Morgunblaðið - 06.05.1993, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ DAGLEGT LÍF FIMMTUDAGUR 6. MAÍ 1993
TÍMI sumardekkja er nú genginn í garð og á þessum árstíma standa
bíleigendur gjarnan frammi fyrir þeirri spurningu hvort þeir eigi að
kaupa ný dekk undir bílinn eða láta sóluð duga. Hjá Hjólbarðahöllinni
fengust þær upplýsingar að aðeins munaði 3.080 krónum á ganginum
á nýjum og sóluðum dekkjum undir bílinn með vinnu og jafnvægisstill-
ingu.
Ný og sóluð dekk
hafa lækkað í verði
VERÐMUNUR nýrra og sólaðra hjólbarða hefur minnkað verulega á
undanförnum árum, sérstaklega með tilkomu hjólbarða frá Kóreu, en
ekki var óalgengt áður að ný dekk væru helmingi dýrari en sóluð.
„Innflutningur kóresku dekkjanna
hófst árið 1989 og bjóða flest hjól-
barðaverkstæðin upp á þau þar sem
að verðið er talið mjög hagkvæmt
auk þess sem þau hafa reynst vel,“
segir Magnús Amarson, skrifstofu-
stjóri hjá Hjólbarðahöllinni í Fells-
múla. „Og annað sem gerði það að
verkum að munurinn minnkaði all-
vemlega var að bæði 1986 og svo
aftur 1988 voru aðflutningsgjöld
felld að verulegu leyti niður af hjól-
börðum. Fyrir þann tíma vom hjól-
barðar hátollavara með 40% tolli og
24% vömgjaldi. Tollurinn er nú ) im-
inn niður í 10% og vömgjaldið • nú
ekkert. Þetta gerðist í tveimur { fong-
um og síðan bættust við ódý, dekk
frá Kóreu.“
Svo dæmi sé tekið kostar nýtt
175/70 13 tommu Khumo-sumar-
dekk frá Kóreu 4.300 krónur í Hjól-
barðahöllinni. Samkvæmt því kostar
gangurinn undir bílinn, þ.e.a.s. fjög-
ur dekk, 17.200 krónur. Að við-
bættri vinnu við umfelgun og jafn-
vægisstillingu, sem er kostnaður upp
á 3.740 kr., nemur heildarkostnaður-
inn 20.940 kr.
Til samanburðar má geta þess að
sóluð dekk á sama stað kosta 3.350
krónur og ný Michelin-dekk 5.600
krónur, en þau em evrópsk að upp-
mna.
Aftur á móti munu EES-samning-
ar gera það að verkum að gjöld
hækka á hjólbörðum, sem framleidd-
ir em utan Evrópu, og lækka á hjól-
börðum, sem framleiddir em innan
Evrópu. Þannig kæmi verðmunur
Kumho og Micheiin til með að
minnka um 6-7% með tilkomu EES.
Góð meðferð hráefnis frá
fyrstu hendi gefur besta raun
HIÐ rótgróna fyrirtæki Síld og
fiskur, sem framleiðir undir
vörumerkinu Ali, hefur nú tekið
í notkun loftskiptar áleggsum-
búðir, sem valda því að innihald-
ið klessist ekki saman heldur eru
sneiðarnar lausar hver frá ann-
arri. Jafnframt er hafin fram-
leiðsla á Ali-bita, sem er salami-
pylsa, og að sögn forsvarsmanna
er Ali-bitinn afar ljúffengur sem
„snakk“ á meðan menn kneyfa
ölið enda meiningin að beina
honum helst inn á ölstofur.
Daglegt líf brá sér í Hafnarfjörð-
inn fyrir skömmu til að kynna sér
þá starfsemi, sem fram fer í ís-
lenskri kjötvinnslu, en þess má
geta að Síld og fískur á hálfrar
aldar afmæli á næsta ári. Hjá fyrir-
tækinu starfa liðlega 30 manns.
Eigandinn, Þorvaldur Guðmunds-
son, vakir yfir fyrirtækinu og vel-
ferð þess þó kominn sé á níræðis-
aldur og starfsmenn unnu sömu-
leiðis hörðum höndum við kjöt-
skurð, pylsugerð, pepperonigerð og
pökkun svo eitthvað sé nefnt.
