Morgunblaðið - 19.05.1992, Blaðsíða 1
64 SIÐUR B
112. tbl. 80. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 19. MAÍ 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Noregur:
Aukin and-
staða við
aðild að EB
Átökin í
Bosníu flúin
Mörg hundruð þúsund manns
hafa yfirgefið Bosníu á síðustu
dögum en alls er talið að 700
þúsund manns hafi misst heimili
sín í átökum í landinu stríðs-
hijáða. Til Króatíu hafa flúið
rúmlega 350 þúsúnd manns.
Skýrðu stjórnvöld þar í gær frá
því að þau réðu ekki lengur við
flóttamannastrauminn og báðu
önnur ríki um aðstoð. A mynd-
inni má sjá múslímska fjölskyldu
sem tókst að flýja frá Bosníu
yfir ána Drina til vesturhluta
Serbíu. í gærkvöldi var tilkynnt
að leiðtogar Serba, Króata og
múslima hefðu fyrir milligöngu
fulltrúa Sameinuðu þjóðanna gert
samkomulag um þriggja vikna
vopnahlé og hæfist brottflutning-
ur sveita júgóslavneska sam-
bandshersins frá Sarajevo og
fleiri borgum Bosníu þegar í dag.
Sjá „Flóttafólkið verður oft
að hafast við . . .“ á bls. 26
Hermenn skjóta á sljórn-
arandstæðinga í Bangkok
Bangkok. Reuter.
HERMENN gripu til þess úr-
ræðis að skjóta af vélbyssum
á tugþúsund sljórnarandstæð-
inga í miðborg Bangkok,
höfuðborg Tælands, í gær, og
var vitað um að minnsta kosti
sjö inenn sem biðu bana og
mörg hundruð sem særðust.
Talið er að tala látinna kunni
að reynast hærri þar sem her-
stjórnin hefur bannað sjúkra-
húsum að birta tölur um
mannfall eða fjölda særðra.
Mótmæli gegn Suchinda
Kraprayoon forsætisráðherra
blossuðu upp að nýju á sunnu-
dag og hafa andstæðingar
hershöfðingjans, sem her-
foringjastjórnin setti að völd-
um, virt útgöngubann að vett-
ugi.
Mótmælin gegn Suchinda
höfðu staðið nær óslitið frá því
á sunnudagskvöld er um 200.000
stjórnarandstæðingar komu
saman í miðborginni. Komið var
kvöld í gær þegar hermenn hófu
skothríð beint í hóp mótmæl-
enda. Lögðu flestir á flótta en
þúsundir óbreyttra borgara
héldu þó kyrru fyrir á Rajad-
amnoen-breiðgötunni og hróp-
Reuter
Komið með ungan mann á sjúkrahús eftir að hann hafði særst í
skotárás hersins á stjórnarandstæðinga i Bangkok i gær.
uðu slagorð gegn Suchinda,
óeirðalögreglunni og hernum.
Þegar síðast fréttist, en þá var
áliðið nætur í Bangkok, reyndu
leyniskyttur hersins að stökkva
flótta í liðið sem eftir var í mið-
borginni með því að skjóta á það
ofan af húsþökum.
Chamlong Srimuang, for-
sprakka stjórnarandstæðinga og
fyrrum borgarstjóra í Bangkok
var handtekinn í gær. Suchinda
sakaði hann í gær um undirróður
gegn valdhöfunum og lýsti
neyðarástandi yfír í Bangkok og
nágrenni, bannaði fjöldafundi og
greip til ritskoðunar fjölmiðla.
Ósló. Frá Jan Gunnar Furuly, fréttaritara
Morgunblaðsins.
ANDSTAÐAN við aðild Noregs
að Evrópubandalaginu hefur
aukist samkvæmt skoðanakönn-
un, sem birtist í dagblaðinu Aft-
enposten í gær, og eru andstæð-
ingarnir umtalsvert ' fleiri en
þeir, sein hlynntir eru aðild.
I könnuninni kemur fram, að 39%
Norðmanna eru nú hlynnt EB-aðild,
40% fyrir mánuði, en andstæðing-
arnir hafa aukið sinn hlut um sex
prósentustig síðan í apríl og eru
nú 47%. 14% eru óákveðin, 19%
fyrir mánuði, og því augljóst, að
óákveðna fylgið leitar meira til
þeirra, sem beijast gegn aðildinni.
Norskar konur óttast EB meira en
karlarnir því 51% þeirra er á móti
en aðeins 32% með.
Anne Enger Lahnstein, leiðtogi
Miðflokksina, sem er andvígur EB-
aðild, fagnar niðurstöðunni og
bendir á vaxandi efasemdir um EB
í Svíþjóð og Danmörku og fræði-
menn ýmsir segja, að hún endur-
spegli óvissuna um hvað EB-aðild
hafi í för með sér.
