Morgunblaðið - 22.01.1995, Blaðsíða 33

Donna frjósemismælirinn
segÍT til um hvenær kona
er frjó og hvenær ekki.
SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 1995 33
MORGUNBLAÐIÐ
AFMÆLI
Er rétti tíminn
núna?
JON JULIUSSON
A MORGUN, mánu-
daginn 23. janúar, er
Jón Júlíusson kaup-
maður í Nóatúni 70
ára. Við þau aldurs-
mörk er fjölmörgum
vikið til hliðar, dyrum
er lokað að starfsvett-
vangi, áhrifaleysi á
eftirlaunum bíður í
pokahorninu. Þegar
litið er til Jóns í Nóat-
úni blasir við fánýti
þess lögmáls að binda
enda á starfsævina á
þessum tímapunkti.
Jón Júlíusson hefur
safnað dýrmætri lífsvisku í sjóð
sinn og er nánast í blóma lífsins.
Oft hefur verið á það minnt að
Konrad Adenauer var sjötugur þeg-
ar farsælt leiðtogahlutverk hans
hófst í Þýskalandi. Adenauer gekk
í fararbroddi í viðreisn þar í landi
og blómlegt þjóðríki reis úr rústum
hryggilegrar eyðileggingar.
Það er alkunna að bú Jóns í
Nóatúni og fjölskyldu hans er blóm-
legt bú. Að þeim búrekstri koma
margir nú á síðustu árum, hjónin
Jón og Oddný Sigurðardóttir kona
hans eiga barnaláni að fagna. Hóp-
ur viðskiptavina Nóatúns verslan-
anna er stór og stækkar sífellt. Það
eru ekki tilviljanakenndar orsakir
að baki velgengni Nóatúns. Sú var
tíð að starfsöm hjón lögðu nótt við
dag í lítilli verslun, þar var upphafs-
reiturinn. Við bakdyr beið lítil
Skodabifreið og þegar hurð
verslunarinnar fél að stöfum að
kvöldi var bakdyrum lokið upp og
vörum sem ekið skyldi heim til við-
skiptavina raðað í litla Skodann.
Síðan ók kaupmaður af stað og
vinnudeginum lauk einhvern tima
fyrir miðnætti.
Það var mikil starfsgleði ríkjandi
í litlu búðinni og sú starfsgleði rík-
ir enn í stórversluninni, sem nú
laðar til sín viðskiptavini á átta
stöðum. Hyggindi, framsýni og at-
orka Jóns Júlíussonar hafa lagt
svo
at-
sem
grundvöllinn að
umsvifamiklum
vinnurekstri, þar
190 manns starfa nú.
Og öllum er ljóst að
líkumar eru allar á
þann veg að meira
verði í fang færst.
En atorkumaðurinn
í Nóatúni hefur haft
fleiri járn í eldinum.
Aratuga stjórnarfor-
ystu í Sparisjóði vél-
stjóra á hann að baki,
margháttuð félags-
málastörf í samtökum
kaupmanna og trúr
uppruna sínum verið ósínkur á tíma
og' stuðning við áttahagafélag
Sandara, félagsskap þeirra sem
rætur eiga á Hellissandi. Ég heyrði
eitt sinn mætan mann segja við
Jón, þegar hann hvarf úr stjórn
ágæts félags og honum voru þökk-
uð stjórnarstörf, að samstarfið við
hann hefði verið lærdómsríkt. Und-
ir það myndu margir geta tekið,
sem átt hafa samleið með Jóni
Júlíussyni.
Sá sem þessi orð setur á blað
hefur um langa hríð átt við Jón
Júlíusson náin samskipti og gæfu-
hjólið hefur snúist hratt í haginn
þann tíma allan. Þó hefur Jón litið
þá staðreynd að mannlegu atgervi
eru skorður settar. En hvernig sem
á hefur staðið hefur aldrei brugðist
að karlmannleg og virðingarverð
afstaða mótaði viðhorf og viðbrögð.
