Morgunblaðið - 24.05.1995, Page 41

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 24. MAÍ 1995 41
BRÉF TIL BLAÐSINS
Reglugerðir
ogdrukknanir
Frá Þorsteini Einarssyni:
í FRÉTTUM að kvöldi 14. maí sl.
var skýrt frá skýrslu um drukkn-
anir barna hérlendis, sem þrennt
hafði unnið fyrir tilstilli Slysa-
varnafélags íslands. Ýmislegt sem
frá var sagt var athyglisvert, t.d.
fjöldi drukknaðra í sundlaugum.
Lögð var áhersla á að vonir stæðu
til að úr þessum slysum myndi
draga, þar sem út væru komnar
reglur um störf sundlaugavarða
og starfsmanna sundstaða. Þeir
sem ekki þekkja til starfrækslu
sundstaða hérlendis, máttu skilja
að um þessa almenningsstaði hafi
aldrei fyrr en nú verið til reglur
og fyrirmæli varðandi öryggi og
hollustuhætti, en nú hefði verið
kveðið á í reglum svo til gagns
yrði fyrir sundgesti.
Við aftur á móti, sem að starf-
rækslu sundstaða höfðum „reglu-
gerðalaust" unnið, máttum skilja,
að fyrir skort á reglum eða fyrir-
mælum, og því af andvaraleysi
ættum við hlut að þessum sorglegu
slysum. Hvert sinn sem nýr sund-
staður var tekinn í notkun voru
fundir haldnir með verðandi
starfsfólki, og því afhentar reglur,
sem kynntar voru. Þau 40 ár, sem
ég vann með starfsfólki sund-
staða, kynntist ég samviskusömu
fólki, sem var vakandi fyrir öryggi
og velferð gesta. Á þessum árum
drukknuðu 9 manns í sundlaugum,
meirihlutinn börn. Ég lenti í nefnd-
um sem athuguðu þessi slys.
Langur tími fór í baráttu fyrir
notkun hreinsitækja og dauð-
hreinsunartækja. Allt of lengi voru
of margar sundlaugar starfrækt-
ar, sem fæsta rekstrardaga sást í
botn. Við höfðum starfrækt á síð-
ustu öld rúmlega 100 sundstaði,
flestir voru torflaugar eða uppi-
stöðulón, leðja í botni. Til þessara
sundstaða var sótt sundkunnátta,
hressing og glaðværð.
Til voru þeir sem álitu að þeir
hefðu verið bestir með sem
gruggugustu vatni ogjafnvel þeg-
ar á yfirborði þess flutu stórar
flygsur af þörungagróðri. Þeir sem
höfðu vanist þessu töldu umræðu
mína um hreinsitæki „lúxus“-hjal
og notkun efna til dauðhreinsunar
hótfyndni og lífhræðslu.
Athuganir slysanefnda sýndu
að rekja mátti aðstæður drukkn-
ana til gruggugs sundlaugavatns.
Annar þáttur sem kom til athug-
unar og er ástæða til að hugleiða,
því að hans gætir enn í nútírha-
laugum og verður slysavaldur, ef
eigi er aðgæsla vökul. Hér á ég
við öldur á yfirborði sundlaugar,
sem viðhaldast af því að þær
brotna ekki ofan í yfirfallsrennu í
vegg eða út yfír veggbrún þar sem
renna er utan laugarkersins. Öldur
geta valdið og hafa orsakað að
barni svelgist á og slíku fylgir oft
yfirlið. Barnið hverfur hljóðlaust
niður á botn. Hér er um tæknilegt
atriði að ræða sem starfsfólki ber
að fylgjast með. Þó að sjálfvirk
stýring sé á innstreymi viðhalds-
vatns í laugina, sem miðast við
að yfírfall sé virkt yfir brúnir
renna, hvort sem þær eru felldar
í vegg innanvert í laug, ofan í
vegg eða utan við hann. Glöggar
reglur eru þarfar og ómissandi. I
búnaði sundlauga er margs að
gæta, vélræns, eðlisfræði- og
efnafræðilegs eðlis, auk hins
mannlega sem tengist sundgest-
unum. Fyrir þá á sundstaðurinn
að vera sem öruggastur, vist- og
hollustusamlegastur, en þeir færa
með sér hætturnar samtímis að
starfsfólkið er að veija það hætt-
um. Meðal þessa felst svo margt
sem verður eigi komið fyrir í regl-
um og hvílir því á starfsfólkinu.
