Morgunblaðið - 27.11.1994, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 27. NÓVEMBER 1994 41
BREF TIL BLAÐSIIMS
19:19 og
erlent klúður
Hvað er propolis?
Frá Erlingi Erlingssyni:
FLESTIR sem fylgjast með frétt-
um Stöðvar tvö hafa eflaust veitt
því athygli hversu lítinn sess er-
lendar fréttir skipa þar. En þróun
sú sem hefur borið á að undan-
förnu er öllu alvarlegri. Undirrit-
aður hefur tekið eftir villum, mis-
tökum og jafnvel rangfærslum
oftar en eðlilegt getur talist. Lengi
vel leit ég a þetta sem mannleg
mistök og er það sjalfsagt rétt.
Dæmi um slikt er að hershöfðing-
inn Erwin Rommel var nefndur
Ernst Rommel í tengslum við
umfjöllun um innrásina í Norm-
andí.
Tvær grófar villur
Hinsvegar keyrði um þverbak
síðastliðinn mánudag (21. nóv)
þegar sagt var frá loftárásum
NATO á Ubdina-flugvöll í Krajina-
héraði Serba í Króatíu. Viðkom-
andi fréttamaður gerði sig sekan
um tvær grófar villur sem er erf-
itt að afsaka sem „mannleg mi-
stök“.
í fyrsta lagi kom fram í frétt-
inni að loftárásin væri í hefndar-
skyni vegna loftárása Serba á Bi-
hac-svæðið og að þær árasir hefðu
beinst gegn óbreyttum borgurum.
Staðreyndin er að loftárasum
Serba var aðallega beint að tveim-
ur skotmörkum. Annars vegar að
fímmtu deild stjórnarhersins sem
hefur búist til varnar í Bihac (sem
á þó að vera vopnlaust griðar-
svæði).
í þeirri árás voru að sögn eftir-
litsmanna Sameinuðu þjóðanna
notaðar bensínhlaupssprengjur
(napalm) og klasasprengjur sem
eru ætlaðar til árása á fótgöngul-
ið. Árás sú er olli mestum mannsk-
aða beindist að verksmiðju, en ein
flugvélanna sem tóku þátt í henni
var skotin niður og hrapaði á
íbúðablokk þar sem mannfall varð
töluvert. Þó varð fréttin fyrst veru-
lega vafasöm þegar reynt var að
útskýra tilefni Serba til þessara
„grimmilegu“ árása gegn
„óbreyttum borgurum". í því sam-
bandi var sagt að landvinningar
stjórnarhers Bosníu væru svo stór-
felldir og að Serbar stæðu svo
höllum fæti að þessar árásir bæru
vott um örvæntingu. En stað-
reyndin er að Serbar hafa endur-
heimt nær allt það svæði sem þeir
misstu í hendur stjórnarhersins og
eru nú að fylgja eftir þeirri gagn-
sókn með atlögu að Bihac-borg.
Fréttaflutningur þessi er að
nokkru leyti skiljanlegur í ljósi
þeirra einlitu frétta sem Vestur-
landabúum er boðið upp á frá
Bosníu, þar sem hlutirnir eru svo
gróflega einfaldaðir að hlutleysi
fréttamanna virðist útdautt. En
það er efni í aðra og lengri grein.
Með von um úrbætur á annars
ágætri fréttastofu. Þess má geta
að upplýsingar mínar eru komnar
frá CNN og Associated Press.
ERLINGUR ERLINGSSON,
stúdent í HÍ, Mávanesi 10, Garðabæ.
Frá Ragnari Þjóðólfssyni:
PROPOLIS er tijákvoða sem bý-
flugan tekur úr tijáberki og brumi
til að klæða með veggi búsins.
Þegar býflugan nemur nýtt land
byijar hún á að þekja allar rifur
og göt með propolis. Síðan byggir
hún kambinn með sexhyrndu hólf-
unum. Hólfin klæðir hún að innan
með propolis til sótthreinsunar.
