Morgunblaðið - 19.08.1992, Blaðsíða 1

48 SIÐUR B
186. tbl. 80. árg. MIÐVIKUDAGUR 19. ÁGÚST 1992 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Ár liðið frá misheppnaðri valdaránstilraun harðlínuafla
Moskvubúar
fagna
í DAG, 19. ágúst, er ár liðið frá
því að harðiínukommúnistar
reyndu að ræna völdum í Sovétríkj-
unum fyrrverandi. Valdaránstil-
raunin fór út um þúfur á örfáum
dögum og nokkrum mánuðum síð-
ar liðuðust Sovétríkin í sundur.
Moskvubúar ætla að fagna lyktum
tilraunarinnar í dag og næstu daga
og minnast þéirra, sem létust í
henni. Á myndinni eru borgar-
starfsmenn í Moskvu að koma fyr-
ir fánum, sem eiga að prýða mið-
borgina meðan á hátíðarhöldunum
stendur.
Reuter
Serbar ógna breskri herflutningavél
SÞ stöðvar allt hjálp-
arflug til Sarajevo
Reuter
Vargöld gerir hjálparstarf erfitt
Farið verður að flytja mat til sveltandi Sómala um loftbrú Bandaríkjahers frá Mombasa á morgun. Þetta
er einn stærsti hlekkurinn í keðju alþjóðlegra hjálparaðgerða í Sómalíu þar sem 1,5 milljón manna er
að dauða komin af hungri. Á hverri mínútu deyr barn í landinu af næringarskorti og talið er að eitt
af hverjum fjórum börnum undir fimm ára aldri sé þegar látið. Sameinuðu þjóðirnar hófu flug með vistir
til landsins á laugardag og fyrsta flug Frakka til flutnings 200 tonna af matvælum verður í dag. En
stærsti steinninn í götu hjálparflokka er vargöld sú sem ríkir í Sómalíu. Hópar vopnaðra unglinga stöðva
bifreiðar með vistir, ræna matnum og drepa stundum þá sem reyna að koma hjálpinni áleiðis. Myndin
sýnir verkamenn afferma skip hlaðin matvælum á höfninni í Mogadishu, höfuðborg Sómalíu, en þar
eru árásir gírugra byssumanna tíðar.
ir að reynt hafði verið að gera stór-
skotaárás á breska herflutningavél
í flugtaki. Háttsettur embættismað-
ur Sameinuðu þjóðanna sagði að
atburðurinn væri til athugunar og
til greina kæmi að svara með loft-
árás á stórskotavopn Serba í grennd
við flugvöllinn. Það yrði fyrsta er-
lenda hernaðaríhlutunin í stríðinu í
Bosníu, sem hefur staðið í fjóra
mánuði og kostað 8.000 manns lífíð
ef marka má opinberar tölur.
Tafyug-fréttastofan í Belgrad
sagði að serbneskar hersveitir hefðu
gert árásina á hótelið í Sarajevo í
fyrrinótt en því vísa yfirmenn þeirra
á bug. Eldur kom upp í bótelinu
og þijár hæðir þess af sex eyðilögð-
ust. Að sögn sjónarvotta skutu
leyniskyttur Serba á fólkið er það
flúði út úr byggingunni. Um 800
flóttamenn voru í hótelinu.
Um 1.000 flóttamenn fluttir frá borginni
Sareyevo. Reuter.
UM 1.000 flóttamenn, aðallega konur, börn og aldrað fólk af serb-
neskum ættum, voru fluttir frá Sarajevo í gær og er þetta í annað
sinn sem óbreyttir borgarar eru fluttir þaðan á innan við viku. Fimm
manns biðu bana og átta særðust í fyrrinótt þegar sprengjukúlum
var skotið á hótel í miðborginni. Yfirmenn Flóttamannahjálpar Sam-
einuðu þjóðanna stöðvuðu í gær alla umferð um flugvöll Sarajevo
eftir að serbneskir skæruliðar ógnuðu breskri herflutningaflugvél
í flugtaki.
Flóttafólkið var flutt með rútum
og bifreiðum frá umferðarmiðstöð
í Sarajevo, sem hefur hvað eftir
annað orðið fyrir sprengju- og vél-
byssuárásum. Brynvarðar bifreiðar
friðargæsluliða SÞ fylgdu bílalest-
inni.
Embættismenn SÞ ákváðu í gær
að loka flugvellinum í Sarajevo eft-
Yfir 2.000
útlendingar
í Gúlaginu
Moskvu. Reuter.