Ég var að sjálfsögðu drifín í
búningsklefann áður en kom að
kynnisferð um fyrirtækið, þar sem
ég fékk slopp og net yfir hárið
enda komst ég fljótlega að því að
hreinlæti er í hávegum haft þar
innan dyra og vélvæðing sam-
kvæmt nýjustugerð. „Þegar tæknin
hefur tekið völdin eru möguleikarn-
ir á hreinlæti miklir og það er ein-
mitt hreinlæti sem við leggjum of-
uráherslu á,“ segir Sófus Sigurðs-
son, sölumaður hjá Síld og físki.
Allt kjöt kemur frá svínabúi á
Vatnsleysuströnd, þar sem eru milli
sex og sjö þúsund gripir. Slátrað
er á mánudögum og þriðjudögum
og koma skrokkamir hangandi í
kældum bílum beint inn í kældan
skurðarsal, sem tekin var í notkun
í desember sl. Þar vinna faglærðir
Faglærðir kjötiðnaðarmenn að störfum í nýrri kældri viðbyggingu
fyrirtækisins.
Morgunblaðið/Júlíus
Loftskiptar umbúðir og Ali-biti Pepperoni
eru meðal nýjunga hjá Síld og
fiski.
kjötiðnaðarmenn við kjötskurðinn,
en þess má geta að aðeins er notuð
bandsög í gegnum bein. Annars er
handskorið með hnífum.
„Tæki og kæling skipta afar
miklu máli og góð meðferð á hrá-
efni frá fyrstu hendi gefur besta
raun,“ segir Einar Sigurðsson,
framleiðslustjóri. Pökkunarsalur
fyrirtækisins er einnig kældur, en
þess má geta að um sl. áramót tók
gildi ný reglugerð, sem kveður á
um að pökkunar- og vinnslusalir
kjötvinnslna skuli vera kældir þó
enn sé víða pottur brotinn í því efni.
Þess má að lokum geta að með-
alálagning verslana á unnum kjöt-
vörum nemur um 30% fyrir utan
virðisaukaskatt, en eftir að sá
skattur leggst á er álagningin kom-
in í um 60%, þar sem 'að virðísauka-
skatturinn leggst jafnframt á
álagningu kaupmannsins. ■
JI
Austurlandakeimur
hjá grillurum í sumar
Kjötafgreiðslumenn verslana eru nú að undirbúa sig fyrir grillvert-
íð sumarsins.
Hin síðari ár hefur fjölbreytileiki
kjötborða i verslunum aukist til
muna og er víða kappkostað að
bjóða upp á þvi sem næst tilbúna
rétti, útivinnandi fólki til mikilla
þæginda. Kjöt og fiskmeti er að
fá kryddað eftir kúnstarinnar
reglum, marinerað, í sósum og
jafningum með eða án grænmetis
og þarf lítið annað að gera þegar
heim er komið en stinga því í ofn
eða skella á pönnu í fáeinar mín-
útur og rétturinn er tilbúinn á
borðið.
gg* Hópur kjötafgreiðslumanna
SS og fleiri í matvælaiðnaði voru
JT samankomnir í Hafnarfirði ekki
SSS alls fyrir löngu, nánar tiltekið
í Matreiðsluskólanum okkar, og
J voru þeim kynntar ýmsar
kryddnýjungar. Við eldavélina
stóðu þau Jónas Þór kjötverk-
^ andi og breski matvælafræð-,
^ ingurinn Martina Bainbridge
þegar Daglegt líf leit inn.
Martina starfar hjá þýska krydd-
fyrirtækinu Raps og kom til að kynna
austurlenska línu fyrirtækisins, alls
110 kryddblöndur og er hún sjálf
hugmyndasmiður flestra. Eí að líkum
lætur mun austurienskra áhrifa gæta
í íslenskum kjötborðum á næstunni.
Mörg kryddin innihalda svokallað
húðað salt, sem dregur ekki safann
úr kjötinu eins og venjulegt salt ger-
ir. Því er grillurum ráðlagt að salta
ekki kjöt fyrr en grillun er um það
bil hálfnuð. „Ég hef unnið í krydd-
bransanum í 7 ár. Það er í raun
ekki hægt að læra kryddsamsetningu
í neinum skóla svo ég hef byggt
þetta á eigin reynslu með því að
umgangast Austurlandabúa í Bret-
landi og ferðast til Austurlanda og
kynnt mér matreiðsluhefðir í hveiju
landi,“ segir Martina.
Umboðsaðili Raps er Katla hf., en
fyrir utan austurlensku línuna, er
Katla með á lager yíir 200 tegundir
af öðrum kryddum, marineringu og
sósum, sem enn eru ekki komin á
almennan neytendamarkað, og eru
þær aðeins seldar til verslanna, veit-
ingahúsa og annarra stærri aðila.
