Morgunblaðið - 10.04.1992, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. APRÍL 1992
Læknir getur fengið
600 þúsund krónur
vegna námsferðar
NÁMSFERÐIR lækna sem vinna
á sjúkrastofnunum og heilsugæsl-
ustöðvum kosta ríkissjóð verulega
fjármuni. 145 til 300 milljónir
króna, eftir því hvernig fram er
-^talið, uppiýsti Sighvatur Björg-
vinsson heilbrjgðisráðherra. I öllu
falli fannst Ossuri Skarphéðins-
syni (A-Rv) nóg um.
Össur Skarphéðinsson beindi í
gær fyrirspurn til heilbrigðisráð-
herra. Össur varð að útskýra tilefni
þessarar fyrirspumar. Hann sagði
engum dyljast að það væru verulegir
erfiðleikar í fjármálum rikisins og
eðli málsins samkvæmt hefðu stjórn-
völd talið nauðsynlegt að draga sam-
an seglin á ýmsum sviðum. Til að
ná saman endum í heilbrigðiskerfinu
væri rætt um að e.t.v. yrði að grípa
til aðgerða á borð við lokun deilda,
e.t.v. fækkun starfsfólks. Það væri
því eðlilegt að menn leituðu þeirra
V leiða til spamaðar og hagræðingar
sem leiddu til sem minnstra breyt-
inga á þjónustu heilbrigðiskerfins.
Hve mikið?
Össur sagði einn af þeim þáttum
sem menn óhjákvæmilega litu á þeg-
ar horft væri til heilbrigðiskerfisins
væri sá kostnaður sem hið opinbera
þyrfti samkvæmt ákvæðum í samn-
ingum við lækna að greiða vegna
ferðalaga lækna sem störfuðu á
sjúkrahúsum. Ræðumaður taldi tím-
bært að taka þetta fyrirkomulag til
" gagngerrar endurskoðunnar og vildi
því inna heilbrigðisráðherra eftir: 1)
Hvaða reglur giltu um ferðakostnað
lækna? 2) Hve miklum upphæðum
væri varið til þessa þáttar á hveiju
ári? 3) Hver væri hámarksgreiðsla
til hvers læknis? 4) Nytu einhverjar
aðrar starfsstéttir svipaðra hlunn-
inda?
Sighvatur Björgvinsson heil-
brigðisráðherra sagði að samningur
um þessi atriði hefði verið gerður í
fjármálatíð Ragriars Amalds til þess
að leysa ákveðin atriði í kjaradeilum.
Hann var fyrirspyijanda sammála
um að tímabært væri að breyta þess-
um reglum.
Heilbrigðisráðherrann greindi frá
. því að sérfræðingar og heilsugæslu-
læknar hefðu samið um að fá greitt
Hestamenn
Mukk áburður
Hreint frábær
Einnig arniku-oiía fyrir
bólgna og stífa vöðva.
ÞUMALÍNA
Opið kl. 11-18 virka daga
og kl. 14-16sunnudaga.
Leifsgötu 32.
Sími 12136.
hálfs mánaðar námsleyfi árlega og
aðstoðarlæknar sem hefðu starfað
samfeilt eitt ár á sömu sjúkradeild
ættu rétt á sjö daga námsleyfi, t.d.
til að fara á ráðstefnu þar sem þeir
gerðu grein fyrir ákveðnu rannsókn-
arverkefni.
Það væru u.þ.b. 485 læknar á
sjúkrahúsum og heilsugæslustöðvum
sem ættu rétt á námsleyfi árlega.
Læknarnir fengju dagpeninga í 15
daga samkvæmt ferðareglum fjár-
málaráðuneytis og auk þess nám-
skeiðagjald að hámarki 400 Banda-
ríkjadalir, (23.500 ÍSK) og ennfrem-
ur kom fram að meðalfargjald vegna
hverrar ferðar væri 60-70 þús. kr.
Heilbrigðisráðherra sagði að því
væri hægt að gera ráð fyrir að meðal-
greiðsla til hvers læknis væri um 300
þúsund krónur en þá væru ekki talin
með þau laun sem þeir fengju auk
þess greidd í námsferðum sínum.
Heilbrigðisráðherra sagði að það
væri enginn sérstakur hámarks-
kostnaður greiddur í þessu sam-
bandi, annað en að reynt hefði verið
að hámarka fargjald. E.t.v. mætti
ætla að einstakir iæknar gætu feng-
ið allt að 600 þúsundum króna í
greiðslur vegna ferðakostnaðar, dag-
peninga, og launagreiðslna á meðan
á þessum ferðum stæði. Ef menn
tækju þann kostnað allan gæti hann
trúað að þessi upphæð væri um 300
miiljónir króna árlega. En ef menn
tækju hins vegar aðeins útgreiddan
kostnað, þ.e. ferðakostnað og dag-
peninga, yrði það trúlega í kringum
145 milljónir á ári.
