Morgunblaðið - 26.01.1996, Síða 43

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 26. JANÚAR 1996 43
hin fjölbreyttustu og náðu yfir
fjölda verkþátta.
Heimili þeirra prýtt útsaums-
verkum sem ein sér hefðu verið
ærin verkefni húsmóður. Vinna var
Ingu unun og nauðsyn. Skýring á
afköstum lá í hraðvirkni og verk-
lagni. Þetta sást best í þvi að gesta-
móttaka var henni auðveld. Að setj-
ast skamma stund við borð hennar
þá var veisla án fyrirhafnar.
Þau hjón þekktu fólk um allt land
og nutu ferðalaga saman og nátt-
úruskoðunar. „Landið er fagurt og
frítt“. Listaskáldið góða sá fegurð
náttúrunnar oft í ljósi hagsældar.
Ferðir þeirra hjóna Ingu og Bjarna
voru farnar í markmiði. Öll ílát full
af beijum eða troðnir pokar eftir
grasaferð á Kaldadal.
Lífsstarf hverrar manneskju er
gott ef skilað er starfsdegi með
sóma. Allt fram yfir það er ágætt.
Inga Wium féll frá þegar flestum
verða hlutirnir auðveldari. Börnin
hafa stofnað eigið heimili og barna-
börnin feta um hús afa og ömmu
eins og ljós er lýsir umhverfið og
tengir saman tvenna tíma.
En fallvaltleikinn er við hvert
fótmál. í mörg ár, allt of langan
tíma, barðist Inga við sjúkdóminn
skæða. Þann sem býr um sig í lík-
amanum, víkur stundum frá og
læknast en nær svo aftur yfirhönd-
inni. Dauðinn er óvæginn og duttl-
ungafullur en óneitanlega lausn í
tapaðri stöðu. Huggun eiga syrgj-
endur í endurminningunum um
mikilhæfa konu og góða móður og
ömmu.
Ég sendi þessi kveðjuorð með
þeirri vissu að tíminn hemar yfir
sárin og minningin verði fjölskyld-
unni blessuð.
Björn Sigurðsson.
Mamma ætlar að sofna
mamma er svo þreytt.
Og sumir eiga sorgir
sem svefninn getur eytt.
Sumir eiga sorgir
og sumir eiga þrár
sem aðeins í draumheimum
uppfyllast ná.
í kvöld skulum við vera
kyrrlát og hljóð.
Mamma ætlar að sofna
systir mín góð.
(Davíð Stefánsson.)
það dýrmætásta sem nokkur
maður á í lífinu er fjölskyldan.
Máttarstólparnir eru foreldrarnir
sem leiða okkur börnin styrkum
höndum frá fysta degi lífsins þar
til við erum orðin þroskaðir ein-
staklingar og teljum að nú sé tími
til að losa um takið og standa á
eigin fótum. Það veganesti sem for-
eldrarnir gefa okkur og sú fyrir-
mynd sem þeir sýna, vegur þungt
í þeirri framtíð sem við eigum eftir
að velja. Foreldrarnir kennar okkur
að elska og fyrirgefa, að veita kær-
leika og vináttu, greina rétt frá
röngu, vera sjálfstæð og mest um
vert að það er allt í lagi að mistak-
ast í einhveiju sem við tökum okk-
ur fyrir hendur, því enginn er full-
kominn. Að standa saman í blíðu
og striðu, að eiga alltaf í skjól að
venda, eru þær væntingar sem við
gerum til fjölskyldu okkar. Og þetta
eru sterkir verndarveggir, umvafðir
ást og hlýju, án fordóma. í byijun
tekur maður einhvern veginn þess-
um varnarvegg sem sjálfsögðum
hlut, að þessi trausti varnarveggur
verði aldrei frá manni tekinn -
hann er eilífur. En eftir því sem
tíminn líður, lærir maður að þessir
veggir eru borthættir og verða að
lokum frá manni teknir. Og þegar
sá tími er kominn er sárt að sleppa
hendinni, svo sárt að jafnvel þó að
maður viti og skynji að það sé besta
lausnin, og reyndar eina lausnin,
þá reynir maður að halda dauða-
haldi. En það er aðeins í höndum
skaparans að ákveða hvenær sá
tími kemur. Og þá er enn komið
að veganestinu, að geta stutt hvert
annað og horfa fram á við, brosa
gegnum tárin og geyma allar ljúfar
minningar.
