Morgunblaðið - 12.09.1995, Blaðsíða 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VERIÐ
FRÉTTIR: EVRÓPA
Morgunblaðið/Ágúst Blöndal
UNDIRBÚNIN GUR fyrir
síldarvertíðina er nú í fullum
gangi hjá Síldarvinnslunni í
Neskaupstað. Verið er að bæta
síldarflökunarvélum við tækja-
kostinn og búa sem bezt í hag-
inn fyrir komandi vertíð. Meðal
þess, sem gera þarf er að þrífa
tunnur, sem síldin var flutt út
í eftir síðustu vertíð. Þær eru
Þvo þrettán
þúsund
tunnur
fluttar inn aftur óþvegnar. Það
eru stuðningsmenn og félagar
i knattspyrnudeild Þróttar,
sem hafa tekið að sér að þvo
tunnurnar nú eins og undanfar-
in haust. Þetta árið þvo þeir
um 13.000 tunnur og er það
góð búbót bæði fyrir deildina
og fyrirtækin, sem nota tunn-
urnar. I fyrra var saltað í um
26.000 tunnur hjá Síldarvinnsl-
unni.
Kvótamisferli hefur verið upplýst í Bolungarvík
Þrettán tonnum af þorski
landað og þau seld sem ufsi
KVÓTAMISFERLI hefur verið upp-
lýst í Bolungarvík. 13 tonnum af
þorski var þar landað úr bátnum
Guðbirni ÍS, en aflinn var gefinn
upp sem aðrar tegundir við vigtun
og síðan seldur þannig á Fiskmark-
aði ísafjarðar. Málið verður sent
ríkissaksóknara innan tíðar, en ekki
er ákveðið með hvaða hætti verður
að öðru leyti tekið á þætti hafnar-
vogarinnar í Bolungarvík, Fisk-
markaðs ísafjarðar og kaupanda
fisksins, Vísis hf. í Grindavík, í
málinu. Á þessu ári hefur Fiskistofa
kært á annan tug aðila fyrir meint
misferli, en í flestum tilfellum hefur
þar verið um skipstjóra að ræða,
vegna löndunar fram hjá vigt.
Að sögn Fiskistofustjóra, Þórðar
Ásgeirssonar, eru öll kurl ekki enn
komin til grafar og því geti hann
ekki tjáð sig frekar um málið. Málið
var rannsakað aí rannsóknardeild
lögreglunnar á ísafirði og er rann-
sókn af hennar hálfu þegar lokið.
Fiskurinn seldur til
Grindavíkur
Ljóst er að löndun á 13 tonnum
af þorski fór fram með ólöglegum
hætti, þrátt fyrir að landað væri um
hafnarvogina í Bolungarvík og afl-
inn seldur á Fiskmarkaði ísafjarðar.
Þorskurinn var seldur sem ufsýog
óljóst til hvaða aðgerða verður grip-
ið gagnvart kaupandanum, Vísi hf.
í Grindavík, en Fiskistofa getur grip-
ið til þess ráðs að iáta „bakreikna"
framleiðslu- og hráefniskaupa-
skýrslur fiskvinnslufyrirtækja, sem
grunaðar eru um ólögleg hráefnis-
kaup. Þá er borið saman innvegið
hráefni og framleiddar afurðir og
kannað hvort samræmi sér þar á.
Oftast um löndun fram
hjá vigt að ræða
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins er þetta eina tilvikið,
sem upp hefur komizt, þar sem
bæði hafnarvog og fiskmarkaður
tengjast misferli við löndun á
fiskafla. í flestum tilfellum, sem
Fiskistofa hefur kært fyrri misferli
af þessu tagi, hefur verið um lönd-
un fram hjá vigt að ræða. í þessu
tilfelli sendi hafnarvogin í Bolung-
arvík frá sér ófullnægjandi vigtar-
nótu og sömu sögu var að segja
af Fiskmarkaði ísafjarðar. Fiskur-
inn var svo seldur Vísi sem ufsi og
langa, en fyrirtækið hefur aldrei
unnið löngu.