En hugur Jóns staðnæmist ekki
einasta við átaksverkefni. Sá sem
mætir honum á förnum vegi má
vænta þess að hann sé á leið á
sjúkrahús eða þá staði aðra, þar
sem meðbræður sæta andstreymi.
Þannig er hjartalag hans við slíkar
kringumstæður, en þessum verkum
er lítt flíkað og um þau höfð fá orð.
Jökullinn sem gnæfír hátt yfír
byggðum á Snæfellsnesi er tignar-
legur og sést um langan veg.
Munnmæli og sagnir herma að
kynngikraftur stafi frá jöklinum.
Ekki verður því haldið fram í þess-
um orðum að þeir sem slíta bams-
skóm við rætur hans njóti þess á
vegferð lífsins. Hitt er jafn víst að
rétt eins og fjaliið með jökulhett-
unni fögru bregður stómm svip á
umhverfíð, þá mega byggðir við
rætur fjallsins miklast af mörgum
ágætum mönnum af þeim slóðum.
Einn í þeim hópi er Jón Júlíusson
kaupmaður. í tilefni afmælisins em
honum, Oddnýju og fjölskyldu
þeirra allri, færðar innilegar ham-
ingjuóskir.
Það hefur spurst að veisluborð
verði búið í dag, sunnudag, í Borg-
artúni 6, kl. 14.00-17.00. Þar verð-
ur án efa góður og glaðvær mann-
fagnaður, til þess er ærið tilefni.
Sigurður E. Haraldsson.
* Lítill og meðfærilegur
(álíka stór og varalitur).
* Einfaldur, fljótlegur og
auðveldur í notkun.
* Þarf engin prófefni.
* Aðeins þörf á munn-
vatni, því engin blóð-
eða þvagsýni.
* Nákvæmt próf og auðvelt
aflestrar.
* Nánast enginn rekstrar
kostnaður.
* íslenskar leiðbeiningar.
* Ódýr margnota mælir.
* Fæst í apótekum ásamt
frekari leiðbeiningum.
by David Waisglass and Gordon Coulthart
1993 Farcus Caitoons/Distnbuted by Universal Pross Syndicate
MAlíétA c$/&>öctu*a-r
■ - <
þettcL erm&gnandi. íssfccifxjr... Aann, Opnrxst e/cJcö Æ/rr etv /t>ú
heArn /n/ssé /s- Jclió. "
og þrátt fyrir skoðanaskipti leið
ekki á löngu þar til samkomulag
hafði náðst og sterkar hefðir tóku
að mótast í Menntaskólanum í
Kópavogi. í fyrstu Fagurskinnu
1976 sem er útskriftarbók stúdenta
er e.t.v. táknræn mynd af Ingólfi
fyrstu árin þar sem hann er teiknað-
ur á mikilli jarðýtu og látinn segja
við nemendur: „Þið ráðið alveg
hvernig þetta verður, en þetta verð-
ur samt svona.“
Við stofnun skólans var ráðgert
að byggt yrði yfír starfsemi hans.
Ingólfur hafíð setið í forsvari bygg-
ingarnefndar frá 1974 og mikil ein-
ing var um málið. Lóð hafði verið
valin á miðbæjarsvæði Kópavogs
og teikningar lágu fyrir, en að lokn-
um kosningum 1978 brast samstað-
an í bæjarstjórn Kópavogs og skoð-
anir urðu skiptar um staðsetningu
og þörf á nýbyggingu. Ég leyfi mér
að fullyrða að þetta voru ein mestu
vonbrigði Ingólfs á skólameistara-
ferli hans enda hafði hann unnið
að málinu af mikilli einurð og allt
virtist í höfn.
Ingólfur gefst ekki upp þótt
móti blási og gekk nú harðar fram
en nokkru sinni í baráttunni fýrir
auknu húsnæði handa skólanum.
