Morgunblaðið - 23.02.1990, Blaðsíða 40

Kringlan 5 . ^ ^ ^ ^ ^ flr flf ^ 1 ] ■
Sími ]■ ■ áMBm
692500 mF 1
FM, v v V >7 >7 ▼ \7 V >7^ >7 EINKAREIKNINGUR ÞINN
SJÓVÁODMMENNAR 1IANDSBANKANUMg
FOSTUDAGUR 23. FEBRUAR 1990
VERÐ I LAUSASOLU 90 KR.
Verðlagsráð:
Hækkun á taxta
útseldrar vinnu og
þjónustu óheimil
VERÐLAGSRÁÐ samþykkti í
gær að óheimilt sé að hækka
taxta vegna hvers kyns útseldrar
vinnu eða þjónustu tengdri henni
frá því sem var 31. desember
1989 þjá tilgreindum starfs- og
atvinnugreinum, og frá og með
gærdeginum gildi taxtar vegna
útseldrar vinnu og þjónustu
þeirra aðila eins og þeir voru 31.
desember sem hámarkstaxtar.
Þær starfs- og atvinnugreinar
r sem samþykkt Verðlagsráðs nær
til eru endurskoðunarþjónusta,
tölvuþjónusta og þjónusta kerfis-
fræðinga, tæknifræðinga, arki-
tekta, rekstrarráðgjafa, múrara,
trésmiða, veggfóðrara, pípulagn-
ingamanna, málara og verkamanna
í byggingariðnaði.
Guðmundur Sigurðsson hjá
Verðlagsstofnun sagði að samþykkt
Verðlagsráðs væri gerð á grund-
velli þess að einhveijir úr hópi ofan-
greindra aðila hefðu hækkað taxta
• sína um eða eftir áramótin, og
byggingarmenn frá 1. febrúar, en
aðilar vinnumarkaðarins telji að
þeir kjarasamningar sem gerðir
voru séu ekki þess eðlis að þeir eigi
að bjóða upp á hækkun á útseldri
þjónustu, heldur verði menn þvert
á móti að endurskoða rekstur sinn
út frá breyttum forsendum. Hann
sagði jafnframt að verðlagsyfirvöld
ætluðust til þess að aðrir aðilar sem
selja út þá þjónustu sem byggist
að verulegu leyti á launum, hafi
hliðsjón að þessari ákvörðun Verð-
lagsráðs.
Byggingarvísitalan verður reikn-
uð út aftur um miðjan næsta mán-
uð og verði lækkun á útseldri
vinnu í samræmi við ákvörðun
verðlagsráðs á vístalan að lækka
um 0,5% vegna þess. Verðlags-
stofnun hefur áfram til athugunar
0,8% hækkun vísitölunnar vegna
fjölgunar eininga í ákvæðisvinnu
iðnaðarmanna.
Sjá á bls. 3 „Verður
leiðrétt við næstu úttekt á bygg-
ingarví sitölunni. “
Arnarnes
með 106 kr.
meðalverð
ARNARNES SI seldi tæp 53 tonn,
aðallega af þorski, fyrir um 5,6
milljónir króna, eða 106,01 krónu
meðalverð, í Aberdeen í Skot-
landi í gær, fímmtudag.
Amames SI seldi meðal annars
48 tonn af þorski í Aberdeen í gær
fyrir 107,82 króna meðalverð, hálft
tonn af ýsu fyrir 90,07 króna með-
alverð og 2,4 tonn af grálúðu fyrir
103,17 króna meðalverð.