Af þessu má skiljast að reglugerð-
ir leysa ekki allan vanda sundstaða
tengdan afnotum manna.
Skýrslan sem um var fjallað í
íjölmiðli síðastliðinn sunnudag var
ekki á mánudeginum tilbúin til
afhendingar. Hvað lá á að koma
viðkvæmu máli af fljótfærni á
framfæri við einn fjölmiðil? Von-
andi berst skýrslan fljótlega í
hendur þeim sem gætu kannski
af henni lært varúð, sundgestum
lauganna til öryggis.
ÞORSTEINN EINARSSON,
Laugarásvegi 107, Reykjavík.
Hvenær verður hægt
að auka þorskaflann?
Vopna-
fjarðar-
heiði
DU PONT bflalakk notað af
fagmönnum um land allt.
Er bfllinn þinn
grjótbarinn eða
rispaður ?
DU PONT lakk
á úðabrúsa er
meðfærilegt og
endingargott.
Faxafeni 12. Sími 38 000
Viðgerðir
á öllum tegundum
af töskum.
Fljót og góð þjónusta.
TÖSKU-
VIÐGERÐIN
VINNUSTOFA SÍBS
Ármúla 34, bakhús
Sími 581 4303
Frá Einari Júlíussyni:
SJÁVARÚTVEGSRÁÐHERRA
hefur nú kynnt þá stefnu sína að
afli úr þorskstofninum verði auk-
inn upp í 200 þús. tonn á ári inn-
an þriggja ára. Því miður er fisk-
veiðilöggjöfin þannig að Þorsteinn
getur gert alvöru úr þessari hótun
sinni án þess að spyija kóng eða
prest. En hann virðist ekki fremur
en fyrrverandi umhverfísmálaráð-
herra skilja vandann sem við er
að glíma. Meðalklakstærð þorsk-
stofnsins síðastliðin 10 ár hefur
aðéins verið 120 milljón þriggja
ára fiska og samkvæmt tölum síð-
ustu ástandsskýrslu um áætlað
veiðimynstur og meðalþyngd í afla
fyrir 1995-1997, fást 1,6 kg út
úr hveijum nýliða. Afrakstur
þorskstofnsins síðastliðin 10 ár
nær því ekki 200 þús tonnum á
ári að meðaltali.
Sjávarútvegsráðherrar þessa
áratugar hafa hinsvegar veitt að
meðaltali 300 þús. tonn á ári með
þeim afleiðingum að stofninn hef-
ur minnkað hátt í milljón tonn,
þrátt fyrir Grænlandsgöngur.
Klakstærð þorskstofnins hefur
ekki bara verið lág þennan áratug
heldur hefur hún farið minnkandi.
Hún var hátt í 200 milljón fískar
í byijun þessa 10 ára tímabils, en
hlýtur nú að vera komin vel undir
100 milljón fiska að meðaltali.
Ástæðan fyrir minnkandi klaki er
að sjálfsögðu minnkandi þorsk-
stofn, einkum stofn golþorskanna.
Klakið var að vísu alveg sæmi-
legt árið 1993 en þá var golþorska-
stofninn í litlu hámarki. Árið 1992
var klakið mjög lélegt og árið
1991 var það minna en nokkru
sinni hefur mælst á öldinni. Það
met var þó líklegast slegið árið
1994, því sá árgangur sást varla
í togararallinu í vor. Um klakið
1995 er enn ekkert vitað en það
má mikið vera ef það verður ekki
þriðjá klakið á fimm árum sem
mælist það minnsta á öldinni.
