Morgunblaðið - 17.05.1989, Blaðsíða 62

62
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. MAÍ 1989
Hjónaminning:
Þorgrímur Marí-
usson — Matthea G.
Sigurbjörnsdóttir
Hinn 22. mars sl. var gerð frá
Húsavíkurkirkju útför Þorgríms
Maríussonar sjómanns. Með honum
er genginn atorkumaður að loknu
löngu og farsælu lífshlaupi.
Þorgrímur fæddist 4. desember
1904 og var hann því á 85. aldurs-
ári er hann lést hinn 12. mars sl.
Hann var sonur hjónanna Maríusar
Benediktssonar útvegsbónda á
Húsavík og Helgu Þorgrímsdóttur
konu hans, sem fædd var að Hraun-
koti í Aðaldal. Eignuðust þau hjón
5 syni, sem upp komust. Bjuggu
þeir allir á Húsavík og voru þekkt-
ir að dugnaði og snerpu. Af þeim
bræðrum er nú aðeins Gunnar á
lífí, en Héðinn bróðir þeir lést í
hárri elli á útfarardegi Þorgríms.
Þorgrímur ólst upp við sjósókn
og smábúskap á Húsavík og varð
hvers kyns veiðiskapur hans líf og
yndi, en athyglisgáfa og þekking á
náttúru lands og sjávar var nánast
einstök, enda oft til hans leitað af
þeim sem fengist hafa við rann-
sóknir á dýralífí norðanlands. Hann
var fljótt liðtækur við að afla heim-
ili foreldra sinna viðurværis, en á
æskuárum hans urðu allir að leggj-
ast á eitt um að afla lífsbjargar,
enda skorti jafnt aðstöðu í landi sem
fullnægjandi veiðitækni á sjó til
þess að nýta mætti til fullnustu þá
sjávarlífsauðlind sem í Skjálfanda-
flóa og nærliggjandi hafsvæðum er
fólgin. Á þessum tíma var töluverð
selveiði á Húsavík og var þar eink-
um um vöðusel að ræða, sem gekk
inn í Öxarfjörð og Skjálfandaflóa
síðari hluta vetrar og þótti það
mikil búbót. Á fyrri tíð fór veiðin
að nokkru fram með landnótum,
sem lagðar voru út frá ströndinni,
þar sem selakjórumar fóru um, en
einnig voru selirnir þá skutlaðir af
skutlara, sem stóð í stefni á hrað-
skreiðum árabátum, en róið var af
röskum mönnum í kapp við selina.
Á æskudögum Þorgríms vom byss-
ur komnar til sögunnar, en sérstak-
ur búnaður var notaður til þess að
festa í skotnum selum og innbyrða
þá. Þorgrími vom selveiðamar eink-'
ar hugstæðar og hann var fljótur
að tileinka sér það verklag, sem við
þær var notað. Af öðm, sem Þor-
grímur fékkst við í æsku má nefna,
að á vorin var hann stundum send-
ur síðla nætur fram að Laxamýri
til þess að sækja nýveiddan lax, sem
síðan var notaður í beitu fyrir þorsk,
þegar sjómenn beittu línu sína
snemma morguns.
Þorgrímur lauk bamaskólanámi
og síðan stundaði hann nám í ungl-
ingaskóla Benedikts Bjömssonar.
Að því loknu sótti hann svokallað
mótoristanámskeið á Akureyri og
hlaut starfsréttindi sem vélstjóri.
Þegar hann var 17 ára réð hann
sig til verslunarstarfa hjá Bjama
Benediktssyni kaupmanni á Húsa-
vík og Þórdísi konu hans. Vom þau
honum góðir húsbændur. Sumarið
1925 fór hann á vegum Bjama til
t
Hjartkær eiginkona mín,
INGRID KRISTJÁNSDÓTTIR,
Flyðrugranda 20,
varð bráðkvödd laugardaginn 13. maí.
Fyrir hönd barna okkar, tengdabarna, barnabarna og systra hinn-
ar látnu,
Jónas Þ. Dagbjartsson.
t
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
SIGURBJÖRG ÁMUNDADÓTTIR,
Hátúni 10b,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 18. maí kl.
16.30.
Ámundi R. Gíslason, Inga L. Guðmundsdóttir,
Ingigerður K. Gfsladóttir, Hallgrímur Sigurðsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Móðir mín, amma og langamma,
LOVÍSA GUÐBJÖRG JÓNSDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju miðvikudaginn 17. maí kl.
15.00.
Sofffa Sveinbjörnsdóttir,
Björn Einarsson,
Margrét Árnardóttir,
Lúðvík Baldursson,
Þórir Aspelund,
Ásgeir Baldursson,
Grétar Gunnarsson,
og barnabarnabörn.
