Morgunblaðið - 28.11.1992, Síða 21
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1992
21
Halldór Ásgrímsson um Þróunarsjóðinn
Fráleitt er að sjóður-
inn taki á sig skuldir
HALLDÓR Ásgrímsson, varaformaður Framsóknarflokksins og fyrr-
verandi sjávarútvegsráðherra, gagnrýnir ákvarðanir ríkisstjórnar-
innar um stofnun Þróunarsjóðs sjávarútvegsins sem hann segir að
eigi ekki aðeins að taka yfir skuldbindingar Atvinnutryggingasjóðs
og Hlutafjársjóðs heldur einnig ýmsar skuldir sem hvíli á þeim eign-
um sem hann eigi að yfirtaka. „Mér finnst fráleitt að slíkur sjóður
fari að taka á sig skuldbindingar sem liggja fyrir í sjóðum og bönk-
um landsins," segir Halldór. Þá gagnrýnir hann ríkisstjómina fyrír
að seija lög um skatt sem eigi að taka gildi eftir mörg ár og segist
te^ja að það standist engar lagahefðir. Það sé alveg ljóst að Fram-
sóknarflokkurinn muni beita sér fyrir afnámi slíkra laga fái hann
til þess möguleika.
Halldór sagði um aðgerðir ríkis-
stjómarinnar gagnvart sjávarútvegi
að þótt gengisbreytingin skipti
máli fyrir sjávarútveginn yrði af-
koma hans áfram mjög slæm.
„Þetta er ekki í fyrsta skipti sem
talað er um nauðsyn þess að úrelda
fiskiskip. Það var eftir mikinn und-
irbúning og deilur að ákveðið var
að stofna Hagræðingarsjóð á sínum
tíma, sem hafði það hlutverk að
fækka fiskiskipum. Hann hafði
heimildir til að kaupa fiskiskip og
greiða niður kaupverðið með leigu
á aflaheimildum. Þessi lög voru
sett um leið og fiskveiðistjórnunar-
lögin vorið 1990 en núverandi ríkis-
stjóm sá um það strax í upphafi
að breyta hlutverki sjóðsins, fyrst
og fremst með því að láta tekjurnar
renna í ríkissjóð í stað þess að nota
þær til að fækka fiskiskipum. Við
lögðumst mjög hart gegn þessum
breytingum en nú virðist vera ljóst
að ríkisstjómin hafi skipt um skoð-
un og ætlar að endurreisa þennan
sjóð undir nýjum merkjum," sagði
Halldór og kvaðst vera samþykkur
þeirri ráðstöfun.
„Það voru ýmsir forystumenn
sjávarútvegsins ósammála þessu á
sínum tíma og mótmæltu því harð-
lega en nú sýnist mér að þeir hafi
margir hveijir fallist á þetta. Þar
virðist vera um stefnubreytingu að
ræða sem ég get fagnað," sagði
hann.
„Þessum sjóði er líka ætlað að
fækka fiskvinnslustöðvum. Það eru
engin lög sem banna byggingu hús-
næðist til tiltekinna nota og ég hef
ekki trú á að slík lög verði sett.“
„Ef á að fara að safna einhveijum
fjölda eigna í landinu á hendur eins
sjóðs til viðhalds og áframhaldandi
reksturs í einhveiju öðru formi eru
aðilar komnir út á vandasamar
brautir því væntanlega á sjóðurinn
ekki aðeins að yfirtaka eignir held-
ur líka þær skuldir sem á þeim
hvíla. Formaður LIÚ hefur gert það
að aðalatriði að sjóðurinn eigi að
taka yfir Atvinnutryggingasjóð og
Hlutafjársjóð en það skiptir líka
máli hvaða skuldbindingar hann á
að taka á sig að öðru leyti. Það er
ekkert sjálfgefið að sæmilega vel
rekin fyrirtæki séu tilbúin til að
greiða stórfé í skatt til að opinber-
iri aðilar geti keypt upp eignir ann-
arrá fyrirtækja. Til þess þurfa þau
að hafa rekstrargrundvöll sem ég
sé ekki að þau hafi í dag,“ sagði
Halldór.
Hann kvaðst einnig hafa miklar
efasemdir um hækkun fasteigna-
skatta á sjávarútveginn í þessu
skyni og á sama hátt sæi hann
ekki að sjávarútvegurinn gæti
greitt af þeim litlu aflaheimildum
sem hann hefði í dag til slíkra ráð-
stafana. Sjálur segist hann telja að
eina lausnin sé að reyna að aðstoða
aðila sem ættu í mestum erfiðleik-
um með styrkveitingum til að leggja
niður rekstur.
Um þróunargjald á úthiutuð
þorskígildi sem taka á upp árið
1996 sagði Halldór: „Ég minnist
þess ekki að lagður hafi verið á
skattur hér á landi sem á að taka
gildi eftir mörg ár. Ríkisstjómin
ætlar svo að stofna til skuldbind-
inga á grundvelli slíkra laga. Lögum
má ávallt breyta og það liggur fyr-
ir að það er ekkert samkomulag
við Framsóknarflokkinn um að setja
slík lög og það er alveg ljóst að við
munum beita okkur fyrir afnámi
þeirra ef við fáum til þess mögu-
leika. Ég botna ekki í þeim mönnum
sem eru tilbúnir að skuldbinda
næsta Alþingi með þessum hætti
því væntanlega munu verða ein-
hveijar breytingar við næstu kosn-
ingar þótt enginn geti sagt fyrir
um hveijar þær verða,“ sagði hann.