Það kom mér ekki á óvart þegar
Linda, æskuvinkona mín, hringdi
og tilkynnti andlát móður sinnar,
Ingu Hansdóttur Wium, því hún
hafði um skeið barist harðri baráttu
við illvígán sjúkdóm. Það eru marg-
ar ljúfar æskuminningar sem koma
upp í huga minn, nú þegar ég sit
hér vestanhafs og skrifa þessar lín-
ur. Inga er óijúfanlegur hluti af
þeim. Þegar Inga og Bjarni fiuttu
frá Smálöndunum 1967 með fjöl-
skyldu sína að Langholtsvegi 158,
tengdumst við Linda, yngsta dóttir
þeirra, strax innilegum vináttu-
böndum. Við vorum þá báðar 5 ára
og stendur sú vinátt enn traustum
fótum, nærri 30 árum síðar. Ég bjó
í næsta húsi og fljótlega vorum við
orðnar heimagangar hvor hjá ann-
arri. Inga og Bjarni tóku mér opn-
um örmum inn á heimili sitt, þar
átti ég gott athvarf og alltaf var
komið fram við mig eins og dóttur.
Inga var myndarleg kona og hún
hafði ákaflega fallegt og blíðlegt
bros. Hún var alin upp á stóru
myndarlegu sveitaheimili austur í
Mjóafirði og átti það veganesti sem
hún fékk þaðan eftir að vera henni
góður vitnisburður. Hún var dugn-
aðarforkur, vann hörðum höndum
alla sína ævi og hún var ákaflega
skipulögð. Ingu var margt til lista
lagt og ber heimili hennar þess
gott vitni. Hún var röggsöm í öllu
sem hún tók sér fyrir hendur og
ekkert var af skornum skammti.
Þegar hún eldaði eða bakaði var
alltaf um margfaldan skammt að
ræða, jafnvel þótt fækkað hefði í
heimili, og hún lét ekki veikindin
aftra sér í þeim efnum. Inga hafði
það sem við köllum græna fingur,
hafði unun af blómum sem döfnuðu
ákaflega vel og báru umyggju henn-
ar gott vitni. Handavinna var henn-
ar hugðarefni og hefur hún skapað
mörg listaverk sem nú skreyta
heimili hennar og Bjarna. Handa-
vinna Ingu hefur líka hlýjað mörg-
um landanum því um árabil pijón-
aði hún og seldi lopapeysur og hef
ég hvorki fýrr né síðar séð neinn
með pijóna sem tifuðu jafn hratt
og hennar.
Inga og Bjarni höfðu mikið dá-
læti á hundum og minnist ég marg-
ar ferða upp í hundabú til Kalla,
þar sem þau áttu snjalla veiði-
hunda. Ég man eftir Dimmu og
Bellu, sérstaklega þegar farið var
með þær í bæinn til að gjóta og
vera í hlýjunni með hvolpunum, sem
voru jafnframt tímabundin leikföng
fyrir okkur Lindu. Síðustu árin hafa
Inga og Bjarni búið á Mosfellsbæ.
Þar höfðu þau skapað sér unaðs-
reit, burtu frá ys og þys borgarinn-
ar, sem þau nutu með fjölskyld-
unni. Fjölskyldan var Ingu ákaflega
mikilvæg, hún var stolt af börnun-
um sínum og barnabörnum. Hún
gaf þeim gott veganesti og hún var
þeim sterkur máttarstólpi. En nú
er komið að leiðarlokum, þrautun-
um lokið, hvíldin kærkomin. Það
er tími til að sleppa hendinni kæru.
Ég er Ingu þakklát fyrir þá alúð
og umhyggju sem hún alltaf sýndi
mér og fyrir að hafa tekið mér
opnum örmum inn í fjölskyldu sína.
Löng þá sjúkdómsleiðin verður,
lífið hvergi vægir þér.
Þrautir magnast, þijóta kraftar,
þungt og sárt hvert sporið er,
Honum treystu, hjálpin kemur,
Hann af raunum sigur ber.
Drottinn læknar, Drottinn vakir
daga og nætur yfír þér.
Þegar æviröðull rennur,
rökkvar yfír sjónum þér,
hræðstu eigi hel er fortjald,
hinum megin birtan er.
Höndin, sem þig hingað leiddi,
himins til þig aftur ber.
Drottinn elskar, Drottin vakir
daga og nætur yfír þér.
(Sigurður Kr. Pétursson.)
Vegna dvalar minnar erlendis get
ég ekki verið við útför Ingu en
hugur minn er hjá ykkur, elsku
Linda og Þórarinn, Bjarni, Anna,
Addi og aðrir ástvinir, Guð gefi
ykkur styrk á þessari stundu. Ingu
færi ég hinstu kveðju. Hvíli hún í
friði.
