Morgunblaðið - 16.04.1992, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. APRÍL 1992
Listahátíð í Reykjavík:
Gösta Winbergh
syngxir í Háskólabíói
SÆNSKI tenórsöngvarinn Gösta
Winbergh syngur með Sinfóníu-
hljómsveit Islands á tónleikum í
Háskólabíói á Listahátíð 30. maí
Flugleiðir:
Engir nýiiðar
í flugvélum
ENGIR nýliðar verða ráðnir í
störf flugfreyja og flugþjóna um
borð i flugvélum Flugleiða í sum-
ar. Ráðnir hafa verið 90 starfs-
menn, sem áður hafa unnið hjá
fyrirtækinu, til að sinna afleysing-
um.
Erla Haraldsdóttir, skrifstofu-
maður í starfsmannaþjónustu, sagði
að fyrsta sumarafleysingafólkið
hefði hafið störf, en margir byijuðu
í maí og júní. Flestir hætta í lok
ágúst eða september. 90% sumar-
afleysingafólksins eru konur en 10%
karlar.
næstkomandi. Winbergh er einn
þekktasti tenórsöngvari Svía og
syngur reglulega í Metropolitan-
óperunni í New York og Scala í
Mílanó. Hljómsveitinni mun
stjórna landi hans, Mats Liljefors,
sem er einn af þekktustu hljóm-
sveitarstjórum Svíþjóðar.
Á efnisskrá tónleikanna eru m.a.
óperuaríur eftir Mozart, Puccini,
Rossini, Verdi og Wagner. Um Win-
bergh segir m.a. í fréttatilkynningu
frá Listahátíð í Reykjavík að hann
hafi mest látið að sér kveða sem
Mozarttenór. Hljómsveitarstjórinn
sálugi, Herbert von Karajan, hafi
snemma komið auga á hæfileika
hans og undir hans stjórn söng Win-
bergh hlutverk Don Öttavio í Don
Giovanr.i eftir Mozart inn á hljóm-
plötu hjá Deutsche Grammophon.
Hann er talinn verðugur arftaki
frægustu tenórsöngvara Svía, Jussi
Björling og Nicolai Gedda.
Liljefors hefur stjórnað öllum
helstu sinfóníu- og óperuhljómsveit-
um Svíþjóðar og komið fram sem
gestastjórnandi víða í Evrópu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Frá rabbfundi Olafs Ragnars Grímssonar um utanríkismál, sem fram fór á vegum Birtingar á Torfuloft-
inu s.l. þriðjudagskvöld.
Iskrar í teinum Evr-
ópuhraðlestarinnar
- segir Ólafur Ragnar Grímsson á fundi um utanríkismál
Áslaug Jónsdóttir
Margrét Jónsdóttir
Styrkur Pamelu Sand-
ers Brement og Islensk-
ameríska félagsins
HAYSTACK styrkirnir sem veittir eru af sjóði Pamelu Sanders
Brement og Islensk-ameríska félaginu til sumarnámskeiða við
Haystack listiðnaðarskólann í Maine í Bandaríkjunum hafa að
þessu sinni fallið í skaut tveimur listakonum af landsbyggð-
inni, Margréti Jónsdóttur leirlistamanni á Akureyri og Áslaugu
Jónsdóttur bókahönnuði á Hofsósi, segir í frétt frá sjóðstjórn.
Báðir styrkþegar eiga að baki
gott og gifturíkt nám við lista-
skóla í Danmörku. Margrét Jóns-
dóttir hefur á undanförnum árum
rekið vinnustofu og gallerí á
Akureyri og tekið að sér ýmis
hönnunarverkefni fyrir opinbera
aðila m.a. fyrir DV. Áslaug Jóns-
dóttir hefur samið og mynd-
skreytt þijár barnabækur sem
Mál og menning hefur gefið út.
Þetta er í níunda sinn sem
þessir styrkir eru veittir og hafa
nú hátt í tuttugu íslenskir lista-
menn og listhönnuðir orðið þeirra
aðnjótandi. Val styrkþega er í
höndum sérstakrar nefndar sem
skipuð er af Íslensk-ameríska
féiaginu við Listasafn íslánds,
Bjarni Daníelsson skólastjóri,
Myndlista- og handíðaskólans og
Kolbrún Björgólfsdóttir leirlista-
maður og fyrsti styrkþegi sjóðs-
ins. Formaður Íslensk-Ameríska
félagsins er Lára Margrét Ragn-
arsdóttir alþingismaður.
