerra hef
ég verið þokkalega ánægður með,
en það er allt annað en að semja
á íslensku og ég ber það ekki sam-
an að syngja á ensku eða á
íslensku og það að spila fyrir fs-
lendinga og útlendinga er ekkert
sambærileg tilfinning. En tónlist
sem sungin er á íslensku getur
aldrei náð að vera meira á sama
hátt og tónlist með textum á máli
sem viö þekkjum ekki. Ég fór til
Argentínu um daginn og hlustaði
á stórkostlega tangótónlist með
spænskum textum sem ég skildi
ekki. Textarnir eru stór hluti af
þessari tónlist, en það hjálpar mér
lítið að vita að textarnir séu góðir
ef ég skil ekki orð.
Snúum okkur aftur að plöt-
unni. Ert þú farínn að sjá hana í
einhverju samhengi?
Að gera plötu sem þessa er
langt ferli og samhengið er löngu
Ijóst fyrir mér. Platan var gefin út
fyrir 10 dögum þannig að ég veit
ekki enn hvernig umheimurinn
skynjar hana. Á þessi ptata eft-
ir að verða bakgrunnur f frysti-
húsinu eða á leið í vinnuna?
Hún á eflaust eftir að verða
bakgrunnur í mörgum tilfellum.
Vitanlega dreymir alla höfunda um
að fólk sökkvi sér niður í þeirra
hugverk og auðvitaö þarf að hella
sér í að hlusta á hverja plötu til
að ná öllu því sem þar er að finna.
Þannig vil ég helst að hlustað sé
á þessa plötu á meðan verið er
að kynnast henni.
Liggur þér mikið á hjarta?
Auðvitað liggur mér mikið á
hjarta og ég vona að einhverjar
af þessum vangaveltum mínum
verði botnaðar í hugskoti áheyren-
dans.
Er einhver texti eða lag sem
standa þér nær en annað á þess-
ari plötu?
Ef ég á að nefna eitthvað um-
hugsunarlaust þá er það lagið
Dagur eins og nú, sem er síðasta
lagið á plötunni. Það er lag sem
ég hef lengi átt í huganum og ekk-
ert verið að reka á eftir. Svo eru
kannski önnur lög sem eru kannski
meiri stemmningslög. Lag eins og
Týpísk algjörlega vonlaus ást, sem
er lag sem laust niður í mig án
fyrirvara og kom.okkur félögunum
ævinlega í gott skap á meðan á
upptökum stóð. Textinn virðist al-
vörulaus, en er að sjálfsögðu graf-
alvarlegur. Þessi lög lifa öll sínu
Iffi og ég er ekki kominn nógu langt
frá þeim til að geta skoðað þau
úr fjarlægð.
Við höfðum úr mörgum lögum
að velja þegar platan var unnin og
það fór ekkert lag á plötuna sem
við vorum ekki fullsáttir við.
AA lokum: Sérð þú sjálfan þig
fyrir þér sem metsölupoppsöngv-
ara?
Ég er ekki orðinn metsölumaöur
ennþá, en það væri þó nógu gam-
an, því það yrði mér hvatning til
að halda áfram og víst væri það
nógu hressandi fyrir egóið. Hvað
ímyndina varöar er ég enn titlaður
Stuðmaður, sem er sérkennilegur
titill fyrir einn mann að bera. Ann-
ar titill er poppari, en hvorugur tit-
illinn fær inni í Símaskránni, þann-
ig að mér er í mun að koma mér
upp starfsheiti, sem lýsir mínum
athöfnum betur, en þessir tveir
saman eða hvor í sínu lagi. Svíar
eiga til orð sem er „mángsysslare"
og Danir „altmuligmand".
Miðað við þetta allt ætti ég að
vera í léttri ímyndarkreppu, en
þegar öllu er á botninn hvolft er
ég sáttur viö að vera bara Vaigeir
Guðjónsson.
Enn Joy Division
Fyrrum samstarfsmenn lan
Curtis í Joy Division, sem nú
starfa undir nafninu New Order,
halda áfram að selja hann endur-
pakkaðan og endurhljóðblandað-
an átta árum eftir að Curtis féli
fyrir eigin hendi. Síðasta afurðin
í þeim flokki er Substance.
Ekki er nema gott eitt um téða
endursölu að segja, enda er sú
tónlist sem Joy Division setti sam-
an á meðal þess merkara sem kom
úr bresku nýbylgju áttunda áratug-
arins. Lögin á Substance eru hvert
öðru betra, þar fremst líklegast
She's Lost Control, Transmission
og Love Will Tear Us Apart (man
einhver eftir Utangarðsmönnum
flytjandi þetta lag?), en önnur lög
eru ekki síðri: Warsaw, Autosug-
gestion, Leaders of Men og Atm-
osphere. Yfir öllu hvilir þunglyndis-
fargið og alltaf er eins og Curtis
sé við það að fara yfir strikið í
hljóðláta örvæntingu í söngnum.
Tónlistin er myrk og textarnir. enn
myrkari með yfirbragði einskonar
steinsteypuljóðrænu. Það er upp-
lifun að hlusta á þessi lög aftur
og rifja upp kynni af Joy Division,
og það hlýtur að vera ekki síðri
upplifun fyrir þá sem ekki þekkja
sveitina að hlýða á þessi lög á
Substance, enda aðgengileg kynn-
Ing á Joy Division, ekki síður en á
lan Curtis, þó tónlistin verði seint
kölluð aðgengileg.