YFIR 2.000 útlendingum frá 31
landi var haldið föngum í vinnu-
búðum í Síberíu á Stalínstíman-
um samkvæmt leyniskjölum ör-
yggislögreglu Stalíns, NKVD.
Oryggisráðuneyti Rússlands
gerði þetta uppskátt og segir
embættismaður þar ljóst að tala
þeirra sem urðu fyrir „hreinsun-
um“ Stalíns sé miklum mun
hærri en fjölmiðlum hefur hing-
að til verið sagt.
Meðal útlendinga í Gúlaginu voru
500 Búlgarar, 155 Mongólar, 116
Þjóðveijar, 29 Ungveijar og tveir
Bretar. Örlög þessa fólks af listum
öryggislögreglu Stalíns eru óljós.
En fjölda útlendinga sem varð fyrir
barðinu á NKVD er ekki að finna
í leyniskjölunum. Vitað er að þús-
undir Pólveija voru drepnar af lög-
reglu Stalíns í seinni heimsstyrjöld
og þegar ”hreinsanir“ stóðu sem
hæst á fj'órða áratugnum voru
hundruð erlendra kommúnista
handtekin eða látin hverfa. Aðrir
voru þvingaðir til að taka sovéskt
ríkisfang og virðast þannig hafa
horfíð af listum um útlendinga.
Bandamenn íhuga hernaðaraðstoð við íraska stjórnarandstæðinga
umkringir svæði shíta
New York, Bagdad, London, París. Reuter
JOHN Major, forsætisráðherra
Bretlands, sagði I gær að banda-
menn teldu að ekki væri lengur
hægt að sætta sig við framferði
Saddams Husseins íraksforseta.
Beitt yrði hervaldi til að hindra
árásir íraska flughersins á upp-
um hríð á sitt vald mörgum borg-
um í suðurhéruðunum. Heimildar-
menn segja að úrvalssveitir forset-
ans, Lýðveldisvörðurinn, hafí kom-
ið sér fyrir við jaðar svæðisins til
að hindra fólk í að nota síðustu
undankomuleiðina og flýja til ír-
ans eins og tugþúsundir manna
hafa gert undanfarna mánuði
vegna stanslausra sprengjuárása.
Herliðið beitir stórskotaliði og
flugvélum til að sprengja bústaði
fólksins í tætlur, einnig er sagt
að beitt hafi verið napalm-sprengj-
um og jarðvatn eitrað til að hrekja
arabana á brott með því að gera
þeim ókleift að lifa af landinu.
Heimildarmenn segja að Sadd-
am hafí treyst því að athygli um-
heimsins myndi öll beinast að
ástandinu í fyrrverandi lýðveldum
Júgóslavíu í síðasta mánuði er
hann ákvað að hefja lokasókninsf
gegn andstæðingum sínum í suðri.
Irakar hafa bannað fréttamönnum
að fara til héraðanna, einnig eftir-
litsmönnum SÞ sem hafa þó feng-
ið að hafa fáeina menn í borginni
Nasiriyah.
Sjá ennfremur frétt á bls. 19
, The Daily Telegraph.
reisnarmenn shíta í suðurhluta
landsins. Breskir embættis-
menn segjast hafa sannanir fyr-
ir því að Saddam ætli að láta
eyða öllu mannlegu lífi á stóru
svæði í suðurlilutanum og
Bandaríkjamenn hafa sagt að
Saddam geti átt yfír höfði sér
loftárásir ef hann hlíti ekki
vopnahlésskilmálum undan-
bragðalaust. Roland Dumas, ut-
anríkisráðherra Frakklands,
sagði í gær að flugbann hefði
reynst árangursríkt við að
vernda Kúrda í Norður-Irak
fyrir herjum Saddams.
Eftirlitsmenn Sameinuðu þjóð-
anna í Bagdad reyndu ekki að
komast inn í varnarmálaráðuneyti
íraka í gær og sögðu bandarískir
talsmenn að stjórn George Bush
hefði stutt þá ákvörðun. Eftirlits-
mennirnir sögðust hafa fengið all-
ar þær upplýsingar sem þeir hafí
beðið um.
Að sögn íraskra stjórnarand-
stæðinga í útlegð leggur Saddam
nú ofurkapp á að bijóta á bak
aftur alla andspyrnu meðal fólks
á fenjasvæði í suðurhluta landsins
þar sem Efrat og Tígris renna
saman. Þar hafa öldum saman
búið svonefndir Fenja-arabar en
einnig flúðu þangað hundruð þús-
unda manna af trúflokki shíta er
risu upp gegn einræðisherranum
í lok Persaflóastríðsins og náðu
Urvalsherlið Saddams