ÓLAFUR Ragnar Grímsson, alþingismaður, sagði að á næstu vikum
og mánuðum yrði að meta hvort samningurinn um Evrópskt efnahags-
svæði yki líkurnar á því að Island gengi í EB á næstunni eða ekki, á
rabbfundi Birtingarmanna um utanrikismál síðastliðið þriðjudagskvöld.
Ólafur fór víða í erindi sínu og ræddi meðal annars um nýtt hlutverk
Sameinuðu þjóðanna í öryggismálum, umhverfismál og harða hægri-
hyggju.
Ólafur vék í upphafi að vaxandi
hlutverki Sameinuð þjóðanna í ör-
yggismálum og minnti á að þar á
bæ væri verið að ræða ýmsar breyt-
ingar á hlutverki stofnunarinnar. Ein
þeirra væri að sú að breyta valdsviði
framkvæmdastjórans á þann veg að
hann gæti að éigin frumkvæði sent
öryggissveitir til lands áður en átök
eða styrjaldir biytust út. „Um er að
ræða fyrirbyggjandi friðargæslu sem
felur í sér að flest ríki jarðarinnar
gætu í raun og veru, ef kerfið yrði
traust, nánast dregið svo úr sínum
hernaðarútgjöldum að þau færu nið-
ur í svotii ekki neitt,“ sagði Ólafur.
Ennfremur benti hann á að þátttaka
í þessu öryggiskerfi væri mörgum
löndum hagstæð og nefndi hann þar
sérstaklega Þýskaland, Japan, þriðju
heims ríki og Bandaríkin. Benti Ólaf-
ur á að með þessari þróun yrði hem-
aðarlegur tilgangur herstöðvarinnar
í Keflavík úr sögunni.
Umhverfismál
Ólafur hafði eftir Morris Strong,
sem undirbúið hefur umhverfisráð-
stefnuna í Río, að þar væri sennilega
síðasta tækifærið til að koma á nýj-
um siðferðisgrundvelli fyrir efnahag-
skerfi veraldarinnar. Hann talaði líka
um ósoneyðandi efni og benti í því
sambandi á að 76% þessara efna
kæmu frá OECD-ríkjunum (36%
Bandaríkjunum, 25% Vestur-Evrópu,
15% Japan, Ástralíu og Nýja-Sjá-
landi). Þannig stæði krafan um að
varðveita lífríki jarðarinnar upp á
þessi ríki. „Við stöndum frammi fyr-
ir þeirri þversögn að ef 80% jarð-
arbúa eiga að fá að búa við sams
konar efnahag, daglegt líf og fram-
leiðsferli og við, þá eyðileggjum við
lífríki jarðarinnar," sagði ðlafur.
Ólafur sagði að kosningar í fjórum
Sýnir vatns-
litamyndir í
Hveragerði
HANS Christiansen myndlistar-
maður opnar sýningu á vatns-
Iitamyndum í Safnaðarheimili
Hveragerðiskirkju að kvöldi
skírdags, 16. apríl, kl. 20.00.
Sýndar verða 40 myndir, gerðar
á þessu og síðastliðnu ári, og verð-
ur sýning opin daglega kl. 14-22
og lýkur að kvöldi annars páska-
dags 20. apríl.
Hans Christiansen með eitt verka sinna.
stærstu EB löndunum að undanförnu
hefðu allar með einum eða öðrum
hætti verið áfali fyrir þróun í átt á
stjórnarfarlegri einingu í Evrópu.
Úrslitin hefðu orðið honum tilefni tii
að rifja upp samtal við sendiherra
íslendinga í París síðastliðið sumar.
Þar hefði sendiherrann spáð því að
EB myndi liðast sundur eftir 10-15
árum. Rök hans hefðu verið sú að
hinn almenni borgari velti fyrir sér
öðru þ.e. atvinnuleysi og samkeppni
við innflutt vinnuafl. „Þessi mikla
draumsýn á í erfiðleikum," sagði
Ólafur, „og af hveiju ? Kannski er
einfaldasta skýringin sú að hún kann
engar lausnir á þeim vandamálum
sem brenna á fólkinu í návígi,“ bætti
hann við.