Ég ætla ekki að tíunda hér þær
deilur sem við tóku um húsnæðis-
málin, en skólinn og starfsmenn
hans stóðu af sér þessa storma.
Málið fékk farsæla lausn er undir-
ritaður var samningur milli Kópa-
vogskaupstaðar og ríkisins um að
MK fengi til afnota húsnæði Víg-
hólaskóla frá og með skólaárinu
1983-84 á 10 ára afmæli skólans.
Þó málið væri erfítt og strítt er
mér ekki grunlaust um að Ingólfur
hefði af því nokkra skemmtan enda
nýtur hann sín hvergi betur en í
hita leiksins að ég tali nú ekki um
sé hann kominn í ræðustól.
Vissulega hafa skipst á skin og
skúrir í MK eins og í lífinu sjálfu.
Það var erfitt að stjóma framhalds-
skólum á árunum 1984-89 þegar
hvert verkfallið rak annað. Á þeim
málum tók Ingólfur af meira innsæi
og festu en margur annar enda
þaulreyndur félagsmálamaður.
Hann var m.a. í stjórn Félags há-
skólamenntaðra kennara um ára-
tuga skeið og formaður þess um
tíma.
Af kennslu Ingólfs fara margar
sögur. Hann þykir strangur kenn-
ari sem gerir miklar kröfur. Eitt-
hvað höfðu nemendur slakað á ein-
hverju sinni þannig að Ingólfur lét
þau orð falla „að það væri réttur
hvers nemanda að vita ekki neitt
eftir margra ára nám“. í næstu
Fagurskinnu höfðu nemendur bætt
um betur en þar stóð undir mynd
af Ingólfi: „Það er réttur nemenda
að vita ekki neitt eftir margra ára
nám, hann ætti að vita það, hann
hefur reynsluna!“ Þó Ingólfur þyki
strangur kennari er annað sem
nemendum er ofar í huga þegar
þeir ræða um kennslu hans en það
er þegar tignarlegt jrfírbragð hans
breytist í íþróttamannslegt og hann
þýtur um stofuna í gerfí vöðva-
stæltra forngrikkja kastandi spjót-
um og kringlum á Olympíuleikum.
Á 20 ára skólameistaraferli Ing-
ólfs í MK er eitt sem einkennt hef-
ur stjórnun skólans umfram annað
en það er að stöðug þróun hefur
verið í MK. Brautum hefur fjölgað,
skipulagsbreytingar hafa átt sér
stað, nýtt kennslukerfi tekið við,
námsráðgjöf og fomám fengið
fastan sess, ferðamálanám og öld-
ungadeild að mótast, nýbygging
orðin að veruleika, svo nokkuð sé
nefnt. Þessi þróun hefði þó aldrei
orðið ef Ingólfur hefði ekki ætíð
haft hagsmuni skólans í fyrirrúmi
og ráðið að skólanum úrvalskenn-
ara sem unnu með honum að þess-
um verkefnum.
Á síðustu árum skólameistara-
ferils síns hafði Ingólfur konur sér
við hlið sem nánustu samstarfs-
menn við stjórnun skólans og ég
held að honum hafí bara líkað það
vel. Ein er þó sú kona sem ég veit
að Ingólfur metur langt umfram
aðrar en það er eiginkona hans
Rannveig Jónsdóttir mikil mennta-
og gáfukona, cand. mag. í ensku
og kennari við Ármúlaskóla. Ég hef
oft fundið það á Ingólfi hversu mik-
inn styrk Rannveig hefur veitt hon-
um og hversu hlýtt hún hugsar til
okkar í MK.
Á síðustu misserum hefur Ingólf-
ur unnið að skólaskýrslu Mennta-
skólans í Kópavogi og mun því verki
ljúka nú í vor.
