Morgunblaðið - 18.01.1996, Blaðsíða 38

*38 FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 1996
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
Allt lætur undan
tímans tönn
Lyftum oki einræðis af
Dagsbrún, segir
Gunnar Guðmunds-
son, kjósum B-listann.
ÞAÐ hefur varla far-
ið framhjá mönnum að
kjör til stjórnar Dags-
brúnar stendur nú fyrir
dyrum. Það hefði varla
þótt í frásögur færandi
nema fyrir það að nú
hefur litið dagsins ljós
framboð sem sprottið
frá breiðum hópi fé-
‘Uagsmanna í Dagsbrún.
Þetta hefur þótt tíðind-
um sæta enda ekki van-
inn til þessa að félags-
menn fettu fingur út í
framboðslista fráfar-
andi stjómar með þess-
um hætti.
Fram að þessu hefur
sami valdahópurinn sett upp lista
með arftökum sínum í sjóm félags-
ins og þar hafa ekki komist að aðr-
ir en jábræður þess valdahóps sem
ráðið hefur lögum og lofum í félag-
inu áratugum saman. Eina undan-
tekningin frá þessu var mótframboð
gegn lista fráfarandi stjórnar fyrir
. (jrfáum árum sem náði ekki kjöri en
fékk þó um 37% greiddra atkvæða.
Það er því ekki að furða þótt stjórn
Dagsbrúnar hafi brugðist ókvæða
við þessari nýlundu. Það hefur hing-
að til ekki þótt góð lexía í Dagsbrún
að menn væru á andstæðri skoðun
við ríkjandi valdhafa. Þess hefur
ávallt verið gætt að kæfa gagnrýnis-
raddir innan félagsins með hörku
og virðist sem stjóm félagsins á
hverjum tíma hafi litið svo á að ekki
rúmaðist innan félagsins nema ein
skoðun á hveiju máli. Það hefur
Tánast verið regla innan félagsins
að tillögum frá almennum félags-
mönnum um breytingar sé vísað frá
á félagsfundum að undirlagi ríkjandi
stjórnar. Sú skoðun hefur komið
fram í fjölmiðlaum-
ræðu undanfamar vik-
ur í tengslum við nýtt
framboð til stjómar og
trúnaðarmannaráðs
Dagsbrúnar að eilífðar-
seta sömu valdhafa
innan félagsins helgist
ekki af almennri
ánægju félagsmanna
með stöðu mála heldur
sé það ástand sprottið
af kosningareglum sem
beinlínis em til þess
falinar að hindra önnur
framboð. Stjórnin hef-
ur nánast alltaf verið
sjálfkjörin en í því eina
tilviki sem boðið var
gegn lista fráfarandi sjórnar hin síð-
ari ár var stjórnarlistinn ekki kosinn
rússneskri kosningu og aðeins um
þriðjungur félagsmanna kaus í það
sinn. Það er skoðun margra innan
Dagsbrúnar að stjórnin hafi í það
sinn haldið velli sökum áhugaleysis
og þreytu félagsmanna á starfsemi
félagsins auk þess sem alkunna var
að fram fór allsherjarsmölun meðal
Dagsbrúnarmanna sem komnir voru
á eftirlaun og taldir vora hliðhollir
gömlu forystunni.