Ef aðskotadýr eða hlutur slæðist
inn í búið taka þernurnar umsvifa-
laust til við að þekja hann pro-
polis svo rotnunin þegar hún fer
í gang nái ekki að veita út sótt-
kveikjum. Áður en drottningin
byijar að verpa er hólf hennar
sópað og hreinsað vandlega og
þakið propolis til að eggin klekist
út í dauðhreinsuðu umhverfi líkt
og ungbörn sem líta heiminn í
fyrsta sinn á fæðingarstofunni.
Þannig hefur býflugan öldum
saman þekkt sótthreinsunarmátt
tijákvoðunnar en hún er ekki ein
um það. Á blómaskeiði hámenn-
ingar sinnar notuðu Egyptar pro-
polis til lækninga eftir að býflugan
hafði safnað því fyrir þá. Grikkinn
Dioscorides fjallar um áhrif hennar
í læknahandbók sinni en hún var
nokkurs konar biblia lyfjafræðinn-
ar í 16 aldir. Rómveijinn Aulus
Cornelius Celsus var frægur lækn-
ir á annarri öld eftir Krists burð
og hann þekkti vel lækningamátt
propolisins. Efnið féll síðan í
gleymsku um aldir og það er að-
eins nýlega að vísindamenn endur-
uppgötva það. Árið 1977 skrifaði
Johannes Ipsen frá Háskólanum í
Árhus grein um propolis í lækna-
tímarit. Hann nefnir það virkasta
sýklalyf náttúrunnar.
Eyðir bólgu án nokkurra
aukaverkana
Síðan þá hafa æ fleiri nýtt sér
propolis til lækninga en það hefur
reynst vinna vel á öllum bólgum
jafnt innvortis sem útvortis.
Áburður úr propolis græðir sár,
vinnur gegn graftarmyndun og
hefur reynst ótrúlega seigur þegar
um erfíðar sýkingar er að ræða.
Propolistöflur eyða þvagfæra-
sýkingum, kirtlabólgum, hálsbólg-
um og bólgum í ennisbeins- og
sáldbeinsholum. Börn sem þjást
af þrálátri eyrnabólgu ná sér ótrú-
lega vel og sýkingin tekur sig
ekki upp aftur ef þau taka inn
propolis.
Það er alveg óhætt að gefa
börnum propolis, þau þurfa bara
minni skammta en fullorðnir, því
propolis er náttúrulegt efni sem
líkaminn sér sjálfur um að vinna
úr. Enginn aukaefni sitja eftir og
hreinsast ekki út og propolis hefur
ekki áhrif á eðlilega sýklaflóru lík-
amans. Þegar það er tekið í lang-
an tíma byggir það upp ónæmis-
kerfið og vinnur gegn sýkingum.
Líkt og önnur náttúruleg efni þarf
propolis heldur lengri tíma til að
vinna en verksmiðjuframleidd lyf
Býflugan veit hvað propolis er.
en á móti kemur að engar auka-
verkariir eru af neyslu þess né
heldur hætta á ofnæmisviðbrögð-
um.
Stórkostleg afurð náttúrunnar
Vitað er um ótal fleiri sjúkdóma
sem propolis hefur jákvæð áhrif á
sem of langt er upp að telja en
þó verður að minnast á kvalafulla
sjúkdóma eins og ristilbólgur,
magabólgur og magasár. í Dan-
mörku einni eru hundruð maga-
og ristilbólgusjúklinga sem nota
propolis og þakka því góðan bata.
Propolis er ein af stórkostlegum
afurðum býflugunnar, þessa
merka dýrs sem í mörgu virðist
eitt það vitrasta í náttúrunni.
RAGNAR ÞJÓÐÓLFSSON,
Amartanga 17, Mosfellsbæ.
Ég þakka skeyti og gjafir á 90 ára afmœli
mínu þann 18. október síðastliöinn.
Katrín Eiríksdóttir,
Steinsstöðum 1,
Öxnadal.
1 mánuður í tæki, eróbikk og 10 tíma Ijósakort á aðeins kr. 4.990,-'
* Einn besti tækjasalur landsins
® Reyndir þjálfarar í tækjasal
• Líkamsrækt-eróbikk-sólbaðsstofa
* Reyndu okkur með því að reyna þig í Ræktinni
• Hafðu sambanri það borgar sig * gildir til 18. desember
FROSTASKJÓLI 6 • SÍMI 12815 OG 12355