Morgunblaðið - 15.09.1992, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. SEPTEMBER 1992
Slátur- og heildsölu-
kostnaður lækkar
Kostnaður á hvert/hvem VAR kr. VERÐUR NÚ kr.
Kg. 150,93 141,39
Meðaldilk 2.188,49 2.050,16
Meðalbú 875.394,00 820.062,00
(400 kindui)
Slátur- og heildsölukostnaður lækkar
Kostuaður 820 þús.
krónur á meðalbú
Nýr slökkvibúnaður
um borð í varðskipum
Byssurnar draga 45-50 metra
NYJAR stórvirkar slökkvidælur og slökkvibyssur hafa verið settar
upp í varðskipin Tý og Ægi auk reyklosunarblásara. Er slökkvibún-
aður um borð í varðskipum í mjög góðu horfi, að mati Landhelgis-
gæslunnar og getur nýst við slökkvistörf í landi ekki siður en á sjó.
Þá hefur verið komið fyrir bensínrafstöðvum í skipunum sem hægt
er að flytja um borð í önnur skip eða í land ef á þarf að halda.
Björgunar- og öryggisbúnaður
varðskipa Landhelgisgæslunnar
var kynntur í gær fyrir fréttamönn-
um en búnaðurinn á að bæta mjög
möguleika til slökkvistarfa á sjó
og laijdi. Nú er um borð í varðskip-
unum slökkvidæla sem getur dælt
allt að 2.200 lítrum af vatni á mín-
útu. Dælan er tengd við sérstakt
lagnakerfi óháð slökkvikerfi skip-
anna en hægt er að tengja saman
þessi tvö kerfí og aukast þá afköst-
' in um 1.500 lítra á mínútu. Sjálf-
stæða kerfið er búið tveimur
slökkvibyssum með 45-50 metra
kastlengd. Á kerfinu er froðUblönd-
unartæki sem afkastar 2.000 lítr-
um á mínútu. Að auki er færanleg
slökkidæla um borð í skipunum sem
getur afkastað 1.600 lítrum á mín-
útu og sjö aðrar minni dælur.
Þá eru tvær rafstöðvar um borð,
önnur 4,5 kw og hin 1,8 kw og
sterkir ljóskastarar til notkunar þar
sem engin lýsing er fyrir. Einnig
er reyklosunarblásari og 5 reykköf-
unartæki.
„Nú má segja að búnaður til
slökkvi- og björgunarstarfa sé
kominn í mjög gott horf hjá Land-
helgisgæslunni. Þetta getur komið
sér vel fyrir staði út á landi, ekki
síður en fiskiskip, því slökkvibyss-
urnar draga til dæmis. það langt
að hægt er að skjóta sjó frá bryggju
langt upp á land,“ sagði Helgi
Hallvarðsson skipherra hjá Land-
helgisgæslunni.
í dag
Fischer á sigurbraut?
Margeir Pétursson skrifar um
skúkir helgarinnar 34
Sögulok Njálu
Bréf til blaðsins frá Einari Pálssyni
44
íslenzkur fjárhundur beztur
Fróði frá Götu kjörinn bezti hundur
hundaræktarsýningarinnar í Laug-
ardalshöll 47
Leiðari
ísland, EB og EES 24
Slökkvibyssurnar reyndar um borð í varðskipinu Tý.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
íþróttir
► Tvíburamir, Arnar og Bjarki
Gunnlaugssynir, frá Akranesi
með boð frá Feyenoord og Stutt-
gart. KR náði Evrópusæti en
ÍÍA og Brciðablik féllu í 2. deild.
Blönduós
Verkfalli
frestað
um viku
VERKFALLI Verkalýðsfélags
Austur-Húnavatnssýslu á Blöndu-
ósi, sem hefjast átti í gær, hefur
verið frestað um viku. Verkalýðs-
félagið, sem felldi almenna kjara-
samninga í atkvæðagreiðslu í vor,
hefur náð samningum við sam-
vinnufélögin á staðnum en ósamið
er við nokkur fyrirtæki innan
Vinnuveitendasambandsins.
