Morgunblaðið - 12.12.1995, Side 43

VvesUhrutfw
oUfornia rúsmur
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
s Skrökvað í skýrslu
ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 1995 43
dUðlur
! Bráðumkoma
l blessuðjólin...
>•

VELJUM ÍSLENSKTI
7. Amt $kjasd4

m
Denver Mini 30
Hljómtækjasamstæða með útvarpi,
magnara, tvöföldu kassettutæki,
geislaspilara, stöðvarminni í
útvarpi, fullkominni fjarstýringu.
Verð kr. 29.900 stgr.
tZEŒIS&Max 345
3ja diska geislaspilari, surround
magnari, tvöfalt kassettutæki,
útvarp, fullkomin fjarstýring.
Verð aðeins kr. 39.900 stgr.
ferðahljómt&ý.
Starlite CD-105
Ferðageislaspilari m/útvarpi
og kassettutæki.
Verðkr. 14.610 stgr.
varpi til framhaldsskóla
þar sem sagt er að
heyrnarlausir séu meðal
þeirra hópa í landinu
sem ekki hafi íslensku
að móðurmáli. Það þarf
auðvitað ekki frekari
vitna við: íslendingar
hafa í raun viðurkennt
táknmál sem móðurmál
heyrnarlausra og eiga
aðeins eftir að stíga
lokaskrefið með form-
legri viðurkenningu.
í ljósi þessa er
dæmalaust að sjá í op-
inberri skýrslu endur-
Heyrnarlaust fólk á að
fá námsefni á eigin
táknmáli, segir Gunnar
Salvarsson, sem segir
það tjá sig á eigin máli.
tekna gömlu þjóðsöguna um eina
þjóð og eina tungu.
. í Vesturhlíðarskóla, skóla heym-
arlausra og heymarskertra, höfum
við samviskusamlega dreift ritlingum
sem ráðuneyti menntamála hefur
sent okkur til að upplýsa bömin um
réttindi þeirra. Kennarar skólans
hafa reyndar þurft að þýða bækling-
inn yfir á táknmál, því hann er ekki
gefinn út á máli barnanna jafnvel
þó segi í 17. gr.: „Böm og ungling-
ar, sem eiga sér annað móðurmál en
íslensku, eiga að hafa góðan aðgang
að efni á sínu eigin máli.“ Og bömin
spyija: Af hveiju fáum við ekki náms-
efni okkar á táknmáli? Af hveiju er
táknmál ekki viðurkennt? Af hveiju
er ekkert barnaefni í sjónvarpi á
táknmáli? Af hveiju er allt bamaefni
í sjónvarpi bara með tali?
Lögfræðingur dómsmálaráðu-
neytis og umboðsmaður barna
mættu gjarnan íhuga svör við þess-
um spurningum.
Höfundur er skólasijóri Vestur-
hlíðarskóla.
HJÁ ÖLLUM þjóðum
eru að minnsta kosti
tvær þjóðtungur. Ann-
að málið talar heyrandi
fólkið í landinu. Hitt
málið tala heyrnarlaus-
ir. Málin tvö eru ævin-
lega gerólík, annað
byggist á heyrn, hitt á
sjón. En þau eru hvar-
vetna til staðar. Gildir
einu hvort þau em
viðurkennd eða ekki.
Bæði málin er að finna
í öllum löndum.
Þegar opinber
skýrsla heldur öðru Gunnar Salvarsson
fram er vísvitandi verið
að segja ósatt. Þegar dómsmálaráðu-
neytið heldur því fram að íslendingar
tali allir sömu tungu án teljandi
mállýskumunar og hér séu engir
minnihlutahópar til staðar hvað varð-
ar tungumál þá er ekki unnt að flokka
það öðruvísi en sem skrök. Og það
er ekki meinlaus skröksaga heldur
alvarleg, því málið er stór hluti af
hveijum einstaklingi. Ef málið sem
maðurinn talar er ekki viðurkennt
er maðurinn sjálfur ekki viðurkennd-
ur. Þetta er ekki aðeins alvarlegt
skrök gagnvart táknmálsminnihlut-
anum í landinu heldur öllum þeim
einstaklingum sem tekið hafa sér
bólfestu hér á landi en eiga fæðingar-
hrepp í öðrum löndum.
Lögfræðingur dómsmálaráðu-
neytis svaraði gagnrýni minni á
skýrslu um réttindi barna, hér í
Morgunblaðinu á dögunum, með því
að segja að tilvitnaður texti skýrsl-
unnar ætti við minnihlutahópa með
eigin menningu og tungumál. Sjálf-
sagt hefur lögfræðingurinn talið að
gagnrýni mín hefði þar með ekki við
rök að styðjast. En heyrnarlausir eru
einmitt minnihlutahópur sem fellur
að þessari skilgreiningu: minnihluta-
hópur sem hefur bæði eigið mál,
ólíkt íslensku, og aðra menningu,
ólíka menningu heyrandi meirihlut-
ans. Barnasáttmáli Sameinuðu þjóð-
anna er saminn til þess að tryggja
réttindi allra barna og því er ámælis-
vert að túlka ákvæði hans á þann
veg að viðhaldið sé mismunun gagn-
vart tilteknum bömum. Með því að
neita að viðurkenna heymarlaus
börn sem minnihlutahóp vegna
tungumála er vegið að dýrmætum
rétti þeirra til að rækta með sér virð-
ingu fyrir eigin máli, menningarar-
fleifð og gildismati — rétti sem ein-
mitt þessum sáttmála er ætlað að
tryggja bömum.
Meðal þjóða sem telja sig sæmi-
lega menntaðar, víðsýnar og hafa
vísindi sem vegvísi til framfara er
það löngu útdautt álitamál hvort
táknmál teljist til mála eða ekki.
Jafnvel hér í landi, þar sem mál-
hroki er á hættulegu stigi, hefur
táknmál fengið ákveðna viðurkenn-
ingu opinberra aðila þó formlegu
viðurkenninguna skorti. Ég nefni
fáein dæmi: ríkið rekur Samskipta-
miðstöð heyrnarlausra og heymar-
skertra sem er m.a. rannskók-nar-
miðstöð í táknmáli, Háskóli íslands
hefur táknmálsfræði meðal náms-
greina, ríki greiðir túlkaþjónustu
fyrir heyrnarlausa og í Menntaskól-
anum í Hamrahlíð er táknmál kennt
sem móðurmál heyrnarlausra og
heyrnarlausum nemendum boðin
sérstök íslenskukennsla í ljósi þess
að íslenskan er ekki móðurmál
þeirra. Lengst er gengið í nýju fmm-
Cnki
Hárblásari, 1200 W, 2
hraðar, 2 hitastig.
Verð frá kr. 990
Þú vaknar þægilega með
útvarpsvekjara frá okkur.
Verð frá kr. 1.990
Yamakawa CD
Stakur geislaspilari m/fullkominni
fjarstýringu, 36 cm.
Verð kr. 13.837
*S\
.V/'Ut v’ 'X v*
tuikkaðm1

