Morgunblaðið - 08.12.1993, Side 45

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 1993
45
Engum að treysta
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Sagabíó:
Líkamsþjófar („Body Snatch-
ers“).
Leikstjóri Abel Ferrara. Tónlist
Joe Delia. Kvikmyndatökustjóri
Bojan Bazelli. Aðalleikendur
Terry Konney, Gabrielle Anw-
ar, Billy Wirth, Meg Tilly, For-
est Whitaker, R. Lee Ermey.
Bandarísk. Warner Bros 1993.
Þriðja kvikmyndagerð vísinda-
skáldsögunnar Invasion of the
Body Snatchers gerist í samtím-
anum á herstöð utanvið borgina
Selma í Alabama. Efnafræðingur-
inn Konney er sendur ásamt fjöl-
skyldu sinni af umhverfísmála-
ráðuneytinu til að kanna þar að-
stæður. Dóttir hans á táningsaldri
(Anwar) og lítill sonur komast
fljótlega að raun um að ekki er
allt sem skyldi og smám saman
kemur voðalegur sannleikurinn í
ljós; einn af öðrum verða líkamar
íbúa stöðvarinnar bólstaðir vera
utanúr geimnum, verða sálar-
lausar afturgöngur, gjörsneyddar
mannlegum tilfínningum. Þessi
aðskotadýr læðast að mönnum í
svefni, vel að merkja.
Fyrsta bráð geimveranna í fjöl-
skyldu efnafræðingsins er hús-
móðirin (Tilly), hin þráast við en
að lokum er Anwar ein fárra eftir-
lifandi jarðarbúa, en tekst henni
að vara við hættunni?
Það er afar freistandi að líta á
Líkamsþjófana sem pólitíska alle-
góríu, þjóðfélagsádeilu þar sém
engum er treystandi. Sagan ein-
kennist af ofsóknarkennd á háu
stigi, á sínum tíma vildu menn
meina að frumgerð hennar (leikstj.
Don Siegel ’56) væri dulbúin
gagnrýni á nornaveiðar McCart-
hys um miðja öldina þegar engin
gat öðrum treyst í Hollywood, vin-
áttan vildi rista grunnt hjá mörg-
um þegar framinn var í hættu.
Aðrir sneru dæminu við og sögðu
verkið fjalia um sofandahátt
bandarísku þjóðarinnar gagnvart
kommúnismanum. Sjálfur lét Si-
egel hafa það eftir sér að líkams-
þjófarnir væru samstarfsmenn
sínir í kvikmyndaborginni, heila-
og tilfinningalausir andskotar sem
stjómuðust fyrst og fremst af
blindri fégræðgi.
Þannig má velta hinni ísmeygi-
legu skáldsögu Jacks Finneys fyrir
sér og má lengi fínna á henni nýj-
ar hliðar og skilgreiningar. Ferr-
ara, sem kunnastur er fýrir ofbeld-
isfullar en athyglisverðar lýsingar
sínar á undirheimum New York
(China Girl, King of New York,
Bad Lieutenant), skírskotar hér til
kynslóðabilsins, ef eitthvað er.
Engin vill hlusta á unglingana frek-
ar en fyrri daginn. Þetta er þó alls
ekki markvisst, í rauninni hefur
Ferrara sáralitlu að bæta við snilld-
arverk Siegels og Phil Kaufman
stjómaði mun betri endurgerð þess
árið 1978. Að þessu sinni er mikil
áherslajögð á ofbeldi og æsing í
stað þess að virkja hið óhugnan-
lega, sálræna inntak sögunnar, tor-
tryggnina og óttann. Það kemur
svo sem ekki á óvart þegar Ferr-
ara á í hlut. En hann hefur sannað
það að hann á betra handrit skilið.
Leikstjórinn fær lítinn stuðning
frá leikhópnum sem samanstendur
mestan hluta af hálfgerðu ut-
angarðsfólki í kvikmyndaborgar-
inni. Rullurnar bjóða reyndar ekki
uppá tilþrif en hér kemst engin
uppaf flatneskjunni. Betri kostur
að leita gömlu myndirnar uppi.
Veröld ný og vond
Kvikmyndir
Arnaldur Indriðason
Ungu Ameríkanarnir („The
Young Americans“). Sýndi í
Háskólabíói. Leiksljóri og hand-
ritshöfundur: Danny Cannon.
