Morgunblaðið - 18.01.1996, Blaðsíða 8

Morgunblaðið - 18.01.1996, Blaðsíða 8
8 FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 1996 FRETTIR MORGUNBLAÐIÐ Herra biskup er að biðja um uppskriftina Bjarni minn . . . Aðili máls má kæra ákvörðun lægra setts stjórnvalds Æðra stjórnvaldi skylt að endurskoða ákvörðun MORGUNBLAÐIÐ greindi í gær frá tveimur stjómsýslukærum sem lagðar hafa verið fram, hvor til síns ráðuneytis. Ferðafélag íslands hefur kært hreppsnefnd A-Húna- vatnssýslu til umhverfísráðuneytis og Bjami Sveinsson hefur kært bæjarráð Akraness til félagsmála- ráðuneytis. í skýringarriti forsætis- ráðunejdisins við stjómsýslulög sem gefið var út 1994, en lögin tóku gildi 1. janúar það ár, segir að stjórnsýslukæra sé eitt af þeim úrræðum sem fyrir hendi em til að fá stjórnvaldsákvörðun endur- skoðaða hjá öðra stjórnvaldi en því sem ákvörðunina tók, en markmið laganna sé fyrst og síðast að stuðla að auknu réttaröryggi í stjórnsýsl- unni. Orðrétt segir: „Með stjórn- sýslukæra er átt við það réttarúr- ræði þegar aðili máls eða annar sá sem kærurétt á skýtur stjórnvalds- ákvörðun til æðra stjórnvalds sem skylt er að endurskoða ákvörðun- ina.“ Aðila máls er almennt heimilt að bera stjómvaldsákvörðun undir dómstóla og gera kröfu um að hún verði ógilt. í skýringarritinu segir að stjómsýslukæra hafí hins vegar að sumu leyti kosti umfram þá leið; hún sé ódýr, skilvirk og einföld leið til að fá ákvörðun endurskoðaða. Þá hafi æðri stjórnvöld yfirleitt nokkuð rúma heimild til að endur- skoða matskenndar ákvarðanir lægri stjórnvalda, auk þess sem þau hafi ekki einasta vald til þess að fella ákvörðun niður, heldur oftast að auki vald til þess að taka nýja ákvörðun í staðinn. Æðra stjórnvaldi ber að leiðbeina í kafla um form og efni kæru er m.a. vitnað í álit umboðsmanns Alþingis. Þar segir: „Samkvæmt almennum reglum stjórnsýsluréttar verða ekki gerðar strangar kröfur til forms eða framsetningar mál- skots til æðra stjórnvalds. í því sambandi er nægjanlegt að aðili, sem ekki unir ákvörðun lægra setts stjómvalds, tjái æðra stjómvaldi þá afstöðu sína, hvort sem er skrif- lega eða munnlega. Ekki er því þörf á, að aðili tilgreini erindið sem „stjórnsýslukæru", þar sem það ræðst af efni erindis hveiju sinni, hvort fara beri með það sem kæru. Telji æðra stjómvald vafa leika á, hvort aðili vilji kæra ákvörðun, ber því að leiðbeina honum og ganga úr skugga um, hvort hann æski þess að fá málið endurskoðað með stjómsýslukæra.“ Málsaðili verður að eiga verulegra hagsmuna að gæta Stjórnsýslulögin mæla ekki fyrir um hveijir eigi kærurétt. Líta verð- ur til þess hvort hlutaðeigandi eigi einstaklegra og veralegra hags- muna.að gæta við úrlausn málsins, „en af því leiðir að ávallt verður að meta heildstætt hversu veruleg- ir hagsmunimir eru og hversu náið þeirtengjast úrlausn málsins," seg- ir í kafla um kæruaðild. Stjórnsýslukæra sem uppfyllir öll skilyrði leggur skyldu á æðra stjómvald að taka hina kærðu ákvörðun til endurskoðunar. Æðra stjómvaldi er því t.d. óheimilt að vísa máli frá af þeirri ástæðu að „óheppilegt eða óæskilegt" teljist að endurskoða ákvörðunina. Ákvörðun ekki kærð fyrr en mál er til lykta leitt Um kæruheimild segir almennt að aðila máls sé heimilt að kæra