Morgunblaðið - 23.02.1990, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. FEBRÚAR 1990
mnmn
©1989 Universal Press Syndicale
„Leggbu -frci þér byssuncU "
Ást er. . .
... að bruna saman.
> ° o °\ f/° °

TM Reg. U.S. Pat Off.—all rights reserved
© 1990 los Angeles Times Syndicate
Með
morgunkaffinu
148
Uthaldið hlýtur að ríða bagga-
muninn...?
Sogkrafturinn er ótrúlegur.
Hvað á Hjalti Kristgeirson við?
Til Velvakanda.
Krampakennd viðbrögð hérlendra
marxista við alþýðuuppreisnunum í
Austur-Evrópu eru oft í senn aumk-
unarverð og hjákátleg. Nýlega birtist
í helgarblaði Þjóðviljans viðtal við
Hjalta Kristgeirsson sem í meira en
þrjá áratugi hefur verið ein af skraut-
fjöðrum íslenskra kommúnista og oft
látið Ijós sitt skína í fjölmiðlum. Það
er auðvitað virðingarvert að Hjalti
skuli undanfarin ár hafa tekið aftur
fyrri lofgjörðir um svartnætti komm-
únismans í Austur-Evrópu. Það er
hins vegar undarlegt að maðurinn
skuli aldrei í greinum sínum minnast
einu orði á þessi fornu „afrek“ sín,
aldrei hafa manndóm í sér til að riija
upp nein persónuleg mistök.. Nóg um
það.
í Þjóðviljaviðtalinu eru athyglis-
verð ummæli sem mér finnst að þurfí
nánari skýringar við. Hjalti segir að
Vaclav Havel, forseti Tékkóslóvakíu,
hafí meðan hann var ofsóttur andófs-
maður talið að vígbúnaður af hálfu
Vesturveldanna væri eðlilegt andsvar
við herveldi Sovétríkjanna. Hann
hafi andmælt svokölluðum friðar-
hreyfingum á Vesturlöndum, fundist
þær helst til bláeygar gagnvart
heimsvaldastefnu Sovétmanna.
Síðan segir Hjalti: „Með þessu er ég
að segja, að við eigum ekki að láta
hægrimenn komast upp með það að
hafna skynsamlegri orðræðu um rök
í þjóðfélagsumræðu og kenning-
asmíð, þar sem hugsanir Marx eru
meðal annars á dagskrá, en við þurf-
um jafnframt að vara okkur á því
Hið sanna líf
Til Velvakanda.
Hugurinn leitar hins fagra í tilve-
runni, hins glaða og hins góða. Löng-
um finnst okkur lífið allt syngja fagn-
aðaróð, eins og allt sé hamingja, frið-
ur og frelsi. En við vitum að broddur
illskunnar liggur í leyni og reynir að
rjúfa hin helgu vé gleðinnar.
Er þá gleðin blekking? Er fögnuð-
ur lífsins sem gegnsætt glittjald, til
að villa okkur sjónir, svo illskan fái
þrifist ótrufluð?
Nei, gleðin er aðal hins sanna lífs.
Ekkert er henni æðra. Gleði og göfgi
eru systur, án þeirra engin ham-
ingja. Saman skulu þær sljóvga
brodd illskunnar, eyða mætti hennar.
Farsæld er eðli lífsins. Hið sanna líf
skal eyða rót hins illa úr sjálfu víti.
„Líf er ekki líf fyrr en það er far-
sæld.“
Ingvar Agnarsson
að vera of ginnkeypt fyrir boðun ein-
faldra lausna eins og allsheijar af-
vopnun verður að teljast, þegar menn
standa andspænis alræðisvaldi sem
fyrst og fremst byggir á vopnaðri
kúgun eins og verið hefur af hálfu
Sovétríkjanna í Austur-Evrópu.
Valdhafar Sovétríkjanna hafa verið
svarnir óvinir, en ekki bandamenn
vinstrihreyfingarinnar á Vesturlönd-
um.“
Hvernig ber eiginlega að skilja
þetta? Stóðu íbúar í lýðræðisríkjum
Vesturlanda ekki andspænis „alræð-
isvaldi" árið 1949? Þá öskruðu marx-
istar, skoðanabræður Hjalta, á
stuðningsmenn Atlantshafsbanda-
lagsins, sem vildu forðast að smáríki
Evrópu, þ. á m. ísland, hlytu sömu
örlög og Tékkóslóvakía 1948 þegar
fimmta herdeild kommúnista seldi
landið undir sovésk yfirráð. Hvað
fínnst Hjalta nú að íslendingar hefðu
átt að gera 1949? Boða Tékkóslóvök-
um að „allsheijar afvopnun“ væri
svarið við sovésku kúguninni? Sé það
niðurstaða Hjalta að kannski hafi,
þegar öllu er á botninn hvolft, verið
eina lausnin að ganga í Atlantshafs-
bandalagið hlýtur maður að spyija
hvers vegna ekki sé hægt að stynja
því upp þannig að allir skilji. Allir
hafa gert mistök í lífí sínu en það
er óveijandi að geta ekki horfst í
augu við þau, reyna sífellt að afsaka
þau með orðhengilshætti.
Skoðanabræður Hjalta á vinstri-
vængnum vilja nú einhliða afvopnun
Vesturlanda, helst á morgun, og
benda á friðvænlegri horfur í Evrópu
til stuðnings rökum sínum. Framlag
þeirra til umræðu um varnarmál
hefur alltaf verið með slíkum endem-
um að landsmönnum hlýtur að fyrir-
gefast þótt þeir leiti ekki ráða hjá
þeim, láti hjá líða að rasa um ráð
fram.