Skipbrot harðrar hægrihyggju
Næst talaði Ólafur um það sem
hann kallaði skipbrot hinnar hörðu
hægrihyggju. Hún hefði falið í sér
að láta markaðinn sjá um vandamál-
in, einkavæða og draga ríkið sem
mest út. í dag sæju menn að slíkt
gengi ekki upp. „Vegna þess að fólk
vill hafa gott samgöngukerfi, mjög
gótt heilbrigðis og menntakerfi. Og
reynsian hefur einfaidlega sýnt að
ef farin er braut einkavæðingarinnar
skiptir hún þjóðinni upp í þá sem
njóta þessa og geta borgað og hina
sem ekkert fá,“ sagði Ólafur.
Ólafur sagði að miklir óvissutímar
væru framundan. Ekki væri hægt
að bóka ákveðna þróun í Evrópu og
farið væri að ískra teinum Evrópu-
hraðlestarinnar. Hann minntist einn-
ig á að komið hefði í ljós að samruna-
þróun Evrópu stangaðist í sumum
tilfellum á við stjómarskrár og lýð-
ræðishugmyndir ríkjanna.
Evrópskt efnahagssvæði
Um samninginn jim Evrópskt
efnahagssvæði sagði Ólafur að hann
hefði breyst afar mikið frá upphaf-
legri hugmynd sem hefði falist í svo-
kölluðu tveggja stoða kerfi. Þannig
hefði verið gert ráð fyrir ytri hring
EITA ríkja sem ættu fyrst og fremst
í viðskiptatengsium við innri markað
EB. Síðan hefði ýmislegt breyst og
samningamenn EB hefðu togað í að
gera lagalegan og stofnanalegan
þátt samningsins viðameiri. „Eitt af
því sem við þurfum þess vegna að
meta á næstu vikum og mánuðum,
a.m.k. við sem erum á móti aðild
íslands að EB, er hvort að sá samn-
ingur sem liggur fyrir núna auki lík-
urnar á því að ísland gangi inn í
Evrópubandalagið á næstu árum eða
ekki. Eg verð að segja, þó ég taki
skýrt fram að ekki er um endanlega
niðurstöðu að ræða, að mér finnst
marg fleira mæla með því í dag að
slíkur samningur sé einfaldléga
undanfari að EB aðild fremur en
endastöð. Samingurinn felur í sér svo
stóra þætti af hugsanlegri aðild að
það yrði auðveit að setja fram þá
röksemdarfærslu að fara frekar alla
leið,“ sagði Ólafur.
„Síðan er það spurningin," sagði
Ólafur,,, hvort við náum hugsanlega
betri samningi við EB með því að
fara og segja núna, nú er því þannig
farið kæru vinir að félagar okkar í
EFTA eru eiginlega allir búnir að
lýsa frati á þetta Evrópska efnahags-
svæði og við getum ekki borið þetta
uppi einir með Lichtenstein. Við vilj-
um þess vegna núna fara strax í það
að semja við ykkur um það hvernig
viðskiptaþáttur samningsins um Evr-
ópskt efnahagssvæði getur orðið
meginuppistaðan. í samningi milli ís-
lands og EB.“
-----♦ ♦ ♦-----
Utanríkisráðuneytið:
Líbýskum
flugrélum
óheimilt
að fijúga
um Island
UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ hef-
ur ákveðið að banna alla umferð
líbýskra flugvéla um ísland. Er
þetta gert í samræmi við refsiað-
gerðir gegn Líbýu sem gildi tóku
um allan heim í gærdag. Refsiað-
gerðirnar eru í framhaldi af því
að líbýsk stjórnvöld hafa ekki fall-
ist á að virða ályktun öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna nr. 731 frá
21. janúar sl. sem kveður á um
framsal mannanna tveggja sem
grunaðir eru að hafa staðið á bak-
við Lockerbie-slysið 1988.
Af þessu tilefni vill ríkisstjórnin
ítreka skilyrðislausa fordæmingu á
hvers konar hryðjuverkum og lýsir
yfir vonbrigðum yfir því að líbýsk
stjórnvöld hafa ekki orðið við fyrir-
mælum og áskorunum SÞ um að
láta af stuðningi við hryðjuverka-
starfsemi.
Bann ráðuneytisins felst í að flug-
vélum á leið til eða frá Lýbíu er
óheimilt að fljúga um íslenska loft-
helgi eða hefja sig til flugs eða lenda
á íslenskum flugvöllum nema sérstök
nefnd öryggisráðsins hafi veitt til
þess undanþágu af mannúðarástæð-
um. Jafnframt er íslenskum rík-
isborgurum bannað að koma nálægt
flugrekstri Líbýumanna hvort sem
um er að ræða sölu eða flutning flug-
véla eða flugvélahluta, viðhald eða
tryggingar.