Ráðherra sagði að greiðsla til
hvers læknis væri u.þ.b. 300 þúsund
krónur á ári vegna námsleyfis, en
auk þess fengu þeir laun í þessu
námsleyfi. Ráðherrann sagði einnig
að engar aðrar starfsstéttir heil-
brigðisgeirans fengju hlunnindi af
þessu tagi. En hann taldi þó rétt að
geta þess að í samningum nokkurra
heilbrigðisstétta væru heimildaá-
kvæði um námsleyfi og væru það
þá stjórnir sjúkrastofnana sem tækju
afstöðu til styrkja til starfsmanna
miðað við ijárhagsgetu stofnunar.
Ráðherra tók fram að fyrrverandi
ráðherra hefði heimilað yfirlæknum
sjúkrastofnana nokkuð rýmri ferða-
kjör en samið hefði verið um. Yfir-
læknar hefðu haft möguleika á því
að taka sér nokkuð lengra náms-
leyfi. Núverandi heilbrigðisráðherra
kvaðst hafa dregið þessa ákvörðun
til baka.
Yfirlæknar á sérkjörum
Finnur Ingólfsson (F- Rv) sem
var aðstoðarmaður fyrri heilbrigðis-
ráðherra, kannaðist ekki við að í sinni
tíð í heilbrigðisráðuneytinu hefði ver-
ið tekin ákvörðun um sérkjör yfir-
lækna.
Fyrirspyijandi, Össur Skarphéð-
insson, þótti heilbrigðisráðherra til-
greina háar upphæðir. Hann vildi fá
að vita hvort þessar tekjur væru tald-
ar fram til skatts og vildi einnig vita
nánar um sérkjör yfirlæknanna.
Sighvatur Björgvinsson heil-
brigðisráðherra sagðist taka því fsem
gullvægum sannindum frá Finni Ing-
ólfssyni að ákvörðun um sérkjör yfir-
lækna hefðu ekki verið tekin á síð-
astliðnum fjórum árum. Sér hefði
einungis verið skýrt svo frá að það
væri með heimild í bréfi frá fyrrver-
andi heilbrigðisráðherra. Hann hefði
ekkert verið að rekast í því hvaða
heilbrigðisráðherra það hefði verið.
Heilbrigðisráðherra lagði á það
áherslu að þegar að því hefði komið
að þ'urft hefði að draga verulega úr
fjárframlögum, hefði þessi kostnaður
vegna námsferða lækna verið eitt
að því fyrsta sem litið hefði verið
á. Þetta væiu engir smáfjármunir.
En niðurstaðan hefði orðið sú að hér
væri um samningsbundnar greiðslur
að ræða þannig að ráðherra og Al-
þingi gætu ekki breytt þeim einhliða
eða lækkað. Sighvatur Björgvinsson
kvaðst hafa komið því á framfæri
við samninganefnd ríkisins að hann
óskaði eftir því að þessi þáttur í kja-
rasamningum lækna yrði endurskoð-
aður.
Guðmundur Bjarnason (F-Ne),
fyrrum heilbrigðisráðherra, vildi
koma því á framfæri að í sinni ráð-
herratíð hefði einnig verið skoðað
hvaða möguleikar væru á því að
draga úr þessum kostnaði. Og niður-
staðan hefði orðið sú sama. Hér
væri um samningsbundin ákvæði að
ræða. Guðmundur kannaðist ekki við
að neinar breytingar til rýmkunar
hefðu verið gerðar í sinni tíð, en vildi
þó ekki útloka að e.t.v. hefði einhver
einstök tilvik eða erindi komið til
umfjöllunar sem fallist hefði verið á.
Horfur á 15 -17%
flatri skerðingu
RAGNAR Arnalds (Ab-Nv) gerði fyrirspurn í gær til Halldórs Blön-
dals landbúnaðarráðherra. Þingmaðurinn spurði nokkurra spurn-
inga um framkvæmd á niðurfærslu fullvirðisréttar í sauðfjárfram-
leiðslu samkvæmt búvörusamningunum. Ráðherra óttast þær horf-
ur að til 15-17% flats niðurskurðar þurfi að koma.
Fyrirspyijandi, Ragnar Arnalds
vildi spyija landbúnaðarráðherra
um viðskipi með fullvirðisrétt.
Hann benti á að ráðuneytið hefði
heimild til að ganga inn í viðskipti
með fullvirðisrétt og kaupa fimmt-
ung réttarins til að draga úr þörf
á flatri skerðingu næsta haust.
Halldór Blöndal landbúnaðar-
ráðherra upplýsti að síðastliðið
sumar hefði ríkisvaldið keypt full-
virðisrétt af sauðfjárbændum sem
næmi 1.730 t eða 95.111 ærgild-
um. Það hefði verið 14,7% af öllum
fullvirðisrétti til sauðfjárfram-
leiðslu sem hefði verið skráður 31.
ágúst. En síðan 1. september hefðu
aðeins þrír bændur selt ríkissjóði
fullvirðisrétt, samtals 74,3 virk
ærgildi og 28,5 ærgildi af óvirkum
fullvirðisrétti.
