Morgunblaðið - 29.11.1990, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1990

f
4 l
'rJ' '< -V—i/í.
V >-4. > v '
■ (•::________
Siðferðis- og mannréttindabrot
-■ x
KAFFINLAUST
••
KVOLDKAFFI
...og þú sefur betur.
4>jm
Ó. Johnson & Kaaber hf
sími 24000
eftir Garðar
Björgvinsson
Síðastliðið vor lauk Alþingi störf-
um, með siðferðis- og mannrétt-
indabrotum.
Ég ætla ekki að fara að rekja
hér öll þau fáránlegheit, sem gerð
voru að lögum sl. vor, varðandi fisk-
veiðistefnuna næstu ár. Eftirfar-
andi staðreyndir sanna hins vegar
að núverandi stefna í stjórnun fisk-
veiða er komin í blindgötu.
1. Það var gert að lögum, að
Pennavinir
Frá Ghana skrifar 25 ára stúlka
með áhuga á ljósmyndun, ferðalög-
um, kvikmyndum, tónlist og íþrótt-
um:
Benice Ferguson,
P.O. Box 86,
Cape Coast,
Ghana,
West Africa.
Austur-þýsk 29 ára kona með
áhuga á frímerkjum, mynt, póst-
kortum, skordýruafræði o.fl.:
Uwe Kunick,
Paulinenstrasse 13,
Leipzig,
DDR-7050,
German Democratic Republic.
Fimmtán ára vestur-þýsk stúlka
með margvíslega áhugamál:
Katrin Donocik,
Op den Kamp 19,
2000 Norderstedt,
West Germany.
Frá Ghana skrifar 21 árs stúlka
með áhuga á íþróttum, matargerð
og ferðalögum:
Magareth Ansah,
P.O. Box 1440,
Tema,
Ghana.
iólin eru tími
gleðinnar.
Þess vegna köllum
viö lágu fargjöldin
okkar til Skandinavíu,
Jólafargjöld
SAS flýgur í gegnum Kaupmannahöfn til
allra helstu borga Skandinaviu.
Helgarfargjald Helgarfargiald
Kaupmannahöfn 32.050 28.010 Stokkhólmur 37.630 32.880
Oslo 30.750 26.860 Malmö 35.820
Bergen 30.750 26.860 Jönköping 37.630 32.880
Kristiansand 30.750 26.860 Nörrköping 37.630 32.880
Stavanger 30.750 26.860 Kalmar 37.630 32.880
Gautaborg 32.050 28.010 Váxjö 37.630 32.880
Vásterás 38.720 33.970
Flugvallaskattur er ekki innifalinn í verði.
Allar nánari upplýsingar veitir SAS og ferðaskrifstofurnar.
Laugavegi 3, sími 62 22 11
allir þeir bátar undir 10 lestum, sem
hafin var smíði á fyrir gildistöku
laganna, ættu að vera með fullgilt
haffærisskýrteini fyrir 18. ágúst sl.
Þessi grein laganna felur í sér
mannréttindabrot, að tímasetja
vinnu einstaklinga í lýðfijálsu landi,
setja saklaust fólk í sjálfheldu og
segja: Þú verður, ellegar verður þú
gerður að öreiga, settur á hausinn,
ef þú stendst ekki raunina. Þessi
grein laganna á ekkert skylt við
fiskverndunarsjónarmið, þvert á
móti er verið að flýta því að þessir
bátar fari á veiðar.
2. Það er siðferðisbrot af hálfu
ríkisstjórnarinnar að taka ekkert
tillit til viðvörunar frá Páli Guð-
mundssyni og öðrum ágætum
mönnum Siglingamálastofnunar,
um að slík tímasetning á vandaðri
iðnaðarvinnu, sem gæti varðað
mannslíf, sé ekki samboðin stjórn-
völdum í siðmenntuðu þjóðfélagi og
það er ljóst að í mörgum bátanna,
sem framleiddir voru á þessum
tíma, má finna bæði vinnufúsk og
sannanlegan hættulegan frágang á
ýmsu, sem ég fullyrði að á eftir að
valda slysum. Ég spyr hver er þá
ábyrgur? í stjórnarskránni stendur
að allur sjávarafli skuli vera eign
allra landsmanna, en nú hefir það
gerst að stjórnvöld hafa komið því
til leiðar að þessi sameiginlega auð-
lind gangi kaupum og sölum. Hvað
er þetta annað en bæði mannrétt-
inda- og siðferðisbrot?
Ég hef beðið ýmsa ágæta menn
í sjávarútvegsráðuneytinu að
rökstyðja það, hvers vegna einmitt
18. ágúst, sem var 3 mánuðir frá
gildistöku laganna, var valinn sem
lokadagur í ijárhagslegu sjálfstæði
nokkurra fjölskyldna í þessu landi.
Enginn gat gefið svar.
Fyrir um 5 vikum hafði ég sam-
band við Guðna Ágústsson alþingis-
mann og bað hann að rökstyðja
þessa ákvörðun alþingismanna, um
að velja þennan ákveðna dag og
tíma. Ég virði Guðna fyrir svarið,
sem var á þessa leið: í mínum huga
var miðað við.áramót og ég er sann-
færður um að flestir voru þeirrar
skoðunar. En vegna of mikillar
tímapressu viðurkenni ég, að ég las
lögin ekki nógu ýtarlega.