Hér birtist einmitt sú fáránlega
þverstæða að félagsmenn, sem ekki
eru á vinnumarkaðinum og greiða
þar af ieiðandi engin félagsgjöld til
félagsins, halda kosningarétti sínum
í félaginu á meðan svokallaðir auka-
félagar sem greiða fullt félagsgjald
af vinnulaunum sínum njóta ekki
kosningaréttar. Öllum hugsandi
mönnum reynist erfítt að skilja rétt-
lætið að baki þessari tilhögun nema
vera kynni að þessi regla ætti ásamt
öðru að viðhalda óbreyttum völdum
í félaginu. Nýtt framboð til stjórnar
Gunnar
Guðmundsson
Dagsbrúnar kom fram meðal félags-
manna vegna megnrar óánægju með
steinrannar reglur félagsins og ein-
ræðislega stjórnarhætti auk
óánægju með kjarastefnu félagsins
undanfarin ár. Það eru ýmsir sem
treysta ekki mönnum með allt að
tíföld Dagsbrúnarlaun til að standa
í forystu fyrir bættum kjörum fé-
lagsmanna og þaðan af síður þegar
haft er í huga að menn þessir hafa
ekki unnið verkamannavinnu hátt í
hálfa öld. Til að breyta þessu býður
sig nú fram breiðfylking verka-
manna innan Dagsbrúnar sem hefur
fengið ótrúlegan stuðning á þeim
stutta tíma sem liðinn er frá því að
ákvörðun var tekin um framboðið
og má sem dæmi nefna að á fjórða
hundrað félagsmanna lýstu sig strax
tiíbúna til að taka sæti á lista hins
nýja framboðs. Virðist því nú í fyrsta
sinn um áratuga skeið raunhæfur
möguleiki á því að raunveruleg
stjórnarskipti verði í Dagsbrún um
næstu helgi og nýir menn með fersk-
ar hugmyndir fái loks tækifæri til
að hleypa nýju blóði í félagið. Svo
þetta megi verða hvet ég alla Dags-
brúnarmenn til að mæta á kjörstað
því B-listinn á allt sitt undir því að
sem flestir mæti og hinn almenni
félagsmaður, sem hingað til hefur
ekki séð ástæðu til að skipta sér af
málefnum félagsins þar sem um
ekkert val hefur verið að ræða, nýti
sér nú sögulegt tækifæri til róttækra
breytinga innan Dagsbrúnar og kjósi
B-listann. Það er tími til kominn að
víkja af vegi kyrrstöðu og lyfta af
oki einræðis í stjórn Dagsbrúnar.
Engum er hollt að standa í þeirri trú
að þeir séu ósnertanlegir og hafi
eilífðarvöld.
Höíundur er í framboði til stjóm-
ar Dagsbrúnar & B-lista.
HílONlhWín fwír- EgstyðA-listann,segir
Ull, JLjlll Símon Gunnarsson,
heit um bjartan dag vegnahanfumála -
Dagsbrúnarmenn!!!
60.000 kr. á mánuði?
Neitakk
VIÐ eram allir
verkamenn eins og þið
líka. Og það sem meira
er, við eram stoltir af
því að geta rétt fram
hendurnar og sagt;
þetta era verkfærin
sem við höfum notað
alla tíð, í þágu samfé-
lagsins alls. Ekki hafa
allir slíkan bakhjarl, að
hafa unnið í skurði,
byggingarvinnu, hafn-
arvinnu, bensínaf-
greiðslu, flugaf-
greiðslu, hvalskurði,
sjómennsku eða hverri
þeirri erfiðsvinnu sem
nöfnum tjáir að nefna.
Ekki á þetta þó að vera
montræða um fyrram góðan feril.
Nei, ekki aldeilis. Þessu bréfsnifsi
er beint til þín, kæri þjáningabróðir,
ef þú ert félagsmaður í Verkamanna-
félaginu Dagsbrún.
Ég segi þjáningabróðir, og finnst
ekki vera of fast að orði kveðið með
slíku orðalagi. Hreint og beint er
búið að löðrunga okkur verkamenn-
ina v þessu félagi hvað eftir annað
með hreint ótrúlega ömurlegum
samningum og kjaraskerðingu,
þannig að nú verður ekki lengur við
slíkt unað.
Til að sporna við þessari skugga-
legu aðför að okkur og okkar ástvin-
um, látum við sverfa til stáls og
leggjum því til atlögu við handhafa
þeirra valda sem hafa stýrt okkur inn
á þessar óheillabrautir í samfélaginu,
að vera nánast kallaðir lítilmagnar
og þurfalingar.
Hvað er til ráða? Jú, við höfum
gert það opinbert og heyrinkunnugt
að nýr listi til stjómar í Dagsbrún
stendur verkamönnum til boða af
þeirra eigin félögum í verkamanna-
stétt. Við höfum margoft verið spurð-
ir að því hveiju við ætlum helst að
breyta. Markmið þessa framboðs er
að hrista upp í mönnum þannig að
allir átti sig á því, og þá ekki síst
vinnuveitendur, að verkamenn þurfa
iíka að borða, fæða sig
og sína og vera fyrir-
vinnur barna sinna.
Þetta virðast sumir ekki
skilja eða þykjast ekki
skilja en þá er betra
fyrir slíka menn að
vakna af þyrnirósar-
svefni sínum. Ef þeir
vakna ekki sjálfír, verða
þeir vaktir og þá ekki
með neinum blíðuhót-
um.