„Andstöðuna má vafalaust oft
skýra sem ósk um að halda í það,
sem við höfum, fremur en að taka
upp eittlivað, sem við þekkjum ekki
og vitum ekki hvaða afleiðingar
hefur,“ segir Martin Sæter við
norsku utanríkismálastofnunina.
Ríkisstjórn Sviss ákveður
að sækja um aðild að EB
Ztírich. Frá Önnu Bjarnadóttur, fréttaritara
RÍKISSTJÓRN Sviss samþykkti
í gær að sækja strax um aðild
landsins að Evrópubandalaginu
(EB). Ráðherra sem hlynntur er
aðild en greiddi atkvæði gegn
umsókninni sagðist óttast að
ákvörðunin yrði til þess að stefna
atkvæðagreiðslu um samninginn
202 ára lög
taka gildi
Washington. Reuter.
202 ARA gömul sljórnarskrár-
breyting bandaríska þingsins um
takmarkanir við kauphækkunum
þingmanna öðlaðist loks laga-
gildi í gær.
Þingið samþykkti tillöguna árið
1789 en samkvæmt stjórnarskránni
verður henni ekki breytt nema með
stuðningi tveggja þriðju hluta þing-
manna í báðum deildum og síðan
þurfa löggjafarsamkundur 38 ríkja
af 50 ríkjum Bandaríkjanna að
staðfesta breytinguna.
Stjórnarskrárbreytingin naut
ekki forgangs á ríkisþingunum og
höfðu einungis örfá þeirra sam-
þykkt frumvarpið fyrir nokkrum
árum. Miklar umræður um kaup
og kjör þingmanna urðu hins vegar
til þess að koma skrið á málin og
38. ríkið staðfesti breytinguna 7.
maí sl. Samkvæmt henni getur
kauphækkun sem þingmenn ákveða
sér sjálfir ekki tekið gildi fyrr en
að afloknum næstu þingkosningum,
en þær fara fram annað hvert ár.
Árslaun bandarískra þingmanna
eru um 7,7 milljónir ÍSK. Síðast
hækkuðu þingmenn öldungadeild-
arinnar kaup sjtt á næturfundi og
var tillagan tekin fyrirvaralítið á
dagskrá. Ráðstöfunin mæltist illa
fyrir hjá kjósendum.
Morgunblaðsins. Reuter.
um Evrópska efnhagssvæðið
(EES) í tvísýnu. Ákvað ríkis-
stjórnin að fara fram á það við
EB að viðræður um aðild verði
hafnar sem fyrst og er talið að
umsóknin verði tekin fyrir sam-
timis umsóknum Austurrikis-
manna, Svía og Finna.
Svissneska útvarpið sagði í gær
að úrslit þjóðaratkvæðagreiðslunn-
ar um helgina þar sem samþykkt
var að Svisslendingar gerðust aðilar
að Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og
Alþjóðabankanum hefðu orðið til
þess að meirihluti ríkisstjórnarinnai'
ákvað að ekki væri lengur ástæða
til að bíða með umsókn um aðild
að EB. Síðar birti stjórnin yfirlýs-
ingu um ákvörðun sína en ekki
hafði staðið til að opinbera hana
fyrr en á morgun, miðvikudag, er
birt verður skýrsla um kosti og
galla_ aðildar að Evrópubandalag-
inu. í yfirlýsingunni sagði að eftir
ítarlega athugun á öllum þáttum
málsins hefði ríkisstjórnin sann-
færst um að verulegur ávinningur
væri af aðild að EB.
Þrír ráðherrar af sjö greiddu þó
atkvæði gegn ákvörðuninni. Einn
þeirra, Arnold Koller dómsmálaráð-
herra, sem er annars hlynntur að-
ild, sagðist óttast að ákvörðunin
yrði til þess að skemma fyrir at-
kvæðagreiðslunni um EES-sam-
komulagið sem ráðgerð er 6. desem-
ber nk. Almenningur kynni að
blanda málunum tveimur saman og
andstaða við EB-aðild gæti því brot-
ist út í þjóðaratkvæðagreiðslu um
EES með þeim afleiðingum að sam-
komulagið félli. I stað þess að ijúfa
einangrun landsins yrði það til þess
að útiloka Svisslendinga frá 380
milljóna manna markaði.
I þjóðaratkvæðagreiðslunni um
helgina studdu 56,8% kjósenda að-
ild að Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og
Alþjóðabankanum, en 44,2% voru á
móti. Kjörsókn var 38,5%. Stjórnar- I kjósendum höfnuðu aðild að Sam-
flokkarnir fögnuðu niðurstöðu einuðu þjóðunum.
kosninganna sem eru á aðra lund Sjá „Staðfestir þá stefnu sem
en 1986 er þrír af hverjum fjórum I áður var boðuð“ á bls. 25.