Garðar Björgvinsson
„Getum við yfirleitt
treyst þessum mönnum
fyrir ákvarðanatöku,
sem varðar framtíð og
sjálfstæði þjóðarinnar?“
Hvað er það annað en siðferðis-
brot hjá þeim alþingismönnum, sem
slík verk vinna, að taka sig ekki
saman og mótmæla og krefjast
endurskoðunar á slíkum vinnu-
brögðum. .Getum við yfirleitt treyst
þessum mönnum fyrir ákvarðana-
töku, sem varðar framtíð og sjálf-
stæði þjóðarinnar? Það eru alþingis-
kosningar að vori. Ég hvet alla
landsmenn til þess að fara að hugsa
rökrétt.
Ég hvet alla landsmenn af heilum
hug að ígrunda vandlega, hvort
ekki sé tímabært að fara að yfir-
fara hugarfar þjóðarinnar í heild,
því hættur steðja að, svo sem lævís-
legar vangaveltur um inngöngu í
EB og fleira, sem stefna mun þjóð-
inni í glötun, ef ekkert verður að-
hafst af viti.
Höfundur er útgerðarmaður.
Góðar konur og glötuð sál
kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Bíóborgin:
Óvinir — ástarsaga, „Enemies,
a Love Story“
Leiksljóri Paul Mazursky.
Handrit Roger L. Simon, Maz-
ursky, byggt á skáldsögu Isaacs
Bashevis Singer. Kvikmynda-
taka Fred Murphy. Tónlist
Maurice Jarre. Útlitshönnun
Pato Guzman. Aðalleikendur
Anjelica Huston, Ron Silver,
Lena Olin, Margaret Sophie
Stein, Alan King. Bandarísk.
20th Century Fox 1989.
Silver fer með hlutverk land-
flótta pólsks gyðings í New York
á ofanverðum fimmta áratugnum.
Maðurinn er í margflókinni sálar-
kreppu og það sem verra er, hann
sér enga útgönguleið. Kona hans
(Huston) og börn féllu í hendur
nasistum og eru talin af, vinnu-
kona þeirra (Stein) ómenntuð
sveitakona, skaut yfir hann skjóls-
húsi, uppá hlöðulofti í föðurgarði,
hvar hann mátti hírast í stöðugum
ótta framundir stríðslok. Að laun-
um giftist hann konunni, sem sér
ekki sólina fyrir honum. Það er
ekki gagnkvæmt, hugur hans er
hjá viðhaldinu (Olin), sem einnig
er landflótta, pólskur gyðingur,
eini griðastaður þeirra er undir
rekkjuvoðunum. En hún er ákveð-
in og kröfuhörð og á endanum
giftist hann henni líka. En einsog
það hálfa sé ekki nóg þá birtist
nú Huston, hans ektakvinna nr. 1.
Látum þetta nægja um hremm-
ingar mannsins í þessari af-
bragðsgóðu tragikómedíu Mazur-
skys, sem er trú texta samnefnds
snilldarverks Singers. Fangar
með ólíkindum vel þjáningar hins
landflótta menntamanns, sem er
svo úrræðalaus í sinni afskaplegu
tilvistarkreppu að hún verður oft-
ar en ekki tragikómísk. Persón-
urnar eru tærar og óaðfinnanlega
leiknar af hárréttum manngerð-
um. Konurnar þijár dýrka allar
sinn dæmda mann, hver á sinn
hátt. Stein túlkar hina einföldu
og óframfærnu, pólsku dreifbýlis-
konu, áttavillta á Coney Island,
af innlifun, útlit og leikur renna
saman í minnisstæða persónu-
sköpun. Hennar sálarangist á sér
einnig rætur í að vera ekki sömu
trúar og hennar samferðamenn,
kristin meðal gyðinga, óupplýstur
sveitamaður meðal menntaðra
borgara. Olin er sú kvennanna
sem heldur Silver gangandi með
geislandi fjöri og brothættri lífs-
orku, þessi hæfileikaríka og kyn-
þokkafulla, sænska leikkona er
sniðin í hlutverkið. Huston er engu
síðri sem hin eina og sanna eigin-
kona Silvers, heimt úr þeirri helju
sem hefur svo átakanlega brenni-
merkt líf þeirra allra. Silver fer
dável með mjög vandmeðfarið
hlutverk söguhetjunnar, fer vel
með rótleysið en fasið útilokar
samúð með persónunni. Allt yfir-
bragð myndarinnar er einstaklega
vandvirknislegt, útlitið óaðfinnan-
legt. Tvímælalaust ein besta mynd
ársins, sem enginn kvikmyn-
daunnandi ætti að láta framhjá
sér fara. Efnið er vissulega rauna-
legt en Singer og Mazursky eru
engir bölsýnismenn og parísarhjó-
lið er tekið að snúast á nýjan leik
í myndarlok.