Morgunblaðið - 25.11.1994, Blaðsíða 8

8 FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1994
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Rannveig tekuj* vib
af Guðmundi Arna
í Guðsbænum farðu varlega, þú ert síðasti kratinn
Flutningur skóla
Undirbún-
ingur of
skammt
kominn
BORGARRÁÐ hefur sam-
þykkt bókun, þar sem lýst er
áhyggjum borgaryfírvalda
vegna undirbúnings að flutn-
ingi grunnskólans til sveitar-
félaga. Undirbúningur sé of
skammt á veg kominn miðað
við það markmið að sveitarfé-
lögin taki við skólunum 1.
ágúst 1995.
Þá segir, „Glöggt kemur
fram í frumvarpi að nýjum
grunnskólalögum að fjölmörg
atriði eru ófrágengin, en
mikilvægt er að ákvörðun um
flutninginn haldist í hendur
við önnur atriði sem honum
tengjast. Borgarráð telur að
samhliða grunnskólafrum-
varpinu þurfi að leggja fram
á Álþingi og ræða frumvarp
um meðferð kjara- og rétt-
indamála kennara. Stjórnvöld
hafa ekki enn kynnt slík frum-
vörp. Að mati borgarráðs er
ekki unnt að afgreiða grunn-
skólafrumvarpið nema fyrr-
greind fylgifrumvörp verði
afgreidd samtímis."
Kviknaði í
mótorhjóli
NEISTI hljóp í bensíntank
mótorhjóls, sem tveir ungling-
spiltar voru að sjóða í, í bíl-
skúr við Kaldaseí á miðviku-
dagskvöld með þeim afleiðing-
um að kviknaði í hjólinu.
Þegar slökkvilið kom á stað-
inn hafði piltunum, með aðstoð
föður þeirra, tekist að draga
hjólið út úr skúmum og
slökkva eldinn með slökkvitæki
sem var á staðnum.
Samkvæmt upplýsingum frá
slökkviliði sluppu piltamir án
teljandi meiðsla en talsverðar
reykskemmdir urðu í bílskúrn-
um og mótorhjólið er ónýtt.
Tveir Islendingar
til starfa á verald-
__ >
arvakt RKI
Sigurbjörg Hólmfríður
Söebech Garðarsdóttir
TVEIR íslenskir
hjúkrunarfræðing-
ar, Sigurbjörg Sö-
ebech og Hólmfríður
Garðarsdóttir, eru
að hefja störf á ver-
aldarvakt Rauða
kross íslands. Ver-
aldarvaktin er hluti
hins alþjóðlega ör-
yggisnets Rauða
krossins „World
Watch“ og er skipuð
sérmenntuðu fólki
sem fer til hjálpar-
starfa hvar sem þess
gerist þörf.
Sigurbjörg fór nú
í nóvember til starfa á sjálfsstjórn-
arsvæði Palestínumanna á Vestur-
bakkanum og Gazasvæðinu.
8 milljónir til heilsugæslu
Eftir undirritun friðarsamning-
anna milli ísraela og Palestínu-
araba hófst viðamikið uppbygg-
ingarstarf í byggðum á hernumdu
svæðunum fyrrverandi. Ríkis-
stjórnir um allan heim hétu Pal-
estínumönnum stuðningi við efna-
hagslegar umbætur og félagslega
uppbyggingu og ákvað ríkisstjórn
íslands að veita til þess 90 millj-
ónum króna á næstu þremur
árum. Þar af fékk Rauði kross
íslands 8 milljónir króna til ráð-
stöfunar og hefur verið ákveðið
að veita þeim til verkefna í heilsu-
gæslu.
Aðstæður á því sviði eru væg-
ast sagt afar bágbornar og þörfin
á skipulagðri heilsugæslu mjög
mikil, s.s. hvað varðar heilbrigðis-
fræðslu, bólusetningar, ungbarna-
eftirlit o.fl. Sigurbjörg vinnur að
þessu verkefni fram á mitt næsta
ár en þá er áætlað að annar ís-
lensku starfsmaður taki við.
