Morgunblaðið - 23.02.1990, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. FEBRÚAR 1990
37
Landgræðslan hefst í eldhúsinu
Til Velvakanda.
Það var þetta með landgræðsl-
una. Það finnst vart sá íslendingur
í dag sem vill láta taka sig alvar-
lega sem ekki talar um land-
græðslu og uppgræðslu landsins í
sífellu. Það sé nú hið ailramesta
þarfaþing. En hver er svo ekki
reyndin?
Jú, þessir sömu íslendingar hafa
vart lokið við fúkyrði sín í garð
„þeirra“ (?) sem rifið hafa niður
skóga landsins og gróður (bænda-
greyin væntanlega) fyrr en þeir
hinir sömu eru sestir að snæðingi
við að háma í sig blásaklausu kind-
urnar góðu (en að sjálfsögðu ban-
hungruðu), sem verða að naga þessi
síðustu strá sem enn fínnast á af-
réttunum, til að þóknast eigendum
sínum og væntanlegum ætum.
Mér hefur oft fundist minna ætti
að röfla um uppgræðsluna en meira
að gera í málinu þess í stað. Um-
það langar mig aðeins að nöldra.
En íslendingar góðir. Það er ekki
nokkur leið til þess að bjarga því
sem bjargað verður héðan af í land-
græðslumálum með því að halda
þessari kindahelför okkar áfram á
yfirnöguðum afréttum landsins.
Ekki nokkur leið. Allt annað er
blekking. Algjör sjálfsblekking. Það
eru eidhúsvenjurnar sem verða að
breytast. Það er matseðillinn í dag
sem er meinið mesta. Burt úr spen-
dýraátinu, og helst öllu dýraáti og
gróðurinn dafnar á ný. Það er mesta
landgræðslan sem við getum fram-
kvæmt strax og örugglega.
Fyrir nú utan hversu smekklaust
það er að „framleiða" háþróuð spen-
dýr nú enn í lok tuttugustu aldar-
innar til þess eingöngu að næra sig
á. Þá er enn smekklausara og heim-
skara að gera það með tilliti til
ástands gróðurkápu landsins.
Nú veit ég vel að flestir fussa
og sveia yfír svona tali. Að hér fari
nú eitt firrt og ruglað borgarfíflið
enn offari. „Að tala um að breyta
matnum mínum! Ekki annað en
það.“ „Ég er sko alveg til í að friða
landið og græða það upp. — En ég
ætla nú ekki að fara að blanda því
saman við matinn minn. Ekki til
umræðu takk fyrir.“
En þetta er nú svona samt. For-
feður okkar brenndu skógana til
að halda á sér hita fyrstu tíu aldir
byggðar landsins og lái þeim hver
sem vill. Ég mun ekki gera það.
Um annað eldsneyti var ekki að
ræða. Og því ekki annað að gera
en að ganga á skóginn sífellt.
í hinn stað gátu forfeður okkar
ekkert farið héðan af landi brott
eftir því sem gæðum landsins
hnignaði vegna þessa skógarhöggs
og ofbeitar, og reyndar ýmislegs
annars líka. Því skipakostur lands-
manna var orðinn svo lélegur um
og eftir 15. öldina að samgöngur
við önnur lönd höfðu nánast alveg
lagst af. Ekki var nokkur leið að
ætla sér að flýja héðan eftir þann
tíma á þeim örfáu erlendu skipum
sem hingað komu ár hvert. Svo
forfeður okkar.voru því orðnir hálf-
gerðir strandaglópar vegna hugs-
analeysis forfeðra þeirra á vissan
hátt, — fyrir það eitt að hafa álp-
ast hingað á þessa fjarlægu og ein-
angruðu eyju úti í dumbshafi. Til
þess lands þar sem ekki var hægt
að halda nauðsynlegum skipasmíð-
um uppi svo lágmarkssamgöngum
við umheiminn yrði komið við fyrir
niðja þeirra.
