Morgunblaðið - 24.05.1995, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 24. MAÍ 1995 11
FRÉTTIR
Oddmund Bye, formaður Norges Fiskarlag
Norskir sjómenn hafa
setið mjög lengi á sér
Ósló. Morgunblaðið.
ODDMUND Bye, formaður hags-
munasamtaka norska sjávarútvegs-
ins, Norges Fiskarlag, lét svo um-
mælt í gær á fundi með íslenskum
blaðamönnum að færu íslenskir sjó-
menn á eftir síldinni út í síldar-
smuguna þá hlytu norskir sjómenn
að gera slíkt hið sama í mótmæla-
skyni og utan kvóta. Engu breytti
í því efni hvað norsk stjórnvöld
segðu. Það mætti ekki gefa öðrum
ríkjum það fordæmi að veiða síldina
á alþjóðlegu hafsvæði. Til þess
væri síldin norskum sjómönnum of
hjartfólgin. „Norskir sjómenn hafa
setið mjög lengi á sér, en einhvers
staðar drögum við mörkin. Við er-
um reiðubúnir í stríð ef þörf kref-
ur, líka gegn norskum stjómvöld-
um.“
Reiða sig á úthafs-
veiðiráðstefnuna
Það kom fram í máli Bye að
Norges Fiskarlag bindur mikla von-
ir við þau samningsdrög sem fyrir
liggja á úthafsveiðiráðstefnu Sam-
einuðu þjóðanna og var auðheyrt
að Bye kunni samningsdrögin upp
á tíu fingur og hafði svör á reiðum
höndum þegar hann var spurður
um áhrif slíks samnings á fiskveiði-
deilu Norðmanna og íslendinga.
„Tvíhliða stjórnun Norðmanna og
Rússa í Barentshafi verður grund-
völlurinn að þeirri svæðisstjórnun
sem gert er ráð fyrir í samnings-
drögunum,“ sagði Bye og bætti við
að það þyrfti að semja nú þegar
við íslendinga um kvóta í Smug-
unni á grundvelli samningsdrag-
anna og það fyrir 11. júní næstkom-
andi. Þégar hann var spurður hvort
það væri ekki stefnubreyting því
Norges Fiskarlag hefði hingað til
ekki viljað ljá máls á neinum kvót-
um til Islendinga svaraði hann því
til að ef það væri gert á grundvelli
alþjóðasamningsins hlytu norskir
sjómenn að una því.
Sá kvóti myndi samt ekki styðj-
ast við sögulegan rétt íslendinga.
Veiðarnar undanfarið gætu ekki
skapað neinn rétt og íslenskir sjó-
menn gætu varla staðið í þeirri trú
að slíkar veiðar sköpuðu nokkurn
rétt. í því sambandi kom fram að
það væri mat Norges Fiskarlag að
íslensk skip undir íslenskum fána
hefðu veitt 35.000-40.000 t í Bar-
entshafi á síðasta ári en íslensk
hentifánaskip 25.000-30.000 t.
Þegar Bye var spurður hvort „ís-
lenska ákvæðið" í samningsdrögun-
um á úthafsveiðiráðstefnunni um
réttindi ríkja sem byggja afkomu
sína að miklu leyti á sjávarútvegi
styrkti ekki mjög stöðu íslands í
Smugunni svaraði hann því til að
það ákvæði myndi ekki hafa mikla
þýðingu í Barentshafi þar sem út-
hafsveiðihagsmunir íslendinga
væru í húfi heldur fremur í ná-
grenni íslensku lögsögunnar þar
sem Island hefði strandríkishags-
muna að gæta. „Þetta ákvæði getur
ekki átt við óháð fjarlægð frá mið-
unum,“ sagði hann. Bye vildi ekki
tjá sig um stærð kvóta til handa
Islendingum, það yrði að ráðast
meðal annars af stærð þorskstofns-
ins hveiju sinni.
Útfærsla í 250 mílur
Bye sagði að ef svo illa tækist
til að úthafsveiðiráðstefnan færi út
um þúfur, gerði Norges Fiskarlag
þá kröfu að smugunum yrði lokað
með útfærslu norsku lögsögunnar
í 250 mílur. Aðspurður sagði hann
að sú krafa yrði sett fram strax
4. ágúst ef úthafsveiðiráðstefnunni
lyki þá án árangurs. „íslenskir sjó-
menn áttu ekki hvað minnstan þátt
í að 200 mílna efnahagslögsaga
varð alþjóðlegt viðmið. Nú er komið
að norskum sjómönnum." Þegar
hann var spurður hvort það væri
ekki óraunhæft að ætla að nokkurt
ríki myndi virða slíka einhliða út-
færslu lögsögunnar, svaraði hann
því til og vísaði augljóslega til stöðu
Islendinga sem lítilmagnans gegn
ofureflinu: „Við höfum vissulega
ekki við Davíðsduldina að styðjast.“
Hugmyndin væri þó ekki sú að 250
mílna lögsagan yrði varanleg heldur
til bráðabirgða uns alþjóðasamning-
ar hefðu tekist. Reyndar lægi meira
á því að loka Síldarsmugunni og
að nokkru leyti karfamiðunum en
Smugunni vegna þess að á síðast-
nefnda svæðinu væri svo ólíklegt
að nýir aðilar gætu skapað sér rétt
með veiðum.
Bera kápuna á báðum öxlum
Líkt og norsk stjórnvöld hafa
gert mótmælti Bye því „að vinir
okkar í vestri“, eins og hann orðaði
það, skyldu saka Norðmenn um
tvöfalt siðgæði, að beijast gegn
smuguveiðunum en veiða sjálfir
úthafskarfa við íslensku lögsögu-
mörkin á Reykjaneshrygg. „Það eru
íslenskir sjómenn sem mættu vera
samkvæmari sjálfum sér í stað þess
að bera kápuna á báðum öxlurn,"
sagði Bye. „Það er ekki bæði hægt
að styðja óheftar veiðar á úthafinu
og verndun í þágu þess fólks sem
byggir afkomu sína á sjávarútvegi."
Morgunblaðið/Halldór
Afmæli
Hlíðaskóla
í TILEFNI40 ára afinælis Hlíða-
skóla gerðu nemendur, foreldrar
og kennarar sér glaðan dag síð-
astliðinn sunnudag. Eftir að
gengið hafði verið í skrúðgöngu
um hverfið undir tónum lúðra-
sveitar fóru fram skemmtiatriði
á ióð skólans. Meðal annars
sýndu nemendur dans og skóla-
hljómsveit lék fyrir gesti og
gangandi. Foreldrar höfðu bak-
að súkkulaðiköku, sem afmælis-
gestir gæddu sér á af góðri lyst.
Lóða -og landeigendur
ÁBURÐUR
OG GRASFRÆ
MR búðin • Laugavegi 164
Símar: 551 1125 • 552 4355 • Fax: 581 4450

2
/r /

íslenskir tómatar eru safaríkir,
bragðmiklir og hollir.
Þeir eru ómissandi í salöt, sem álegg,
grillaðir eða sem ferskur biti
á milli máltíða.
Mundu eftir íslenskum tómötum,
mstpegarpú verslar.
Js>
ISLENSK ÍSLENSKUR
GARÐYRKJA landbúnaður