Morgunblaðið - 09.04.1991, Blaðsíða 9

MORGUNBLABIÐ’ÞRIÐJUDAGUR 91 APRlL'199i
9
VESTMANNAEYJAKVOLD
FÖSTUDAGINN 12. APRÍL
LANDIÐ OG MIÐIN
3ja rétta matseðill
verðkr. 3900,-
hljómsveitin Papar
leika fyrir dansi
Upplifið frábæra
Vestmannaeyja-
stemmningu!
Stórskemmtileg dagskrá sem
var sýnd í Vestmannaeyjum
við góðar undirtektir.
Dagskráin byggist á lögum frá
1950 til dagsins í dag. Flest
lögin þekkja allir og geta því
tekið þátt í skemmtuninni.
9 söngvarar frá
Vestmannaeyjum:
Þórarinn Olafsson, Þorsteinn
Lýðsson, Hermann Ingi Her-
mannsson eldri, Hermann Ingi __
Hermannsson yngri, Sveinn Tómasson, Einar Sigurfinnsson,
Guðlaug Ólafsdóttir, Kristjana Ólafsdóttir og Bryndís Ólafsdóttir
HÓTEL ÍMMÖ
Miðasala og borðapantanir í síma 687111.
ÖRYGGI FYRIR ÖLLU
Stundar gáleysi er oft orsök
meiðsla við vinnu. Erfitt er að
koma í veg fyrir slíkt en
auðvelt er að minnka líkurnar á
skaða. Að því vinnur Dynjandi
ötullega.
Dynjandi se'lur allar gerðir
öryggisbúnaðar, m.a. hina
vönduðu öryggisskó frá Jállatte.
Þeir fást í mörgum gerðum og
þeim er ætlað að fyrirbyggja
meiðsli á fótum.
>X< Jallabbe
KÓPAVOGI
SÍMI 41000
HAFNARFIRÐI
SÍMI54411
Stóriðja
Tryggingafélög
Innlánsstofnanir
og fjármálafyrirtæki
Byggingaiðnaður
Samgöngur
Samtals 3.114 fyrirtæki Qj 1,8%
Raf- og veitustöðvar | 1,6%
Þjónusta § 1,5%
Verslun 10,8%
Samtals án stóriðju | o,4%
-8,9%
11,0%
-16,3%!
Arðsemi
eigin fjár
1989
Arðsemi er reiknuð
sem hagnaður eftir
skatta á móti
meðaltali eigin fjár
-16,9%
Veitinga- og hótelrekstur
Landbúnaður
Sjávarútvegur
Iðnaður án stóriðju
Fiskeldi
Heimild: Verðbréfaviðskipti Samvinnubabkans.
Fréttabréf um verðbréfaviðskipti 3.tbl. 5.árg. Mars 1991
Efnahagsleg stöðun
„Efnahagsleg stöðnun hefur sett svip
sinn á íslenzkan þjóðarbúskap undanfar-
in misseri. Hagvöxtur hefur enginn verið
frá 1987. Þannig drógst landsframleiðsl-
an saman um 1% á árinu 1988, tæplega
3% 1989 og stóð í stað í fyrra.“ Þetta
er mat og niðurstaða fréttabréfs Sam-
vinnubankans, „Verðbréfaviðskipti Sam-
vinnubankansl [3.tbl. marz 1991; sjá
meðf. töflu].
„Eng-inn hag-
vöxtur frá
1987“.
„Hagvöxtur hefur eng-
inn verið frá 1987 ..."
Þetta er mat frétta-
bréfsins „Verðbréfavið-
skipta Samviimubank-
ans“ á íslenzkum þjóðar-
búskap þau ái' sem nú-
verandi ríkissijórn hefur
setið að völdum.
Ástæður þessa eru að
sjálfsögðu ýmsar. Ein er
sú að stjómarstefnan í
efnaliags-, atvimiu- og
skattamálum hefur
bmgðizt. íslenzkum at-
vinnuvegum hefur ekki
verið búin rekstrarleg
aðstaða til auka verð-
mætasköpun í þjóðarbú-
skapnum, sem er for-
senda raunhæfra kjara-
bóta.
„Verðbréfaviðskipti
Samvinnubankans" segja
réttilega að hjöðnun
verðbólgu, í kjölfar þjóð-
arsáttar aðila vinnu-
markaðarins, hafi styrkt
atvinnulífið. Aðrar við-
blasandi staðreyndir
valda atvinnulifinu þó
æmum vanda, ekki sizt
litil arðsemi fyrii'tækja.
Orðrétt:
„Samkvæmt nýlegri
skýrslu Þjóðhagsstofn-
unar um ársreikninga
fyrirbekja 1988 og 1989
(Þjóðhagsstofnun, des-
ember 1990) nam hagn-
aður fyrir tekju- og
eignaskatt þeirra 1.114
fyrirtækja, sem skýrslan
náði til, 0,6% af tekjum
árið 1988 og 1,8% árið
1989. Jafnframt kemur
fram í skýrslumii að af-
koma atvinnurekstrarins
i heild er áætluð um '3
prósentustigum lakari en
essara 1.114 fyrirtækja.