stjórnvaldsákvörðun til æðra stjórnvalds til þess að fá hana fellda úr gildi eða henni breytt nema annað leiði af lögum eða venju. Ákvörðun, sem ekki bindi enda á mál, verði ekki kærð fyrr en málið hafí verið til lykta leitt. Stjórnvaldsákvörðun lægra setts stjórnvalds má kæra til ráðherra á grandvelli almennrar kæruheimild- ar í stjórnsýslulögum. Hins vegar verður stjórnvaldsákvörðun sjálf- stæðrar ríkisstofnunar eða sjálf- stæðrar stjórnsýslunefndar ekki kærð til æðra stjórnvalds nema Iög mæli sérstaklega fyrir um það. Þá er á það bent að vegna reglu um sjálfsstjóm sveitarfélaga verði að telja meginregluna þá að stjórn- valdsákvörðun sveitarfélaga sæti ekki stjórnsýslukæra til ráðherra nema fyrir sé að fara lagaheimild til þess. Fram er tekið að víða í lögum séu lögfestar slíkar kæru- heimildir. Stundum getur óvissa risið um það til hvaða stjórnvalds kæra beri ákvörðun. Slík óvissa geti t.d. risið þegar lög mæli ekki fyrir um hvaða ráðherra fari með yfírstjórn umræddra mála. Ræðst það þá af reglugerð um Stjórnarráð Islands. Þyki vafí leika á undir hvaða ráðuneyti stjómarmálefni heyri samkvæmt reglugerðinni sker forsætisráðherra úr. Ákvarðanir lægra setts stjórnvalds kærðar til ráðherra í kafla um það hvert ákvörðun verði skotið segir að þegar sér- stakri kærunefnd hafí verið komið á fót, og úrskurðarvald í vissum málum fært frá ráðuneyti til slíkrar nefndar, geti leikið vafí á um vald- mörk ráðherra og kærunefndarinn- ar. Meginreglan sé sú að ráðherrar fari með yfírstjórn stjórnsýslunnar nema hún sé að lögum undanskilin. Til ráðherra verði því væntanlega kærðar allar stjórnvaldsákvarðanir lægra settra stjómvalda sem skýr- lega hafi ekki verið undanþegnar valdi hans. Endurmenntunarstofnun Hl Nám í markaðs- og útflutnings- fræðum í boði Ingjaldur Hannibalsson NÝLEGA var ákveðið að bjóða upp á nám í markaðs- og' út- flutningsfræðum á vegum Endurmenntunarstofnunar Háskóla íslands. Fram að þessu hefur stofnunin stað- ið fyrir einstökum nám- skeiðum á þessu sviði, en þama er um að ræða eins árs nám í margvíslegum greinum. Ingjaldur Hannibalsson hefur unnið undirbúningi og mótun námsins ásamt fleirum. Þá hefur hann kennt námskeið í útanríkis- verslun við Viðskipta- og hagfræðideild Háskólans, sem mun verða mikilvægur þáttur í þessu námi. Að sögn Ingjalds mun kennsla hefíast um mán- aðamótin febrúar mars. Hann segir að það veiti engin sér- stök réttindi. Aftur á móti sé þetta nám á háskólastigi þar sem tekin séu próf í lok hvers áfanga og fólk fái skírteini þegar það útskrif- ast. Ingjaldur er fyrst spurður að því hver aðdragandinn hafi verið. „Undirbúningur hefur staðið í langan tíma. Endurmenntunar- stofnun hefur í nokkur ár boðið upp á lengra nám í rekstrar- og viðskiptafræðum og sjávarútvegs- fræðum fyrir fólk úr atvinnulífinu. Mjög oft hefur verið boðið upp á nám í þessum greinum og hefur eftirspurn verið mikil. Það var svo talinn vera grandvöllur fyrir námi af svipaðri Iengd í markaðs- og útflutningsfræðum. Fyrir utan of- antalin námskeið hefur Endur- menntunarstofnun boðið upp á lengra nám í heilsuhagfræði. Ánn- ars hafa námskeiðin verið styttri." I hverju felst námið? „Byijað er á því að kynna fyrir nemendum atriði í sambandi við framsetningu ritaðs máls, munn- lega