Morgunblaðið - 15.09.1992, Blaðsíða 48

MORGUNBLAÐIÐ, AÐALSTRÆTI 6, 101 REYKJAVlh
SÍMI 691100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
ÞRIÐJUDAGUR 15. SEPTEMBER 1992
VERÐ I LAUSASOLU 110 KR.
Morgunblaðið/Ragnar Axelsson
Flóðlýsing í Laugardal
Pjögur 42 metra há flóðljósamöstur voru reist á aðalleikvanginum í
Laugardal í gær. í hvetju mastri eru 38 ljóskastarar og munu því 152
kastarar lýsa upp völlinn 7. október næstkomandi, en þá verður ljósa-
búnaðurinn notaður í fyrsta sinn er íslenzka landsliðið í knattspyrnu
leikur við Grikki. Að sögn Jóns Magnússonar verkstjóra er eftir að
tengja og stilla flóðljósin og verður því verki lokið um mánaðamótin.
Fram til þessa hefur flóðlýsing aðeins verið til staðar á gervigrasvellin-
um í Laugardal. Nýju Ijósin munu bæta nýtingu aðalleikvangsins, þar
sem hægt verður að leika' á honum knattspyrnu að kvöldlagi þótt
skammdegið færist yfir.

Fýlaveizla
Morgunblaðið/HG
Frændsystkinin Sæunn Elsa Sigurðardóttir og Jón Einar Hjartarson
gæða sér hér á óvenjulegum en afar þjóðlegum mat á heimili Sæunnar
Elsu í Vík í Mýrdal. Mýrdælingar og reyndar fleiri, sem við suðurströnd-
ina búa, halda enn í þann sið að borða saltaðan fýl á haustin, en fýllinn
var fyrr á árum bjargræði Mýrdælinga og var hafður til matar vetur-
langt og jafnvel langt fram á sumar. Fýllinn er tekinn ungur, annað
hvort af hreiðrum í björgum eða á jafnsléttu. Unginn er afar feitur,
þegar hann yfírgefur hreiðrið á haustin og þreytir flugið til sjávar, en
það er oft löng leið. Hann er þá auðveld bráð mönnum og dýrum og
er hann að mestu tekin við slíkar kringumstæður.
Fyrrverandi dómarar
kallaðir á ný til starfa
MIKLAR annir hafa verið að undanförnu hjá Hæstarétti og af þeim
sökum hafa fyrrverandi hæstaréttardómarar verið kaliaðir til starfa
?þjá dómnum. Tveir slíkir eru nú að störfum í Hæstarétti og EHa Jóns-
dóttir, ritari Hæstaréttar, segir að heimild í lögum vegna nýskipunar
dómsmála til að nýta starfskrafta fyrrverandi dómara verði áfram nýtt.
Áður komu varadómarar úr röðum
lagaprófessora og hæstaréttarlög-
manna. Erla segir að skömmu fyrir
gildistöku laganna, 1. júlí sl., hafi
borist um 100 kærur aðallega í upp-
boðsmálum, innsetningarmálum,
lögtökum og fjámámum.
I lögunum er gert ráð fyrir að
hægt sé að kalla inn fyrrverandi
dómara Hæstaréttar til starfa í
dómnum sem varadómara svo fram-
arlega sem viðkomandi hefur ekki
náð 70 ára aldri. Það er dómsmála-
ráðuneytið sem greiðir laun þessara
dómara en þeir fá greitt eins og
aðrir varadómarar, þ.e. fyrir hvert
mál sem þeir dæma í.
448 millj. kr. eiga að fást fyrir kvóta Hagræðingarsjóðs
Seiðarannsóknir benda
til lélegs þorskárgangs
áttunda skiptið í röð
Argangnrinn nú ekki jafn slakur og í fyrra
NIÐURSTÖÐUR seiðarannsókna Hafrannsóknastofnunar benda til
þess að þorskárgangurinn 1992 verði enn einn lélegi árgangurinn
hvað fjölda varðar. Þorskárgangar hafa verið lélegir alit frá árinu
1986, en sýnu Iélegastur var árgangurinn 1991 talinn vera. Niðurstöð-
urnar nú benda til þess að árgangurinn nú geti, þrátt fyrir að vera
lélegur, orðið viðameiri en í fyrra. Þess ber að geta að seiðarannsókn-
ir og niðurstöður þeirra eru aðeins fyrsta vísbendingin um mögulega
stærð árganganna, togararallið er talið gefa fyllri upplýsingar, en
venjulega er fylgni á milli þess hve mikið finnst af seiðum á haustin
og hve stórir árgangarnir eru endanlega taldir.
Rannsóknaleiðangri Hafrann-
sóknastofnunar lauk ,í síðustu
viku, skipin komu til hafnar í
Reykjavík í vikulok, og í dag kynna
fiskfræðingar stofnunarinnar niður-
stöðurnar fyrir stjórnvöldum og
hagsmunaaðiium. Sveinn Svein-
bjömsson, leiðangursstjóri, varðist
allra frétta um niðurstöður í gær,
en Morgunblaðið hefur heimildir fyr-
ir því, að niðurstöður bendi til lélegs
árgangs áttunda árið í röð. Hafrann-
sóknastofnun hefur metið stærð ár-
ganganna svo frá og með árinu
1986, að árgangur þess hafi talið
innan við 100 milljónir físka, árin
1987 og 1988 em árgangarnir tald-
ir 125 til 140 milljónir fiska, 1989
var árangurinn talinn vera um 150
milljónir, 155 árið 1990. „Árgangur
1991 virðist vera einn lélegasti ár-
gangur sem fram hefur komið síð-
ustu áratugina og telja um 100 millj-
ónir nýliða. Þessi niðurstaða byggist
meðal annars á vísbendingu seiða-
talningar í ágúst 1991 og hins vegar
á fyrsta mati á stærð árgangsins í
stofnmælingu botnfiska í marz
1992,“ segir í skýrslu Hafrann-
sóknastofnunar „Nytjastofnar sjáv-
ar og umhverfisþættir 1992 - Afla-
horfur fiskveiðiárið 1992/93“.
