Morgunblaðið - 30.08.1992, Page 43
43
MORGUNBLAÐIÐ
UTVARP/SJÓNVARP
SUNNUDAGUR 30. AGUST 1992
BYLGJAN
FM 98,9
7.05 Morgunútvarp. Sigursteinn Másson.
9.05 Tveir með öllu. Jón Axel Ólafsson og Gunn-
laugur Helgason.
12.15 Rokk og rólegheit. Sigurður Hlöðversson
Iþróttafréttir kl. 13.00.
14.00 Rokk og rólegheit. Ágúst Héðinsson.
16.05 Reykjavik síðdegis. HallgrimurThorsteinsson
og Steingrimur Ólafsson.
18.00 Það er komið haust. Bjarni Dagur Jónsson.
19.00 Flóamarkaður Bylgjunnar.
19.19 Fréttir frá Stöð 2.
20.00 Kristófer Helgason leikur óskalög.
23.00 Bjartar naetur. Erla Friðgeirsdóttir.
3.00 Naeturvaktin. Tónlist til kl. 7.
Fréttir á heila tímanum frá kl. 7 til kl. 18.
BROS
FM96.7
7.00 Ellert Grétarsson og Halldór Leví Bjömsson.
9.00 Helga Sigrún Harðardóttir.
12.00 Hádegistónar. Kl. 13. Fréttir.
13.05 Kristján Jóhannsson.
16.00 Síðdegi á Suðurnesjum. Ragnar Öm Péturs-
son. Fréttayfirlit og íþróttafréttir frá kl. 16.30.
18.00 Svanhildur Eiriksdóttir.
20.00 Sigurþór Þórarinsson.
23.00 Rúnar Róbertsson.
01.00 Næturtónar.
FM957
FM 95,7
7.00 [ bítið. Sverrir Hreiðarsson.
9.00 Morgunþáttur. Jóhann Jóhannsson.
12.10 Valdis Gunnarsdóttir. Fæðingardagbókin
15.00 ívar Guðmundsson.
18.05 Islenskir grilltónar.
19.00 Halldór Backman. Óskalög
22.00 Ragnar Már Vilhjálmsson.
1.05 Haraldur Jóhannsson.
5.00 Ókynnt tónlíst.
Fréttir á heila tímanum frá kl. 8-18.
HUÓÐBYLGJAN
Akureyri
FM 101,8
17.00-19.00 Pálmi Guðmundsson. Fréttir frá frétta-
stofu Bylgjunnar/Stöð 2 kl. 18.00.
SÓLIN
FM 100,6
7.00 Morgunþáttur. Jóhannes Ágúst Stefánsson.
10.00 Jóhannes Birgir Skúlason.
13.00 Hulda Tómasína Skjaldardóttir.
17.00 Steínn Kári Ragnarsson.
19.00 Elsa Jensdóttir.
21.00 Vigfús Magnússon.
1.00 Næturdagskrá.
STJARNAN
FM 102,2
7.00 Morgunútvarp. Guðmundur Jónsson.
9.00 Guðrún Gísladóttir.
13.00 Óli Haukur.
17.00 Kristinn Alfreðsson.
19.00 Kvölddagskrá í umsjón Rikka E.
19.05 Ævintýraferð i Ódyssey.
20.00 B.R. Hicks prédikar.
20.45 Richard Perinchief prédikar.
22.00 Fræðsluþáttur. Umsjón: Dr. James Dobson.
24.00 Dagskrárlok.
Bænastund kl. 9.30,13.30, 17.30, 22.45 og 23.50.
Bænalinan er opin kl. 7-24.
Operu- og ljóðatón-
leikar í Hafnarborg
ÓPERU- og ljóðatónleikar að
loknu söngnámskeiði nemenda
prófessors Svanhvítar Egilsdótt-
ur verða í Hafnarborg, menning-
ar- og listamiðstöð Hafnarfjarð-
ar, sunnudaginn 30. ágúst kl.
20.30.
Á tónleikunum koma fram ellefu
þeirra nemenda sem þátt tóku í
námskeiðinu sem staðið hefur sl.
tvær vikur. Undirleikari á tónleik-
unum er Ólafur Vignir Albertsson.
Svanhvít er búsett í Vínarborg
þar sem hún hefur kennt söng í
fjölda ára og var hún prófessor við
tóniistarháskólann þar í 25 ár.
Námskeiðið, sem nú er að ljúka,
er áttunda námskeiðið sem Svan-
hvít heldur hér á landi. Það var vel
sótt og komust færri að en vildu.
Þegar er farið að skrá nemendur á
næsta námskeið sem haldið verður
að ári.
Svanhvít Egilsdóttir
Fræðsla um íslensku þjóð-
kirkjuna á myndböndum
Jb
M
(
F.v. Hjálmar Sverrisson markaðsstjóri kvikmyndafélagsins Útí
hött — inní mynd, séra Örn Bárður Jónsson og Konráð Gylfason
kvikmyndagerðarmaður.