Ekkert lát á skærum
Hólmfríður er nú á förum til
Jalalabad í Afganistan. Það er
miðja vegu á aðalflutningaleið
milli höfuðborgarinnar Kabul og
birgðastöðva við landamæri Pa-
kistan. Borgarastríðið í Afganist-
an hefur staðið yfir linnulítið frá
því sovéski herinn yfirgaf landið
og ekkert lát er enn á skærum
milli þeirra hópa sem bítast um
völdin í Kabul. Fórnarlömb stríðs-
ins, þarna sem annars staðar á
stríðshijáðum svæðum, eru sak-
lausir íbúar landsins, börn og
gamalmenni. Hólmfríður mun
hlynna að sjúkum og særðum á
sjúkrahúsinu í Jalalabad næstu 6
mánuðina.
Tugur íslendinga á
veraldarvakt
í frétt frá RKÍ segir að venju-
lega sé um tugur íslendinga að
störfum á veraldarvakt á hveijum
tíma. Auk þeirra Hólmfríðar og
Sigurbjargar sé nú sjö aðrir íslend-
ingar að störfum víðs vegar um
heiminn. Elín Guðmundsdóttir
hjúkrunarfræðingur er nýkomin
heim en hún vann við neyðarað-
stoð í flóttamannabúðum Rú-
andabúa í Zaíre. Dagbjartur Helgi
Guðmundsson verkfræðingur er
einnig nýlega kominn heim en
hann vann að uppbyggingu vatn-
sveitna í Bosníu Herzegóvínu.
Þjóðarátak fyrir þjóðarbókasafn
Framlög þegar
orðin 10 til 12
milljónir króna
Skúli Helgason
Eftir nær sautján
ára bið hillir loks
undir að þjóðar-
bókhlaða verði tekin í
notkun. Stúdentar hafa
af því tilefni efnt til þjóð-
arátaks til styrktar þjóð-
bókasafni og hafa hundr-
uð háskólanema veitt
átakinu liðsinni sitt á
síðstu þremur mánuðum.
Skúli Helgason, fram-
kvæmdastjóri átaksins,
tekur fram að megintil-
gangur söfnunarinnar,
sem þegar hefur skilað
framlögum að verðmæti
tíu til tólf milljónum, sé
að fjölga nýjum vísinda-
ritum á safninu. Nefnir
hann tímarit með nýjustu
rannsóknamiðurstöðum.
Aðeins með aðgangi að
nýjustu upplýsingum geti
þjóðin tekið þátt í alþjóð-
legri samkeppni á sviði
tækni og vísinda.
Skúli segir að hugmyndin að
átakinu hafi kviknað fyrir áramót
og undirbúningur staðið allt árið
með mismiklum þunga. „Hvatinn
var fyrst og fremst sá að bókakost-
ur Háskólabókasafnsins hefur ver-
ið rýr og framlög til bóka- og tíma-
ritakaupa hafa dregist saman um
rúmlega fjórðung frá árinu 1989.
Þróunin hefur komið niður á öllu
námi í skólanum enda er bókakost-
ur ein af höfuðstoðum hvers há-
skóla. Kennsla er fyrsta stoðin,
rannsóknir önnur og gott bókasafn
númer þijú,“ segir Skúli.
Hann segir að söfnunin hafi
farið fram á nokkrum sviðum í
einu. „Megináhersla hefur verið
lögð á framlög fyrirtækja. Fyrir-
tæki hafa meðal annars tekið
tímarit í fóstur. Hugmyndin geng-
ur út á að fyrirtæki greiði áskrift-
ir tímarita að eigin vali. Ég nefni
sem dæmi að lögfræðistofa greið-
ir áskrift tímarits í lögfræði í
nokkur ár. Læknastofa greiðir
áskrift tímarits í læknisfræði og
banki tímarit í viðskiptafræði.
