Morgunblaðið - 05.09.1995, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 5. SEPTEMBER 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Guðlaugur Tryggvi Karlsson
VIGDÍS Finnbogadóttir, forseti Islands, í ræðustól við setningu
fjórðu kvennaráðstefnu Sameinuðu þjóðanna.
Forseti íslands við setningu fjórðu
kvennaráðstefnu Sameinuðu þjóðanna
Margt hefur áunnist
en verkefni enn næg
Peking. Morgunblaðið.
Undirbúningur landsfundar Alþýðubandalagsins
Sérstaklega fjallað
um vímuefnavandann
EFTIR langvarandi undirbúning var
fjórða kvennaráðstefna Sameinuðu
þjóðanna sett hér í Peking í dag.
Meðal þeirra sem fluttu ræður við
setninguna var forseti íslands, frú
Vigdís Finnbogadóttir, en næst á
undan henni talaði Benazir Bhutto,
forsætisráðherra Pakistans. Var
ræða Bhutto svo sterk, að hálfgerð
upplausn varð í sainum fyrst á eftir.
Fyrr í morgun var haldin í Höll
alþýðunnar stutt athöfn í boði kín-
versku sendinefndarinnar á ráðstefn-
unni þar sem forseti Kína, Jiang
Zemin, bauð opinberu sendinefndirn-
ar velkomnar. Forseti íslands hafði
orð fyrir erlendu gestunum, þjóðar-
leiðtogum og ráðherrum vegna þess
að hún hefur gegnt embætti lengst
þessara leiðtoga.
Forsetinn sagði í ræðu sinni við
setningu ráðstefnunnar síðdegis að
hver svo sem árangur hennar yrði
væri þó hvatning í því að vita að
margt af því sem unnið hefði verið
að undanförnu hefði talist óhugsandi
fyrir aðeins nokkrum árum. Hún
minnti á áð ráðstefnan væri haldin
á afmælisári Sameinuðu þjóðanna
og ræddi um þær hugsjónir sem leg-
ið hefðu á baki sáttmála þeirra á
sínum tíma, m.a. að draga úr átökum
milli þjóða með því að efla mannrétt-
indi, réttlæti og félagslegar framfar-
ir. Það hefði ekki verið Sameinuðu
þjóðunum að kenna að þessar hug-
sjónir féllu í skugga stórveldadeilna
og kalda stríðsins sem hefði orðið til
þess að forystuþjóðir heims hefðu
UMMÆLI bandaríska biskupsins,
Michaels Mikari, um Akureyringa í
viðtali við hann í sunnudagsblaði
Morgunblaðsins vöktu verulega at-
hygli á Akureyri og þótti þeim veg-
farendum sem Morgunblaðsmenn
hittu að máli í göngugötunni í Hafn-
arstræti í gær þau ómakleg. Biskup-
inn sagði m.a. að Akureyringar
væru lokaðir, formlegir og dómharð-
ir, þeir litu á aðflutta sem óvini sína,
innrásarlið, væru með nefið ofan í
hvers manns koppi og byggju til
ótrúlegustu sögur
um aðflutta. Við-
brögðin sem hann
hefði fundið á Ak-
ureyri væru
bernsk, bæru vott
um heimóttarskap
og fáfræði.
„Það er ótrúlegt
að maðurinn dæmi heilt bæjarfélag
af slíkri hörku eftir stutta veru.
Þessi dómur hlýtur að segja meira
um þann sem hann fellir en bæjarfé-
lagið,“ sögðu þeir Helgi Vilberg,
skólastjóri Myndlistarskólans á Ak-
ureyri, og Guðmundur Armann Sig-
utjónsson myndlistarmaður um um-
mæli Michaels Mikari biskups um
Akureyringa.
reynt að koma á varanlegum friði
með því að öðlasUhernaðarlega yfir-
burði hver yfir annarri. Sameinuðu
þjóðirnar hefðu þannig aldrei fengið
tækifæri til að láta hugsjónimar
rætast, tilrauninni hefði ekki verið
lokið.
