Morgunblaðið - 25.11.1994, Blaðsíða 56

Geisladiskur Sinfóníuhljómsveitarinnar hlýtur mikið lof
NÝJASTI geisladiskur Sinfóníu-
hljómsveitar Islands undir stjórn
Petris Sakaris, með verkum eftir
sænska tónskáldið Hugo Alfvén,
sem Chandos útgáfan gefur út,
i-»■ fékk mjög góða dóma í tónlistar-
tímaritinu BBC Music Magazine.
Gagnrýnandi tímaritsins, Matt-
hew Rye, lýkur lofsorði á tónverk-
in, segir meðal annars að þó
sænsk tónskáld hafi ekki notið
sömu virðingar og norsk og
finnsk, hafi Hugo Alfvén haft sér-
stöðu meðal skandinavískra tón-
skálda. Hann gefur plötunni fimm
sljörnur fyrir flutninginn og
hljómur á plötunni fær einnig
fimm stjörnur.
Kemur ekki á óvart
í greininni ber gagnrýrtandinn
saman upptöku Sinfóníunnar og
upptöku Fílharmóníuhljómsveitar
-^^tokkhólms á flestum verkanna,
undir stjórn Neemes Jarvis, og
segir að upptaka Sinfóníuhljóm-
sveitarinnar jafnist fyllilega á við
hana. I lok greinarinnar segir
hann að verulegur fengur sé að
Sinfóníuhljómsveit Islands og
þessi útgáfa geri meira en rétt-
lætatrú Chandos-útgáfunnar á
hljómsveitinni, „sem einni af
bestu hljómsveitum Evrópu".
Stjórnandinn Petri Sakari
sagði um þennan góða dóm Matt-
. hew Rye:
Útreikning’ur á
10% launahækkun
1 króna
af 20
skilar sér
AÐEINS 1 króna af hveijum
20 myndi skila sér í buddu fjöl-
skyldu með meðaltekjur ef laun
yrðu hækkuð um 10%, sam-
kvæmt útreikningum Guðna
Nielsar Aðalsteinssonar hag-
fræðings hjá Vinnuveitenda-
sambandi íslands.
Guðni segir í grein í Af vett-
vangi, fréttabréfi VSÍ, að
minnstur hluti 6.000 króna ein-
greiðslu sem samið var um í
maí síðastliðnum hafi skilað sér
sem kjarabót. Eftir skatta hafl
tekjuaukinn verið 3.500 kr., en
eingreiðslan hafi að auki haft
áhrif á hækkun lánskjaravísi-
tölu, sem hafi aukið skuldir
heimilanna um rúmlega 300
milljónir króna, eða um 4.800
kr. á fjögurra manna fjölskyldu.
Hann segir að því hafi launa-
hækkunin verið „lítil sem engin
tekjubót fyrir þorra fólks.“
Miðað við 10% hækkun
Guðni reynir að reikna út
hver yrðu áhrif 10% almennrar
launahækkunar fyrir Qögurra
manna fjölskyldu með meðal-
tekjur ASÍ, eða 200 þúsund kr.
á mánuði. Eftir tekjuskatt, líf-
eyrissjóðsgjald og lækkun
bamabótaauka eru eftir 8.710
krónur af 20.000 en síðan er
reynt að meta áhrif verðlags-
hækkunar um 5% og yfir 7%
hækkun á lánskjaravísitölu,
sem talið er að leiði af kaup-
hækkuninni. Niðurstaða Guðna
er að aukin dýrtíð og greiðslu-
byrði lána mundi kosta fjöl-
skylduna 7.700 kr. á mánuði
þannig að aðeins sætu eftir
1.010 kr. í buddunni af 20.000
^ launahækkun.
Ein besta
hljómsveit
í Evrópu
• u ■ . wm
„Þessi gagnrýni kemur ekki á
óvart því við höfum næstum alltaf
fengið góða dóma fyrir upptökur
okkar. Það sem ég met sérstak-
Iega í þessum dómi er að leik
hljómsveitarinnar er hrósað á
flutningi þessarar tegundar tón-
listar, sem er mjög krefjandi og
erfitt að spila.
Það er mjög ánægjulegt að
gagnrýnandinn ber upptöku okk-
ar saman við samkeppnisupptöku,
sem gerð var af Fílharmoníu-
hljómsveit Stokkhólms undir
sljórn Neemes Jarvis.