I framboði okkar til
stjómar í verkamanna-
félaginu Dagsbrún
leggjum við mesta
áhersiu á að grann-
launataxtar verði rifnir
upp úr þeim ömurleika
sem þeir era í í dag. Það þýðir ekk-
ert fyrir vinnuveitendur lengur að
afsaka sig með einhveiju kreppu-
Ekki þýðir lengur fyrir
vinnuveitendur, segir
Ólafur Björn Baldurs-
son á B-lista í Dags-
brún, að afsaka sig með
kreppukjaftæði.
kjaftæði. Nú er svo komið að Þórar-
inn V. og félagar skulu ekki dirfast
að halda því fram að verkamanna-
taxtar séu fullgóðir ef þeir nái
50.000-60.000 þús kr. á mánuði.
Kæru félagar, nú er svo komið að
við þurfum á öllum ykkar stuðningi
að halda. Standið með okkur í orði
og verki og mætið í kjörklefann,
merkið við x B framboðið sem er
framboð kröftugra manna, nýrra
manna til stjórnar og forystu í Dags-
brún, ykkur sjálfum og framtíð fjöl-
skyldna ykkar til heilla.
Höfundur er á B-lista í Dagsbrún-
arkosningunum.
Ólafur Björn
Baldursson
Hvatt til lagabrota
í Dagsbrún
I DAGSBRUN hafa
B-listamenn að undan-
förnu slegið því upp
sem stefnuskrármáli að
þeir sem „... greiða
lágmarksgjaldið til fé-
lagsins verði sjálfkrafa
fullgildir félagsmenn".
Á öðrum stað er þetta
áréttað og virðist ekki
vera hugsað út í tvö
atriði sem eru grund-
vallaratriði. Lítum nán-
ar á málið.
1. Frá upphafi vega
(þetta eru kannski of
gömul lagaákvæði hjá
Dagsbrún?) hefur það
verið svo í Dagsbrún,
Ólafur
Guðmundsson.
myndin um
persónulegt samþykki
þeirra liggi fýrir. Hug-
myndir B-listamanna
um sjálfvirkni í þess-
um efnum væru því
greinilegt lögbrot ef
þær yrðu að veruleika
og breytir engu um
það þó önnur verka-
lýðsfélög en Dagsbrún
og stærri hafi haft
þann hátt á alllengi.
Vera kann að
ókunnugleiki B-lista-
manna á lögum Dags-
brúnar og á landslög-
um sé um að kenna
að inn í stefnuskrá
þeirra hafí læðst hug-
þvingaða félagsaðild.
I ÞESSU orði, sjálfu
nafni félags okkar
verkamanna á höfuð-
—tiorgarsvæðinu, felast
fyrirheit um bjartan
dag eftir dimma nótt.
En fyrirheitin ganga
ekki alltaf eftir og era
oft innlyksa í „blá-
móðu fjarskans“ eins
og einn fulltrúi at-
vinnurekenda sagði
fyrir nokkra síðan,
þegar rætt var um að
bæta kjör lágtekju-
fólks á íslandi. Al-
mennt launafólk hefur
hefur mátt þreyja
þorra og góu undanf-
arin ár.
Hagfræðilegar tilraunir
— þjóðarsátt
íslenskt þjóðfélag er farið að
minna á eins konar hagfræðilega
tilraunastofu þar sem tilraunadýrin
eru launþegar landsins og þeir sem
tilrauninni stjórna hafa svör á reið-
um höndum við flestu öðru en því
sem varðar manninn og framtíð
hans mestu. Orð eins og réttlæti,
samhjálp og sem jöfnust skipting
þjóðarauðsins eru vandfundin í
þessum fræðum.
Þjóðarsátt er fagurt orð og felur
"'í sér jákvæðari merkingu og stærri
fyrirheit en flest önnur í málinu.
Því miður hefur þetta orð glatað
merkingu sinni í huga launþega og
jafnvel snúist upp í andhverfu sína,
ranglæti, ósætti, ójöfnuð. Nú þegar
kosningar fara fram í Dagsbrún
verður sú spurning brýnni en áður,
hvers vegna baráttan fyrir bættum
T^öram hafí ekki skilað meiri ár-
angri. Við þessari spurningu er
ekkert eitt svar. Löngu
er hins vegar orðið
tímabært að verkalýðs-
hreyfingin hætti að láta
atvinnurekendur og rík-
isvald lifa í þeirri sjálfs-
blekkingu að launþegar
séu einhver afgangs-
stærð í samfélaginu.
