Morgunblaðið - 17.05.1989, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ' MIÐVIKUDAGtJR 17. MAÍ Í989
Reuter
Carlos Menem fagnar sigri í kosningunum í Argentínu á sunnu-
dag með eiginkonu sinni Zulemu.
Carlos Menem, sigurvegari í for-
setakosningum 1 Argentínu:
Gerðist kaþólikki
og bauð sig fram
Eiginkonan gerir allt til að líkjast Lindu Evans
í ÚTLITI minnir leiðtogi perón-
ista meira á skallapoppara en
miðaldra stjórnrnálamann. Car-
los Menem er refGlegur með
mikla barta og fyrir ári var
sýslumaðurinn í héraðinu La
Rioja þekktastur fyrir ást sína á
glæsikvendum og hraðskreiðum
bílum. Eiginkona hans, Zulema
Menem, er múhameðstrúar,
forrík og hefúr farið í ótal skurð-
aðgerðir til að líkjast Lindu
Evans, leikkonu í Ættarveldinu,
sem mest. Zulema á sér annað
goð sem er Evíta Peron, eigin-
kona Juans Perons, örlagavalds-
ins í argentínskum stjórnmálum
frá lokum seinni heimsstyijaldar
til dauðadags árið 1974.
Menem, sem er 53 ára gamall,
er af sýríensku bergi brotinn og
var múhameðstrúar þangað til fyr-
ir skemmstu er hann gerðist kaþó-
likki til að geta boðið sig fram til
forseta. Samkvæmt breska blaðinu
Sunday Times eru þau hjónin Car-
los og Zulema skilin að borði og
sæng en hafa komið fram sameig-
inlega í kosningabaráttunni.
Carlos Menem heldur því statt
og stöðugt fram að örlögin hafi
ætlað honum að leiða Argentínu
til öndvegis og sameina Suður-
Ameríku. Framganga hans í kosn-
ingabaráttunni minnti á sjónvarps-
prédikara en boðskapurinn var
óljós. Honum hafa verið eignaðar
ekki færri en sjö ólíkar efnahags-
áætlanir og hann hefur jafnvel tal-
að um að endurreisa veldi Inkanna.
í hita kosningabaráttunnar lýsti
Menem því yfir að hann myndi
endurheimta Falklandseyjar kæm-
ist hann til valda og að sögn banda-
ríska vikuritsins Newsweek hefur
hann margoft hrósað sandinistum
í Nicaragua, Fídel Castro á Kúbu,
og Manuel Noriega í Panama.
Menem segist vera útvalinn arf-
taki Juans Perons. Peron höfðaði
fyrst og fremst til alþýðu manna
og verkamenn hafa verið flokki
perónista hollir alla tíð síðan og
Menem sækir fylgi sitt fyrst og
fremst til lágstéttanna.
Vandinn sem Menem þarf að
glíma við í forsetaembætti er
gríðarlegur. Ríkisstjóður varð svo
að segja gjaldþrota fyrir nokkrum
vikum en þá ákvað ríkisstjóm
Rauls Alfonsíns að loka bönkum
og stöðva launagreiðslur hins opin-
bera um tíma. Þetta var náttúrlega
vatn á myllu Menems í kosninga-
baráttunni. Hvergi banginn lofaði
hann að hækka launin og draga
úr sköttum. Margir óttast því að
dagar eyðslusemi og æsifrétta séu
að renna upp líkt og á dögum Ju-
ans og Evitu Peron.
Sovétríkin:
Hyggjast hætta hernað-
araðstoð við sandinista
Bandaríkjamenn efast um heilindi Sovétstjórnarinnar
Washington. Reuter.
SOVÉTMENN hafa heitið því að
hætta hernaðaraðstoð við stjórn
sandinista í Nicaragua, að sögn
Marlins Fitzwaters, talsmanns
George Bush Bandaríkjaforseta.
Talsmaðurinn skýrði frá þessu í
gær en hann kvað ráðamenn í
Bandaríkjunum efast um heil-
lindi Sovétsljórnarinnar í þessu
efni og lét að því liggja að hér
væri á ferðinni enn eitt áróðurs-
bragðið af hálfu Míkhaíls S.
Gorbatsjovs Sovétleiðtoga.
Fitzwater satðfesti fréttir þess
efnis að fulltrúar Sovétstjórnarinn-
ar hefðu skýrt bandarískum emb-
ættismönnum frá ákvörðun þessari
í einkaviðræðum. „Við höfum á hinn
bóginn ekki fengið neina staðfest-
ingu á því að vopnaflutningar hafi
verið stöðvaðir og raunar höfum
við sannanir fyrir því að hernaðar-
aðstoð hafi verið haldið áfram,“
sagði talsmaðurinn á fundi með
blaðamönnum í Washington. Fitz-
water staðfesti einnig að Míkhaíl
Gorbatsjov hefði fengið James Bak-
er, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, bréf til að færa Bush for-
seta er utanríkisráðherrann ræddi
við sovéska ráðamenn í Moskvu í
síðustu viku. Hann vildi hins vegar
ekki skýra frá innihaldi bréfsins.