Seiðatalningin á haustin er fyrsta
vísbendingin um viðkomu stofnanna,
næsta vísbending fæst við stofnmæl-
ingu botnfiska, „togararallið", á vor-
mánuðum árið eftir og sú þriðja við
stofnmælingu á þriðja aldursári
hvers árgangs. Að henni lokinni er
talið að næst verði komið endanlegu
mati á stærð árgangsins.
Hafnfirðing-
ar hyggjast
stofna óperu
Kvótinn seldur á 70-80
millj. undir gangverði
Á NÆSTUNNI verður útgerðum fiskiskipa gefinn kostur á að fá fram-
seldar til sín aflaheimildir Hagræðingarsjóðs gegn endurgjaldi, er
tekur mið af almennu gangverði aflaheimilda," segir m.a. í fréttatil-
kynningu, sem sjávarútvegsráðuneytið sendi frá sér í gær. Sjávarút-
vegsráðherra skrifaði sjóðnum bréf í gær, þar sem eftirfarandi verð
er ákveðið við forkaupsréttartilboð: Þorskur 38 krónur, ýsa 25 kr.,
ufsi 20 kr., karfi 20 kr., grálúða 34 kr. og skarkoli 34 kr. Miðað við
þetta verð fást tæpar 448 milljónir fyrir kvóta sjóðsins, eða um 77
milljónum minna en miðað var við að fengist fyrir hann.
Jón Karlsson hjá Kvótabankanum
segir að þetta verð sé undir almennu
gangverði á aflakvóta, þar sem það
sé nú 41 króna fyrir kílóið af þorski
og 27 krónur fyrir ýsu. „Ég tel að
margir nýti sér ekki forkaupsrétt
sinn að kvóta Hagræðingarsjóðs, þar
sem þeir telji sig ekki hafa efni á
því, enda þótt þeir fái styrk vegna
kvótaskerðingarinnar núna. Mér
finnst því skynsamlegt að selja kvóta
sjóðsins undir gangverði. Mjög ró-
legt hefur verið yfir kvótasölunni í
þessum mánuði og hjá mér verður
ekkert að gera meðan verið er að
selja kvóta Hagræðingarsjóðs," seg-
ir Jón Karlsson.
Að höfðu samráði við Landssam-
band srnábátaeigenda breytti sjávar-
útvegsráðherra reglugerð um Hag-
ræðingarsjóð þannig að útgerð á nú
forkaupsrétt að aflaheimildum sjóðs-
ins í samræmi við aflahlutdeild sína
án sérstaks lágmarks, þó þannig að
vegna framkvæmdaástæðna er
kveðið á um að reiknaður forkaups-
réttur vegna minna en 100 kílóa í
þorskígildum falli niður. í fyrri
reglugerðarákvæðum var við það
miðað að ekki skyldi boðinn for-
kaupsréttur að minni aflaheimildum
en 7 tonnum í þorskígildum. Við
þessa breytingu fjölgar þeim, sem
boðinn verður forkaupsréttur, úr
rúmlega 330 í rúmlega 1.100.
„Við erum þakklátir sjávarútvegs-
ráðherra fyrir þessa breytingu en
hún snertir fleiri en trillukarla, þar
sem mun fleiri en þeir áttu ekki rétt
á að kaupa kvóta úr Hagræðingar-
sjóði. Mér sýnist þetta verð vera
örlítið undir almennu gangverði á
aflakvóta og við erum einnig þakk-
látir fyrir það,“ segir Arthur Boga-
son, fornjaður Landssambands smá-
bátaeigenda, sem hélt því fram að
einungis einn smábátur á aflamarki
ætti rétt á að kaupa kvóta úr Hag-
ræðingarsjóði, samkvæmt gömlu
reglugerðinni.
Útgerðum verður boðinn for-
kaupsréttur að samtals 12 þúsund
tonnum í þorskígildum úr Hagræð-
ingarsjóði og skiptast þau þannig
milli tegunda: Þorskur 5.920 tonn,
ýsa 1.840, ufsi 2.640, karfí 3.700,
grálúða 1.012 og skarkoli 460 tonn.
Hverri útgerð gefst kostur á að taka
forkaupsréttarboðinu, eða hafna því
í heild, og getur því ekki neytt for-
kaupsréttar síns hvað snertir ein-
stakar tegundir. Sjóðurinn sendir á
næstunni útgerðum, sem forkaups-
réttar njóta, bréf með nánari upplýs-
ingum, m.a. hvað snertir þann frest,
sem veittur verður til að nýta for-
kaupsréttinn.
BÆJARRÁÐ Hafnarfjarðar hef-
ur samþykkt að taka upp viðræð-
ur um stofnun félags um rekstur
óperu í Hafnarfirði. .
Bæjarráð hefur falið bæjarritara
að ræða við Amar Óskarsson, Gunn-
ar Gunnarsson og Sverri Ólafsson
um stofnun félagsins í framhaldi af
erindi þeirra til bæjarráðs. Þar er
gert ráð fyrir að óperan hafi aðsetur
í Bæjarbíói.