„Krafa neytandans er að geta geng-
ið að vörunni tilbúinni og nánast
foreldaðri. Við erum með kynning-
unni að undirbúa kjötafgreiðslumenn
fyrir grillvertíð sumarsins," segir
Jónas Þór.
Þýsku kryddblöndurnar kvað
Martina að sjálfsögðu vera hemað-
arleyndarmál. En þar sem Jónas Þór
er mikill áhugamaður um krydd lét
hann okkur í té uppskrift af krydd-
blöndu, sem hann sagði að færi ís-
lenska fjallalambinu sérstaklega vel.
Daglegt líf mælir að sjálfsögðu með
því að kryddblanda Jónasar verði
prófuð þegar grillin verða tekin fram.
I uppskriftinni er grunnurinn kart-
öflukrydd, sem oft er notað á fransk-
ar kartöflur. Mylja skal laufkryddið
saman við svo það blandist vel. Eins
og gengur er smekkur manna
misjafn, en hægt er að bera kryddið
á steikina um leið og grillað er eða
deginum áður.
Kryddblanda
50 g kartöflukrydd
3 tsk. sítrónupipar
3 tsk. oregano
3 tsk. majoram
Bæta má jafnframt 150-200 g af
matarolíu út í kiyddblönduna líki
mönnum það betur og þá ber að
pensla hana á kjötið. Olían er óþörf
vilji menn þurrkrydda.
Jónas Þór segir að fólk sé allt of
hrætt við að prófa sig áfram með
Martina Bainbridge kynnti aust-
urlenska kryddlínu fyrir kjötaf-
greiðslumönnum og öðrum aðil-
um í matvælaiðnaði.
kryddtegundir og þó t.d. standi utan
á einni kryddtegund að hún sé ætluð
á svín, geti hún allt eins átt við lamb
eða naut. „Kjötið, sem við eigum er
misgott, gæðanna vegna. Þumal-
puttareglan segir okkur að svínakjöt
sé best vegna þess að eldið er mjög
gott og kjötið ávallt ferskt. Smekk-
urinn getur aftur á móti verið annað
mál. Lambakjöt er síðan mjög gott
á grillið, en ferskleika vantar þegar
búið er að frysta það. Frystingin
sprengir safakúlur kjötsins. Við þíð-
ingu rennur safínn úr kjötinu væri
til ef kjötið væri ferskt. Nautakjöt
er gott að því leyti að það er alltaf
fáanlegt ferskt, en þar vantar betri
framleiðslu. Menn þurfa að ala grip-
ina betur og fita þá svo að þeir skili
betra kjöti. Fitan er gæðastimpill
allra kjöttegunda því hún segir til
um eldi viðkomandi skepnu," segir
kjötverkandinn að lokum. ■
Leiðbeiningar
um vegabréfsáritun
ÍSLENDINGAR á leið til Banda-
ríkjanna geta fengið sérstök
eyðublöð sem Flugleiðir hafa lát-
ið útbúa ef þeir eru án vega-
bréfsáritunar. Þessu eyðublaði
er síðan skilað útfylltu til banda-
ríska útlendingaeftirlitsins við
komuna. Leiðbeiningarnar eiga
að tryggja að allir geti fyllt rétt
út.
Bandarísk yfirvöld heimila ís-
lendingum, svo og borgurum tutt-
ugu annarra landa, að koma til
landsins án vegabréfsáritunar.
Þessu fylgir sú kvöð að fylla rétt
út umrædd blöð og ættu þessar
leiðbeiningar því að vera til hins
mesta hægðarauka. ■
Vínkvöld
á Litlubrekku
FYRSTA vínkvöld mat-
reiðsluklúbbs Vöku/Helga-
fells, Nýrra eftirlætisrétta,
verður 12. maí í Litlubrekku,
og hefst kl. 20.30.
Þar fræðir vínráðgjafi
klúbbsins, Steingrímur Sigur-
geirsson, gestina um helstu vin-
héruð Frakklands og sérkenni
þeirra, m.a. Elsass, Búrgúndí
og Bordeaux. Steingrímur
varpar ljósi á þann mun, sem
er á vínum frá mismunandi
héruðum og gestir fá að bragða
á nokkrum hvítvínum og rauð-
vínum.
Þeim, sem vilja auka vitn-
eskju sína á vínum, er bent á
að láta skrá þátttöku hjá
klúbbnum. ■