Morgunblaðið - 05.09.1995, Blaðsíða 32
32 ÞRIÐJUDAGUR 5. SEPTEMBER 1995
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
Mæðravernd í Reykjavík
AÐ undanförnu hefur verið rætt
um breytingar á mæðravernd í
Reykjavík með hagræðingu að
markmiði. Sameining mæðravernd-
ar kvennadeildar Landspítalans og
mæðradeildar Heilsuverndarstöðv-
ar Reykjavíkur í húsnæði Fæðing-
arheimilis Reykjavíkur hefur verið
nefnt í því sambandi. Hér á eftir
er ætlunin að fjalla um þessar sam-
einingartillögur og færa rök fyrir
því, að heppilegra sé að sameina
mæðravernd Landspítalans og
Heilsuvemdarstöðvarinnar í hús-
næði Heilsuvemdarstöðvar Reykja-
víkur en húsnæði Fæðingarheim-
ilisins.
Mæðravernd á
Landspítalanum
Árið 1993 fórum fram 14.474
mæðraskoðanir á kvennadeild
Landspítalans hjá 1.042 verðandi
mæðmm. Þar sem eftirlit með
áhættumeðgöngu fer yfirleitt fram
á kvennadeildinni er eftirlitið þétt-
ara þar en annars staðar eða tæp-
lega 14 skoðanir hjá hverri konu.
Læknar kvennadeildar skiptast á
um að sinna þessu eftirliti, en ekki
er um að ræða föst stöðugildi
lækna. Stöðugildi ljósmæðra em
5,8 en 2 hjá riturum og 1 hjá meina-
tækni. Ef miðað er við fjölda skoð-
ana árið 1993 og 250 starfsdaga
era komur í mæðravernd kvenna-
deildarinnar tæplega 58 á dag.
Mæðravernd á
Heilsuverndarstöðinni
Árið 1993 fóra fram 11.173
mæðraskoðanir á Heilsuverndar-
stöð Reykjavíkur hjá 1.012 konum
en það samsvarar 11 skoðunum
hjá hverri konu. Stöðugildi lækna
era 1,1 og ljósmæðra
6 en stöðugildi ritara
1,7. Mæðradeild
Heilsuvemdarstöðvar-
innar hefur aðgang að
meinatækni stöðvar-
innar. Miðað við sömu
forsendur og hjá
kvennadeild Landspít-
alans er fjöldi mæðra-
skoðana á Heilsu-
verndarstöð Reykja-
víkur árið 1993 tæp-
lega 45 á dag. Gerð
var könnun á því hvaða
konur sæktu mæðra-
vemd til Heilsuvemd-
arstöðvarinnar árið
1994 og náði könnunin
til 74% þessara kvenna. 39% þeirra
höfðu heimilislækni utan heilsu-
gæslustöðva, 33% höfðu heimilis-
lækni á heilsugæslustöð í Reykja-
vík, 6% á heilsugæslustöðinni á
Seltjarnarnesi, 11% í öðrum ná-
grannasveitarfélögum Reykjavík-
ur, 5% á landsbyggðinni og 6%
vora án heimilislæknis.
Mæðravernd á
heilsugæslustöðvum
Árið 1993 fóra fram 3.790
mæðraskoðanir á heilsugæslu-
stöðvunum í Reykjavík hjá 645
konum en það samsvarar tæplega
6 skoðunum hjá hverri konu. Á
heilsugæslustöðinni á Seltjarnar-
nesi fóru fram 3.060 skoðanir sama
ár hjá 258 konum eða tæplega 12
skoðanir hjá hverri konu, en sú
heilsugæslustöð sinnir fjölmörgum
Reykvíkingum, auk Seltiminga.
Undirritaður kann ekki skýringu á
því, hvers vegna skoðanir era tvö-
falt fleiri hjá hverri konu á heilsu-
gæslustöðinni á Sel-
tjarnarnesi en á heil-
sugæslustöðvunum í
Reykjavík. Starfs-
fólk hverrar heilsu-
gæslustöðvar ræður
því, hvernig heilsu-
vernd stöðvarinnar er
háttað. Sums staðar
er mæðraverndin nær
alfarið í höndum heim-
ilislækna og hjúkran-
arfræðinga á stöðinni.
Þátttaka kvensjúkdó-
malækna í mæðra-
verndinni er þó fyrir
hendi á flestum stöð-
vanna og sums staðar
einnig ljósmæðra.
