Morgunblaðið - 20.01.1995, Blaðsíða 40

40 FÖSTUDAGUR 20. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Grettir
HVA6> Stcyuoi HANN „ \
ÆTLA APVEIW pWRNA (.EN6l?{
Tommi og Jenni
Ljóska
Ferdinand
H53
.5>r siflí jpjpj
^BCop«j|hig*n
Smáfólk
ASK V0URD0G IF
HE L0AMT5 T0 COME
OUT ÁNP PlAY..
Spurðu hundinn þinn
hvort hann vilji koma
út að leika ...
Hann er að íhuga Þursinn, ég fer
málið ... út ... þorskur-
inn, ég verð
Tveir af þremur ...
þursinn, fer út ...
þorskurinn, verð inni
... einu sinni enn ...
allt í lagi, einu sinni
enn ...
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 691100 • Símbréf 691329
Hver græðir í raun
á tilvísanakerfinu?
Frá Guðrúnu Guðmundsdóttur:
ER ÞAÐ hinn almenni skattgreið-
andi og sjúklingur sem græðir í
raun og veru á tilvísanakerfinu?
Oftast er það lægst launaði og
skattpíndasti borgarínn á íslandi.
Léttist þá skattbyrði hans? Nei svo
einfalt er það ekki.
Tökum dæmi af einstaklingi sem
haldinn er ólæknandi húðsjúkdómi
t.d. psoriasis. Hér er á ferð sjúkdóm-
ur sem getur valdið sjúklingi
ómældri vanlíðan hvort heldur and-
legri eða líkamlegri, en með réttri
meðferð er hægt að halda einkenn-
unum í skefjum og getur sú með-
ferð skipt sköp-
um um þátttöku
sjúklingsins á
atvinnumarkað-
inum. Þessi ein-
staklingur fer
að sjálfsögðu
fyrst til síns
heimilislæknis
þegar hann fer
að hafa óþæg-
indi af sjúkdóm-
inum og þaðan
er honum vísað
til húðsjúkdó-
malæknis, En
með húðsjúk-
dóma eins og
marga aðra
sjúkdóma er ekki nóg að koma ein-
ungis einu sinni til læknis. Psoriasis
er sjúkdómur þar sem læknir og
sjúklingur þurfa að prófa sig áfram
til að finna réttu meðferðina og þó
hún finnist getur verið nauðsynlegt
að skipta um meðferð reglulega því
líkaminn er alltaf að mynda ónæmi
gegn hinum ýmsu lyfjum. Hér er
um sjúkdóm þar sem ævimeðferð
er oft nauðsynleg og heimsóknir til
sérfræðings nauðsynlegar oft á ári
jafnvel oft í mánuði. Eg spyr, þarf
þessi sami einstaklingur að fara í
hvert sinn fyrst til síns heimilislækn-
is og fá tilvísun áður en hann getur
farið til húðsjúkdómalæknisins?
Hvað sparast?
Annað dæmi langar mig að nefna
en það eru kvensjúkdómalæknar.
Hvers eigum við konur að gjalda?
Hér er oft um viðkvæm málefni að
ræða og erfitt fyrir konur og þá
sérstaklega ungar stúlkur að fara
til læknis almennt þegar um sér-
staka kvensjúkdóma er að ræða.
Hér er oft feimnismál á ferð og
best að þurfa að hafa samskipti við
sem fæsta og geta gengið beint að
sínum kvensjúkdómalækni. Ef kona
þarf fyrst að fara til heimilislæknis
og vera svo vísað þaðan til kvensjúk-
dómalæknis er hætt við að henni
finnist þrautagangan of erfið og
veigri sér við að fara til læknis.
Afleiðingin getur orðið sú að hún
fer of seint til læknis og í stað ódýrr-
ar og lítillar meðferðar er nú nauð-
syn fyrir dýrari og flóknari meðferð.
Hvað sparast þá þarna ef sjúkl-
ingurinn þarf fyrst að greiða 600
kr. til heimilislæknisins og síðan
1.500 kr. til sérfræðingsins? Hér er
um að ræða hreinan aukakostnað
fyrir sjúklinginn. Síðan bætist við
vinnutap, sem er tvöfalt því í stað
þess að fara bara einu sinni til lækn-
is í hveiju tilviki þarf nú sjúklingur-
Margir sérfræðingar eru með að
stöðu í Domus Medica.
inn að fara tvisvar. Síðan er enn
ein spumingin, en hún er sú hvort.
einstaklingurinn fái að velja sjálfur
sinn sérfræðing. Eða fylgir nafn á
ákveðnum sérfræðingi á tiivísun-
inni, er það sem sagt heimilislækn-
irinn sem ákveður á hvem hann
vísar?
Hér áður fyrr á meðan tilvísana-
kerfíð var og hét fundu margir ein-
staklingar fyrir því að heimilislækn-
ar sumir hveijir voru tregir til að
vísa á sérfræðinga. Þeir vildu at-
huga sjálfir hvort þeir gætu ekki
læknað sjúklinginn og ef það tókst
ekki var hann afskrifaður sem móð-
ursjúkur.
Reyndist þetta
oft hin versta
raun fyrir ein-
staklinginn þar
til að hann sá
sér ekki annað
fært en að fara
án tilvísunar til
sérfræðings og
borga útlagðan
kostnað sjálfur.
Er það þessi
sparnaður sem á
að nást með til-
vísanakerfinu?
Samkvæmt
fréttum telja
þeir sem standa
að framvarpinu um tilvísanakerfið
að sá sparnaður sem áætlaður er
að náist sé einmitt þessi sparnaður.
Aukin óþægindi
Hér er því ekki um sparnað að
ræða fýrir lægst launuðu og skatt-
píndustu borgara landsins, þeirra
skattbyrði léttist ekki neitt. Það eina
sem breytist er að greiðslumátinn
breytist. í stað þess að greiða sér-
fræðingunum í gegnum ríkissjóð,
greiða nú hinir sömu sérfræðingun-
um beint úr eigin vasa. Hér er því
aðeins verið að auka á óþægindi
þeirra sem minnst mega sín.
Undirrituð hefur ekkert á móti
spamaði í ríkisgeiranum og mætti
víða gera betur, jafnvel í sambandi
við lyfjakostnað, en við íslendingar
innbyrðum óhóflega mikið af lyfjum.
Síðan mætti gera eitthvað við þá
sem eru á örorkubótum að því er
virðist einungis vegna þess að þeir
kunna á kerfið og nenna ekki að
vinna. Þekkir undirrituð mörg dæmi
þess og öll vitum við að nóg er til
af slíku fólki hér á landi sem síðan
kemur í veg fyrir að hægt sé að
greiða þeim sem í raun þurfa á að
halda mannsæmandi bætur.
En enginn leikur sér að því að
fara til læknis að tilefnislausu, allra
síst ef sá hinn sámi þarf að greiða
1.500 kr. fyrir hveija komu.
Þannig vill undirrituð meina að
kerfíð sem nú er við lýði sé ágætt.
Hér er um mátulega háan kostnað
að ræða til þess að einstaklingurinn
hugsi sig tvisvar um áður en hann
fer til sérfræðings.
En samt er kostnaðurinn ekki svo
hár að hann komi í veg fyrir að
einstaklingurinn fari til sérfræðings
ef hann telur sig þurfa á því að
halda.
GUÐRÚN GUÐMUNDSDÓTTIR,
Hjallavegi 9, Njarðvík.
Allt efni sem birtist i Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt í
upplýsingasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu það-
an, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.