Marbendill.
Þessir hringdu . .
J(iC
I
Óæskilegar breytingar
Sigríður hringdi:
„Ég er ekki sátt við þær breyt-
ingar sem gerðar hafa verið á
Þjóðleikhúsinu og finnst að salur-
inn og anddyrið hafi skipt um
svip. Þetta var hús í sérstökum
klassa. Væri ekki hægt að hafa
þjóðaratkvæðagreiðlu um þetta
mál.“
Úr
Vandað karlmannsúr fannst á
Leifsgötu í janúar. Upplýsingar í
síma 19271.
íþróttataska
Adidas íþróttataska, blá og grá,
með sundfötum tapaðist við
Hlemm fyrir hálfum mánuði.
Finnandi vinsamlegast hringi í
síma 675504.
Veski
Seðlaveski tapaðist sl. laugar-
dag, trúlega á mótum Laugavegs
og Frakkastígs. í því var
skólaskírteini, bankakort o.fl.
Finnandi er vinsamlegast beðinn
að hringja í síma 687215.
Björgvin bestur
Vala hringdi:
Mig langar til að bæta ein-
hveiju við þá umfjöllun sem verið
hefur um Eurovisionlögin að und-
anförnu. Ég tel að við hefðum átt
að senda Björgvin Halldórsson
fyrir löngu, hann hefur hingað til
átt lang besta lagið á ári hveiju.
Hann er frábær söngvari, lítur vel
út og framkoman er til fyrirmynd-
ar. Við hefðum örugglega lent
ofar en í 16. eða 20. sæti hefði
hann verið fulltrúi íslands."
Skinnhúfa
Skinnhúfa tapaðist við Lang-
holtsveg fyrir nokkru. Finnandi
er vinsamlegast beðinn að hringja
í síma 78561.
Úr
Kvenmannsúr, svart með
svartri ól, tapaðist 14. febrúar.
Finnandi er vinsamlegast beðinn
að hringja í síma 77582.
Loðhúfa
Grá loðhúfa úr minkaskottum
tapaðist við Aflagi-anda eða
Flyðrugranda. Finnandi er vin-
samlegast beðinn að hringja í
Ásdísi í síma 10144 eða 19298.
HÖGNI HREKKVISI
Víkveiji skrifar
pARNA KE/MUR HASJN ...
skíþasnillingurinn/ "
Víkverji dagsins fagnar þeirri
samþykkt borgarráðs að gat-
namálastjórinn í Reykjavík skuli
sem víðast bjóða upp á aðstöðu
til dekkjaþvottar.
í fyrravetur bauð gatnamála-
stjóri á nokkrum stöðum upp á
aðstöðu til tjöruþvottar á dekkj-
um. Víkverji dagsihs ók á ónegld-
um snjódekkjum og var svo hepp-
in að ein dekkjaþvottastöðin, sem
starfrækt var í fyrravetur, lá hún
vel við daglegri ökuleið hans.
Víkveiji notfærði sér þessa þjón-
ustu gatnamálastjóra óspart, enda
hreinsunin gat ekki verið auðveld-
ari og Víkverji ávallt öruggari í
umferðinni fyrir bragðið, bæði
fyrir sjálfan sig og aðra.
í vetur hefur slík aðstaða ekki
verið í daglegri leið Víkverja og
ekur hann því á nöglum núna!
Víkveija hefur borist eftirfar-
andi bréf frá einum lesenda
sinna:
„I þætti þínum 26. janúar
síðastliðinn gerirðu sem oftar að
umtalsefni íslenskt mál, leggur
út af vissri skýrslu á vegum mál-
ræktarátaksins. Þarna berðu á
borð fyrir lesendur skemmtilegan
pistil og gagnlegan um tungumál-
ið okkar. Meðal annars vitnarðu í
fyrrnefnda skýrslu, þar sem segir
meðal annars: „Afar sjaldan er
talað um fallegt mál og hvað það
sé gaman að komast skemmtilega
að orði.“
Þetta eru orð í tíma töluð. Til-
sögn í „stíl“ og framsetningu hef-
ur vissulega verið látin sitja á
hakanum. Ritið „Málfar í fjölmiðl-
um“ bætir hér dálítið úr, en svo
hlálega hefur viljað til, að málfar-
ið í riti þessu er víða alls ekki til
fyrirmyndar. Læt ég hér nægja
að benda á málsgrein á bls. 46,
svohljóðandi;> ■ i.i ■ i - .> > mm.u
„í vönduðum ritum, eins og
nýíegum landabréfabókum, sem
skólafólki er ætlað að nota, eru
notaðar enskar nafnmyndir, og
jafnvel tekið fram beinlínis að
beitt sé enskum umritunarreglum
við orð úr tungumálum sem noti
annað stafróf en hið latneska.“
Fljótt á litið mun sjálfsagt
mörgum þykja hér óaðfinnanlega
að orði komist, enda veita menn
fremur athygli efni textans en
framsetningu. En hér fellur höf-
undur í þá gryfju að þrástagast
að óþörfu á sama orðinu. Það mun
vera Þórbergur Þórðarson, sem
fyrstur manna nefndi orðið „stagl"
í þessu sambandi.
Við nánari athugun á umrædd-
um texta blasir við stagl-orðið;1
sögnin að nota, sem fyrir kemur
þrívegis í málsgreininni. Skemmti-
legt verkefni fyrir grunnskóla-
nemendur að færa lágkúru þessa
til betri vegar!“