Mæðravernd á heilsu-
gæslustöðvum lítið sótt
Þjónustuleg rök mæla með því,
að í úthverfum Reykjavíkur sé rek-
in fjölbreyttari þjónusta á heilsu-
gæslutöðvum en miðsvæðis í borg-
inni. Önnur heilbrigðisþjónusta er
yfirleitt ekki fyrir hendi í út-
hverfunum og taka þarf tillit til
vegalengda. A fjórum heilsugæslu-
stöðvum miðsvæðis í Reykjavík,
þ.e. stöðvunum í Miðbæ, Hlíðum,
Fossvogi og Lágmúla fóra fram
1.310 mæðraskoðanir árið 1993,
en það er aðeins 4% af heildarfjölda
mæðraskoðana í Reykjavík og á
Seltjarnamesi. Á heilsugæslustöðv-
unum í úthverfum borgarinnar, þ.e.
stöðvunum í Grafarvogi, Árbæjar-
hverfí, Efra Breiðholti og Mjódd,
fóra fram 2.480 mæðraskoðanir
sama ár eða 7,6% af mæðraskoðun-
um í Reykjavík og á Seltjarnar-
nesi. Mæðraskoðunum á heilsu-
gæslustöðvum miðsvæðis í Reykja-
Ólafur F.
Magnússon
Fasteign til framtíðar
Vegna mikillar sölu undanfarið erum við að taka í sölu nýja áfanga í Kópavogi og
Grafarvogi. Aukið úrval 2ja, 3ja og 4ra herbergja íbúða á sama góða verðinu.
Komdu við á skrifstofu okkar að Funahöfða 19 eða hringdu í síma 587 3599 og
fáðu nánari upplýsingar.
Greiðsludæmi:
2ja hcrb. 3ja hcrb. 4ra hcrb.
Kaupverð frá 5.780.000 6.580.000 7.180.000
Húsbréf 70% 4.046.000 4.606.000 5.026.000
Undirritun samnings 200.000 200.000 200.000
Lán seljanda' 1.000.000 1.000.000 1.000.000
Við afhendingu 543.000 774.000 954.000
Meöalgr.byröi á mán. 31.776 35.136 37.656
traustu fasteignaveöi
Armannsfell hf.
Funahöföa 19 • sími 587359B 1965-1995
Mæðravemd á Heilsu-
vemdarstöð Reykjavík-
ur ér bæði vel rekin og
vinsæl hjá verðandi
mæðmm, segir Olafur
F. Magnússon, og
tryggja þarf að breyt-
ingar á henni leiði til
betri og hagkvæmari
þjónustu.
vík fækkaði árið 1994, þegar á
heildina er litið, en fjöldi mæðra-
skoðana á stöðvunum í úthverfun-
um virðist fara vaxandi, en nægar
upplýsingar fyrir árið 1994 eru
ekki fyrir hendi.
Falskt tal um hagræðingu
Fjöldi mæðraskoðana á 8 heilsu-
gæslustöðvum í Reykjavík var að-
eins þriðjungur af þeim fjölda
mæðraskoðana, sem fram fóru á
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur
árið 1993. Ljóst er, að tilfærsla
mæðraverndar frá Heilsuverndar-
stöðinni yfir á heilsugæslutöðvarn-
ar hefur í för með sér verulegan
kostnaðarauka en ekki hagræð-
ingu. Kröfur sumra starfsmanna
heilsugæslustöðva um að heilsu-
verndar— og heilsugæslustarf
utan heilsugæslustöðva verði að
mestu lagt niður eru hvorki sann-
gjarnar né studdar fjárhagslegum
rökum. Nái þessar kröfur fram að
ganga mun það bæði leiða til
kostnaðarauka og skerts valfrelsis
í heilsugæslunni í Reykjavík. Heil-
brigðisþjónustan í Reykjavík er
með allt öðrum hætti en á lands-
byggðinni og skipulag heilsugæslu
hlýtur að taka mið af þeirri stað-
reynd.
Til að rökstyðja mál mitt betur
vil ég nefna, að á einni heilsugæslu-
stöð í Reykjavík fóru fram innan
við 2 mæðraskoðanir á viku á sl.