Aðalhlutverk: Harvey Keitel,
Viggo Mortensen, Craig Kelly,
Ian Glen, Keith Allen.
í bresku spennumyndinni Ungu
Ameríkanamir - frægust hér
heima af því Björk Guðmundsdótt-
ir á lag í henni - kenna Bretar
Bandaríkjamönnum um hvernig
komið er fyrir þeim í glæpamálum.
Við höfum glæpina þeirra, hvers
vegna ættum við ekki að hafa
löggurnar þeirra? segir bresk
lögga um bandarískan starfsbróð-
ur sinn, leikinn af Harvey Keitel,
sem kominn er frá Los Angeles
til Lundúna að vinna í morðmáli.
Glæpamenn af gamla skólanum
hafa týnt tölunni að undanförnu
og böndin beinast að ungu mönn-
unum, „ungu Ameríkönunum“,
sem byggja á dópsölu og blóð-
ugum morðum og ætla að ryðja
allri fyrirstöðu úr vegi.
Myndin, undir leikstjóm Danny
Cannon sem einnig skrifar handrit-
ið, lýsir veröld nýrri og vondri í
undirheimum Lundúna og tengir
hana áhrifum frá Bandaríkjunum.
Það er eins og breskur glæpalýður
sé nokkumveginn alveg stikkfrí og
var bara ljúfur og góður og löggan
vinaleg með sína skrítnu hatta þar
til „ungu Ameríkanamir“ tóku við.
Heldur er það einfeldningsleg
heimsmynd en auðvitað þægileg
þeim sem leita einfaldra lausna
með bæði augun lokuð.
Þetta flækist ekkert verulega
fyrir manni fyrr en eftir á því
Cannon heldur lengst af ágætum
hraða í frásögninni. Bandarískur
dópsali er kominn í bæinn og ræð-
ur unga og afvegaleidda heima-
menn til að fara um myrðandi þá
glæpamenn af gömlu sortinni sem
vilja ekki líta við dópi (þráðurinn
Hjálþ, gifting („Hjelp, min datt-
er vil giftes"). Sýnd í Laugarás-
bíói. Leiksljóri: Per Pallesen.
Aðalhlutverk: Kurt Ravn, Peter
Schröder, Michelle Bjorn And-
ersen, Nils Olsen.
Hreinræktaðar danskar gaman-
myndir sem við þekkjum kannski
best af myndunum um Ólsengeng-
ið em geðþekkar þijúbíómyndir,
óttaleg endaleysa en með ljúfum
og fullkomlega meinlausum hú-
mor í bland við mishlægileg atvik
og sérstaklega ýktar persónur. Í
þá veru er myndin Hjálp, gifting
sem Laugarásbíó sýnir núna um
ótrúlega verðmætt málverk eftir
Van Gogh er lendir á villigötum
fyrir tilverknað smákrimma.
Myndin er ánægjuleg tilbreyt-
ing í bíólífið og góður kostur þeim
í Guðföðumum 1 t.d.). Ungling-
arnir em þungvopnaðir og hyggja
á frama með ameríska vininum
og hlýða vel skipunum hans en
ungum dreng þykir nóg komið og
tekur upp samstarf við lögregluna
í tilraun til að koma Bandaríkja-
manninum og hans hirð undir lás
og slá.
Danny Cannon er undir meiri
áhrifum frá bandarískum bíó-
myndum en glæpalýðurinn hans
er frá bandarísku glæpalífi. Mynd-
in er eins og snýtt útúr Hollywood
og lítur öll út eins og hér fari ein-
um of ákafur leikstjóri sem vilji
sanna hvað hann getur. Hún er
mikið tekin í dimmbláu og ógn-
andi ljósi og er alltaf aðeins of
sem mest blöskrar flæðið af amer-
ískum ofbeldismyndum til lands-
ins. Danskar gamanmyndir voru
áður algengar í kvikmyndahúsun-
um hér, óþarfi er að minna á rúm-
stokksmyndirnar, en nú er öldin
önnur. I Hjálp, gifting ræna smák-
rimmar tveir Van Gogh-verkinu
af grimmúðlegum Japana (dæmi-
gert), rífast um fenginn góða og
leikurinn berst í lítið, danskt og
sólríkt bæjarfélag úti í sveit þar
sem bróðir annars krimmans er
bæjarstjóri með vafasama fortíð
sjálfur. Rakari staðarins, sem ótt-
ast það mjög að geta ekki fjár-
magnað brúðkaup dóttur sinnar,
flækist í spilið og eiginkona bæjar-
stjórans með honum.