Fitzwater kvaðst telja það rétt
vera að varfærni einkenndi afstöðu
ríkisstjórnar George Bush til Sov-
étríkjanna og gagnrýndi nýjustu
afvopnunartillögur Sovétstjómar-
innar en í síðustu viku kvaðst Gorb-
atsjov vera reiðubúinn til að fækka
einhliða skammdrægum kjarnorku-
eldflaugum í Austur-Evrópu. Sagði
Fitzwater að tillögur þessar gæfu
ekki tilefni til að ætla að raun-
verulegar breytingar hefðu verið
gerðar á stefnu Sovétstjómarinnar.
Líbanon:
Rændu flórum
V-Þjóðverjum
Sídon. Reuter.
VOPNAÐIR menn rændu fjórum
vestur-þýskum starfsmönnum
hjálparstofnunar í Sidon í Suður-
Líbanon í gær.
Tíu menn vopnaðir byssum tóku
Henrich StrÚbig, Petm Schnitzler,
Marcus Quint og einn mann til við-
bótar höndum, þegar þau óku í bíl
um Sídon. Öll starfa þau á vegum
vestur-þýsku hjálparstofnunarinnar
Asem Humanitas (AHRA) í Líbanon.
Mannránið var framið einum degi
áður en ráðgert var að dómur félli í
Frankfurt í máli líbansks shítamú-
slims sem ákærður er fyrir að hafa
myrt bandarískan ferðalang þegar
hann tók þátt í flugráni árið 1985.
Skreið yfir
eyðimörkina
Sydney. Reuter.
47 ARA maður stökk fyrir nokkru
út úr lest í Mið-Ástralíu og skreið
síðan fótbrotinn 40 km leið yfir
eyðimörkina.
Verkamenn fundu manninn
skammt frá bænum Barton. Hann
vær klæddur stuttbuxum og nærbol
og hafði haldið í sér lífinu með því
að sjúga safa úr jurtum, sem eru þó
af skornum skammti í eyðimörkinni.
Maðurinn mun hafa stokkið út úr
lestinni eftir að hafa heyrt að lög-
reglumenn væru í lestinni. Lögreglu-
maður sagði að hann hefði einn síns
liðs efnt til mótmæla við bandaríska
sendiráðið í Canberra af óþekktum
ástæðum og hann væri sjúklega
hræddur við lögregluna.
Gengið á Norðurheimskautið
ÁTTA ævintýramenn, þar á meðal fyrsti maðurinn sem bæði hefur
gengið á Norður- og Suðurpólinn, héldu á mánudag heimleiðis eftir
56 daga ferðalag til Norðurheimskautsins. Hópurinn ferðaðist á
skíðum um 1.000 km leið frá Ellesmere-eyju og bar hver maður 68
kílóa poka á bakinu. Stjórnandi ferðarinnar, Bretinn Robert Swan,
sem myndin er af, gekk 1.400 km leið á Suðurheimskautið árið 1986
og var það lengsta ganga sögunnar. Með honum i ferðinni til Norð-
urpólsins voru bresk kona, Bandaríkjamaður, Ástrali, Sovétmaður,
Vestur-Þjóðveiji, kanadiskur eskimói og Japani.
Opinber heimsókn Míkhaíls S. Gorbatsjovs Sovétleiðtoga til Kína:
Dagskránni ítrekað breytt
vegna mótmæla umbótasinna
Peking. The Daily Telegraph, Reuter.
RÚMLEGA 100.000 manns komu saman á Torgi hins himneska friðar
í miðborg Peking í gær til að krefjast frelsis og lýðræðis. Virtist svo
sem mótmælin væru einhver hin (jölmennustu frá því kínverskir náms-
menn hófii andóf sitt fyrir tæpum mánuði. „Komið út leiðtogar, komið
út,“ hrópaði fólkið í kór fyrir utan höfuðstöðvar kínverska kommúnista-
flokksins en ein helsta krafa námsmanna er sú að ráðamenn taki upp
viðræður við kínverska umbótasinna. Um leið og mótmælin fóru fram
ræddi Míkhaíl S. Gorbatsjov, leiðtogi sovéska kommúnistaflokksins, við
kínverska ráðamenn en mótmælin hafa sett mark sitt á heimsókn Gor-
batsjovs til Kína. Nauðsynlegt hefúr reynst að breyta dagskránni veru-
lega sökum þeirra. Þannig var fúndi Sovétleiðtogans og Yangs Shang-
kuns, forseta Kina, firestað um tvær klukkstundir á mánudag en áður
hafði verið hætt við móttökuathöfii á torginu. Að lokum fór svo að
Gorbatsjov og eiginkonu hans, Raísu Maxímovnu, var hleypt bakdyra-
megin inn í Alþýðuhöllina á fúnd forsetans en fyrir utan hrópuðu
menn slagorð og héldu fánum á lofti á milli þess sem sveitir sjálf-
boðaliða huguðu að námsmönnum verið hafa í hungurverkfalli á torg-
inu frá því í síðustu viku.