ári. Með þessum ijölda skoðana
næst ekki fram sú hagkvæmni og
skilvirkni í þjónustu, sem heilbrigð-
isyfírvöld segjast stefna að Ég vil
ennfremur vísa til greinargerðar
um rekstur Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur, sem Ingimar Sigurðs-
son, þáverandi forstjóri Heilsu-
gæslunnar í Reykjavík, tók saman
í ágústmánuði árið 1993. Þar bend-
ir Ingimar á, að tilfærsla á mæðra-
vernd frá Heilsuverndarstöðinni
yfír á heilsugæslustövarnar feli í
adidas
6QUIPMEN T
Verðfrá kr. 1.995
Sendum í póstkröfu
5% staðgrelðstuafsláttur,
elnntg af póstkröfum
greiddum innan 7 daga.
miúTiLÍFP ssa
GLÆSIBÆ - SÍMI 581 2922
sér umtalsverðar starfsmannaráðn-
ingar. Hver mæðraskoðun á Heilsu-
verndarstöðinni kostaði tæpar
1.350 krónur árið 1992 og niður-
staða Ingimars er skýr: „Hér er
um mjög ódýra þjónustu að ræða
sem hæpið er að hægt sé að fram-
kvæma með ódýrari hætti annars
staðar."
Sameinuð mæðradeild á
Heilsuverndarstöðinni
Ef góð eining og samstarf næst
um sameiginlega mæðravernd
Landspítalans og Heilsuverndar-
stöðvarinnar er sjálfsagt að at-
huga þau mál ofan í kjölinn, en
vanda þarf til allra vinnubragða
og kostnaðarútreikninga áður en
ákvörðun er tekin. Að mínu mati
er húsnæði Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur mun heppilegra en
húsnæði Fæðingarheimilisins fyrir
mæðraverndarstarfsemi. Aðgengi
er gott við Heilsuverndarstöðina,
en aðkoma þröng og mikill skortur
á bílastæðum við Fæðingarheimil-
ið. Möguleikar eru á rúmgóðu hús-
næði á einni hæð í Heilsuverndar-
stöðinni en aðstaðan yrði á tveim
hæðum í Fæðingarheimilinu, sem
er mjög óhagkvæmt. í gangi eru
viðræður um aukið samstarf
barnadeildar Landspítalans og
barnadeildar Heilsuverndarstöðv-
arinnar og sú ungbarnavernd, sem
fram færi á endurnýjaðri barna-
deild, á best heima í Heilsuvernd-
arstöðinni. Staðsetning mæðra-
verndar og ungbarnaverndar í
sama húsnæði hefur marga kosti
og skapar samstarfs- og samnýt-
ingarmöguleika.
Ég skora á heilbrigðisráðherra,
að kynna sér vel hversu hagkvæm-
ur rekstur fer fram í Heilsu-
verndarstöð Reykjavíkur. Þetta á
bæði við um mæðra- og ungbarna-
verndina og einnig um berklavarn-
ardeildina og heimahjúkrun
Heilsuverndarstöðvarinnar. Ég
leyfi mér að benda á áðurnefnda
greinargerð Ingimars Sigurðsson-
ar, sem nauðsynlegt Iesefni í þessu
sambandi. Ég vil einnig ítreka fyrri
ábendingar um kosti þess að hafa
stjórnsýslu Heilsugæslunnar og
héraðslæknisembættið í Reykjavík
staðsett í húsnæði, þar sem fram
fer lifandi starf í heilbrigðisþjón-
ustu. Mæðravernd á Heilsuvernd-
arstöð Reykjavíkur er bæði vel
rekin og vinsæl hjá verðandi
mæðrum í Reykjavík og nágrenni
og tryggja þarf, að breytingar á
þeirri starfsemi verði því aðeins
gerðar, að þær leiði til betri og
hagkvæmari þjónustu.
Mæðraverndin hefur verið mátt-
arstólpi í starfsemi Heilsuverndar-
stöðvar Reykjavíkur. Með því að
færa öflugustu heilsuverndar-
starfsemina frá stofnuninni er ver-
ið að kippa stoðunum undan fram-
tíð þessarar góðu þjónustustofn-
unar og ryðja brautina fyrir einok-
unarkerfi í heilsugæslu Reykvík-
inga, sem yrði borgarbúum dýrt
spaug, þegar upp væri staðið.
Höfundur er læknir og varaborg-
arfulltrúi í Reykjavík.
BRETTALYFTUR
HVERGI BETRA VERÐ!
CML brettalyftur
eru úrvalsvara
á fínu verði.
Þær eru á einföldum
eða tvöföldum
mjúkum hjólum,
sem ekki skaða gólf.
Verð frá
kr. 35.990 stgr.
Hringás hf.
Smiðjuvegi 4a, s. 567 7878.