Á þessum tímamótum í lífínu vil
ég óska Ingólfí A. Þorkelssyni
heillaríkrar framtíðar. Við sem höf-
um starfað með Ingólfi í MK.eigum
honum mikið að þakka. Hann hefur
miðlað okkur af dýrmætri reynslu
sinni sem við munum búa að um
ókomna framtíð. Menntaskólinn í
Kópavogi væri með öðrum brag ef
Ingólfur hefði ekki ætíð haft vak-
andi auga með öllum þáttum starfs-
ins skólanum til heilla. Hafðu þökk
fyrir og lifðu vel.
Margrét Friðriksdóttir
skólameistari Menntaskólans
í Kópavogi.
INGÓLFUR
A. ÞORKELSSON
í TILEFNI af 70 ára
afmæli þínu vil ég
senda þér árnaðaróskir
mínar og starfsmanna
Menntaskólans í Kópa-
vogi.
Ingólfur A. Þorkels-
son var skólameistari
Menntaskólans í Kópa-
vogi frá stofnun hans
til ársloka 1993 eða
samfellt í 20 ár. Á
sumardögum 1973 var
hann skipaður skóla-
meistari að hinum nýja
skóla í Kópavogi
„þessum bæ æskunn-
ar“ þar sem hlutfall ungmenna var
hærra en í öðrum bæjarfélögum.
Ingólfur hafði lokið kennaraprófi
frá Kennaraskóla íslands 1948,
nokkrum árum síðar tók hann stúd-
entspróf frá Menntaskólanum í
Reykjavík, þá BA-próf í sögu og
dönsku frá Háskóla íslands 1959
og á árunum 1966-67 stundaði
Ingólfur framhaldsnám í sögu,
dönsku og kennslufræðum við
Kennaraháskólann í Kaupmanna-
höfn og Kaupmannahafnarháskóla.
Auk þess hafði hann lokið mörgum
námskeiðum í sögu og dönsku bæði
hérlendis og erlendis.
Það var ekki aðeins að Ingólfur
hefði mikla og góða menntun held-
ur var reynsla hans af kennslu og
skólastarfi ómetanleg. Ingólfur átti
25 ára kennsluferil að baki, er hann
hóf störf sem skólameistari MK,
lengst af í Kópavogi við unglinga-
deild Kópavogsskóla og gagnfræða-
skóla Kópavogs. Ingólfur kenndi
einnig lengi við Kvennaskólann í
Reykjavík og sinnti
stundakennslu við
Kennaraskóla íslands.
Ég hefði ekki viljað
vera í sporum Ingólfur
þessa sumardaga 1973
þá nýráðinn skóla-
meistari að skóla sem
hafði ekkert endanlega
ákveðið húsnæði, enga
kennara, enga ném-
endur og starfsemin
átti að hefjast eftir tvo
mánuði. Ég þykist vita
að þú munir seint
gleyma þessum dög-
um. Hér var réttur
maður á réttum stað. Ég sé fyrir
mér Ingólf þar sem hann, brenn-
andi af áhuga og eldmóði, tekst á
við vandann og ryður brautina enda
var skólinn settur við hátíðlega at-
höfn að viðstöddu fjölmenni í Fé-
lagsheimili Kópavogs 22. september
þetta ár. Skólinn hafði þá fengið
inni í nýrri álmu Kópavogsskóla,
11 kennarar höfðu verið ráðnir og
110 nemendur höfðu sótt um skóla-
vist.
Skóli er ekki eingöngu húsnæði,
kennarar og nemendur. Það þurfti
að móta skólabrag, setja markmið
og reglur um innra starf, umgengni
og aga. Ingólfur hefur sagt mér
að oft hafi verið skiptar skoðanir
um þessi mál fyrstu árin og ósjald-
an hafí forystumenn nemenda og
skólameistara greint á t.d. um það
sjónarmið að ekki mætti drekka á
dansleikjum og í ferðalögum, elleg-
ar að sækja skyldi skóla samvisku-
samlega og lesa vel undir tíma.
Ingólfur er maður festu og aga