Morgunblaðið - 18.12.1990, Qupperneq 40

40
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. DESEMBER 1990
Bretland:
Útgáfu vikublaðs-
ins Listener hætt
St. Andrews, frá Guðmundi Heiðari Fríniannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
STJÓRN JJROútvarpsins tilkynuti í síóustu viku, að útgáfu vikublaðs-
ins Listener yrði hætt. Bresk vikublöð, svipuð Listener, eiga í mikl-
um erfiðleikum um þessar mundir.
BBC-útvarpið hefur gefið Listen-
er út vikulega í samfellt 61 ár. Blað-
ið var upphaflega hugsað sem út-
gáfa á fyrirlestrum, sem fluttir voru
í útvarpinu. Það hefur alla tíð verið
einn megin efnisþáttur blaðsins. I
því voru þó einnig greinar um
stjórnmál, listir og bókadómar.
Blaðið fékk til liðs við sig marga
þekkta breska rithöfunda þessarar
aldar. Má þar nefna Graham
Greene, Evelyn Waugh, Malcolm
Muggeridge og George Orwell.
Listener náði mestri útbreiðslu
árið 1949 og seldist þá í um 153
þúsund eintökum á viku. En síðan
hefur lesendum stöðugt fækkað og
nú selst Listenerí 16.500 eintökum
á viku. BBC sagði að tapið á rekstri
blaðsins væri um 100 milljónir ÍSK
á ári.
Sl. ár hafa BBC og /7’U-sjónvarp-
ið gefið Listener út sameiginlega.
Nýlega tilkynnti ITV, að það legði
ekki meira fé í rekstur blaðsins.
BBC treysti sér ekki til að gefa
blaðið út á eigin ábyrgð.
Önnur bresk vikublöð af svipuðu
tæi eru The Spectator, The New
Statesman og Punch. Þau hafa öll
átt í verulegum erfiðleikum að und-
anförnu vegna mikils tapreksturs.
The New Statesman, sem hefur
alla tíð verið vettvangur ritfærra
manna í Verkamannaflokknum
breska, sameinaðist fyrir nokkru
blaðinu New Society. Þrátt fyrir
sameininguna er miirill taprekstur
á blaðinu og það selst ekki nema í
ríflega 20 þúsund eintökum á viku.
The Spectator hefur rétt við á
seinni árum, en selst þó ekki nema
í ríflega 30 þúsund eintökum og
Punch, sem er gamanblað fyrst og
fremst, selst í tæplega 40 þúsund
eintökum á viku.
Eigandi The Spectator, Conrad
Black, sem einnig á The Daily Tel-
egraph, borgar tapið á því. En önn-
ur vikublöð hafa ekki svipaðan bak-
hjarl.
Bresku vikublöðin eru fórn-
arlömb þróunar á breska blaða-
markaðnum. Sjónvarp og útvarp
hafa fyrir löngu hnekkt einokun
breskra dagblaða á fréttaflutningi.
Smám saman hafa blöðin verið að
færa sig inn á svið vikublaðanna
með ítarlegum fréttaskýringum og
efni, sem ekki er tengt fréttum.
Enginn höfundur slíks efnis er leng-
ur reiðubúinn að binda sig við eitt
vikublað.
Til viðbótar þessu hefur orðið
meiri samdráttur á breskum auglýs-
ingamarkaði en í áraraðir. Fyrstu
fórnarlömb þess samdráttar eru
þeir, sem veikastir standa, í þessu
tilviki þessi tegund vikublaða.