Morgunblaðið/RAX
Gömlu
geymarnir
hverfa
Ákveðið hefur verið að færa
gömlu hitaveitugeymanna í
Oskjuhlíð og koma þeim fyrir á
Reynisvatnsheiði ofan við golf-
völlinn í Grafarvogi, þar sem þeir
þykja ekki falla inn í þann svip
sem nýja útsýnishúsið, Perlan, er
að skapa á Öskjuhlíðinni. Á Reyn-
isvatnsheiði verða gömlu geym-
amir notaðir til miðlunar þegar
Nesjavallaæð kemst í gagnið. Á
myndinni sést hvar verið er að
fjarlægja einangmn af tönkunum
en beðið verður með að flytja þá
þar til í mars þegar dregur úr
líkum á kuldakasti. Að sögn
Gunnars Kristinssonar hitaveitu-
stjóra, taka geymarnir við vatni
sem notað hefur verið til hús-
hitunar og blanda í það heitara
vatni úr borholum í Laugarnesi
og senda það 80 gráðu heitt inn
á kerfið á ný þegar mikið álag er
á veituna í vetrarhörkum. Tveir
af nýju geymunum munu taka við
þessu hlutverkinu þegar þeir
gömlu hafa verið fluttir en þegar
ekki verður þörf á að nýta vatnið
til húshitunar verður það látið
renna í heitavatnslækinn í Naut-
hólsvík.
Skoðanakönnum meðal sjómanna:
Um 53.000 tonnum af bolfiski
fleygt fyrir borð fískiskipa
RÚMLEGA 53.000 tonnum af
bolfíski var á síðasta ári fleygt
fyrir borð á fískiskipaflota okkar
Islendinga samkvæmt skoðana-
könnun meðal sjómanna, sem
SKÁÍS hefúr gert fyrir Kristin
Pétursson, alþingismann. Um
helmingur þess, sem fleygt er,
er þorskur, mest undirmálsfískur
og slakur netafiskur. í svörum
sjómánna kemur meðal annars
fram, að þeir telja þröngar skorð-
ur kvótakerfísins helztu orsökina
fyrir því, að afla sé hent. í sumum
tilfellum séu þeim aðeins tvær
leiðir færar, að henda afla eða
fá sekt fyrir að koma með hann
að landi. Verðmæti þess afla, sem
Vextir eiga að lækka 1. mars samkvæmt kj arasamningunum
Ovíst hvort skuldabréfavextir
lækka almennt frá mánaðamótum
Reiknistofan þarf að fá tilkynningu um vaxtabreytingar með tíu daga fyrirvara
ÁSMUNDUR Stefánsson, forseti Alþýðusambands íslands og formað-
ur bankaráðs íslandsbanka, segir að það séu augþ'ósar brigðir á
samkomulagi bankanna við aðila vinnumarkaðarins lækki ekki vext-
ir bankanna um mánaðamótin eins og ráð hafi verið fyrir gert við
gerð kjarasamninganna. Hann segist munu leggja það til við banka-
ráð íslandsbanka að almennir skuldabréfavextir Iækki i 18,5% um
mánaðamótin, en þeir eru nú 22%. Boðað hefúr verið til mánaðar-
legs fúndar Seðlabankans og viðskiptabankanna um þróunina í
vaxtamálum fyrir hádegi i dag.
„Forsendur fyrir vaxtaákvörðun
um mánaðamótin standast, þannig
að í íslandsbanka verða gerðar
ráðstafanir til þess að tryggja að
vextir geti farið niður í 18,5% um
mánaðamótin og ég mun leggja
slíka tillögu fyrir bankaráðið, sem
tekur endanlega ákvörðun um mál-
ið á þriðjudag. Ég sé ekkert tilefni
til annars en bankarnir allir standi
við það samkomulag sem gert var
við samningsaðila," sagði Asmund-
ur í samtaii við Morgunblaðið.
Í bréfi banka og sparisjóða til
aðila vinnumarkaðarins sem lá fyr-
ir við frágang kjarasamninganna
segir að vaxtalækkanir skuli gerðar
hinn 1. hvers mánaðar. Þar er einn-
ig rakið að litið skuli til hækkunar
lánskjaravísitölu síðasta mánuð og
spár um hækkun tvo næstu mán-
uði við vaxtaákvörðun, en á þeim
forsendum var talið að vextirnir
myndu fara í 18% um þessi mán-
aðamót og í 14% 1. apríl.
Um síðustu mánaðamót lækkuðu
almennir skuldabréfavextir úr
29,3% í 22% í tengslum við kjara-
samningana. Þessir vextir Lands-
banka og Samvinnubanka lækkuðu
ekki fyrr en 11. febrúar af tækni-
legum ástæðum, en tilkynna þarf
Reiknistofu bankanna vaxtalækk-
unina með 10 daga fyrirvara til
þess að útsendir greiðsluseðlar séu
réttir, en þeir eru sendir út tíu
dögum fyrir gjalddaga. Þórður B.
