Morgunblaðið - 24.08.1993, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. ÁGÚST 1993
.O^SSSS^
<4
£
&
£
C^GI65-S.**
AFGASRULLUR
fyrir bilaverkstæói
'‘\\hrr
Olíufélagið hf
603300
*®K)
(xyw
Skjótvirkur stíflueyðir
Eyðir stíflum
fljótt
• Tuskur
• Feiti
• Lífræn efni
• Hár
• Dömubindi
• Sótthreinsar
einnig lagnir
One Shot fer
fljótt að stíflunni
af því að það er
tvisvar sinnum
þyngra en vatn.
Útsölustaðir:
Shell- og Esso
-stöðvar
og helstu byggingavöru-
verslanir.
Dreifing: Hringás hf.,
sími 677878 - fax 677022
SJÁLFVIRKI
OFNHITASTILLIRINN
Kjörhiti í
hverju herbergi.
= HÉÐINN =
VERSLUN
SELJAVEGI 2 SÍMI 91-624260
Hverra er ábyrgðin?
eftirHelgaF.
Arnarson
Hinn 11. ágúst sl. birtist í Morg-
unblaðinu undir þessari fyrirsögn
grein um gervigrasvelli eftir Konráð
Eyjólfsson. í greininni er gagnrýnt
hvernig staðið hefur verið að fram-
kvæmdum á þessu sviði hér á landi
af hálfu sveitarfélaganna en einnig
er vegið að þeim íþróttafélögum
sem átt hafa hlut að máli og þá
sérstaklega Íþróttafélaginu Leikni.
Þá eru í greininni nokkrar fullyrð-
ingar sem eru hreinlega rangar.
Hér á eftir verður leitast við að
svara þeirri gagnrýni sem sett er
fram í umræddri grein og leiðrétta
þær rangfærslur sem þar eru.
Greinarhöfundur telur óeðlilegt
að sveitarfélögin hafi ekkert með
val á efnum, gæði eða eftirlit með
völlunum að gera, heldur sé það
alfarið látið í hendurnar á stjórnum
íþróttafélaganna sem enga sér-
þekkingu hafi á þessu sviði. Litlu
skipti þótt þau ráði sér einhveija
verkfræðinga til ráðgjafar því að
þeir hafi lítið að segja. Varðandi
knattspymuvöll Leiknis, þá sótti
félagið um styrk til Reykjavíkur-
borgar vegna byggingar vallarins.
Með þeirri umsókn voru lagaðr fram
áætlanir um framkvæmdir, það er
hvernig völlurinn yrði uppbyggður
0g kostnaðaráætlun vegna hans.
Ekki var farið út í framkvæmdir
fyrr en Reykjavíkurborg hafði sam-
þykkt báðar áætlanimar. Reykja-
víkurborg hafði þannig töluvert með
það að gera hvernig völlurinn yrði
byggður.
Hingað til hef ég talið að menn
réðu til sín verkfræðinga og aðra
sérfræðinga til ráðgjafar á þeim
sviðum sem þeir hefðu ekki sjálfir
sérþekkingu á. Þeir verkfræðingar
sem íþróttafélagið Leiknir fékk sér
til halds og trausts við hönnun og
byggingu á vellinum vora Árni
Björn Jónasson og Guðmundur Þor-
bjömsson hjá Línuhönnun hf. Þess
má geta að Ámi átti aftur sæti í
byggingamefnd vegna byggingar
gervigrasvallar í Kópavogi. Guð-
mundur var ráðgjafi við val á gervi-
grasi Breiðabliks, sat í mannvirkja-
nefnd KSÍ og á langan kanttspyrnu-
feril að baki. Báðir þessir menn
hafa því aflað sér mikillar þekking-
ar og reynslu í byggingu gervigras-
valla. Að sjálfsögðu höfum við ekki
tekið ákvarðanir um framkvæmdir
eða val á efnum sem ganga þvert
á þeirra ráðleggingar. Þá hafa ver-
ið haldnir fundir með fulltrúum
Reykjavíkurborgar og mannvirkja-
nefnd KSÍ, bæði til að fá upplýs-
ingar frá þessum aðilum og eins til
að upplýsa þá um gang mála.
Varðandi val á milli svokallaðra
hefðbundinna gervigrasvalla og
sandgrasvalla þarf að hafa í huga
í hvaða tilgangi verið er að byggja
viðkomandi völl. Leiknir valdir
sandgrasvöll sem uppfyllir kröfur
KSÍ um gerð knattspymuvalla sem
leikið er á í íslandsmóti. í Hafnar-
firði var fyrst og fremst verið að
byggja völl sem nýttur yrði til æf-
inga þar sem á sama svæði er til
staðar góður grasvöllur sem keppt
er á. Með tilliti til þess er val þeirra
Hafnfirðinga vel skiljanlegt þar sem
viðhald og rekstur hefðbundins
gervigrasvallar er auðveldari og
kostnaður við rekstur þeirra vænt-
anlega einnig minni. Þá skal greina-
höfundi bent á að sjö til átta ár era
síðan kanttspyrnuvöllur var síðast
lagður á malbik og límdur niður.