Að sögn Valdimars Guðmannsson-
ar, formanns verkalýðsfélagsins, fel-
ur samningurinn við samvinnufélögin
í sér að kannað verði hvort hægt
verði að koma á kaupaukakerfi.
Hafí slíku launakerfi ekki verið kom-
ið á fyrir 1. maí á næsta ári fá félags-
menn 5.000 króna eingreiðslu.
Valdimar segir að þegar hafi verið
samið við hóp vinnuveitenda á
Blönduósi um maíuppbót. Sum fyrir-
tæki hafí hins vegar lagt áherzlu á,
að VSÍ semji fyrir þeirra hönd.
Stærstu fyrirtækin í þeim. hópi eru
brauðgerðin Krútt og fískiðjan Sæ-
rún. VSÍ hefur ekki viljáð semja um
neitt umfram almenna kjarasamn-
inga. Valdimar segir að málið sé því
í hnút en ástæða hafi þótt til að fresta
verkfallinu er samdist við samvinnu-
félögin. Boðað hefur verið til samn-
ingafundar hjá ríkissáttasemjara
næstkomandi fímmtudag.
ar ær, 820.062 krónum miðað
við 875.394 kr. í fyrra og er því
um 6,3% lækkun að ræða. Georg
Ólafsson, formaður fimm-
mannanefndar sem ákvarðar
sláturkostnaðinn, segir að með
lækkuninni og lækkuðu grund-
vallarverði til bænda sé verið
að mæta minni niðurgreiðslum
úr ríkissjóði og kostnaðarhækk-
un í þeim tilgangi að halda smá-
söluverði niðri.
Georg sagði að hlutur sláturleyf-
ishafa lækkaði um 3% og svokallað
verðjöfnunargjald lækkaði um 5
krónur, úr 12 krónum í 7 krónur.
Verðjöfnunargjaldið er m.a. ætlað
til úreldingar sláturhúsa og flutn-
ingskostnaðar.
Eftir verðlækkunina er slátur-
og heildsölukostnaður 134,39 kr.
fyrir kg af kindakjöti og verð-
jöfnunargjald 7 kr. Kostnaðurinn
við hvern meðaldilk (14,5 kg) er
því 2.050 kr. og kostnaður hvers
vísitölubús 820.062 kr. Fyrir
lækkunina var slátur- og heildsölu-
kostnaður 146,59 kr og verðjöfn-
unargjald 12 kr. Ekki var inni í
upphæðinni kostnaður við gærur
sem er 7,66 kr og var því-kostnað-
urinn 150,93 kr. á hvert kg ef
miðað er við að hann sé sambæri-
legur kostnaði eftir lækkunina.
Þannig var kostnaðurinn við hvem
meðaldilk 2.188 kr. og fyrir með-
albú 875.394 kr. fyrir lækkunina.
Tilgangur lækkaðs slátur- og
heildsölukostnaðar er að halda
verði til neytenda óbreyttu þrátt
fyrir lækkun niðurgreiðslna úr rík-
issjóði og nokkra hækkun rekstrar-
kostnaðar. Grundvallarverð sauð-
fjárafurða til bænda lækkar hins
vegar um 1% eins og fram kom í
frétt Morgunblaðsins á laugardag.
Nautakjötsverð til bænda lækkar
úm 13%.
Breytingar á gengí ítölsku lírunnar og annarra Evrópugjaldmiðla
Meðalgengi krónunnar
tekur ekki breytingum
SLÁTUR- og heildsölukostnaður
kindakjöts lækkar um 6-7%
samtals samkvæmt ákvörðun
flmmmannanefndar á föstudag.
Eftir lækkunin nemur slátur- og
heildsölukostnaður ásamt verð-
jöfnunargjaldi á meðalbú, það
er bónda með 400 vetrarfóðrað-
- segir Jóhannes Nordal seðlabankastjóri
ÁHRIF breytinga á gengi Evr-
ópugjaldmiðla, sérstaklega
ítölsku lírunnar, eru ekki mikil
hér á landi, að sögn Jóhannesar
Nordal seðlabankastjóra.