Svo hvenær er hægt að fara
að auka þorskaflann? Það verður
hægt að gera 5-7 árum eftir að
klakið er komið í lag því þorskur-
inn er veiddur að meðaltali 5 ára
gamall, en hann ætti reyndar ekki
að veiðast fyrr en 6-7 ára gamall.
Og hvenær kemst klakið í lag? Það
kemst í lag þegar búið er að byggja
upp þorskstofninn, sérstaklega
stofn golþorskanna.
Það er hægt að lifa góðu og
áhyggjulausu lífi af 10% verð-
tryggðum og skattfijálsum vöxt-
um á íslandi. En hafi þeir, sem
þannig lifa af annarra manna
vinnu, gerst of gráðugir og lifað
um efni fram og fái nú litla vexti
af uppétnum höfuðstól þá lagast
það ekki nema með því að neita
sér um vextina en láta þá smám
saman byggja upp sjóðinn að nýju.
Víst vaxa peningar á tijánum, en
stór peningatré eru lengi að vaxa
og ,gefa lítið af sér á meðan.
Avexti hafsins má tína af grein-
um fiskstofnanna sem vaxið geta
allstaðar milli djúpsævis og fjöru-
borðs. En þorskstofninn hefur ver-
ið felldur og stór skörð hoggin í
ýmsa aðra stofna. Sú kemur tíð
er þau svöðusárin gróa en upp-
bygging þorskaflans kemur til
með að taka langt fram á næstu
öld þótt byijað yrði strax á henni.
Það verður ekki í stjórnartíð þeirra
Þorsteins og Halldórs sem íslend-
ingar geta notið ávaxtanna af
þeirri uppbyggingu.
EINAR JÚLÍUSSON,
eðlisfræðingur.
Frá Ágústi Sigurðssyni:
AÐ gefnu tilefni vil ég mælast
til þess við yfírmenn vegamála að
þeir séu ekki að nota Ríkisútvarp-
ið til þess að skrökva því í vegfar-
endur að vegurinn um Vopna-
fjarðarheiði sé fær jeppum. Það
má kannski segja að hægt sé að
komast þarna yfir á upphækkuð-
um sérútbúnum bílum en alls ekki
jeppum, til dæmis eins og sam-
göngumálaráðherra ekur.
ÁGÚST SIGURÐSSON
Akureyri
Hvað heitir þú? - hverra manna ertu?
IR ÆTTARMÓT
í UPPSIGLINGU?
A stóru ættarmóti er tilvaliS aö næla nöfn»
þótttakenda í barm þeirra. I Múlalundi
færð þú barmmerki fyrir þetta eöa önnur
tilefni. Einnig fást þar plastmöppurnar
þægilegu fyrir Ijósmyndirnar.
HafSu samband viS sölumenn okkar
í síma 562 8501 eða 562 8502.
Múlalundur
Vinnustofa SÍBS • Hátún 10c
Símar: 562 8501 og 562 8502

AEG
Ai,veg Einstök Gædi
SUMARTILBOÐ
Þegar gamla ryksugan sýgur sitt síðasta,
jbó er kominn tími til að endurnýja.
Er jbó ekki tilvalið að skoða AEG möguleikana.
AEG
Ryksuga Vampyr 7400 1400 w.
Þrjár sogstillingar. Sexföld síun.Ultrafilter skilar 99.97%
hreinu lofti. Pokastærð 4 L. Inndraganleg snúra.
Lengjanlegt sogrör. Fylgihlutageymsla.
Ver& á&ur 18.720,- eða 17.789,- stgr.
Verb nú 15.900,- stgr.
BRÆÐURNIR
QRMSSQN HF
Lágmúla 8, Sími 553 8820