HesUfmfíw* ^ J;

OTAKE - ORION
Með fjarstýringu, allar aðgerðir
á skjá.
Verð frá kr. 29.900 stgr.
14" litasjónvarp með fjarstýringu.
Verð kr. 27.900 stgr.
Ferðatæki m/tvöfaldri kassettu,
útvarp m/stöðvarminni og
sjálfleitun.
Verð kr. 9.470 stgr.
Ferðatæki með útvarpi,
kassettu og loftneti.
Verð kr. 3.500
Lenco PPS 2033
3ja diska geislaspilari, útvarp,
segulband, fjarstýring, 200w
pmpo. Ath. verð, aðeins
kr. 27.900 stgr.
^^andstæVÁ
Lenco PPS 2024
1 disks geislaspilari, útvarp með 20
stöðva minni, segulband, fjarstýring
með öllum aðgerðum, 200 w pmpo.
Verð aðeins kr. 29.900
'f(
^ón varpstæfa'
Stereoferðatæki með útvarpi
og kassettu, góður hljómur.
Verð kr.4.850
Vasadisco í miklu úrvali
m/útvarpi.
Verð frá kr. 3.250
Ferðageislaspilari með
heyrnartólum, straumbreyti o.fl.
Verslið hjá traustu fyrirtæki
^orgarsxfy
BRÆPURNIR
ORMSSONHF
Lágmúla 8, s. 553 8820
BEINTENGiNG
VIÐ BANKA