Eiginmaður minn, faðir og tengdafaðir,
MAGNÚS SVEINSSON
fyrrverandi kennari
frá Hvftsstöðum,
Laufásvegi 27,
sem lóst í Landspítalanum 5. maí verður jarðsunginn frá Dómkirkj-
unni miðvikudaginn 17. maí kl. 15.00.
Guðný Sveinsdóttir,
Guðný Magnúsdóttir, Helgi Guðbergsson.
Grímseyjar og starfaði þar við
fískmóttöku og fiskverkun fram á
haust, en Grímseyingar sóttu þá
verslun sína og aðra þjónustu að
mestu leyti til Húsavíkur. Það var
líf og fjör í Grímsey yfír sumar-
tímann, stutt til fískjar og í annan
veiðiskap. Aflanum varð að breyta
í útflutningsvöru og það var lítið
um hvíld fyrir hrausta menn í hinni
nóttlausu voraldar veröld þama við
heimskautsbauginn. Innlendur og
erlendur floti stundaði og síldveiðar
skammt undan og sjómennirnir
lífguðu upp á mannlífíð í eynni,
þegar veður hamlaði veiðum. Skip-
sljóri á norskum síldveiðibát var í
vinfengi við sóknarprest Grímsey-
inga, Matthías Eggertsson, og þeim
Þorgrími og Daníel Willard Fiske,
syni sr. Matthíasar datt í hug að
fá prestinn til að hafa samband við
skipstjórann og biðja hann úm að
hafa milligöngu að útvega þeim
skipspláss á norsku veiðiskipi. Þetta
varð úr og í árslokin 1925 héldu
þeir til Noregs með ^gufuskipinu
Novu. Þeir héldu til Alasunds og
voru skráðir skipveijar á veiðiskipi,
sem Polaric hét og var gert út frá
Brandal. Voru þeir í fyrstu við
síldveiðar í reknet, en síðar hélt
skipið til selveiða í Hvítahafí, þar
sem þeir voru fram á sumar. Þor-
grímur hélt dagbók um þessa ferð
og skráði þar fallegri rithönd þau
ævintýri, sem þeir félagar lentu í
innan um seli og hvítabirni, skip-
reika selveiðimenn og rússneska
ísbrjóta, en alls veiddi áhöfnin 1530
seli í túmum. Síðan var haldið til
lands með aflann og fór Þorgrímur
nú að ókyrrast í Noregi, enda átti
hann festarmey í Grímsey. Þeir fé-
lagar fengu fljótlega far með
norsku síldveiðiskipi til Seyðisfjarð-
ar og komust þaðan til Grímseyjar
meðan sól gekk enn eigi til viðar.
Þar hóf Þorgrímur sjóróðra á
bát, sem hann keypti ásamt Ola
Bjamasyni á Sveinsstöðum. Bátur-
inn kostaði 105 krónur og fiskuðu
þeir félagar fýrir andvirði bátsins í
fyrsta róðri. Það er af félaga hans,
Daníel Willard Diske, að segja, að
hann fórst nokkm síðar í fugla-
bjargi í Grímsey, er hann varð fyr-
ir gijóthruni.
Festarmey Þorgríms var Matthea
Guðný Sigurbjörnsdóttir frá Sveins-
t
Útför mannsins míns, föður, tengdafööur, afa og langafa,
GUÐMUNDAR JÓHANNSSONAR
félagsmálaráðunauts,
Hringbraut 58, Reykjavík,
fer fram frá Dómkirkjunni á morgun, fimmtudaginn 18. maí, kl.
13.30.
Gíslína S. Þórðardóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
t
KRISTRÚN VILHJÁLMSDÓTTIR
frá Sunnudal i Vopnafirði,
fyrrum húsfreyja i Vallanesi, Skilmannahreppi,
Gnoðarvogi 76,
Reykjavik,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju föstudaginn 19. maí kl.
13.30.
Fyrir hönd ættingja og vina,
Þorsteinn Valdimarsson.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
SVERRIR SAMÚELSSON
fyrrverandi bifreiðaeftirlitsmaður,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju miðvikudaginn 17. maí kl.
13.30.
Ellen Eyjólfsdóttir,
Guðrún Sverrisdóttir, Gunnar Ólason,
Eyjólfur Sverrisson, Margrét Jóhannsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
ÞÓRÐUR GÍSLASON
bifreiðastjóri frá Hvaleyri,
Suðurgötu 62,
Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði miðvikudaginn
17. maí kl. 15.00.
Þeim, sem vildu minnast hans, er bent á Krabbameinsfélag (s-
lands og Heilavernd.