KVIKMYNDAFÉLAGIÐ Útí
hött - inní mynd og þjóðkirkj-
an hafa gert með sér samstarfs-
samning um gerð fræðsluefnis
um íslensku þjóðkirkjuna. Hef-
ur biskup Islands falið verkefn-
isstjóra safnaðaruppbygginga,
séra Erni Bárði Jónssyni, að
vinna að þessu verkefni, en dr.
Einar Sigurbjömsson veitir
sérfræðilega ráðgjöf. Mynd-
böndin verða notuð sem
fræðsluefni í skólum, safnaðar-
starfi, til sýninga í sjónvarpi
og víðar, en að sögn Arnar virð-
ist ekki vanþörf á að upplýsa
almenning um hin ýmsu kirkju-
legu málefni. „Það virðist vera
farið að fenna yfir kunnátt-
una,“ sagði hann.
Fyrstu myndböndin sem fram-
leidd verða eru myndaröðin Saga
hátíðanna, en þar verður farið
yfír hveijar stórhátíðir kirkjuárs-
ins eru. Fjallað er um páskana,
hvítasunnu, jólin auk annarra
hátíða kirkjunnar. „Það hafa einn-
ig verið uppi hugmyndir um að
gera mynd um starfsemi kirkj-
unnar," sagði Öm Bárður. „Kirkj-
an í augum fólks er kannski fyrst
og fremst presturinn og messan,
en það er svo ótal margt annað
sem gerist innan safnaðanna,
þannig að þessi mynd myndi sýna
hina virku kirkju."
Skoðanakannanir Guðfræði-
stofnunar íslands hafa sýnt að
trúarmiðlun á heimilum er ekki
„Farið að fenna
yfir kristnifræði-
kunnáttu land-
ans,“ segir séra
Öm Bárður
Jónsson
eins markviss og örugg og áður.
Færri mæður biðja með bömum
sínum en áður og kristnifræði-
kennsla í skólum er ekki eins
markviss og hún var. „Þó að
kristnifræðikennsla sé á aðalnám-
skrá í grunnskólum þá em til
skólar sem sleppa þeim tímum
algjörlega og nota tímana í ann-
að. Eftir að stórfjölskyldan líður
undir lok og kjamafjölskyldan
tekur við minnkar fræðslan frá
ömmu og afa til bamanna, þann-
ig að okkur fer aftur á þessu sviði.
Það sýnir sig í nágrannalöndun-
um, að kirkjan hefur ekki eins
sterka stöðu og áður og við ætlum
að reyna að sporna við þeirri þró-
un hér á landi," sagði Öm Bárður
Jónsson.
Viltu ró til að bera? Viltu vini i kring um þig?
Mjúkur menntavegur
liggur í gegnum Reykholtsskóla!
Framhaldsskóli með fjölbrautakerfi.
Reykholtsskóli í Borgarfirði verður settur
13. september. Skráning stendur enn yfir!
Upplýsingar í síma 93-31210 og 91-626663.
NÝJISKÓLASTJÓRINN
\fangakerfi med mikit) tif vn/mtigiileikinii. • Sveiltmimtmlik ogfriðitr!• Jtikvtvdur miiiiiiskilningitr. • Órlýr beimtivisl.
Fölnað í friði
Og fáninn rauði er merki vort,
sungu menn fullum hálsi hér f
eina tíð, óbangnir í baráttunni.
Hvað ætli hafí orðið af fánanum
rauða? Augljóst hvað varð af ein-
um þeirra. Það vita allir sem leið
eiga um Framnesveginn. Þar
hefur einhver nýtinn maður, er
ekki vill henda hlutum sem ekki
er þörf fyrir lengur, hengt rauð-
an fána með hamri og sigð fyrir
gluggann sinn. Þama hefur rauði
liturinn smám saman verið að
fölna — fyrir áhrif bjartrar
sumarsólar. Fáninn missir smám
saman lit sinn, er nú í sumarlok
orðinn æði bleikur. Varla að
guli hamarinn og sigðin sjáist
lengur frá strætisvagnastöðinni
á móti, þar sem fólk hefur getað
haft það sér til dundurs meðan
beðið er eftir vagningum að
fylgjast með afdrifum hans.
Jafnvel kímt svolítið. Bráðum
verður enginn munur á rauða
fánanum og gluggatjöldunum
fyrir hinum gluggunum. Svona
má nýta hlutina, þegar ekki er
lengur þörf fyrir þá, og um-
breyta þeim í eitthvað annað.
Láta þá fölna hægt og sígandi,
þegjandi og hljóðalaust.