„Þetta hefur þýtt það í morgun
að dollar hefur styrkst talsvert
gagnvart krónunni, en hann
hefur hækkað um 3% og á móti
hefur orðið örlítil veiking á
Evrópumyntunum, og þá fyrst
og fremst lírunni,“ sagði Jó-
hannes í samtali við Morgun-
blaðið í gær.
Líran lækkaði um rúm 5% gagn-
vart íslenskri krónu í gærmorgun,
samkvæmt upplýsingum Seðla-
bankans, en líran féll um 7% innan
evrópska gjaldeyrissamstarfsins.
Aðrar Evrópumyntir laekkuðu ör-
lítið, þar á meðal lækkaði sam-
eiginlega evrópumyntin ECU um
innan við 1% en dollar hækkaði
um rúm 3% og var jafngildi 54,88
króna í gær.
Jóhannes sagði að þessar breyt-
ingar hefðu engin áhrif á meðal-
gengið hér á landi, því það væri
fast. „Maður er að vonast til þess
að aðaláhrif þessa verði þau að
gjaldeyrismarkaðirnir róist heldur
og meiri stöðugleiki komist á en
verið hefur undanfarið. Þar horfa
menn til ^pressunnar sem verið
hefur á gjaldmiðlum Norðurland-
anna og vonast til þess að úr henni
dragi, og jafnvel á breska pundinu
einnig,“ sagði Jóhannes.
Seðlabankastjóri sagði að þess-
ar breytingar kæmu vart til með
að hafa merkjanleg áhrif á inn-
og útflutning íslendinga. Dollarinn
hefði að undanfömu sveiflast upp
og niður og skráning hans nú
væri ósköp svipuð og hefði verið
á miðju sumri. „Aðalmarkmiðið
með þessum breytingum er náttúr-
lega að reyna að draga úr þessari
miklu spennu sem verið hefur milli
gjaldmiðla innan EMS (evrópska
gengissamstarfsins). Þar var líran
orðin mesta vandamálið, en áhrif
hennar voru farin að smita út frá
sér, sérstaklega á Norðurlöndum,
og því binda menn vonir við að
þessar breytingar verði til þess að
draga einnig úr spennu þar.“
Sölusamband íslenska fiskfram-
leiðenda selur mikið af saltfiski til
Ítalíu en að sögn Sigurðar Har-
aldssonar framkvæmdastjóra SÍF
er greitt fyrir í ECU á Ítalíumark-
aði, eins og á flestum öðrum mörk-
uðum. Sigurður sagði ekki ljóst
hvaða áhrif gengisbreytingarnar
hefðu gagnvart SIF, en í gær var
verið að leggja mat á það.
Gengisfelling lírunnar hefur
engin áhrif á verð sumarleyfis-
ferða til Ítalíu, að sögn Helga
Daníelssoriar hjá Samvinnuferð-
um-Landsýn. Helgi sagði að kostn-
aður ferðaskrifstofa við slíkar
ferðir væru að hluta í dollurum
og að hluta í lírum, og gengis-
hækkun dollars vegi á móti lækk-
un lírunnar. Hins vegar verða inn-
kaup á Ítalíu hagstæðari eftir
gengisfellinguna.
Aðspurður hvort vaxtalækkunin
í Þýskalandi kæmi til með að hafa
áhrif inn á vaxtamarkaðinn hér,
sagði Jóhannes Nordal: „Ekki er
það nú beint, en það er kannski
spurning um það hvort þessi
vaxtalækkun er fyrirboði þess að
vextir fari að síga niður á við aft-
ur í Evrópu. Það er vonandi að
það gerist. Smám saman mun
þetta hafa áhrif bæði hér og ann-
ars staðar, svo fremi sem þessi
vaxtalækkun heldur.“
Skólar/
námskeið
í Morgunblaðinu í dag, á bls.
32, birtist í fyrsta sk’ipti ný
tegund raðauglýsinga undir
heitinu Skólar/ námskeið. í dag
eru þar auglýsingar undir
flokkunum myndmennt, starfs-
nám, stjórnun, tómstundir, tón-
list, tungumál, tölvur og ýmis-
legt. Fyrst um sinn verða þess-
ar auglýsingar í blaðinu á
þriðjudögum.