Esther Sigurðardóttir,
Michigan.
ÞORVARÐUR
R. JÓNSSON
Þorvarður
Ragnar Jóns-
son fæddist í
Reykjavík 12. júlí
árið 1915. Hann
andaðist á heimili
sínu í Reykjavík
18. janúar síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Jón Þor-
steinsson skósmið-
ur og Steinunn
Agústa Þorvarðar-
dóttir. Móður sína
missti Þorvarður
aðeins tveggja ára
gamall. Hann ólst
upp hjá móðurömmu sinni,
Ragnheiði Árnadóttur, þar til
faðir hans giftist aftur. Stjúpa
Þorvarðar hét Jónina Gísla-
dóttir. Þorvarður átti þrjú
hálfsystkini, Gísla og Stein-
unni Ágústu, sem bæði eru
látin, og Ævar.
Þorvarður var tvígiftur.
Fyrri eiginkona hans var Guð-
rún Gísladóttir, f. 21.12. 1913.
Þau eignuðust eina dóttur,
Eddu, f. 5.12. 1943. Edda er
gift Hálfdáni Henr-
yssyni og eiga þau
fjögur börn: Henry
Arnar, f. 13.10.
1967. Þorvarð
f. 11.2.
Hann er
kvæntur Menju von
Schmalensee og
eiga þau einn son,
Aron Alexander, f.
8.8. 1995. Halldór
Gunnar, f. 21.3.
1974, og Helgu Dís,
f. 6.3. 1981.
Seinni kona Þor-
varðar er Inga Sig-
ríður Ingólfsdóttir, f. 24.10.
1925. Þau eignuðust tvær dæt-
ur: Steinunni, f. 27.2. 1963, og
Ólöfu, f. 9.5. 1964. Steinunn á
einn son, Stein Helgason, f.
1.5. 1985. Þau eru búsett í
Hollandi. Sambýlismaður
Steinunnar heitur Rik de Viss-
er. Ólöf er búsett í Boston í
Bandaríkjunum.
Útför Þorvarðar fer fram
frá Fossvogskapellu í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
ELSKU pabbi minn.
Mamma hringdi í mig í nótt til
þess að segja mér að þú værir dá-
inn. Þú hafðir sofnað í stólnum þín-
um, með krosslagða fætur og ekki
vaknað aftur. Og það eru ekki nema
tvær vikur síðan við gengum saman
meðfram síkjunum í Amsterdam,
drukkum cappucino og dáðumst að
blómunum á blómamarkaðnum. Þú
varst svo ánægður með nýju göngu-
stafina þína. Gamla stafínn skildir
þú eftir hjá mér úti.
Elsku pabbi minn, þú varst ekki
hamingjusamur maður. Þú barðist
við sjálfan þig allt þitt líf. Þunglynd-
ið dró úr þér máttinn og yfirbugaði
þig oft á tíðum. Ég reyndi svo oft
að hjálpa þér á þínum erfiðu stund-
um. Ég vildi að ég hefði getað gert
meira fyrir þig.
En pabbi minn, þú hafðir svo
margt sem gerði þig að sérstökum
manni. Þú varst einlægur og við-
kvæmur. Og mjög listrænn í þér.
Þú elskaðir tónlist og hvattir dætur
þínar til náms í þeirri grein. Sjálfur
hlaust þú aldrei neina tónlistar-
menntun en þú þroskaðir með þér
mikinn skilning á tónlist. Ég man
eftir atviki frá unglingsárum mín-
um. Við fórum saman á tónleika í
Þjóðleikhúsinu. Erlingur Blöndal
Bengtsson sellóleikari spilaði svítur
eftir Bach. Hann var í miðjum klíð-
um þegar ég leit á þig og sá — óljóst
í rökkrinu — að þú grést.
Eins man ég eftir þér með glampa
í augum útskýra málverkin sem
hanga í stofunni heima. Þú sást svo
margt í þeim og naust þess að miðla
því til annarra. Það voru ófáir vinir
mínir sem voru teknir í skoðunar-
ferð um húsið, þar sem þú stað-
næmdist við hveija mynd og talaðir
af mikilli innlifun. Svo hljópstu
gjaman upp á loft til þess að ná í
bækur um myndlist, orðum þínum
til frekari áherslu.
Á sama hátt lifðir þú þig inn í
kvæði stórskáldanna okkar. Eg held
að þú hafír kunnað Jónas Hallgríms-
son og Einar Benediktsson utan að.