tjáningu og upplýsingaöflun. Eftir það verður farið yfír rekstr- arhagfræði, markaðsfræði, mark- aðsathuganir, sölustjórn, sölu- tækni, flutningafræði, fjármál milliríkjaviðskipta og loks utanrík- isverslun. Nemendur geta þar fyrir utan tekið valnámskeið í tungumálum sem höfða til viðskiptalegra þarfa og er þar valið um ensku, þýsku eða frönsku. Þá stendur þeim til boða að fara í kynnisferð til Evr- ópu þar sem þátttakendur munu kynnast því helsta sem fyrirtæki eru að gera á sviði markaðsmála og milliríkjaviðskipta. Einnig munu þeir kynnast þeirri þjónustu sem fyr- irtæki fá á þessu sviði. Hveijir standa fyrir þessu námi? „Skipuð var fimm manna nefnd sem held- ur utan um þetta með fulltrúum frá Endurmenntunarstofnun, Há- skóla íslands, Tækniskóla íslands, Útflutningsráði íslands og ís- lenska markaðsklúbbnum eða ímark. Framkvæmdaaðilinn er svo Endurmenntunarstofnun. “ Hvernig fer kennsla fram? „Það er kennt síðdegis á fimmtudögum, föstudögum og stundum á laugardögum. Gert er ráð fyrir því að fólk geti stundað námið með vinnu. Þess má geta að allar greinar námsins eru að langmestu leyti kenndar í hefð- bundnu námi við Háskóla íslands og þá fyrst og fremst í viðskipta- og hagfræðideild. Þama er hins ►ingjaldur Hannibalsson er fæddur í Reykjavík 1951 og útskrifaðist úr Menntaskólan- um í Reykjavík árið 1971. Hann lauk BS-prófi í eðlisfræði og stærðfræði frá Háskóla íslands árið 1974. Þá lauk hann MS- prófi í iðnaðarverkfræði frá Ríkisháskólanum í Ohio árið 1975 og doktorsprófi í iðnaðar- verkfræði frá sama skóla árið 1978. Ingjaldur var deildarstjóri tæknideildar Félags íslenskra iðnrekenda 1978 til 1983, for- stjóri Iðntæknistofnunar ís- lands 1983 til 1986, forsljóri Álafoss hf. 1986 til 1987 og framkvæmdastjóri Útflutnings- ráðs íslands 1988 til 1993. Hann hefur verið stundakennari og dósent við Háskóla íslands frá 1978 og dósent í fullu starfi frá 1993. vegar verið að gefa fólki sem ekki stundar hefðbundið nám í Háskól- anum tækifæri til að auka mennt- un sína á þessu sviði.“ Er þetta dýrt? „Kostnaðurinn við námið fyrir hvem nemanda eru 145 þúsund krónur og 25 þúsund krónur til viðbótar fyrir hvert tungumála- námskeið. Það er alveg sambæri- legt við önnur námskeið sem End- urmenntunarstofnun býður upp á.“ Hefur fólk sýnt þessu áhuga? „Umsóknarfresturinn er ekki ennþá útranninn, en það er komið á fjórða tug umsókna og okkur sýnast viðbrögðin vera mjög góð. Það kemur ekki á óvart þegar mið er tekið af því að við lifum á tímum aukinnar samkeppni og að sífellt er lögð meiri áhersla á góða markaðs- setningu. Það er alveg óumdeilt að mjög mikilvægt er að auka gjaldeyristekjur þjóðarinnar og aukin þekking sem flestra á utanríkisverslun og markaðssetn- ingu erlendis hlýtur að stuðla að því.“ Til hverra höfðar námskeiðið? „Við setjum þau inntökuskilyrði að fólk hafí stúdentspróf eða aðra sambærilega menntun, tveggja ára starfsreynslu í atvinnulífinu og geti lesið og skilið ensku. Við teljum þetta áhugavert fyrir fólk sem lokið hefur námi í öðram greinum en viðskiptafræði. Einnig fyrir fólk sem starfar að markaðs- málum eða vill hasla sér völl á því sviði.“ Sífellt meiri áhersla er lögð á mark- aðssetningu
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.