Ég tel að við höfum gert rétt
í því að halda okkur við skand-
inavíska músík. Þetta er næstsíð-
asta upptakan sem við vinnum
fyrir Chandos-útgáfuna. Sú síð-
asta verður gerð eftir 2 vikur á
verkum Jóns Leifs. Það er því
einstaklega ánægjulegt að fá
þessa góðu dóma núna. Ég stjórna
sinfóníutónleikunum næsta
fimmtudag og þar verða flutt flest
þeirra verka sem hljóðrituð verða
eftir tvær vikur.“
Álitsauki fyrir ísland
Hörður Sigurgestsson,
stjórnarformaður Sinfóníuhljóm-
sveitar Islands, sagði um dóminn:
„Þetta er að sjálfsögðu mjög
ánægjulegt fyrir okkur. Þetta
kemur þó íslenskum tónlistargest-
um ekki á óvart, því þeir hafa
fylgst með því hvernig hljómsveit-
in hefur þróast og orðið betri á
undanförnum misserum.
Það er mikill álitsauki og veg-
semd fyrir ísland að sinfóníu-
hljómsveitin skuli fá slíka viður-
kenningu og vegsauka í útlönd-
um. Það er okkar verkefni að
halda þessu striki."
Morgunblaðið/Kristinn
Samningamenn í nuddi
NEMENDUR í Nuddskóla Is-
lands, sem eru í starfsnámi þar
frá nuddbraut Ármúlaskóla,
buðu samninganefndum í sjúkra-
liðadeilunni I nudd í gær og vildu
nemendurnir, en 10 þeirra af 22
eru sjúkraliðar, freista þess að
nudda nefndirnar saman. Nefnd-
irnar þekktust boðið og hér sést
Fjóla Arndórsdóttir nudda for-
mann Sjúkraliðafélagsins, Krist-
ínu Á. Guðmundsdóttur, sem
virðist slappa af eftir erfitt samn-
ingsþref. Formaður samninga-
nefndar ríkisins mætti þó ekki
og aðeins fáir í ríkisnefndinni,
sem vildu ekki vera með á mynd-
Greinir á um
hvers sjúkra-
liðar krefjast
KRISTÍN Á. Guðmundsdóttir, formaður Sjúkraliðafélags íslands, segir
að meginkrafa Sjúkraliðafélagsins í samningaviðræðum við ríkið sé að
laun sjúkraliða hækki um 6% 1. janúar 1994. Þorsteinn Geirsson, formað-
ur samninganefndar ríkisins, kannast hins vegar ekki við að þessi krafa
hafi verið á samningaborðinu á undangengnum samningafundum og
segir að meginkrafa sjúkraliða hafi verið óljós krafa um samræmingu
á kjörum sjúkraliða við kjör annarra heilbrigðisstétta.
Samninganefnd ríkisins hefur
haldið því fram að kröfur sjúkraliða
séu óljósar. Á blaðamannafundi í gær
lagði nefndin fram kröfugerð Sjúkra-
liðafélagsins til vitnis um þetta.
Fyrsti liður kröfugerðarinnar hljóðar
þannig: „Lagt er til að breyta launa-
stiga sjúkraliða með það að mark-
miði að ná fram hækkun til samræm-
ingar við þá starfshópa í opinberri
þjónustu sem starfa í sambærilegu
vinnuumhverfi, vinnutíma og/eða
menntun, svo sem: hjúkrunarfræð-
inga, þroskaþjálfa, læknarit-
ara/læknafulltrúa, sóknarstarfs-
menn, og aðrar heilbrigðisstéttir.
(Lögreglumenn)"
Sjúkraliðar kölluðu blaða-
menn einnig á sinn fund í gær
og afhentu þeim kröfugerð
sjúkraliða. Þar er þessa kröfu
ekki að finna. í stað kröfu um
samræmingu á kjörum stendur:
„Launatafla Sjúkraliðafélagsins
breytist um 6% til hækkunar frá
1. janúar 1994.“ Að auki eru
kröfur um launaflokkaröðun
skilgreindar með öðrum hætti
en í þeim pappírum sem samn-
inganefnd ríkisins lagði fram.
Árangurslausir fundir
Kristín sagðist undrandi á
því að heyra að samninganefnd
ríkisins teldi þetta enn vera
kröfu sjúkraliða. „Þetta er vit-
laust plagg. Þetta var krafa
sem var í vinnslu hjá okkur á
skrifstofunni og hafði flækst
niður til sáttasemjara. Okkar
meginkrafa er um 6% hækkun.“
Þorsteinn sagði að sjúkralið-
ar hefðu lagt fram kröfu um
6% hækkun, en á síðari stigum
viðræðnanna hefði krafan um
samræmingu launa verið lögð fram.