Nýtni er góð — engu síður en
mjólkin. Ýmislegt fellur til sem
ekki er not fyrir lengur og sem
nýta má þegar heil hugmynda-
fræðileg samfélög hrynja. í rit-
inu Inside Russia, sem gefíð er
út í Moskvu, er í hveiju hefti
dálkur sem nefnist: Það sem sagt
er... Þar má fínna eftirfarandi
sögu: „Gaman er að geta þess
að í vaxandi verðbólgu helst
verðlag ekki aðeins óbreytt á
sumum hlutum heldur fer jafnvel
lækkandi. Héraðsbókasafnið í
Chelyabinsk ákvað að selja bæk-
ur sem söfnuðu ryki í hillunum
og hreyfðust ekki til útlána.
Besta verðið sem bókasafnið gat
fengið fyrir bindi af Marx og
Engels var 10 kópekar — minna
en fyrir vatnsglas. Verk Leníns
fóru jafnvel fyrir minna. Fyrir
ræður Brezhnevs á hljómplötum
fékkst þó mun betra verð en
menn gerðu sér vonir um. Lík-
lega af því að þær virka svo
fyndnar." Önnur smásaga er
þar, sem gengur manna á milli
í Moskvu: „Hremmingar stofn-
anda fyrsta kommúnistaríkisins
ætla engan endi að taka. Ekki
nóg með að nafn hans hverfur
af götum, borgum, verksmiðjum
og háskólum. Jafnvel styttumar
af honum hverfa. í fyrra var
tekin niður Lenínsstytta á torg-
inu í Senaki í Georgíu, og nú er
búið að stela henni úr pakkhúsi
bæjarins. Ekki til að reisa leið-
toga alþýðunnar við, heldur, þótt
leitt sé frá að segja, til að selja
bronsið sem hann var steyptur
úr.“
Fyrst Moskvubúar geta
skemmt sér við slíka brandara
um nýtingu á fyrri gersemum
er varla goðgá að brosa að því
hér uppi á íslandi. Mörgum
fínnst þetta þó sjálfsagt ekkert
fyndið. Og ljótt er að hrekkja
þá sem eiga um sárt að binda.
En eins og Vladímír Solovjev,
sem var í Moskvu að kenna und-
irstöðuatriði í viðtalstækni í
vinnuumsóknum, útskýrði:
„Bros er þegar bæði munnvikin
beinast samtímis upp á við.“
Reynum! Samtaka nú!
En nóg um galskapið. Lítum
okkur nær. í ljósi okkar samfé-
lagshátta var óneitanlega dulftið
skondið að lesa um eitt sérein-
kenni íslenskra bama í fjölþjóð-
legri rannsókn á leikjum bama
í ýmsum löndum. Samskonar
kubbar em bömunum til ráðstöf-
unar hér sem annars staðar og
fylgst með hvemig þau leika sér
með þá og nota þá. Harriet K.
Cuffaro frá Bandaríkjunum, sem
var hér til að gera tilraunimar
í samvinnu við íslenskar fóstmr,
sagði m.a.: „Mér fínnst gaman
að sjá hversu mikill munur er á
notkun kubbanna milli landa.
íslensk böm láta ákveðna kubba
til dæmis vera menn meðan
bandarísk böm láta sömu kubba
vera báta. Þau íslensku gera
mikið af háum húsum og fjöllum
og láta kubbana standa uppá
rönd, sem gerir bygginguna mun
óstöðugri en ella. Þennan bygg-
ingarmáta hafði ég ekki séð áður
hjá litlum bömum...“
Og þá vaknar hin stóra spum-
ing: Er þetta áunnið eða er það
í genunum? Margt hefur vit-
lausara verið gert en að efna til
vísindalegrar rannsóknar á því
hvort tilhneigingin til að byggja
hátt og valt er í íslenskum kyn-
stofni á litningi númer 5 eða 15
eða kannski 16. Og ef að mætti
nú finna á hvaða búti á tilteknum
litningi þessi erfðaþáttur leynist
er komið að lykilspumingunni:
Er hægt að einangra þennan
eiginleika, að reisa allt hátt og
óstöðugt upp á rönd svo það vill
sporðreisast? Og kannski útrýma
honum? Þetta einkenni á íslenska
þjóðarlíkamanum skyldi þó ekki
vera læknanlegt!
Þrátt fyrir góð áform um að
skilja galskapið eftir í Moskvu,
hefur það haldið áfram að hlaupa
í þennan tölvuskrifara. Svona
geta góður ásetningur, boð og
bönn farið veg allrar veraldar.
Þetta ri^ar upp ljóðið hans Piets
Heins í þýðingu ABS:
Gamall og lífsþreyttur guð fór að skapa
gagnslaus boðorðin tíu á einum degi.
Og spámaðurinn skildi þau
með spum og ótta í augum
og út á meðal fólks hann gekk
og sagði: Þú skalt eigi!