Konur víða utanveltu
í þjóðfélaginu
Forsetinn drap á þær framfarir
sem orðið hefðu á síðustu árum í því
að tengja saman kjör og réttindi
kvenna og afkomu mannkyns. Nú
væri þetta talið réttlætanlegt og
nauðsynlegt. Svo hefði ekki ætíð
verið og hún minnti á að Sókrates
hefði á sínum tíma hikað við að við-
urkenna jafnan rétt kvenna í heims-
mynd sinni af ótta við aðhlátur sam-
borgara sinna. Forsetinn sagði einnig
þær breytingar hafa orðið á kjörum
kvenna að nú sýndist okkur sú hugs-
un fáranleg að konur nytu ekki jafn-
réttis á við karla.
Ekki mættum við þó drukkna í
sjálfshóli, mörgu væri ábótavant,
vaxandi fjöldi kvenna lifði við fátækt
og af fullorðnu fólki ólæsu væru 2/3
hlutar konur. Stúlkum og konum
væru ekki alltaf búin sömu lífsskil-
yrði og karlmönnum og víða væru
þær utanveltu í þjóðfélaginu. Það
yrði hlutverk þessarar ráðstefnu að
ráðast á þessi vandamál, ekki aðeins
að viðurkenna að þau væru fyrir
hendi, heldur líka að reyna að skýra
orsakir þeirra og kanna hvernig bót
yrði á ráðin.
„Hann hlýtur að hafa verið afar
óheppinn með það fólk sem hann
kynntist hér í bænum. Fólk er alls
staðar misjafnt, það er misjafn sauð-
ur í mörgu fé, hvarvetna er til fólk
sem er bernskt og
heimóttarlegt eins
og hann telur alla
Akureyringa vera,
en það er varla
meira um það hér
en annars staðar,“
Helgi sögðu þeir Guð-
mundur og Helgi.
Þeir hörmuðu að þetta skyldi vera
afstaða biskupsins og sögðu það leitt
að hann hefði verið óheppinn með
það fólk sem hann hefði kynnst í
bænum. Þeirra tilfinning væri að
Akureyringar reyndu þvert á skoð-
anir hans að taka vel á móti aðkomu-
fólki og þætti það
fehgur að fólk vildi
flytja til bæjarins.
Anna Björg
Bjömsdóttir,
starfsmaður á
sýslumannsskrif-
stofunni, sagði að
sér fyndust um-
mæli biskupsins íjarri öllum sanni,
hann tæki of djúpt í árina og hún
FJALLA á sérstaklega um vaxandi
vímuefnaneyslu og aukið ofbeldi í
samfélaginu á landsfundi Alþýðu-
bandalagsins í október. Á landsfund-
inum verður einnig íjallað sérstak-
lega um starfsemi sveitarfélaganna,
framtíð vinstri hreyfingar og atvinnu
og lífskjör.
Landsfundur Alþýðubandalagsins
verður haldinn á Hótel Sögu í
Reykjavík dagana 12. til 15. október
og þar verður einnig lýst kjöri nýs
formanns flokksins. Það kjör verður
á milli alþingismannanna Margrétar
Frímannsdóttur og Steingríms J.
Sigfússonar í almennri atkvæða-
greiðslu flokksfélaga vikurnar fyrir
fundinn.