Um rétt ríkisins til að ganga inn
í Viðskiptin og kaupa 20% af hverri
sölu væri það að segja að ákveðið
hefði verið að neyta ekki þess rétt-
ar, þegar um væri að ræða sölu
til hreinna sauðfjárbúa, þ.e. þeirra
sem byggju með a.m.k. 80% full-
virðisréttar síns í sauðfé. Þessi
ákvörðun hefði verið tekin að höfðu
samráði við Bændasamtökin.
Ráðherra greindi frá því að full-
virðisréttur til sauðfjárframleiðslu
væri nú alls um 10 þús. t Niðurstað-
an næsta haust ylti á því annars
vegar hvort eitthvað yrði um fijálsa
sölu — en á því virtust litlar líkur
— og hins vegar á þróun kinda-
kjötsmarkaðarins næstu mánuði.
Eins og staðan væri í dag væru
horfur á því að flöt skerðing næsta
haust þyrfti að verða 15-17%.
Gengi þetta eftir væri mjög alvar-
legt ástand framundan í sauðfjár-
búskap. Hann hefði átt viðræður
við forystumenn Stéttarsambands
bænda um þessar horfur og myndi
eiga með þeim fundi í næstu viku
til að fara yfir stöðuna og meta
hvaða möguleikar væru helstir til
að milda þau áhrif sem samdráttur
framleiðslunnar myndi óhjákvæmi-
lega hafa.
Svipti þá starfsleyfí er
vanvirða lagaskyldur
- segir Sig-hvatur
Björgvinsson
SIGHVATUR Björgvinsson heil-
brigðis- og tryggingaráðherra
er orðinn langþreyttur á deilum
við sérfræðinga í tannrétting-
um. Enn þráast þeir við að fylla
út lögboðin eyðublöð að lians
sögn.
Valgerður Sverrisdóttir (F-Ne)
spurði heilbrigðis- og tryggingaráð-
herra í gær, hvernær þess væri að
vænta að það fólk sem ætti kröfur
á Tryggingastofnun ríkisins vegna
tannréttingakostnaðar og ætti að fá
þær greiddar samkvæmt bráða-
birgðaákvæði í lögum um ráðstafan-
ir í ríkisíjármálum á árinu 1992,
svonefndum bandormi, fengi þær
greiðslur í hendur. Það kom fram í
ræðu Valgerðar að um 4.500 um-
sóknir hefðu borist. Hún hlyti að
velta fyrir sér hve háar upphæðir
þetta yrðu.
Sighvatur Björvinsson heilbrigð-
is- og tryggingaráðherra fann að því
að fyrirspyijandi hefði bætt nokkru
við sína fyrirspum, en kvaðst myndu
leitast við að veita úrlausn sem hægt
væri. Ráðherra staðfesti upplýsingar
Valgerðar um fjölda umsækjenda.
Hann gerði ráð fyrir að meðaltals-
kostnaður á hvern sjúkling yrði um
215 þúsundir króna og meðalmeð-
ferðartími yrði um 2 ár. Hér væri
því um að ræða heildarkostnað sem
næmi 967 milljónum króna. Hlutur
Þú opnar
dós og gæðin
koma í Ijós!
Tryggingastofnunarinnar yrði um
480 milljónir króna af þessari upp-
hæð.
En ráðherra varð að greina frá
erfiðleikum við framkvæmd þessara
greiðslna. Tryggingastofnun lætur í
té skýrslueyðublöð sem viðkomandi
sérfræðingi er ætlað að fylla út.
Ráðherra sagði að hafi eyðublöðin
verið rétt fyllt út væri mjög auðvelt
að flokka sjúklinga eftir þeim. Allir
almennir tannlæknar sem stunduðu
tannréttingar hefðu fyllt eyðublöðin
út á fullkominn hátt. „Hins vegar
hefur enn komið í Ijós, þrátt fyrir
allt sem á undan er gengið, að sér-
fræðingar. í tannréttingum hafa ekki
fyllt eyðublöðin út nema að hluta,
þeir notuðu svokölluð ICD-númer í
stað flokkunartöflu eyðublaðanna.
En tannskekkju er ekki hægt að
flokka nákvæmlega eftir þeim núm-
erum.“
Ráðherra benti á að landlæknir
hefði bent þessum sérfræðingum á
að það væri lagaskylda þeirra að
láta í té upplýsingar og vottorð um
verk sín til heilbrigðisyfirvalda. Ljóst
væri að deilan við þessa menn hefðu
skapað sjúklingum ómæld vand-
kvæði. Ráðherra sagði alveg ljóst að
hann myndi láta reyna á það til
þrautar hvort þessi hópur heilbrigðis-
starfsmanna ætlaði að vanvirða þá
lagalegu skyldu sem þeim bæri að
virða eða hvort þeir ætluðu að hætta
á það að heilbrigðisráðherra notaði
sitt úrslitavald og tæki af þeim
starfsréttindin. Síðar í sinni ræðu
ítrekaði heilbrigðis- og tryggingaráð-
herra sín ummæli. Hér ættu í hlut
tólf einstaklingar og þeir skyldu ekki
bijóta niður það heilbrigðiskerfi sem
við hefðum byggt upp.