Ekki er því hægt að álasa því
fólki sem brenndi skógana og beitti
og ofbeitti landið búpeningi sínum
til að lifa síðan sjálft á. Það var
ekki um neitt annað að ræða. Það
var að duga eða drepast í orðanna
fyllstu merkingu þá. Og auðvitað
hefði ég sem og aðrir sjálfselskir
smáborgarar hámað í mig allar roll-
urnar þá og brennt skógana á þess-
um tíma til að halda lífi. Ekki spurn-
ing um það. Og það hefðu allir í
dag gert einnig í sporum forfeðr-
anna og mæðranna.
En nú eru aðrir tímar. Iðnbylting-
in er gengin í garð svo við getum
með ýmsum tilfæringum og verk-
færum ræktað hér gnægð græn-
metis og ávaxta til að nærast á.
Og sem lífsviðurværi gætum við
boðið hingað ferðamenn í milljóna-
tali ár hvert og þjónustað þá og lif-
að vel og mengunarlítið af því.
Að ógleymdu því að lifa kónga-
lífí af orkusölu rafmagns til Bret-
landseyja með virkjun allra mögu-
legra hagkvæmnisorkuvera vatns-
afls og jarðhita hér á landi. Svo
ekki er þau rök gild að við gætum
ekki lifað af neinu öðru en fiskveið-
um eða því síður af landbúnaði.
Fiskveiðarnar verða að halda land-
búnaðinum uppi ásamt því að halda
öllu þéttbýlisfólkinu á floti í velmeg-
unarfylleríinu sem hér ríður húsum
nú um stund.
En Iandgræðslan hefst fyrst og
fremst í eldhúsinu. Menn skyldu
ekki gleyma þeirri staðreynd þótt
stríðalin matartaugin í maga þeirra
heimti sitt af gömlum vana. Meira
ket. Og ekkert nema ket kvakar
hún í sífellu. En er það hún sem á
að ráða ferðinni endalaust eða
hvað? Nei segi ég. Hvað segir þú?
Og hvað segir svo hugsun þín krist-
alstær að lokum?
Magnús H. Skarphéðinsson
REYKVÍKINGAR!
Ásgeir Hannes Eiríksson,
þingmaður Borgaraflokksins
og fulltrúi Reykvíkinga í
fjárveitinganefnd Alþingis,
verður á Café Hressó í Austur-
stræti í dag, föstudaginn
23. febrúar, kl. 12.00—14.00.
Til leigu
í þessu húsi á Suðurlandsbraut 4 er til leigu verslunar-
húsnæði á 1. hæð og skrifstofuhúsnæði á 3. hæð.
Upplýsingar gefa:
H. Benediktsson hf., sími 38300 og
Verkfræðistofan Ferili hf., sími 688570.
ORÐSENDING
UM LEIÐRÉTTINGU Á VERÐBÓTUM
Á SKYLDUSPARNAÐI
Umboðsmenn og aðstandendur einstaklinga, sem
búsettir eru erlendis eða sem látist hafa og
söfnuðu skyldusparnaði á árunum 1957
til l.júlí 1989,eru hér með hvattir til að kanna
í upplýsingasímum stofnunarinnar hvort greiðslur
vegna leiðréttinga á verðbótum liggi þar fyrir.
Allar leiðréttingar til þeirra, sem áttu skráð
heimilisfang hér á landi l. desember 1989 s.l. hafa
verið sendar út. Eftir standa töluvert af leiðréttingar-
greiðslum til fólks, sem skráð er erlendis
og sem látið er.
í desember s.l. ákvað Húsnæðisstofnun ríkisins að
greiða út leiðréttingar varðandi verðbætur á
skyldusparnað. Hér var einungis um að ræða
verðbætur sem reiknast áttu af verðbótum.
Leiðréttingarnar vörðuðu tímabilið l.júní 1957 til
1. júlí 1980 og náðu aðeins til hluta þeirra sem áttu
skyldusparnað umrætt tímabil.
Upplýsingasímar eru 696946 og 696947
kl. 10-12 virka daga.
HÚSNÆÐISSTOFNUN RÍKISINS
LJ SUÐURLANDSBRAUT 24 ■ 108 REYKJAVIK ■ SÍMI 696900