Hér er á ferðinni kannski full
vitleysislegur farsi en aldrei leiðin-
legur þótt hann leyfi sér að fara
smart í útliti og góð með sig í
myndatöku. Persónugerðimar em
einfaldar og klisjukenndar lögg-
utýpur með ónýt hjónabönd, mút-
ur og verulega starfsþreytu í and-
litinu og hasarinn er ofbeldisfullur
og snaggaralegur en svo getur
Cannon líka verið svo hátíðlegur
í upphafínni mærð með næstum
ærandi sinfóníutónlistina í bak-
grunni að það er eins og maður
sé dottinn inn í aðra bíómynd.
Harvey Keitel tekur sig ágæt-
lega út innan um breska kollega
sína, yfirlætislaus og eðlilegur í
hlutverki utanaðkomandi lög-
reglumanns sem fer sínu fram og
breski leikhópurinn stendur sig
með prýði.
út í alvarlegheit undir lokin í ólík-
legri ástarsögu, sem hlýtur ham-
ingjusamleg endalok. Farsinn
gengur mest út á rugling með
töskur og eltingarleiki við þýfið,
misskilning og misgáning eins og
vera ber. Persónugerðin er öll
sáraeinföld og í raun of marg-
þvæld til að koma á óvart en hún
getur verið kómísk.
Hinar og þessar aukapersónur
staðarins blandast inní söguna og
leikararnir eru ágætlega innstilltir
á grínið. Leikstjórinn Per Pallesen
gerir engin undur en heldur ágæt-
lega á spöðunum. Þótt hvergi sé
neinum frumleka fyrir að fara og
myndin sýni það helst að dönsk
gamanmyndagerð hafí lítið þróast
frá Ólsengenginu og minni á gamla
daga í stfl og innihaldi, hefur þessi
endaleysa ágætis skemmtigildi.
Og það er gaman að fá óvænt
danska gamanmynd í kvikmynda-
húsin til að lífa uppá úrvalið.
Rakarinn raunamæddi
brother
gAUMMÉLáE
VX-1060
Allir nytjasaumar
Sjálf\’irkt hnappagat
Loksaumur
Teygjanl. beinn saumur
Skrautsaumar
Verðfrá
21.585 . “kr. stgr.
Námskeið innifalið
VÖLUSTEINNhf
Faxafen 14, Sími 679505
Umboðsmenn um allt land.
-elna
SPOR
ÍRÉTTAÁTT
Fullkomin
saumavél á
frábæru
jólatilboði,
aðeins
HANKOOK
TOARDEKKDf
á lága verðinu
Frábær vetrardekk - Einstakt verö
Verðsýnishorn stgr. Verðsýnishorn stgr.
145R12 KR. 3540 KR.3186 185R14 KR.5680 KR.5112
155R12 KR.3770 KR.3393 175/70R14 KR.5100 KR.4590
135R13 KR.3540 KR.3186 185/70R14 KR. 5440 KR.4896
145R13 KR.3660 KR.3294 195/70R14 KR.6280 KR.5652
155R13 KR. 3980 KR.3582 205/75R14 KR.7580 KR.6822
165R13 KR.4100 KR.3690 175/65R14 KR.5550 KR.4995
175/70R13 KR.4440 KR.3990 185/60R14 KR. 5980 KR.5382
185/70R13 KR.4880 KR.4392 165R15 KR.4770 KR.4293
175R14 KR.4980 KR.4482 185/65R15 KR.6420 KR.5778
Barðinn hf. Sendum gegn póstkröfu.
Skútuvogi 2 - - sími 683080
19.990
stgr.
ATH!
Hjá okkur er
námskeið og
kennsla innifalið í
verði.
Heimilistæki hf
SÆTÚNI 8 SÍMI 6915 ÖO
Þú svalar lestrarþörf dagsins
á síöum Moggans!