Ingibjörg Bjarnadóttir,
Guðfinnur Gísli Þórðarson, Elísabet Makosz Þórðarson,
Bjarni Rúnar Þórðarson, Anna Sigriður Karlsdóttir,
Hrafnhildur Þórðardóttir, Guðjón Helgi Hafsteinsson
og barnabörn.
stöðum í Grímsey, en foreldrar
hennar voru hjónin Sigurbjöm Sæ-
mundsson og Sigrún Indriðadóttir.
Hún fæddist 25. júlí 1903 og var
hún næstelst systkina sinna. Þau
Þorgrímur voru gefin saman í
hjónaband 28. ágúst 1927 og fluttu
þau sama ár til Húsavíkur, þar sem
þau bjuggu síðan.
Þau eignuðust 10 böm. Einn
dreng misstu þau nýfæddan, en upp
komust 7 dætur og tveir synir.
Börnin em í aldursröð: Brynja,
Skjöldur, Helga, Sigurbjöm, Guð-
rún, María, Jónína og Steinunn.
Að ævilokum Þorgríms vom afkom-
endur þeirra hjóna 80 talsins.
Þorgrímur hóf sjósókn á Húsavík
í félagsútgerð við bræður sína, en
saman keyptu þeir og gerðu út vél-
bátinn Egil. Sá bátur sökk í ofsa-
veðri árið 1934. Síðar gerðist
Þorgrímur hafnarvörður og gegndi
þeim starfa í 15 ár, en jafnframt
stundaði hann margs konar veiði-
skap til þess að framfleyta sér og
sínum. Hann var jafnan snemma á
fótum og var oft búinn að afla heim-
ilinu fískjar, fugls, hnísu eða sels,
þegar bæjarbúar komu til vinnu
sinnar neðan við Húsavíkurbakk-
ann á morgnana. Og hann var örlát-
ur á feng sinn við þá, sem skorti
sömu atorku eða aðstöðu til þess
að afla sér sjálfír matar af gnægtar-
brunni náttúmnnar. Þegar hann
hætti störfum hjá Húsavíkurhöfn,
hóf Þorgrímur trillubátaútgerð og
stundaði hana fram á efri ár — oft
með tilstyrk dætra sinna og dóttur-
dóttur. Á landi veiddi hann ijúpur
og stundum refi og á sjó „grisjaði"
hann stofna sjófugla jafnt sem
spendýra. Enginn stóð honum á
sporði í skotveiði, en hann þekkti
líka þau náttúmlegu takmörk, sem
öllum veiðum em sett. Hann stuðl-
aði ekki að útrýmingu dýra, sem
ásamt okkur mönnunum em far-
þegar á geimfarinu Jörð.
Á heimili þeirra Þorgríms og
Mattheu ríkti glaðværð og hlýja.
Hjónin vom samhent um rausnar-
skap við gesti og gangandi. Þor-
grímur var víðlesinn jafnt umbók-
menntir sem náttúmfræði og hafði
yndi af að ræða um þau mál. Þau
vom einhuga um að leggja góðum
málum lið, Matthea með starfi sínu
í kvenfélagi staðarins, Þorgrímur
með þátttöku í stjórnmálastarfi og
sönglífí á yngri ámm og með stuðn-
ingi við þarfar framkvæmdir eins
og t.d. sundlaugarbyggingu síðar.
Hann var einstaklega bamgóður og
böm og unglingar löðuðust því að
„skúrnum“ hans neðan við bakk-
ann, þar sem hann kenndi þeim
verklag, sem ungt fólk þurfti þá
að kunna skil á og skýrði jafnframt
fyrir þeim furður náttúmnnar.
Matthea lést 28. nóvember 1968
og varð það Þorgrími mikið áfall.
Hann hélt áfram heimilishaldi með
yngstu dóttur sinni Steinunni, en
árið 1975 flutti hann á heimili Guð-
rúnar dóttur sinnar og Halldórs
Ingólfssonar eiginmanns hennar á
Húsavík og bjó þar síðan. Síðustu
misserin dvaldist hann svo á Sjúkra-
húsi Húsavíkur.
Sá sem þessar línur ritar kynnt-
ist þeim Þorgrími og Mattheu í
barnæsku og átti þar jafnan mikilli
velvild og vináttu að mæta. Að leið-
arlokum er Ijómi um mynd þeirra
hjóna, sem lifðu sístarfandi og
kærleiksrík í jafnvægi við náungann
og það náttúrulega umhverfi, sem
Guð gaf okkur norður við yzta haf.
Blessuð sé minning þeirra.
Björn Friðfínnsson
Kransar, krossar
ogkistuskreytingar. C/
Sendum nm allt land.
GLÆSIBLÓMIÐ
GLÆSIBÆ,
ÁJIhcimum 74. sími 84200