Ekki er ljóst í hve miklum mæli
svindlað er á lögunum um löndun
og vigtun sjávarafla og þá um leið
kvótakerfinu, en eins og áður er
sagt, hefur Fiskistofa kært á annan
tug tilfella. Helztu leiðirnar, sem
Morgunblaðið hefur heimildir fyrir
að famar séu, er löndun fram hjá
vigt og er aflinn keyptur með ólög-
legum hætti af einhverri fiskverkun.
Þorskurinn hulinn með
öðrum fisktegundum
Önnur leið er að hylja þorsk í
fiskikörum með öðrum fisktegund-
um, einkum ufsa eða ýsu, við lönd-
un um hafnarvog. Takizt að blekkja
vigtarmenn með þeim hætti, er lík-
legast að fiskurinn sé seldur í bein-
um viðskiptum, en fari ekki í gegn
um markaði, því þá eru mestar lík-
ur á að upp komizt um svikin.
Loks er þriðja leiðin, sem farin
hefur verið í þessu tilfelli, þegar
bæði hafnarvog, markaður og
kaupandi koma við sögu. Það er
fyrst og fremst þorskur, sem reynt
er að fela með þessum hætti, því
þar er kvótinn af skornum skammti.
Vill ekki tjá sig um málið
Einar Garðar Hjaltason, fram-
kvæmdastjóri Fiskmarkaðs ísa-
fjarðar, vildi ekki tjá sig um málið,
þegar Verið náði samtali við hann.
Enginn fjárhagslegur
ávinningur
„Við höfðum engan fjárhagslegan
ávinning af Þessum viðskiptum, en
enda vorum við ekki að kaupa fisk
á undirverði til koma honum undan.
Við gerðum ákveðin mistök og sitj-
um í súpunni fyrir vikið,“ segir Pét-
ur Pálsson, framkvæmdastjóri Vísis
í Grindavík, í samtali við Verið.
- kjarni rnáhins!
ossvogsstöðin hf
plöntusalan í Fossvogi
Opið kl. 8-17, sími 564-1777
Tré og runnar,
trjákurl, mold
- eitthvað fyrir alla -
Fossvogsstööin f. neðan Borgarspítalann.
Með fangið fuHt afgróðrí
Fundur utanríkisráðherra ESB
Reuter
HERVE de Charette, utanríkisráðherra Frakklands, kom bros-
mildur út af fundi utanríkisráðherra ESB, þótt hann hefði
mátt þola harðorða gagnrýni vegna kjarnorkutilrauna Frakka.
Sótt að Frökkum
úr öllum áttum
Santander, Spáni. Reuter.
SÓTT var úr öllum áttum að franska
utanríkisráðherranum, Herve de
Charette, á fundi utanríkisráðherra
Evrópusambandsins í Santander á
Spáni um siðastliðna helgi. Flest
aðildarríki sambandsins mótmæltu
kjarnorkutilraunum Frakka í Suður-
Kyrrahafi harðlega. Ekkert ríki kom
Frakklandi til varnar.
Danmörk, Belgía, Holland, Aust-
urríki, Lúxemborg, Irland, Finnland,
Grikkland og Svíþjóð mótmæltu
kjarnorkutilraununum harðlega og
mörg ríkin kröfðust þess að þeim
yrði hætt þegar í stað. Mótmæli
Þýzkalands voru hins vegar hálfvolg
og brezki utanríkisráðherrann, Malc-
olm Rifkind, blandaði sér ekki í
umræðurnar.
Harkaleg orðaskipti áttu sér stað
á laugardag milli de Charettes og
Lenu Hjelm-Wallén, utanríkisráð-
herra Svíþjóðar. Svíþjóð hefur verið
í fararbroddi þeirra ríkja, sem for-
dæmt hafa kjarnorkutilraunir
Frakklands, og samskipti ríkjanna
eru með erfiðasta móti eftir að
sænski menningarmálaráðherrann,
Margot Wallström, tók þátt í mót-
mælum á Tahítí. Fiakkar brugðust
við með því að aflýsa opinberri heim-
sókn forsætisráðherra Svía, Ingvars
Carlssons, til Frakklands.