Reuter
Presti spáð sigri í forsetakosningum á Haítí
Forsetakosningar fóru fram í þriðja sinn á þremur
árum á Haítí á sunnudag og útlit var fyrir í gær
að vinstrisinnaður prestur, Jean-Bertrand Aristide,
færi með sigur af hólmi. Ringulreið einkenndi kosn-
ingarnar en þær fóru þó friðsamlega fram en óttast
hafði verið að þær enduðu með fjöldamorðum líkt og
í kosningunum 1987. A myndinni greiða nokkrir
Haítímenn atkvæði í höfuðborginni, Port-au-Prince.
Þing Afríska þjóðarráðsins í S-Afríku:
Hóta að hætta viðræðum
við de Klerk eftir 30. apríl
Jóhannesarborg. Reuter.
AFRÍSKA þjóðarráðið (ANC) í Suður-Afríku lýsti því yfir á sunnudag
að það hygðist hætta viðræðum við stjórn hvíta minnihlutans í landinu
eftir fjóra mánuði ef hún hraðaði ekki umbótum. Samtökin kröfðust
þess einnig að endi yrði bundinn á átök blökkumanna í landinu.
ERLENT
Þing Afríska þjóðarráðsins fór
fram í Jóhannesarborg um helgina
■ og er þetta í fyrsta skipti í þrjá ára-
tugi sem leiðtogar þess koma saman
í Suður-Afríku. Stjóm F.W. de
Klerks, forseta Suður-Afríku, fékk
frest til 30. apríl ti! að uppfylla skil-
yrði samtakanna, ella tækju þau upp
vopnaða baráttu að nýju. Þingið
krafðist þess meðal annars að allir
pólitískir fangar í landinu yrðu látnir
lausir, að þeir sem dæmdir hafa ver-
ið í útlegð fengju að snúa heim og
endi yrði bundinn á átök í byggðum
blökkumanna, en stjómvöld eru sök-
uð um að hafa kynt undir þeim.
Fréttaskýrendur sögðu að stjóm
de Klerks ætti að geta uppfyllt flest
skilyrðanna. Forsetinn hefur þegar
lofað að láta pólitíska fanga lausa
og gera útlögum kleift að snúa heim
fyrir 30. apríl.
Samtökin ákváðu einnig að skipu-
leggja fjöldamótmæli til að knýja á
stjómvöld um að binda enda á átök
stríðandi fylkinga blökkumanna, sem
hafa kostað meira en þúsund manns
lífið í grennd við Jóhannesarborg frá
því í ágúst. Þau sökuðu öryggissveit-
ir stjórnarinnar og forystumenn Ink-
atha-frelsisflokksins, helstu and-
stæðinga sína úr röðum blökku-
manna, um að hafa komið átökunum
af stað.
Samtökin hvöttu einnig til þess
að þjóðir heims afléttu ekki refsiað-
gerðum sínum gegn Suður-Afríku.
Oliver Tambo, forseti samtakanna,
sem kom til landsins í síðustu viku
eftir þriggja áratuga útlegð, hafði
lagt til að samtökin endurskoðuðu
afstöðu sína til refsiaðgerðanna.
Mikill meirihluti fundarmanna var
andvígur því að þeim yrði aflétt.
Þingið fordæmdi þá ákvörðun leið-
toga Evrópubandalagsins á laugar-
dag að aflétta banni við fjárfesting-
um í S-Afríku.

Brottrekst-
ur Palest-
ínumanna
fordæmdur
Washington^ Jerúsalem. Reuter.
RÍKISSTJORNIR Bandaríkjanna
og Frakklands fordæmdu um
helgina þá ákvöcðun ísraela að
vísa fjórum Palestínumönnum á
brott frá Gazasvæðinu og sögðu
hana brjóta í bága við Genfarsátt-
mála um réttindi íbúa hertekinna
svæða.
ísraelar sögðust hafa vísað mönn-
unum brott í þeirri von að það yrði
til þess að draga úr ofbeldisverkum
araba í ísrael. Mennirnir voru sakað-
ir um að hafa verið í fylkingarbrjósti
í bönnuðum samtökum heittrúðra
múslima, Ilamas, sem sögðust bera
ábyrgð á dauða þriggja ísraelskra
verkamanna er voru stungnir á hol .