Ákveðið hafði verið að móttökuat-
höfnin á mánudag færi fram á Torgi
hins himneska fnðar þar sem Mao
Tse-tung lýsti yfir stofnun Alþýðu-
lýðveldisins Kína fyrir 40 árum. Þeg-
ar Ijóst varð að ekki yrði unnt að
koma þúsundum manna sem þar
höfðu safnast saman á brott með
friðsamlegum hætti var afráðið að
móttökuathöfnin færi fram á Pek-
ing-flugvelli. Fallbyssuhvellir kváðu
við en móttakan þótti látlaus saman-
borið borið við þá hátíðlegu athöfn
sem skipulögð hafði verið á torginu.
Breyta þurfti akstursleið bílalestar
Gorbatsjovs og sovésku sendinefnd-
arinnar en gert hafði verið ráð fyrir
því að hún æki löturhægt meðfram
múrum Borgarinnar forboðnu að tog-
inu. Loks var bifreið Sovétleiðtogans
beint að bakdyrum Alþýðuhallarinn-
ar en þúsundir hermanna sáu til
þess að mótmælendumir kæmust
ekki kallfæri við Gorbatsjov.
Mótmælin hafa farið friðsamlega
fram og er ástandinu á torginu eink-
um líkt við kjötkveðjuhátíð. k mánu-
dag bar nokkuð á spjöldum með
myndum af Gorbatsjov þar sem
sagði: „Við fögnum þér, boðberi lýð-
ræðisins. Á miðju torginu þar sem
fánar Kína og Sovétríkjanna hefðu
að öllu óbreyttu átt að blakta við hún
gaf að líta fána og borða með helstu
slagorðum námsmanna. Þúsundir
námsmanna frá öðrum kínverskum
borgum voru komin til höfuðborgar-
innar til að taka þátt í andófínu en
óbreytt alþýðufólk hafði safnast
meðfram torginu til að sýna sam-
stöðu með málstað umbótasinna.
Tæplega 100 námsmenn voru
fluttir í sjúkrahús og í sjúkratjöld
sem komið hefur verið fyrir á Torgi
hins himneska friðar. Um 1.000
námsmenn hafa verið í mótmæla-
svelti frá því í síðustu viku og höfðu
margir þeirra fallið í yfírlið á mánu-
dag en aðrir þurftu á aðhlynningu
lækna að halda sökum magakrampa.
„Okkur hungrar og þyrstir í lýð-
ræði,“ sagði á einum borðanum þar
sem fólk var hvatt til þess að taka
þátt í aðgerðum þessum til að þrýsta
enn frekar á stjómvöld um að ganga
til viðræðna við umbótasinna. Þetta
er í fyrsta skipti í samtímasögu Kína
sem stjómarandstæðingar efna til
hungurverkfalls en að sögn frétta-
manna í Peking verður ljósara með
degi hveijum að hér er á ferðinni
alvarlegt pólitískt andóf sem rakið
er til efnhagsstefnu stjómvalda, auk-
innar verðbólgu, spillingar og versn-
andi afkomu alþýðu manna.
Raunar þótti þetta kom skýrt í
ljós í gær er um 100.000 manns úr
öllum stéttum gengu undir borðum
og fánum að Torgi hins himneska
friðar. Kennarar, blaðamenn verka-
menn og fulltrúar hinnar opinberu
verkalýðshreyfingar fjölmenntu í
gönguna og skeyti frá ýmsum opin-
berum samtökum voru lesin upp í
gegnum hátalarakerfi sem komið
hefur verið upp á torginu. Að sögrl
fréttamanna Reuters-fréttastofunn-
ar líktist samkundan frekar hátíðis-
degi en skipulögðum mótmælum.
Ekki kom til átaka og lögreglumenn
drukku te og tóku í spil.
Míkhaíl Gorbatsjov lét stöðva bif-
reið sína á leið til gestabústaðarins
í vesturhluta Peking-borgar í gær
eftir að hafa átt viðræður við Deng
Xiaoping, hinn eiginlega leiðtoga
kínverska kommúnistaflokksins.
Gorbatsjov og Raísa Maxímovna
tóku menn tali og tjáðu þau viðstödd-
um að vinátta einkenndi nú sam-
skipti Sovétríkjanna og Kína en þetta
er í fyrsta skipti í 30 ár sem leið-
togar ríkjanna tveggja ræðast við.
Var þessari yfirlýsingu Gorbatsjovs
ákaft fagnað en Sovétleiðtoginn og
raunar öll sovéska sendinefndin hef-
ur gætt þess að víkja ekki talinu að