Síðan er tímaritið merkt viðkom-
andi fyrirtæki í safninu. Fyrir-
tækjasöfnunin hefur gengið
ágætlega og hafa tuttugu til þijá-
tíu fyrirtæki þegar tekið tímarit
„ástfóstri“ þar að auki hafa fjöl-
mörg fyrirtæki styrkt okkur með
smærri framlögum.“
„Við höfum leitað út fyrir lands-
steinana og þar hafa viðbrögð ís-
lendinga og íbúa annarra ríkja
ekki verið síðri. Okkur barst til
dæmis 200.000 kr. gjöf frá íslend-
ingafélaginu í New York í tilefni
átaksins og lýðveldis-
afmælisins. Sendiráð
og sendimenn er-
lendra ríkja hafa líka
brugðist mjög vel við.
Ég nefni sem dæmi
að Bandaríkjamenn hafa gefið
bækur að verðmæti um hálfri millj-
ón króna. Goethe-stofnunin hefur
fært okkur framlag og glæsileg
bókagjöf í raunvísindum, stærð-
fræði og heimspeki hefur borist
frá Þýska rannsóknaráðinu. Síðan
eigum við von á gjöfum frá Norð-
mönnum, Dönum og Mexíkóbúum.
Hér er fyrst og fremst um bóka-
gjafír að ræða.“
„Við höfum sett mikið af skóla-
þrennum í umferð. En ekki er
hægt að gefa heildarmynd af stöð-
unni enda er um tæplega 200 sölu-
staði að ræða. Viðbrögðin hafa í
heildina verið mjög góð. Ég neita
því hins vegar ekki að mér þætti
gaman að sjá fleiri innlend stórfyr-
irtæki koma inn í átakið.“
► Skúli Helgason er fæddur 15.
apríl 1965. Skúli lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1984 og BA-
prófi ístjórnmálafræði frá Há-
skóla Islands árið 1994. Hann
starfaði sem dagskrárgerðar-
maður hjá útvarpi og sjónvarpi
á árunum 1983 til 1994.
Skúli var varaformaður stúd-
entaráðs 1991 til 1992 og fram-
kvæmdastjóri 1992 til 1993.
Hann er framkvæmdastjóri
þjóðarátaks stúdenta fyrir þjóð-
bókasafni.
- Hvernig verður farið með
afrakstur söfnunarinnar?
„Bækur og önnur gögn fara
beint í safnið. En önnur framlög
og vonandi einhver fjárveiting frá
ríkisvaldinum fara í stofnun svo-
kallaðs þjóðbókasjóðs. Við vonum
að höfuðstólinn dafni og geti orðið
vaxtarbroddur fyrir safnið.“
- Vitiðþið hverju átakinu hefur
þegar skilað?
„Við höfum slegið á að átakið
hafí til skilað framlögum og gjpf-
um fyrir á bilinu tíu til tólf milljón-
ir. Árangurinn er ágætur. En við
myndum telja hann frábæran ef
við næðum á bilinu fimmtán til
tuttugu milljónum í heildina. Síðan
er auðvitað spurning til hvaða
tímabils við erum að líta. Okkar
kynningarherferð miðaðist við 1.
desember en eftir það fýlgjum við
henni eftir enda eru beiðnir okkar
ekki teknar fyrir fyrr en eftir ára-
mót sums staðar."
- Ykkur barst nýlega framlag
frá Sony í Bandaríkj-
unum. Hvernig kom
það til?
„Við leituðum til
Ólafs Jóhanns Ólafs-
sonar, forstjóra Sony
Electronic Publishing Company,
um hvort mögleiki væri á framlagi
frá fyrirtækinu. Fyrirtækið gefur
út tölvugeisladiska með efni á
margmiðlunarformi, þ.e. með
hljóð, mynd og texta. Efnið er
mjög dýrt og lítið til af í safninu.
Ég held að safnið hafi átt tíu til
fímmtán diska í heildina. Þeir eru
að senda okkur að minnsta kosti
60 diska með alfræðiefni og fræði-
efni í einstökum greinum til viðbót-
ar. Gjöfina má því líta á sem nokk-
urs konar stofn af nýrri nýsi-
gagnadeild sem verður í safninu.
Deildin leggur áherslu á geisla-
diska, fræðslumyndbönd og fleira.
Að lokum má geta þess að vilyrði
liggur fyrir frá Ólafi um frekari
gjafir í framtíðinni.“
Sony-gjöfin
fer í nýsi-
gagnadeild