Ný ríki gangi í VES
Helzta umræðuefni utanríkisráð-
herrafundarins var hins vegar
skýrsla Spánar, sem fer nú með
formennsku í ráðherraráði ESB, um
fyrirkomulag evrópskra varnarmála
í framtíðinni. í skýrslunni er gert
ráð fyrir að varnarmálastefna verði
áfram mótuð af hverju ríki fyrir
sig, en ekki af ESB-ríkjunum í sam-
einingu. Ráðherrarnir voru sam-
mála um að efla þyrfti tengsl Vest-
ur-Evrópusambandsins (VES) við
ESB og skilgreina þau nánar, en
þá greindi hins vegar á um hvort
stíga ætti til fulls það skref að VES
verði varnarmálaarmur Evrópu-
sambandsins
Javier Solana, utanríkisráðherra
Spánar, sagði á blaðamannafundi í
Santander að ný aðildarríki ESB
yrðu að ganga í VES. „Það er erf-
itt að sjá fyrir sér framtíðaröryggis-
kerfi í Evrópu, þar sem einhver
aðildarríki ESB væru ekki í VES,“
sagði Solana. Þrjú nýjustu aðildar-
ríki ESB, Svíþjóð, Finnland og
Austurríki, eru hins vegar ekki í
VES. Það eru Danmörk og írland
ekki heldur.
Kvörtunum Rússa vísað á bug
Klaus Kinkel, utanríkisráðherra
Þýzkalands, sagðist á blaðamanna-
fundinum vísa algerlega á bug
kvörtunum rússneskra valdhafa,
um að væntanleg stækkun Evrópu-
sambandsins og Atlantshafsbanda-
lagsins til austurs væri hætta á að
kalda stríðið hæfist að nýju.
Kosningabaráttan í Sviss
Evrópusinnar
sagðir þreyttir
á heimahögunum
Ziirich. Reuter.
FYLGJENDUR aðildar Sviss að
Evrópusambandinu eru „þreyttir
á heimahögunum" (Heimatmiide),
að því er segir í umdeildri kosn-
ingaauglýsingu frá Ziirichdeild
hins hægrisinnaða Svissneska
þjóðarflokks (SVP). Evrópusinnar
hafa tekið þetta óstinnt upp og
segja að verið sé að gefa í skyn
að þeir séu verri Svisslendingar
en aðrir, eða jafnvel landráða-
menn. Christoph Blocher, þing-
maður SVP og auðkýfingur, sem
er vinsælasti stjórnmálamaður í
Sviss um þessar mundir, segir að
ásökunin í auglýsingunni sé vissu-
lega alvarleg, en hún sé því miður
sönn. Blocher hefur fyllt hvern
fundarsalinn á fætur öðrum að
undanförnu og boðskapúr hans
virðist njóta vinsælda meðal al-
mennings: Gætið ykkar að láta
stjórnvöld ekki draga ykkur inn
í Evrópusambandið.
Þótt, svissneska stjómin hafi
árið 1992 tapað þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðild að Evrópska
efnahagssvæðinu, er hún enn
fylgjandi Evrópusambandsaðild.
Skoðanakannanir sýna hins vegar
að stefna sljórnarinnar eigi ekki
stuðning meðal almennings, og
því hefur hún ekki hreyft málinu
að ráði síðastliðin ár.
Myndi ganga af beinu
lýðræði dauðu
Þjóðarflokkurinn er klofinn í
afstöðu sinni til ESB. Ráðherrar
flokksins styðja aðild, en Blocher
telur ástæðu til að vara fólk við
stjórnarstefnunni. Hann segir að
aðild að ESB myndi ganga af beinu
lýðræði í Sviss dauðu, skattar og
vextir myndu hækka, svissneski
frankinn hverfa af sjónarsviðinu,
erlendir verkamenn streyma inn í
landið og landsmenn yrðu að
beygja sig fyrir alls kyns óþolandi
reglugerðum frá Bmssel.