þessu felst að um 1%
halli hafi verið á atvinnu-
rekstrinum í heild árið
1989.“
Alvinnurekst-
urinn og ríkis-
skuldabréfin
Áfram segir í frétta-
bréfinu:
„Hagnaður fyrirtækj-
anna 1.114 fyrir tekju-
og eignaskatt nam í
krónum talið 3,9 miUjörð-
um. Að teknu tilliti til
tekju- og eignaskatta var
hagnaðurimi um 2,3
milljarðar króna. Eigið
fé fyrirtækjajma samtals
var um 130 milljarðar
króna og svarar því
hagnaður eftir skatta til
1,8% arðsemi eigin fjár.
Afkoma stóriðju var góð
á árinu 1989 og sé arð-
semi fyrirtækjanna án
stóriðu reiknuð nam hún
aðeins 0,4% (sjá nánar á
mynd).
Til samanburðar má
nefna að vextir af verð-
tryggðum ríkisskulda-
bréfum hafa verið á bil-
inu 6 til 8% á undanföm-
uni missemm. Það er því
ólíkt hagstæðara að fjár-
festa í ríkisskuldabréfum
en íslenzku atvinnulifi. I
raun ætti fjárfesting í
atvinnurekstri að gefa af
sér meiri arð en ríkis-
skuldabréf, því henni
fylgir áhætta. í því sam-
bandi má benda á að víða
erlendis er talið eðlilegt
að arðsemi fyrirtælga sé
að jafnaði á bilinu
15-20%.“
Sljómarstefn-
anhefur
bmgðizt
„Verðbréfaviðskipti
Samvinnubankans"
tíunda síðan frekari sam-
imburð á ai-ðsemi fjár-
magns, m.a. með hliðsjón
af framvindmuú í efna-
hags- og atvinnulífinu í
okkar heimshluta. Orð-
rétt:
„En hvers vegna ættu
útlendingar að fjárfesta
í íslenzku atvinnulífi við
núverandi aðstæður? ...
Ef atvinnulíf landsmanna
verður ekki arðbærara á
næstu ámm en það hefur
verið að undanförnu,
munu þá Islendingar
yfirleitt fjárfesta í inn-
lendum fyrii-tækjum þeg-
ar þeim verður heimilt
að kaupa erlend hluta-
bréf í fyrirtækjum sem
em margfalt arðbærari
en íslenzk? Þetta em
áleitnar spumingar.
Af þessu má (jóst vera
að mikil breyting á arð-
semi íslenzkra fyrii-tækja
er óumflýjanleg á næstu
árrnn og reyndar for-
senda þess að eðlilegt
jafnvægi komizt á milli
fjárfestingai- í atvinnulífi
hér á landi og erlendis
eftir að hömlur hafa ver-
ið felldar brott á fjár-
magnshreyfingum milli
íslands og amiarra
landa.“
í framangreindum
oröum felst harður en
réttmætm- dómur yfir
efnahagsstefnu ríkis-
stjórmu-innar. Hér tala
ekki frambjóðendur, sem
vilja koma höggi á and-
stæðing. Hér tala fagaðil-
ar. Kjarni málsins er að
efnahagsstefna ríkis-
stjómarinnar hefur gjör-
samlega bmgðizt. Stöðn-
un hagvaxtar, gjaldþrot-
in, atvinnuleysið, kaup-
máttarrýmunin og stanz-
lausar skattahækkanir
tala ským máli þar um.
Sem og rikissjóðshallimi
og opinber skuldasöfnun.
Almenningur í
landinu, sem á framtíðar-
hag undir því kominn,
hvem veg atvinnulífið og
þjóðfélagið þróast, kveð-
ur semi upp shm fagdóm
að þessu leyti. Þá verður
meðal annars horft til
þess, að það verður að
tryggja atviimuvegunum
og þjóðarbúskapnum
þær rekstrarlegu að-
stæður, hér sem í um-
heiminum, að afrakstur-
inn risi undir batnandi
almeimum lifskjömm.
Annai-s vegar verður
lagt mat á Iiðið kjörtíma-
bil. Hins vegar lagðar
línur til næstu fjögurra
ára.
N Y BOK U M HLUTABREFAMARKAÐ
,//M
ER HLUTAFE ODYRARA
EN LÁNSFÉ?
í bókinni „Hlutabréfamarkaðurinn á Islandi“ er
m.a. að fmna erindi sem Þorkell Sigurlaugsson
framkvæmdastjóri þróunarsviðs Eimskips flutti á
ráðstefnu sem VIB hélt í tilefni af 5 ára afmæli
Hlutabréfamarkaðarins hf., HMARKS. Þar fjallar
Þorkell um fjármögnun fyrirtækja og hvort æskilegt sé
að fyrirtæki starfí sem almenningshlutafélög eða hvort
lokuð fyrirtæki geti jafnan komið í þeirra stað.
Bókin fæst í helstu bókaverslunum, en þeim sem
óska að fá bókina eða kynningarbækling sendan í
pósti er bent á að hafa samband við Framtíðarsýn
hf. í síma 91-678263.
VÍB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR ÍSLANDSBANKA HF.
Ármúla 13a, 108 Reykjavík. Sími 68 15 30. Telefax 68 15 26. Símsvari 68 16 25.