„En það er meira að gerast í
Alþýðubandalaginu en formanns-
kjör. Á þessum landsfundi verða
einnig mikilvæg málefni til umfjöll-
unar og við teljum mjög brýnt að
þau falli ekki í skuggann, ekki síst
þessi alvarlegu mál sem snúa að
ástandinu í þjóðfélaginu," sagði
Steingrímur J. Sigfússon á frétta-
mannafundi í gær.
skildi ekki af hverju harin segði þetta
um Akureyri og Akureyringa. Sjálf
þekkti hún allt aðra hlið á málinu,
hún þekkti allmarga útlendinga sem
hefðu flust til bæjarins og sest þar
að og þeir hafi allt aðra sögu að
segja. Biskupinn hefði m.a. gagnrýnt
Akureyringa fyrir dómhörku, en af
ummælum hans um bæjarbúa mætta
ráða að hann væri engu betri.
Þekki ekki þessar hliðar
Akureyringa
„Ég held hann eigi bágt, aum-
ingja maðurinn," sagði Matthías
Einarsson varðstjóri í lögreglunni á
Akureyri. „Orð hans eru að mínu
mati ómakleg."
Matthías hefur
búið á Akueyri frá
árinu 1942, flutti
þangað frá Greni-
vík. „Mér var strax
afar vel tekið í
bænum og hef átt
hér góða daga. Það
er mikill misskilningur að Akur-
eyringar séu lokaðir og vilji ekki sjá
fólk annars staðar frá í bænum. Eg
held að slík ummæli segi meira um
það fólk sem þau lætur falla en
Akureyringa. Það má vera að það
Þar voru kynntar niðurstöður
fundar miðstjórnar Alþýðubanda-
lagsins um helgina sem helgaður var
undirbúningi fyrir landsfundinn.
Miðstjórnin samþykkti að fjallað yrði
sérstaklega um áðurnefnd fjögur
málefni og að á næstu vikum verði
unnið að málefnaundirbúningi lands-
fundar þannig að hann geti skilað
vönduðum niðurstöðum í þessum
málaflokkum.
Alvarlegt mál
Miðstjórnin lagði áherslu á að
umræður um vímuefnavandann
verði mikilvægt viðfangsefni í starfi
flokksins á næstunni.
Ólafur Ragnar Grímsson, formað-
ur Alþýðubandalagsins, sagði að það
væri til marks um hve málið væri
alvarlegt að talið væri nauðsynlegt
af hálfu stjórnmálaflokks að taka
það fyrir með jafn skýrum hætti og
ætlunin væri til að reyna að flétta
saman aðgerðir stjórnvalda, fjölda-
samtaka, sveitarfélaga, sérfræðinga
og annarra svo hægt væri að hamla
gegn því að þjóðfélagið yrði fórnar-
fólk sem heldur slíku á lofti hafi
eitthvað það við sig sem Akureyring-
um ekki fellur," sagði Matthías.
Matthías hefur starfað í lögregl-
unni á Akureyri í áratugi og sagðist
hann í starfi sínu hafa kynnst mörgu
fólki „Ég hef átt góð kynni við Akur-
eyringa og þekki ekki á þeim þessar
hliðar sem biskupinn nefnir.“
Á bágt
Oddný Laxdal kaupmaður tók í
sama streng og Matthías. „Mér
flnnst maðurinn eiga bágt, svona
fólki hlýtur að líða illa alls staðar,"
sagði hún. Oddný hefur átt heima á
Akureyri í fjörutíu ár, flutti til bæjar-
ins úr nágranna-
sveitarfélagi og
kvaðst hún aldrei
hafa fundið svipað-
ar tilfinningar hjá
Akureyringum og
Michael Mikari
nefndi, að bæjarbú-
ar væru lokaðir og
litu á aðflutta sem óvini sína, innrás-
arher. „Maðurinn hlýtur að hafa flutt
hingað með þessu hugarfari," sagði
hún. „Annars finnst mér hann varla
fær um að dæma heilt bæjarfélag á
þessum skamma tíma.“
lamb þessarar þróunar með líkum
hætti og ýmis nágrannaþjóðfélög
hefðu orðið.