Stundum voru bækur betri en fólk.
Ég á margar minningar frá gesta-
boðum í gamla daga. Pabbi var
hvergi sýnilegur. Litla stelpan leit-
aði að pabba sínum og fann hann
oftast inni í bókaherbergi, þar sem
hann sat og las. Og þá var nú gott
að hvíla sig á lakkskónum og hjúfra
sig að pabba.
Elsku pabbi minn, ég sæki minn
styrk þessa dagana í minninguna
um síðustu stundir okkar saman.
Þið mamma komuð út til Hollands
og dvöldust hjá mér í tvo mánuði.
Við héldum saman yndisleg jól. Eins
er það góð tilhugsun að þú veist
nákvæmlega hvernig ég hef komið
mér fyrir úti, ásamt manni mínum
og syni. Og núna reyni ég að hugga
sorgbitinn son minn með því að
hann afí hafi kynnst okkar lífí úti
áður en hann dó. Einnig segi ég við
hann að hann afi hafi verið tilbúinn
til þess að deyja. Hann var orðinn
gamall og veikur.
Elsku pabbi, ekki hvarflaði það
að mér að ég væri að kveðja þig í
síðasta sinn þegar ég fylgdi þér og
mömmu út á flugvöll núna um dag-
inn. Ég fékk síðasta bréfíð frá þér
daginn sem þú lést. Ég vildi að ég
hefði hringt strax í þig og þakkað
þér hlýleg orð.
Elsku pabbi minn, megi góður
Guð fylgja þér.
Þín dóttir,
Steinunn.
í dag verður til moldar borinn
Þorvarður Ragnar Jónsson tengda-
faðir minn, en hann lést á heimili
sínu í Reykjavík að kveldi 18. jan-
úar sl.
Þorvarður var sonur hjónanna
Steinunnar Þorvarðardóttur og Jóns
Þorsteinssonar skósmiðs. Móður
sína missti Þorvarður þegar hann
var á öðru ári, en móðir hans lést
í kjölfar uppskurðar aðeins 22 ára
gömul. Steinunn var systir Jóns
Þorvarðarsonar í Verðanda og Mar-
grétar hótelstýru á Hótel Heklu i
Reykjavík. Jón faðir hans, sem rak
skósmíðavinnustofu í Reykjavík,
gegnt Menntaskólanum, var kunnur
knattspyrnumaður í KR og þekktur
undir nafninu Jón á gullskónum
vegna færni i knattspymu. Jón gift-
ist síðar Jónínu Gísladóttur, mætri
konu, og ólst Þorvarður upp hjá
föður sínum og stjúpu. Jónína og
Jón eignuðust tvö börn Gísla og
Steinunni Ágústu, sem bæði eru
látin fyrir nokkrum árum.
Þorvarður lauk prófi frá Verslun-
arskólanum í Reykjavík. Eflaust
hefur val hans á skóla tengst að
einhveiju leyti því, eins og fram
hefur komið, að traustir stofnar
stóðu að honum í verslunarstétt, því
auk Jóns og Margrétar, sem áður
voru nefnd, vom föðursystur hans
þær Sara í Spkkabúðinni og Ágústa
kona Ólafs Á. Gíslasonar heildsala,
sem var bróðir Jónínu stjúpu Þor-
varðar, nátengdar verslun og við-
skiptum. Að loknu prófi frá Verslun-
arskólanum hóf Þorvarður störf hjá
Skóverksmiðju Lárusar G. Lúðvíks-
sonar og vann þar um tíma. í upp-
hafi heimsstyijaldarinnar síðari
bauðst honum starf hjá sovéska
sendiráðinu í Reykjavík, sem þá
nýlega hafði verið opnað. Þar vann
hann m.a. við þýðingar úr íslensku
dagblöðunum auk annarra starfa
fyrir sendiráðið. Hann hafði haft
mikinn áhuga á tungumálum og
hjálpaði tungumálaþekkingin hon-
um um annað starf og nú hjá
hernámsyfirvöldunum fýrst þeim
bresku og síðan þeim bandarísku.
Oft var hent gaman að þessum
störfum tengdaföður míns sem
tengdust svo mjög því kalda stríði,
sem í uppsiglingu var á þessum tíma
og ég er ekki viss um að hann hafi
mikið viljað ræða þetta tímabil.