Sigurðsson, forstöðumaður Reikni-
stofu bankanna, segir að mögulegt
sé að taka inn breytingu á vöxtum
með stuttum fyrirvara, en það
myndi þýða að viðskiptamaður
greiddi annað en stæði á greiðslu-
seðlinum og taka þyrfti þá ákvörð-
un þar um. Hann sagði að það láti
nærri að Reiknistofan sendi út alls
tólf þúsund greiðsluseðla á hverjum
degi.
Brynjólfur Helgason, aðstoðar-
bankastjóri Landsbankans, segir
að reiknað sé með vaxtalækkun
um mánaðamótin, en það verði
ekki ljóst fyrr en í dag hversu mik-
il hún verði. Hann sagði aðspurður
um skuldabréfavextina að engin
ákvörðun hefði verið tekin i þeim
efnum, en það mál væri í skoðun.
Hins vegar hefði það verið talið
óeðlilegt að láta viðskiptavini
greiða annað en en stæði á
greiðsluseðlunum og þeirri reglu
hefði verið fylgt að greitt væri í
samræmi við þá, hvort sem ákvörð-
un hefði verið tekin um lækkun eða
hækkun vaxta.
Stefán Pálsson, bankastjóri Bún-
aðarbankans og formaður Sam-
bands íslenskra viðskiptabanka,
segir að það sé ekkert vandamál
að láta breytingu á vöxtum taka
gildi með eins eða tveggja daga
fyrirvara.
Sigurður Hafstein, fram-
kvæmdastjóri Sambands íslenskra
sparisjóða, sagði að ekki hefði ver-
ið boðað til fundar Seðlabanka með
viðskiptabönkum og sparisjóðum
fyrr en í dag og því hefði það sam-
ráð sem tengdist vaxtaákvörðun-
inni ekki farið fram. Hann teldi það
ekki brot á samkomulaginu við
aðila vinnumarkaðarins, heldur
væri þetta spurning um tæknilega
framkvæmd vaxtaákvarðana,
fleygt er gæti numið nálægt ein-
um milljarði króna.
Kristinn Pétursson, alþingismað-
ur, segir í samtali við Morgunblað-
ið, að það sé ljóst að fiskveiðistjórn-
unin hafi brugðist — ekki sjómenn-
irnir. Það hljóti að vera okkur keppi-
kefli að allur afli, sem veiðist, komi
að landi. Þar sé um veruleg verð-
mæti að ræða, en að auki komi
þessi afli aldrei fram á skýrslum
og opinberar tölur um heildarafla
séu því ekki réttar. Það hafí svo
aftur áhrif á ákvarðanir um úthlut-
aðan heildarafla hveiju sinni. Krist-
inn segist ekki hafa neina einfalda
lausn á þessu máli, en tvímælalaust
eigi að taka undirmálsfisk og gall-
aðan netafisk út úr kvóta. „Ég tel
að þessi skoðanakönnun sýni, að
það hafi orðið mikil mistök við
framkvæmd núverandi fyrirkomu-
lags á stjórnun fiskveiða. í sjálfu
sér er ekki til nein einföld lausn á
málinu. Það er hins vegar skylda
alþingismanna að vanda sig við
samningu löggjafar sem þessarar,“
segir Kristinn Petursson.
Samkvæmt niðurstöðum könn-
unarinnar er um 36.000 tonnum
fleygt fyrir borð skuttogaranna, þar
af 16.600 tonnum af þorski. Frá
borði báta er fleygt 14.650 tonnum,
þar af 8.300 af þorski og smábát-
asjómenn fleygja 2.000 tonnum, þar
af 1.400 af þorski.
Sjómenn telja að skerðingin á
kvótanum um síðastliðin áramót
verði til þess að enn meiru verði
hent af fiski. Þeir telja bæði fjöl-
miðlafólk og alþingismenn hafa
mjög takmarkaða þekkingu á mál-
efnum sjávarútvegsins.
Sjá miðopnu.