Slíkir vellir henta illa til knatt-
spymuiðkunar þar sem þeir verða
of harðir og að sjálfsögðu þjónar
það litlum tilgangi að líma völl nið-
ur á sand. Samkvæmt þeim upplýs-
ingum sem við höfum frá Haukum
eiga þeir ekki í vandræðum með
völlinn vegna þess að hann sé að
fjúka burt.
Það er rétt að Leiknisvöllurinn
er fyrsti völlur sinnar gerðar í heim-
inum. Það sem þessi völlur hefur
umfram aðra sandgrasvelli og hafði
töluvert að segja við val á vellinum
er að í honum er minni sandur og
hann liggur ekki í yfirborðinu sem
þýðir að hættan á sandfoki er mun
minni en úr öðram tegundum sand-
grasvalla. Þá segir í greininni að
áður hafi komið fram nýjar tegund-
ir gervigrasvalla sem ekki hafi stað-
ist væntingar og vellirnir jafnvel
reynst ónýtir að tveim til þrem árum
liðnum. Þar sem greinahöfundur er
ráðgjafi hjá einum af þeim aðilum
sem voru með tilboð í völlinn þá
ætti honum að vera ljóst að í út-
borðsgögnum kom fram að gerð
væri krafa um fimm ára ábyrgð á
vellinum. Gerð skal árleg prófun á
vellinum og ef hann stenst ekki þá
staðla sem settir hafa verið um
gervigrasvelli þá er það á ábyrgð
seljandans og framleiðandans að
bæta úr því. Áhætta Leiknis er því
fyrst og fremst fólgin í því að við-
komandi framleiðandi sé ekki leng-
ur til staðar ef galli kemur fram í
teppinu. Þar sem við erum að skipta
við einn stærsta og virtasta fram-
leiðanda á yfirborði fyrir íþrótta-
velli, það er þýska fyrirtækið Bals-
am, teljum við að áhætta félagsins
í því sambandi sé í lágmarki. Þá
má geta þess að einnig bárast til-
boð frá umborðsmönnum tveggja
dótturfyrirtækja Balsam, þar á
meðal því fyrirtæki sem greinarhöf-
undur var ráðgjafi fyrir. Balsam sér
einnig um framleiðslu fyrir þessi
dótturfyrirtæki sín og það er því
undarlegt af þeim sem gefur sig
út fyrir að vera ráðgjafi og þá
væntanlega sérfræðingur á viðkom-
andi sviði að lýsa með þessum hætti
vantrausti á nýjungar frá því fyrir-
tæki sem framleiðir og þróar þá
vöra sem hann er að bjóða.
Þá er gagnrýnt hvemig staðið
var að útboði hjá Leikni. Það er
rétt sem fram kemur í greininni að
eitt tilboð hafi borist á telefaxi á
síðasta degi án þess að því fylgdu
tilskilin gögn, en fram kom að þau
höfðu verið póstsend. Engar at-
hugasemdir voru gerðar við það af
hálfu annarra tilboðshafa enda var
það tilboð með þeim hæstu sem
bárust og eflaust hafa menn talið
að litlar líkur væra á að það tilboð
skipti einhverju máli. Varðandi þá
fullyrðingu að tilboðshafar háfí ekki
verið látnir vita þegar endanlega
ákvörðun um val á teppi lá fyrir
er það rangt. Haft var samband við
alla tilboðsgjafa strax og ákvörðun
Helgi F. Arnarson
„Balsam sér einnig um
framleiðslu fyrir þessi
dótturfyrirtæki sín og
það er því undarlegt af
þeim sem gefur sig út
fyrir að vera ráðgjafi
og þá væntanlega sér-
fræðingur á viðkom-
andi sviði skuli að lýsa
með þessum hætti van-
trausti á nýjungar frá
því fyrirtæki sem fram-
leiðir og þróar þá vöru
sem hann er að bjóða.“
lá fyrir, enda höfðum við verið í
góðu sambandi við flesta af þeim
frá því tilboðin voru opnuð.