Þorvarður var hins vegar afskaplega
hlédrægur og feiminn maður sem
flíkaði ekki tilfinningum sínum og
var erfitt að fá hann til að segja frá
óvenjulegri reynslu sini innan
veggja sovéska sendiráðsins. Hins
vegar bar hann bæði þeim og
Bandaríkjamönnum vel söguna sem
vinnuveitendum. Að loknu þessu
tímabili hóf hann störf hjá Ferða-
skrifstofu ríkisins sem fararstjóri
innanlands og utan. Hann var m.a.
einn af fararstjórum ferðar M.s. -
Heklu til Spánar, sem líklega ér ein
fyrsta skipulagða hópferðin sem Ís-
lendingar fóru til þess ágæta lands.
Auk þeirrar ferðar var hann farar-
stjóri í ferðum til Skotlands, m.a. á
hina kunnu listahátíð kennda við
Edinborg. Hann var mikill unnandi
góðrar tónlistar og var alla tíð fé-
lagi í Tónlistarfélagi Reykjavíkur
auk þess sem hann átti gott safn
úrvalstónlistar sem hann hlustaði
gjarnan á, útilokaður frá amstri
hversdagsins. Auk áhuga á tónlist
hafði hann næmt auga fyrir málar-
alist og safnaði verkum góðra list-
málara og stundum fannst mér stof-
an á heimili hans á Rauðalæk minna
meira á listaverkasal en venjulegan
íverustað. Hann átti feikilega gott
bókasafn og umgekkst bækur sínar
af ekki minni virðingu en málverk
og hljómplötur nema síður væri og
batt hann af mikilli snilld margar
af bókum sínum inn sjálfur. Á yngri
árum var hann mikill útvistar- og
skíðamaður. Hann ferðaðist vítt og
breitt um landið, bæði sem farar-
stjóri og á eigin vegum og var víða
allvel kunnugur, bæði um sögu og
náttúru. Um margra ára skeið var
hann áhugamaður um ljósmyndun _
og vann á því sviði til verðlauna.
Einna þekktast slíkra verka var ljós-
mynd af frænda hans Guðmundi
Jónssyni óperusöngvara í hlutverki
Rigolettos í óperu Verdis. Eftir ver-
una hjá Ferðaskrifstofu ríkisins hóf
Þorvarður starf á skrifstofu Bíla-
smiðjunnar hf., sem var á þeim tíma
með stærri fyrirtækjum í Reykjavík.
En hugur hans stefndi til frekari
viðskipta og hóf hann störf sem
framkvæmdastjóri hjá fyrirtækinu
Húsprýði hf. sem seldi ýmsan búnað
til innréttinga og bygginga og þar
starfaði hann til 1966 er hann ásamt
öðrum stofnaði fyrirtækið Zetu
gardínubrautir og þar starfaði hann
uns hann lét af störfum fyrir nokkr-
um árum. Hann stundaði hesta-
mennsku og önnur áhugamál eins
og byggingu sumarbústaðar af
sömu ósérhlífninni og annað, sem
hann tók sér fyrir hendur allt þar
til heilsu hans fór hrakandi á allra
síðustu árum.
Þorvarður Ragnar giftist fyrri
konu sinni frú Guðrúnu Gísladóttur
árið 1940, þau slitu samvistir. Með
henni eignaðist hann dótturina
Eddu, læknafulltrúa á Kvennadeild
Landspítalans og ritara við Heima-
hlynningu Krabbameinsfélagsins.
Hún er gift Hálfdani Henryssyni og
eiga þau fjögur börn og eitt bama-
barn. Þorvarður giftist seinni konu
sinn frú Ingu Sigríði Ingólfsdóttur
árið 1956 og eignaðist með henni
dæturnar Steinunni tónlistarfræð-
ing, og Ólöfu. Steinunn er í masters-
námi í Hollandi, þar sem hún er
búsett ásamt manni sínum Rik de
Vesser landslagsarkitekt og á hún
eitt bam. Ólöf (Olla) er tónlistar-
maður, starfar í Boston, MA, en hún
hefur lokið mastersnámi og er „Ex-
pressive Art Therapist“. Einnig
kennir hún við Brooklyn Music
School í Cambridge MA.
Þorvarður Ragnar Jónsson var
maður lítt gefínn fyrir margmenni.
Hann var í raun nánast einfari, fór
um hljóðlega og lét lítið á sér bera.
Hann naut þess að vera í návist
góðrar listar og gerði ekki miklar
kröfur til samferðamanna sinna.
Með honum er genginn ágætur og
gegn maður. Aðstandendum votta
ég dýpstu samúð.
Hálfdan Henrysson.