Morgunblaðið - 12.12.1995, Blaðsíða 30
30 ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
MYNPLIST
Nýlistasafnið
MYNDVERK
Kvenrembur
Góðar stelpur/slæmar konur. Artem-
isia Gallery. Opið alla daga frá 14-18
til 17. desember. Aðgangur ókeypis.
„ARTEMISIA Gallery" í Síkagó
er kvenkyns listhús og rekið af
kvenkyns listamönnum og hefur
svo verið allt frá því það var stofn-
að 1973.
Svo sem stendur í velhannaðri
sýningarskrá, „var stofnun þess
andsvar við hefðbundnum sölu-
galleríum sem konur höfðu nánast
engan aðgang að. Meginmarkmið-
ið var og er að efla og koma á
framfæri myndlist eftir konur.
Starfsemin hefur dafnað og vaxið
með árunum og listhúsið er sagt
með þeim virtari í borginni er svo
er komið.“
Sjö íslenzkar konur voru með
sýningu í listhúsinu í nóvember
sl. og er þetta liður í alþjóðlegri
samskiptaáætlun sem hefur þá
stefnu að skapa félögunum í Art-
emisia sýningatækifæri á alþjóða-
vettvangi. Hugmyndina að ís-
lenzku sýningunni átti Olivia
Petridges, sem dvaldi hér sumarið
1993 og mun þá hafa heimsótti
fjölda listakvenna á vinnustofur
þeirra. En margir fleiri standa að
þessari sýningu, sem nýtur að
auki styrktar Menningarmála-
nefndar Reykjavíkurborgar,
Menningarstofnunar Bandaríkj-
anna og Hafnarborgar.
Það eru 16 félagar í listasam-
tökunum sem taka þátt í sýning-
unni, og verkin voru valin með
tilliti til feminísks inntaks þeirra,
sem stundum er augljóst en liggur
þó ekki alltaf í augum uppi, eins
og stendur í sýningarskrá.
Það eru 16 listakonur sem taka
MARY Ellen Croteau, „Men I
have known“ (Perverse the
penis). Blandað efni.
þátt í sýningunni og þeim er nokk-
uð mikið niðri fyrir sem kemur
þó kannski enn betur í ljós í skil-
greiningum um stefnumörk hverr-
ar fyrir sig í sýningarskrá, og far-
ast einum af róttækustu kvenskör-
ungunum, Mary Ellen Croteau, orð
á þessa leið: „Eg sé verk mín sem
þjóðfélagsrýni, tilraun til sjón-
rænnar véfengingar á öllum þess-
um menningarlegu karlrembufor-
sendum sem eru grunnurinn að
feðraveldinu. Verk mín fá áhorf-
andann til að líta nánar á menn-
ingu okkar, að horfa á hlutina frá
aðeins öðru sjónarhomi, og er
ætlað að grafa undan feðraveldinu
með hnyttni og skopi.“
NAN Kornfeld, „Pro-feminist
Anti-Dichtomy Doll“. Dúk-
rista á tau.
Skopið vill þó satt að segja
verða full hrátt, útþvælt og nap-
urt og missa marks
Stefnumörkin teljast nokkuð
skýr og klár og einkennandi fyrir
verkin, en útfærsla þeirra er ekki
alltaf í samræmi við textana. En
eitt er klárt, sem er að konurnar
vilja ekki síður ögra og storka en
karlrembumar og það kemur á
óvart hvað skírskotunin til reðurs-
ins og fijóhirslnanna er sterk. Svo
sterk að hún virkar meira tilbúin
og marþvæld en upplifuð, og hug-
myndirnar eru oftar en ekki féngn-
ar að láni frá karlpeningnum. Óll
er sýningin mjög hugmyndáfræði-
legs eðlis, minnir ekki svo lítið á
áttunda áratuginn og sýniljóð
„visual poetry" sem var alþjóðleg-
ur og vinsæll leikur. Einnig leiðir
hún hugann að ýmsum fram-
kvæmdum SÚM-hópsins. Sú
spurningin er í senn áleitin og
brennandi, hve lengi slík list er
ný og fersk, og hve lengi kvenna-
hreyfingin telst vera það, án þess
að fara í gegnum nauðsynlega
endumýjun. Einhver rauðsokku-
bragur fyrri ára svífur yfir vötn-
um, en það em óneitanlega allt
aðrir tímar í dag en 1973, og ég
sé ekki betur en að listaskólamir
séu yfirfullir af konum og ég verð
lítið var við karlrembur og feðra-
veldi á sýningum dagsins. Þvert á
móti em listhúsin hér í borg pökk-
uð sýningum kvenna ekki síður
en karla, þótt ekki sé feminískt
inntak endilega ráðandi stefna hjá
þeim. Þá er myndlistarsamtökun-
um stjórnað af konum, svo ítök
hafa þær nóg. Með sama áfram-
haldi verða karlasýningar fljótlega
í minnihluta og þá er -botninn af
sjálfu sér dottinn úr stefnumörk-
unum.
Þótt mér sé ekki of vel kunn-
ugt um þróunina á þessum svið-
um innan Bandaríkjanna veit ég
að þeir eiga framúrskarandi
kvenkyns listamenn, þótt þær
starfi ekki endilega innan kven-
réttindahreyfinganna né telji sér
skylt að halda uppi eins konar
skotgrafahernaði gagnvart karl-
mönnum.