Aðspurður hvort hann teldi að
með þessum ráðstöfunum væri ver-
ið að taka ákvörðun um veiðileyfa-
Halldór Ásgrímsson
gjald sagði hann að þegar Hagræð-
ingarsjóðurinn var stofnaður á sín-
um tíma hafi verið teknar ákveðnar
veiðiheimildir sem áttu að standa
undir úreldingu flotans og notaðar
með þeim hætti í þágu sjávarút-
vegsins. „Ég kallaði það ekki veiði-
leyfagjald og geri það ekki enn.
Ég kalla það.hins vegar veiðileyfa-
gjald ef skatturinn á að ganga til
almennra nota í samfélaginu og ég
tel það almenna notkun að stunda
rannsóknir á hafinu. Það eru út-
gjöld sem hið opinbera hefur staðið
fyrir og því er það vísir að veiði-
leyfagjaldi. Öll þessi umræða um
veiðileyfagjald er ótímabær. Við
erum að berjast hér við að halda
gangandi atvinnugrein sem er rekin
með miklu tapi og meðan á því
gengur eyða stjórnvöid stórum
hluta af þeim tíma sem fer í umræð-
ur um sjávaraútvegsmál í að deila
um hvort þetta skuli tekið upp eða
ekki. Ef það verður vandamál að
sjávarútvegurinn verði rekinn með
miklum hagnaði í framtíðinni þá
verður það skemmtilegt vandamál
við að glíma“
Aðspurður um efnahagsaðgerðir
ríkisstjórnarinnar að öðru leyti
sagði Halldór að þar væri margt
enn óljóst annað en gengisfellingin
og niðurfelling aðstöðugjaldsins, og
sagðist hann telja það mjög mikil-
vægan áfanga að niðurfelling að-
stöðugjalds lægi nú fyrir.
Kvenfélagið Hringfurinn
gefur ferðahitakassa
Morgunblaðið/Kristinn
Félagar í Kvenfélaginu Hringnum ásamt starfsmönnum Barnaspít-
ala Hringsins við ferðahitakassann.
KVENFÉLAGIÐ Hringurinn af-
henti Barnaspítala Hringsins s.l.
fimmtudag að gjöf ferðahitakassa
og borð að verðmæti 2,5 milljónir
kr. Gunnar Biering, yfirlæknir
vökudeildar barnaspítalans, veitti
gjöfinni viðtöku.
Kvenfélagið Hringurinn hefur á
þessu ári gefíð spítalanum tæki að
andvirði hátt í ellefu milljónir kr.,
þ.e. samstæðu með sex fyrirburasí-
ritum og nú ferðahitakassann.
Ferðahitakassinn verður einkum not-
aður til að flytja sjúka nýbura eða
fyrirbura af landsbyggðinni til með-
ferðar á barnaspítalann eða til
hjartaaðgerða erlendis.
Kvenfélagið Hringurinn var stofn-
að 1904 og er líknarfélag sem ein-
beitir sér að málefnum sjúkra bama.
í félagið eru 300 konur skráðar en
virkir félagar eru um 100. Hringur-
inn byggði Kópavogshælið á sínum
tíma fyrir berklasjúklinga og beitti
sér síðan fyrir stofnun bamaspítala
sem opnaði 1965 og fékk nafnið
Bamaspítali Hringsins.
Hringskonur vinna nánast allt árið
að ijáröflun. Jólabasar var haldinn í
byijun nóvember, en jólakortasala
er nú í fullum gangi. 6. desember
verður haldið jólakaffí og happdrætti
í Hótel íslandi. Þá stendur félagið
fyrir páskabasar á vorin og minning-
arkort hafa verið seld síðan 1914.
Kvenfélagið Hringurinn var fyrsta
líknarfélagið sem hóf útgáfu og sölu
minningarkorta.
Næsta stórverkefni félagsins er
þátttaka í byggingu nýs og fullkom-
ins barnaspítala á Landspítalalóð-
inni, en mikil þrengsli há starfsemi
spítalans. Fjársöfnun er þegar hafín
í þeim tilgangi og að sögn kvenfé-
lagskvenna hefur almenningur alla
tíð stutt dyggilega við bakið á þeim.
JON ORMUR
HALLDÓRSSON
Löndin
i suörí
JÓN
,lC
l ~ , I ■A'4i,V
c
Þaö veröur œ nauösynlegra aö hugsa
um heiminn sem heild og þess vegna
á bókin LÖNDIN í SUÐRI erindi til
allra þeirra sem láta sig þróun
heimsmála einhverju skipta.
Þar er rakin stjórnmálaþróun í þeim
heimshlutum sem hafa veriö nefndir
þriöji heimurinn og eru heimkynni
fjögurra fimmtu hluta mannkyns.
Einnig er fjallaö um hungriö í
heiminum, mannfjölgunarvandann
og þróunaraöstoö sem
Jón Ormur lítur á frá nýju og
óvenjulegu sjónarhorni.
og menning
LAUGAVEGI18, SÍMI (91) 24240 & SÍÐUMÚLA 7-9, SÍMI (91) 688S77
HVlTA HÚSIÐ / SiA