Hann sagðist ekki vita betur en að
það væri meginkrafa sjúkraliða.
Samninganefndir ríkisins og
sjúkraliða hafa mætt á fund hjá ríkis-
sáttasemjara nær daglega síðan
verkfallið hófst fyrir hálfum mánuði.
Bæði Þorsteinn og Kristín sögðu að
samningaviðræður væru nánast á
sama punkti og við upphaf verkfalls-
ins. Enginn árangur hefði náðst.
Sjúkraliðar hafa krafist þess að
gerður verði samanburður milli launa
sjúkraliða og hjúkrunarfræðinga.
Indriði H. Þorláksson, sem sæti á í
samninganefnd ríkisins, sagði að ali-
ar upplýsingar um laun opinberra
starfsmanna lægju fyrir í kjararann-
sóknarnefnd opinberra starfsmanna.
Þar sæti hagfræðingur BSRB sem
auðveldlega gæti gert samanburð á
kjörum einstakra starfstétta. Indriði
sagði það rangt að samningaviðræð-
ur strandi á skorti á upplýsingum.
Björn Arnórsson, hagfræðingur
ÓSAMRÆMI sést við samanburð á
kröfugerð sjúkraliða, efra blaðið
kemur frá samninganefnd ríkisins
en hið neðra frá sjúkraliðum.
BSRB, hafnaði þessu og sagði að
lykilupplýsingar vantaði til að hægt
væri að meta kjarasamninginn.
Hagfræðingur BSRB segir að
launamunur sjúkraliða og hjúkrunar-
fræðinga hafi aukist úr 24-27% árið
1992 í 43,7% nú. Þorsteinn Geirsson
hafnaði þessu í gær, sagði að bilið
milli þessara stétta hefði til margra
ára verið í kringum 40%.
Ekki farið eftir reglum
UMBOÐSMAÐUR Alþingis telur að ekki hafi
verið nægilega gætt veigamikilla reglna um fram-
' kvæmd útboða, þegar smíði Vestmannaeyjafeij-
unnar Heijólfs var boðin út. Útboðshættirnir hafi
verið til þess fallnir að valda tortryggni og grafa
undan trausti á útboðinu.
23 fyrirtæki buðu í smíði Heijólfs. Þegar útboð
höfðu verið opnuð árið 1990 var leitað til fimm
þessara fyrirtækja og þau beðin um viðbótartilboð
vegna breytinga á feijunni. Síðar var svo leitað
til tveggja þeirra, þegar aftur var um breytingar
að ræða. Annað fyrirtækið fékk verkið, en íslensk-
ur umboðsmaður hins, norskrar skipasmíðastöðv-
ar, kvartaði undan afgreiðslu málsins til umboðs-
manns Alþingis.
Umboðsmaður Alþingis
gagnrýnir smíði Herjólfs
í áliti umboðsmanns segir, að útboðið hafi farið
fram í fjórum áföngum, sem fari í bága við reglur
þær sem giltu um útboð og vandaða útboðshætti.
Eftir opnun útboðs í júlí 1990 hafi borið að taka
afstöðu til þeirra á þeim fresti, sem þar hafði ver-
ið áskilinn, annaðhvort með því að hafna tilboðun-
um öllum eða taka einhveiju þeirra. Þá hafi borið
að tilkynna bjóðendum um höfnun tilboða. Þetta
hafi ekki verið gert, heldur aflað viðbótartilboða
frá tilteknum bjóðendum, fyrst fímm og síðan
tveggja, í ákveðnar breytingar á útboðsverkinu.
Umboðsmaður telur að það samrýmist ekki
þeim grundvallarsjónarmiðum, sem almennar út-
boðsreglur byggist á, að eftir opnun tilboða í
verk sé aflað tilboða í sama verk, jafnvel þótt
þar sé um breytingar á verki að ræða. „Við opn-
un tilboða er leynd um meginatriði tilboða rofin
og jafnframt hefur opnast leið fyrir bjóðendur
að hagnýta sér upplýsingar um tilboð annarra
og bæta stöðu sína. Varð sú og reyndin í máli
þessu...“
Umboðsmaður telur útboðshættina vegna smíð-
innar á Heijólfi hafa verið til þess fallna að valda
tortryggni og grafa undan trausti á útboðum.
Ekki hafi verið nægilega gætt veigamikilla reglna
um framkvæmd útboða.