Varðandi ferð hluta byggingar-
nefndarinnar og annars af verk-
fræðingum félagsins til Evrópu þá
skal tekið fram að eftir að auglýst
var eftir tilboðum í yfírborð vallar-
ins höfðu nokkrir umboðsmenn
gervigrasframleiðanda samband og
vildu bjóða til skoðunarferðar til
sinna framleiðanda. Ákveðið var að
fara ekki í slíka ferð fyrr en tilboð
Græðgi — krabbamein
þjóðarsálarinnar
eftir Auði
Guðjónsdóttur
Áfram var vitnað í Alþýðublaðið
og skrifað: „Það hlýtur að vera
skýlaus krafa skattgreiðenda að
undanþágur séu afnumdar í skatt-
kerfinu, leikreglur verða að vera
jafnar fyrir alla.“ Tilvitnun lýkur.
Jafnaðarhugsjónin er fögur hug-
sjón, en þannig er nú einu sinni
farið að vegna eðli sumra mála
geta ekki alltaf gilt sömu reglur
um lög fyrir alla þjóðfélagsþegna.
Sú nefnd er nú situr við framvarps-
smíðar á eflaust við vanda að etja,
því ýmsir munu telja sig útvalda
til undanþágu frá greiðslu fjár-
magnstekjuskatts en ætlun ríkis-
stjómarinnar mun víst vera sú að
fáir eða engir verði kallaðir. Sú
ákvörðun er væntanlega tekin með
hliðsjón af fenginni reynslu á hinum
svokölluðu „óprúttnu náungum“
sem ávallt reyna að nota sér smug-
ur í kerfínu sjálfum sér til fram-
dráttar og skiptir þá engu máli
hvort siðleysi þeirra leiði til þess
að aðrir líði fyrir.
í því sambandi vil ég benda á
að ungt fólk er hlotið hefur háa
varanlega örorku, þegið slysa-
skaðabætur sem er framfærslulíf-
eyrir 0g reynir að fjármagna þær
t.d. í ríkistryggðum skuldabréfum
á meðan þau enn dvelja í föðurhús-
um og þurfa ekki að framfleyta
sjálfu sér.
II
Eins og fyrr segir eru slysaskaða-
bætur framfærslulífeyrir sem fólki,
sem lendir í skaðabótaskyldu slysi,
er ætlaður til daglegrar framfærslu
vegna þeirrar örorku er það hefur
hlotið og valdið hefur viðkomandi
fjárhagslegu tjóni og miska og
óhæfni til að sjá sér og sínum far-
borða að hluta eða öllu ieyti. Slysa-
skaðabætur vegna líkamstjóns era
því oft á tíðum einu lífstekjur þeirra
er háa varanlega örorku hafa hlotið
ásamt mánaðarlegum greiðslum frá
Tryggingastofnun ríkisins og verða
þær bætur að endast, jafnvel langa
ævi.
Uppgjör slíkra bóta jafngildir
kjarasamningi, sem undirritaður er
af bótaþega eða staðgengli hans
og löglærðri manneskju. Ekki er
heimilt samkvæmt lögum að skatt-
leggja slysaskaðabætur og því síður
hefur verið reiknað með því við
uppgjör slíkra mála að fjármagns-
tekjuskattur yrði lagður á áunna
frámtíðarvexti bótanna. Þeir vextir
hafa verið hugsaðir sem kauphækk-
un bótaþega, þar sem lífslaun hans
hafa verið gerð upp í eitt skipti
fyrir öll, oft á unga aldri og heftir
hann því ekki aðra leið færari en
fjármögnun til að hækka laun sín
i átt að þeim launahækkunum er
verða á almennum vinnumarkaði.
Löglært fólk er undirritar kjara-
samninginn leggur ríka áhersla á
við bótaþega, sérstakleg ef börn og
Auður Guðjónsdóttir
„í Staksteinum Morg-
unblaðsins 18. ágúst
síðastliðinn var vitnað í
leiðara Alþýðublaðsins
um að nefnd á vegum
fjármálaráðherra sæti
að störfum við að semja
frumvarp til laga um
fjármagnstekjuskatt. “
ungt fólk á í hlut, að ætlast sé til
að bætumar séu ávaxtaðar við
bestu mögulegu skilyrði.
Fari svo að fjármagnstekjuskatt-
ur verði lagður á áunna vexti af
slysaskaðbótum bendir allt til að
verið sér að ógilda löglega gerða
kjarasamninga sem áratuga hefð
er fyrir að undirritaðir séu á slíkan
hátt. Efamál er hvort slík lögskipuð
kjaraskerðing standist lög frekar
ÞESSAR stúlkur héldu hlutaveltu til styrktar Rauða krossi íslands
og varð ágóðinn 1.085 krónur. Þær heita Rósa Hildur Bragadóttir,
Fjóla Kristín Bragadóttir og Svana Ágústsdóttir.