Eins og á svipuðum sýningum,
þar sem hópefli og uppreisnarandi
ræður og fólk telur sig kúgaðan
minnihluta, er grunnhugmyndin
hin sama, en unnið úr henni á
Ólafur Ólafsson landlæknir lauk
læknanámi fyrir tæpum fjórum
áratugum og hefur gegnt stöðu
landlæknis síðan 1972.
En hefði hann ekki sjálfur sinnt því
að breyta skráningu sinni í
Símaskránni til samræmis við
breytingar á högum sínum, gæti
hann enn haft þar starfsheitið
læknanemi.
Ólafur Ólafsson
læknanemi!
Símaskráin 1996 verður í einu bindi og mikil áhersla lögð á að
hún innihaldi sem réttastar upplýsíngar. Rétthafar síma - jafnt
einstaklingar sem fyrirtæki - þurfa sjálfir að óska eftir öðrum
breytingum en þeim sem orsakast af flutningi.
Vinsamlegast athugið skráninguna og sendið inn breytingar ef
með þarf hið fyrsta. Eyðublað er á blaðsíðu 21 í nafnaskrá
Símaskrár 1995.
PÓSTUR OG SÍMI
Upplýsingar eru veittar í síma 550 6620 og faxnúmer
er 550 6629.
Rétt skal vera rétt!
1996
margan hátt. í þessu tilfelli er það
staða konunnár í þjóðfélagi karl-
rembunnar, eins og konunum
kemur það fyrir sjónir. Virkar þó
frekar lúið vegna breyttra tíma,
og hefur meiri svip af minnimátt-
arkennd og niðurrifi fyrri gilda en
tjáningarþörf. Bandarísku konurn-
ar eru einfaldlega ekki að kynna
nein ný sannindi hér uppi á ■ ís-
landi, hvorki með inntaki og boð-
skap sýningarinnar né á listrænu
sviði. Hins vegar er trúa mín að
sýningar Artemisia listhússins hafi
hlotið meiri hljómgrunn í Kína,
Kólumbíu og Suður-Kóreu, þar
sem kvennahreyfingarnar eru á
frumstigi og þannig séð hefur
starfsemin í núverandi mynd viss-
an tilgang.
Æting og steinþrykk Anitu
Jung skera sig úr fýrir sígild
vinnubrögð og verk Carrie Seid
eru slungin í samsetningu, sem
styrkir inntak þeirra. Það er kímni
í bronsverki Diane Cox og innrétt-
ingu Susan Senseman. Málverk
Barböru Blades vekja athygli en
hér skortir á tækni til að tilvísan-
imar nái út fyrir sjálfar sig. Sterk-
ar vísanir eru í niðursoðnu typpum
fyrmefndrar Mary Ellen Crotéau,
en væra enn sterkari ef þau væra
ekta og í formalíni, en sá leikur
er inni í myndinni í dag sbr. Dami-
en Hirst.
Þegar allt kemur til alls ber
rýnirinn svo mikla virðingu fyrir
konum, að hann vill heldur sjá
þær taka upp baráttuna við við-
fangsefnin við hlið karlmanna og
jafnfætis þeim, heldur en að velta
sér upp úr vanmetakennd, sem
oftar en ekki brýst út í oflæti,
endurtekningum og gömlum
tuggum.
Sýningin hefur þó í sjálfu sér
fullan rétt á sér og maður þakkar
fyrir sig.
Bragi Ásgeirsson
Tónleikar
í Keflavík-
urkirkju
í KVÖLD munu eldri og lengra
komnir nemendur Tónlistarskólans
í Keflavík koma fram á tónleikum
í Keflavíkurkirkju kl. 20.
Á efnisskránni er einleikur og
samleikur, klassík og jass. í vetur
era 250 nemendur við nám í tón-
listarskólanum og flestir þeirra
komu fram á tónleikum í íþrótta-
húsinu við Sunnubraut síðastliðinn
sunnudag.
Þar léku allar hljómsveitir skól-
ans og barnakórar sungu. Um
næstu helgi verða margir tónfund-
ir í skólanum þar sem nær allir
keppendur skólans munu leika ein-
leik.
Aðgangur að tónleikunum er
ókeypis og öllum heimill á meðan
húsrúm leyfír.
Sónata á
geislaplötu
ÚT ER komin hjá Japis geislaplata
með ævintýraóperunni Sónötu eftir
Hjálmar H. Ragnarsson og Messí-
önu Tómasdóttur. Mun þetta vera
í fyrsta sinn sem íslensk ópera er
gefin út á plötu.
Tónlistarmennirnir sem flytja
óperuna, sem ætluð er börnum á
aldrinum 4-9 ára, eru Marta Hall-
dórsdóttir sópran, Sverrir Guðjóns-
son kontratenór, Guðrún Óskars-
dóttir sembal og Kolbeinn Pálsson
flauta.
Strengjaleikhúsið sýndi Sónötu
í húsi íslensku óperunnar í október
og nóvember á liðnu ári fyrir um
það bil 6.000 grunnskóla- og leik-
skólabörn.