Dagsbrún og önnur
stéttarfélög verða að
gera sér grein fyrir því
að gerð kjarasamninga
er eitt og íjárlagagerð
ríkisstjórna er annað.
Samningum þarf að
ganga frá þannig að
þeir falli úr gildi á sama
andartaki og aðrir hóp-
ar semji um hærri laun eftir að
Dagsbrún hefur samið. Um samn-
ingamálin mætti ræða miklu nánar
en verður ekki gert að sinni.
Reynsla og endurnýjun
Ég mun í þessum kosningum sem
framundan eru í félaginu styðja
framboð Halldórs Björnssonar á
A-lista til formennsku í Dagsbrún.
Vel er mér ljóst að Halldór er ekki
óumdeildur maður í félaginu, enda
varla við því að búast eftir mörg
ár sem varaformaður við erfiðar
kringumstæður. Því verður þó ekki
á móti mælt að Halldór hefur meiri
reynslu í samningamálum en aðrir
sem í framboði eru. Þessa reynslu
verður að nýta á þeim erfiða tíma
sem í hönd fer. Ekki má heldur
gleyma því að veruleg endurnýjun
verður í stjórn félagsins, nái A-listi
kjöri. I kosningabaráttunni nú hefur
B-listinn gagnrýnt starfshætti fé-
lagsins harðlega og margt í þeirri
gagnrýni er réttmætt og verður að
sjálfsögðu að taka á þessum málum
sem gagnrýniverð eru. Meðal þeirra
eru tengsl félagsins við vinnustað-
ina en þau verða að aukast.
Það var ekkert sjálfgefið í upp-
hafi kosningabaráttunnar að ég
legði A-listanum lið, en í ljósi þeirra
breytinga sem A-listinn ætlar að
standa fyrir mun ég greiða honum
atkvæði. En hvernig sem kosning-
araar fara mun ég líta á það sem
skyldu mína að veita stjórninni það
aðhald sem ég get.
Tónn samhjálpar þagni ekki
Ég þekki því miður ekki for-
mannsefni B-listans, Kristján Árna-
son, en hef fyrir satt að hann sé
hinn mætasti maður. Stjarna hans
virðist hafa kviknað af mikilli
skyndingu á himni íslenskrar verka-
lýðsbaráttu. Hvort sú stjarna á eft-
ir að lýsa upp það torleiði sem
launabaráttan á Islandi er rötuð í
skal ósagt látið. En umfram allt
verða menn að skilja að persónuleg-
ur frami hjá félaginu verður að víkja
fyrir heildarhagsmunum. Guð-
mundur J. Guðmundsson Iætur nú
af störfum eftir langan og litríkan
feril. Hvað sem mönnum kann að
finnast um þátt hans í kjarasamn-
ingum undanfarið þá er hitt víst
að með skrifum sínum um þá mörgu
sem eiga um sárt að binda í samfé-
laginu hefur hann slegið vissan tón.
Þessi tónn samhjálpar má ekki
þagna með nýjum mönnum. Ef það
gerist breytist félag okkar í kalda
stofnun. Von mín er sú að menn
komist frá þessum kosningum ákaf-
lega móðir en ósárir að kalla.
Höfundur er Dagsbrúnarmaður
og stuðningsmaður A-Iista til
stjórnarkjörs í Dagsbrún.
að enginn er gerður að aðalfélaga
að honum forspurðum. Menn hafa
þurft að leggja inn formlega inn-
tökubeiðni og þrátt fyrir einstök
dæmi um það, að menn hafi ekki
viljað vera félagar í Dagsbrún og
jafnvel marglýst því yfir, en síðan
orðið fyrir áföllum sem bitnuðu
mjög óþyrmilega á aðstandendum
þeirra, hefur verið haldið fast í þetta
ákvæði; þ.e.a.s. enginn er neyddur
af hálfu félagsins til að vera félagi
í því.
2. Með inngöngu í EES hafa ís-
lendingar gerst „áskrifendur“ að
lagaboðum ESB í mörgum atriðum.
Þessi lagaboð fela meðal annars í
sér að alls ekki er leyfilegt að taka
menn inn í nein félög án þess að
Veldur ókunnugleiki
B-listamanna, spyr
Ólafur Guðmundsson,
hugmyndum um þving-
aða félagsaðild?
En það er því miður fleira í henni
sem illa stenst gagnrýna athugun.
Höfundur er Dagsbrúnarmaður
og stuðningsmaður A-lista til
stjórnarkjörs í Dagsbrún.
Símon
Gunnarsson.