Margrét Frímannsdóttir sagði að
Alþýðubandalagið hefði kynnt sér
þessi mál á síðustu mánuðum og
þætti eftir það full ástæða til að
taka þau sérstaklega fyrir í starfi
fiokksins ef það mætti verða til þess
að vekja stjórnvöld til umhugsunar
um hve vandinn væri gífurlegur.
Margrét sagði að þetta mál tengd-
ist í raun bæði málefnum atvinnu
og lífskjara og starfsemi sveitarfé-
laga, sem einnig ætti að ræða sér-
staklega á landsfundinum. „Sam-
kvæmt sveitarstjórnarlögum bera
sveitarfélög miklar skyldur á herðum
til að sinna þeim börnum og ungling-
um sem leiðst hafa til vímuefna-
neyslu. Þar höfum við lagt verulegar
byrðar á sveitarfélögin án þess að
þau hafi fengið tekjustofna til að
sinna þessu. Þá viljum við skoða
hvort bein tengsl eru á milii versn-
andi lífskjara heimilanna og vaxandi
vímuefnavanda, sem við teljum
vera,“ sagði Margrét.
Ný stað-
setningar-
tæki reynd
Isafirði - Fimm flugmenn með
ævintýraþrá höfðu viðdvöl á
Isafirði á föstudag á leið sinni
til Scoresbysunds á Grænlandi
þar sem þeir dvöldu um helgina
og fóru í styttri flugferðir um
svæðið. Fimmenningarnir komu
á tveimur einshreyfils Cessna
185 flugvélum frá Reykjavík en
frá ísafirði héldu þeir áleiðis til
Grænlands á laugardag.
„Þeir komu á tveimur flugvél-
um og ferðin er einungis gamall
draumur hjá þeim félögum. Þeir
flugu frá Isafirði yfir hafið, upp
að strönd Grænlands, síðan norð-
ur með henni og að Scoresby-
sundi. Þar höfðu þeir bækistöð
og hafa farið ferðir þaðan um
helgina", sagði Jón Tynes, flug-
maður og félagsmálastjóri á
Isafirði, í samtali við blaðið á
mánudag, en hann er bróðir eins
leiðangursmannanna, Otto D.
Tynes, flugstjóra. Þeir félagar
lentu síðan á Reykjavíkurflug-
velli í gærkveldi um klukkan
17:30
Að sögn Jóns gekk ferðin yfir
hafið mjög vel enda var veður
eins og best verður á kosið. Um
370 sjómílur eru á milli ísafjarð-
ar og strandar Grænlands og tók
flugið yfir hafið um þijár klst.
„Tilgangur ferðarinnar var
einnig sá að prófa nýjan staðsetn-
ingarbúnað sem Flugbjörgunar-
sveitin í Reykjavík hefur nýflutt
inn til landsins. Gervihnettir
nema tækið og því er hægt að
segja til um ferðir þeirra með
mikilli nákvæmni. Skekkjan er
einungis um 300 metrar sem telst
lítið, og ef eitthvað kemur upp á
geta þeir togað í handfang á
tækinu og þá kemur neyðarkall
um leið,“ sagði Jón Tynes.
Samkvæmt upplýsingum
flugáhugamanns í gær, mun
þetta vera fyrsta sinni, sem ein-
hreyfils einkaflugvél flýgur út
fyrir landhelgi íslands og til baka
í 76 ára sögu flugs á Islandi.
Fimm flugmenn í ævintýraferð til Grænlands
Morgunblaðið/Gunnlaugur Rögnvaldsson
FIMMENNINGARNIR við farkostina á Reykjavíkurflugvelli síð-
degis í gær, er þeir komu úr Grænlandsfluginu. F.v. Hafliði
Árnason, Otto Tynes, Steingrímur Friðriksson, Krislján Frantz
Eiríksson og Guðmundur Hjaltason.
Ummæli bandarísks biskups um lokaða, formlega o g dómharða Akureyringa
Hefur verið óheppinn með fólk
Guðmundur
Matthías
Oddný